Amik Ovası
Amik Ovası, Hatay ili sınırları içerisinde Hatay çöküntü alanının ortasında yer alan Türkiye'nin en verimli[1] arazilerinden biridir.
Tarihi
Geç Hitit devletlerinden biri olan Pattin Krallığı'nın merkezi olan Kunalua, bu bölgede yer almaktadır. Bu bölgenin en eski tarihi kayıtlarına Asur yazıtlarında rastlanılır. Yaklaşık olarak MÖ 870’de Aşurnasirpal, batı seferi sırasında Pattin Ülkesi’ne girerek kralı Lubarna’dan vergi alır. MÖ 858 yılında Assur kralı Şalmaneser Kuzey Suriye’ye bir askeri sefer düzenler ve elde ettiği zafer sonucunda da Pattin Krallığı’nın bir kısmını işgal eder. Bundan bir yıl sonra Pattin Krallığı’nın tahtında Qalparunda adlı bir kralın oturduğunu ve Assur’a vergi ödediğini biliyoruz. Bu kral, Assurluların ünlü Balavat Kapısı’nın kabartmalı tunç kaplamaları üzerinde vergilerini öderken betimlenmiştir. MÖ 829’da Assur belgeleri Pattin Ülkesi’nde taht kavgaları olduğundan bahseder.
Sonraki belgelerde, ülkenin adı Unqi (=Aramca Amq, bugünkü Amuk) olarak geçer. Ülkenin Arami etkisi altına girdiği açıkça görülmektedir. Assur kralı III. Adad-nirari döneminde, Unqi kralı tekrar bir koalisyonda yer alırken görülür. Yine aynı kaynaklar, Unqi ülkesinin bir Assur eyaleti olduğundan söz eder.
Bugün Türkiye ve Suriye sınırları içerisinde yer alan Tel Tayinat, Tüleyl, Cisr el-Hedid, Ain Dara, Azaz, Afrin, Antakya, Kirçoğlu ve son yıllarda İskenderun-Arsus’da bulunan hiyeroglifli yazıtlar sayesinde, bölge hakkında bilgi edinmek mümkün olabilmektedir
Amik Gölü'nün Asi Nehri aracılığı ile kurutulması projesi çerçevesinde, Asi'nin genişletilmesi ve yatağının taranması çalışmaları sırasında kentin Roma İmparatorluğu döneminden beri ayakta duran bu ünlü taş köprüsü (ki Diocletian zamanında yapıldığı tahmin edilir), 1972 yılında yıkılmış, yerine bugünkü betonarme köprü inşa edilmiştir.[2]
Coğrafi değeri
Zirai potansiyeli çok yüksek kalın bir alüvyal toprak tabakası ile kaplı olup, aynı zamanda Hatay ilinin en büyük toprak düzlüğünü oluşturur. Asi Nehri olmak üzere, Karasu ve Afrin Çayı ile beslenen Amik Ovası'nda, yakın zamanlara kadar Amik Gölü adı ile bilinen bir göl vardı. Ancak uzunluğu 16 km., genişliği 10 km olan gölün ve göl çevresindeki bataklıklarla beraber 310 km²'yi bulan arazinin bir bölümünün kurutulması ile göl kayboldu. Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yürütülen ve 1968 yılında başlayıp 1974 yılında tamamlanmış olan kurutma işlemi sonucunda elde edilen zirai verimi yüksek topraklar çiftçilere dağıtılarak tarıma açılmıştır.[2]
Akdeniz'i Amik Ovası'ndan Nur Dağları ayırmaktadır.
9 Aralık 2007 tarihinde, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açılan Hatay Havalimanı da Amik Ovası üzerine yapılmıştır. Havalimanı; eski Amik Gölü aynası üzerine kurulmasından dolayı ve Avrupa, Asya ve Afrika kıtaları arasında göç eden milyonlarca kuşun, göç güzergâhı üzerine olmasından dolayı tartışmalara neden olmuştur.[2]
Kutsal metinlerdeki yeri
Melhame-i Kübra ya da Armageddon olarak da bilinen, kimilerine göre de III. Dünya Savaşı olarak adlandırılan savaşın birçok insan tarafından burada yapılacağına inanılır.[3]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Hatay, Sosyal ve Coğrafi Durum". Hatay Valiliği. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ a b c "Barış, Kültür ve Hoşgörü Kenti" (PDF). Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO). 28 Ocak 2020. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ Abdurrahman Dilipak (5 Ekim 2014). "IŞİD'in nihai hedefi". Yeni Akit. 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2015.