Arizona
| Arizona | |
|---|---|
| Ülke |  ABD |
| ABD'ye katılışı | 14 Şubat 1912 (48.) |
| En büyük şehir | Phoenix |
| İdare | |
| • Vali | Doug Ducey (R) |
| • Üst meclis | {{{Upperhouse}}} |
| • Alt meclis | {{{Lowerhouse}}} |
| ABD senatörleri | Kyrsten Sinema (D) |
| Nüfus | |
| • Toplam | {{{2.010Pop}}} |
| • Yoğunluk | 17,43/km² |
| Dil | |
| • Resmî dil | İngilizce |
| • Konuşulan dil | İngilizce %74,1, İspanyolca %19,5, Navaho %1,9 |
| ISO 3166 kodu | [[ISO 3166-2:US|]] |
| Traditional abbreviation | AZ |
| Enlem | 31°20'K ile 37°K arası |
| Boylam | 109°3'B ile 114°50'B arası |
Arizona, kanyonları ve çölleriyle ünlüdür. Arizona'nın en önemli coğrafik özelliği Büyük Kanyon'dur. Eyalette 1107 km boyunca akan Kolorado Nehri Arizona'nın en uzun nehridir. Önemli şehirleri, Phoenix (başkent), Tucson, Mesa, Tempe, Glendale, Scottsdale ve Yuma'dır. Eyalet nüfusunun 3,6 milyondan fazla olduğu tahmin edilmektedir. Arizona, Amerika'nın yüzölçümü açısından 295,260 km² ile altıncı büyük eyaletidir. Güneybatı eyaletlerinden biri olan Arizona, Kolorado Platosu, dağlık bölge ve çöl bölgesi olmak üzere başlıca üç bölgeye ayrılır. Kolorado Platosu, Arizona'nın kuzey ve kuzeydoğu bölümlerini kaplar, dağlık alan kuzeybatıdan en güneye kadar uzanır, çöl bölgesi ise güneybatının yarısını kaplar.
Coğrafya
Arizona, kanyonları ve çölleriyle ünlüdür. Arizona'nın en önemli coğrafik özelliği Büyük Kanyon'dur. Eyalette 1107 km boyunca akan Kolorado Nehri Arizona'nın en uzun nehridir.
Önemli şehirleri, Phoenix (başkent), Tucson, Mesa, Tempe, Glendale, Scottsdale ve Yuma'dır. Eyalet nüfusunun 3.6 milyondan fazla olduğu tahmin edilmektedir. Arizona, Amerika'nın yüzölçümü açısından (295,260 km²) altıncı büyük eyaletidir. Güneybatı eyaletlerinden biri olan Arizona, Colorado Platosu, dağlık bölge ve çöl bölgesi olmak üzere başlıca üç bölgeye ayrılır. Colorado Platosu, Arizona'nın kuzey ve kuzeydoğu bölümlerini kaplar, dağlık alan kuzeybatıdan en güneye kadar uzanır, çöl bölgesi ise güneybatının yarısını kaplar.
İklim
Kuru hava ve berrak gökyüzü, Arizona'nın karakteristik iklim özelliğidir. Hava koşulları, eyaletin kuzeyindeki dağlar ve güneydeki çöl alanları arasında büyük bir değişiklik gösterir. Eyalette gözlenen en düşük sıcaklık -40 °C, en yüksek sıcaklık ise 53 °C'dir. Eyalet çapında, Ocak ayı sıcaklık ortalaması 5 °C, Haziran ayı sıcaklık ortalaması ise, 27 °C'dir. Yıllık yağış miktarı, tüm eyalet genelinde ortalama 33 cm³'tür. Bu değer çöl bölgelerinde ortalama 8 cm³'e kadar düşer.
Kültür
Arizona'da Phoenix Symphony Orchestra, Tucson Symphony Orchestra ve Flagstaff Symphony Orchestra gibi birçok büyük orkestra vardır. Bunun yanı sıra eyalette çok sayıda tiyatro grubu mevcuttur. Bunlardan bazılarını dili İspanyolca olan gruplardır. Dans gösterileri genellikle, klasik, modern ve etnik danslar üzerine yoğunlaşır.
Arizona'da müzeler, kültürel mirası, doğal tarihi, sanatı ve eyaletin batısıyla ilgili bilgileri yansıtır. Eyaletin bazı büyük müzeleri; Phoenix Art Museum, The Tucson Museum of Art, the Museum of Northern Arizona ve Heard Museum of Anthropology and Primitive Art'dır. Ayrıca Arizona'da Kızılderili kabilelerinin (Apache, Hopi, ve Navajo kabileleri gibi) yaşadıkları bölgeler de vardır. Bu bölgelerin bir kısmında yer alan Kızılderili müzelerinde Kızılderililerin kültürüyle ilgili gösteri ve sergiler düzenlenmektedir.
Üniversiteler
3 üniversitesi vardır:
- Arizona State University
- Arizona Üniversitesi
- Northern Arizona University
Turizm
Arizona'da yirmi adet mesire yeri, yedi ormanlık bölge, 21 eyalet parkı vardır. Grand Canyon National Park, Amerika'nın en ünlü parklarından biridir ve her yıl dört milyon kişi Büyük Kanyon'u görmeye gelir. Eyaletin diğer ünlü mekânları ise, Coronado National Memorial, Painted Rocks State Historic Park, Tombstone Courthouse State Historic Park ve Petrified Forest National Park'dır. Eyalet, balıkçılar, kampcılar, avcılar ve turistlerin yanı sıra tarih, jeoloji ve arkeoloji araştırmacıları için de ilgi çekici bir yerdir.
Demografi
Irk yapısı aşağıdaki gibidir:
- %63,8 Beyaz
- %25,3 Hispanik
- %5 Kızılderili
- %3,1 Siyah
- %1,8 Uzakdoğulu
- %2,9 Melez
