Ahlat, Bitlis
Ahlat | |
---|---|
Türkiye'de yeri | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Bitlis |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Erkan İsa Erat [1] |
• Belediye başkanı | Abdulalim Mümtaz Çoban (AK Parti) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1.044 km² |
Rakım | 1.650 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 40,806 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
Posta kodu | 13.400 |
İl alan kodu | 434 |
İl plaka kodu | 13 |
Resmî site www.ahlat.gov.tr |
Ahlat, Van Gölü'nün kuzeybatısında 22.000 nüfuslu Bitlis iline bağlı bir ilçe. Kuzeyinde Muş iline bağlı Bulanık ve Malazgirt ilçeleri, batısında Muş ili, güneyinde Van Gölü, güneybatısında Tatvan ve Bitlis, doğusunda ise yine Van Gölü ve Adilcevaz ilçesiyle sınırlıdır.
Şehrin en eski sakinleri olan Urartular buraya "Halads" derken, Türkler ve İranlılar "Ahlat", Kürtler "Xelat", Ermeniler "Şaleat", Süryaniler "Kelath" ve Araplar "Hil’at" demişlerdir.
Ayrıca islam dünyasında "Kubbet-ül islam" olarak da bilinir.
Ahlat isminin kökeni
Şehrin isminin kökeni hakkında çeşitli rivayet ve söylentiler vardır. Ancak bunlar içinde halk arasında en yaygın olanı şehir isminin bir urartu kralı olan Lat 'ın yaptığı bir savaş sonucunda ağır bir yara alması sonucu kızı Derminia'nın babası adına yaktığı ahh! Lat ağıtından geldiğidir.bu ve buna benzer birçok hikâye yöre halkı tarafından söylene gelmiştir.
Coğrafya
1044 km²’ lik kırsal bir alana yayılmış olan ilçenin yüzey şekilleri, gerek biçim, gerekse meydana geliş şekilleri bakımından farklılıklar gösterir. Yeryüzünün sayılı volkanlarından olan Nemrut, Ahlat'ın batısında; Süphan ise doğusunda yer almaktadır.
İlçe Van Gölü’nün kuzey kıyısında yer almış olmakla beraber iklimi kara iklimi özelliği taşır. Yörede kış oldukça erken başlar ve uzun sürer.Havanın ısınmaya başlaması ancak nisan ayının ortalarında olur. Yörenin yaz mevsiminin ağustos ayının sonuna kadar sürmekte olması yanında kısmen bazı yıllar eylül ayını da kapsar. Yıllık ortalama yağış miktarı 1000-1500 mm.dir.
Gerek Van Gölü’nün kıyısında olmasının gerekse yıllık yağışın bolluğu sebebiyle Ahlat bölgenin genel bitki örtüsü olan bozkır bitki örtüsünün dışında daha yeşil ve gür bir bitki örtüsüne sahiptir.
Nüfus
İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 1 belde, 23 köy ve 12 mahalleden oluşmaktadır.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
Ahlat ilçesi (Bitlis) | |||
1927[2] | 7.959 | 1.619 | 6.340 |
Ahlat ilçesi (Van) | |||
1935[3] | 14.880 | 2.703 | 12.177 |
Ahlat ilçesi (Bitlis) | |||
1940[4][a] | 12.298 | 2.825 | 9.473 |
1945[5] | 13.702 | 3.124 | 10.578 |
1950[6] | 17.172 | 3.684 | 13.488 |
1955[7][b] | 11.617 | 4.292 | 7.325 |
1960[8] | 14.499 | 5.080 | 9.419 |
1965[9] | 16.974 | 5.879 | 11.095 |
1970[10] | 20.822 | 7.819 | 13.003 |
1975[11] | 23.232 | 7.995 | 15.237 |
1980[12] | 26.639 | 10.422 | 16.217 |
1985[13] | 28.983 | 11.163 | 17.820 |
1990[14] | 34.217 | 16.742 | 17.475 |
2000[15] | 52.814 | 34.787 | 18.027 |
2007[16] | 35.623 | 22.699 | 12.924 |
2008[17] | 35.236 | 19.551 | 15.685 |
2009[18] | 35.411 | 19.078 | 16.333 |
2010[19] | 35.647 | 19.182 | 16.465 |
2011[20] | 36.577 | 20.141 | 16.436 |
2012[21] | 37.358 | 21.122 | 16.236 |
2013[22] | 37.872 | 21.539 | 16.333 |
2014[23] | 38.121 | 22.172 | 15.949 |
2015[24] | 38.622 | 22.998 | 15.624 |
2016[24] | 39.171 | 23.684 | 15.487 |
2017[24] | 39.371 | 24.183 | 15.188 |
2018[24] | 40.806 | 25.385 | 15.421 |
2019[24] | 40.699 | 25.589 | 15.110 |
2020[24] | 41.633 | 26.656 | 14.977 |
Kültür
Ahlat şehri, tarihi mezarlıklarıyla ön plana çıkan bir ilçedir. Selçuklu döneminden kalan mezar taşları Türk tarihi açısından önemli bir değere sahiptir.
Bunların yanı sıra yine Selçuklular dönemine ait, lahit mezar özelliği taşıyan kümbet mezarlar bulunmaktadır ki bu mezarlar yörede sıkça kullanılan Ahlat'a özgü taşlarla yapılmıştır. İlçede taş işlemeciliğinin ön planda olduğunun bir göstergesi olan bu kümbetlerde, dönemin saygın kişilerinin mezarları bulunmaktadır.
Halkın uğraş alanlarından biri olan bastonculuk geleneği günümüzde de önemli bir kültür-sanat faaliyeti olarak yer almaktadır. Özel teknikler kullanılarak yapılan bu bastonların her biri, büyük emekler ve özveriler neticesinde oluşturulmaktadır. Ağaca ilginç ve bir o kadar da yaratıcı figürler aktararak bu konudaki ustalıklarını gösteren ilçe halkı, bu yeteneğini önemli bir kültür turizmi aracı olarak kullanmakta ve başarılı olmaktadır.
Kaynakça
- ^ http://www.ahlat.gov.tr/mustafa-akgul
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Ahlat Nüfusu - Bitlis". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Bitlis Ahlat Nüfusu". nufusune.com.
- Seyyid Mahmut Bırifkani-"Bırifkan Seyyidleri".
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Ahlat, Bitlis ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynak hatası: <ref>
"lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/>
etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)