İspanya'nın özerk toplulukları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
15.41, 16 Ocak 2021 tarihinde Sp1dey (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24666877 numaralı sürüm (→‎top: Düzenleme, değiştirildi: hükümet → hükûmet)

İspanya'nın özerk toplulukları (İspanyolca: comunidad autónoma), İspanya'nın birinci düzey idari bölümleridir. Özerk topluluklar, İspanya'yı oluşturan ulusların ve bölgelerin sınırlı özerkliğini garanti altına almak amacıyla 1978 İspanya Anayasası'na uygun olarak kurulmuşlardır.[1][2][3]

İspanya bir federasyon olmayıp merkezi olmayan üniter bir devlettir.[1][4] Egemenlik bir bütün olarak ulusa verilmiş ve merkezi hükûmetin kurumlarında temsil edilmişken, ulus, gücü çeşitli derecelerde topluluklara devretmiştir ve anayasa ve özerk tüzükler içerisinde belirlenen sınırlar içinde kendi kendini yönetme hakkını kullanmaktadır. Her topluluğun kendi devredilmiş yetkileri bulunmaktadır. Genel olarak daha güçlü yerel milliyetçiliğe sahip toplulukların daha fazla yetkisi vardır ve bu tür yetkilendirme asimetrik olarak adlandırılır. Bazı akademisyenler, ortaya çıkan sistemden adı dışında bir federal sistem veya "federalizm olmayan bir federasyon" olarak bahsetmektedirler.[5] Toplu olarak özerklikler (autonomías) olarak bilinen 17 özerk topluluk ve iki özerk şehir (ciudad autónoma) bulunmaktadır. İki özerk şehir özerk topluluk olma hakkına sahip olsalar da ikisi de bunu henüz kullanmadı. Bu benzersiz bölgesel yönetim çerçevesi, "Özerklik Devleti" olarak bilinir.[5]

Özerk topluluklar, anayasaya ve üstlendikleri yeterlilikleri tanımlayan Özerklik Statüsü (Estatutos de Autonomía) olarak bilinen kendi organik yasalarına göre yönetilirler. Yetkilendirmenin doğası gereği asimetrik olması amaçlandığından, yetki kapsamı her topluluk için farklılık gösterir, ancak hepsi aynı parlamento yapısına sahiptirler.[1][6]

Özerk topluluklar, ek olarak illere veya doğrudan ilçelere veya belediyelere ayrılmaktadır.

Liste

Adı Başkent Türü Nüfus (2009) Yüzölçümü (km²) Yoğunluk (/km²) ISO
Aragon Zaragoza Ulus 47,719.0 1,319,291 28 ES-AR
Asturias[DN 1] Oviedo Tarihi bölge 10,604.0 1,022,800 96 ES-AS
Balear Adaları[DN 1] Palma Ulus 4,992.0 1,149,460 230 ES-IB
Bask Ülkesi Vitoria-Gasteiz Ulus 7,234.0 2,207,776 305 ES-PV
Endülüs Sevilla Ulus 87,268.0 8,414,240 96 ES-AN
Ekstremadura Mérida Bölge 41,634.0 1,067,710 26 ES-EX
Galiçya Santiago de Compostela Ulus 29,574.0 2,699,499 91 ES-GA
Kanarya Adaları Las Palmas de Gran Canaria ve Santa Cruz de Tenerife Ulus 7,447.0 2,153,389 289 ES-CN
Kantabria[DN 1] Santander Tarihi bölge 5,321.0 581,078 109 ES-CB
Kastilya-La Mancha Toledo Bölge 79,463.0 2,032,863 26 ES-CM
Kastilya Leon Valladolid Tarihi bölge 94,223.0 2,399,548 25 ES-CL
Katalonya Barselona Ulus 32,114.0 7,675,217 239 ES-CT
Ceuta — Özerk şehir 18.5 84,777 4,583 ES-CE
La Rioja[DN 1] Logroño Bölge 5,045.0 316,798 63 ES-RI
Madrid[DN 1] Madrid Bölge 8,028.0 6,663,394 830 ES-MD
Melilla — Özerk şehir 12.3 86,487 7,031 ES-ML
Murcia[DN 1] Murcia Bölge 11,313.0 1,493,898 132 ES-MC
Navarra[DN 1] Pamplona Ulus 10,391.0 654,214 63 ES-NC
Valensiya Valensiya Ulus 23,255.0 5,003,769 215 ES-VC
Bayrak Isim Baskent(ler) Il(ler) Il basakenti veya baskentleri Haritada konumu
Endülüs Özerk Bölgesi Endülüs Sevilla Sevilla Almería Almería Almería Almería
Cadiz Cádiz ili Cádiz Cadiz
Córdoba Córdoba ili Córdoba Córdoba
Granada Granada ili Granada Granada
Huelva Huelva ili Huelva Huelva
Jaén Jaén ili Jaén Jaén
Málaga Málaga ili Málaga Málaga
Sevilla Sevilla ili Sevilla Sevilla
Aragón Aragon Zaragoza Zaragoza Huesca Huesca ili Huesca Huesca
Teruel Teruel ili Teruel Teruel
Zaragoza Zaragoza ili Zaragoza Zaragoza
Asturias Asturias Prensligi Oviedo Oviedo Asturias Asturias Oviedo Oviedo
Balear Adaları Balear Adaları Palma de Mayorka Islas Baleares Balear Adaları Palma Palma
Bask Bölgesi Bask Otonom Bölgesi Vitoria Vitoria-Gasteiz Álava ili Vitoria Vitoria-Gasteiz
Guipúzcoa Guipúzcoa ili San Sebastián San Sebastián
Vizcaya Biskay ili Bilbao Bilbao
Kanarya Adaları Kanarya Adaları Las Palmas de Gran Canaria Las Palmas de Gran Canaria
Santa Cruz de Tenerife Santa Cruz de Tenerife 		Las Palmas Las Palmas ili Las Palmas de Gran Canaria Las Palmas de Gran Canaria
Santa Cruz de Tenerife Santa Cruz de Tenerife ili Santa Cruz de Tenerife Santa Cruz de Tenerife
Kantabria Kantabria Santander Santander Cantabria Kantabria Santander Santander
Castilya-La Mancha Kastilya-La Mancha Toledo Toledo Albacete Albacete ili Albacete Albacete
Ciudad Real Ciudad Real ili Ciudad Real Ciudad Real
Cuenca Cuenca ili Cuenca Cuenca
Guadalajara Guadalajara ili Guadalajara
Tolède Toledo ili Toledo Toledo
Kastilya Leon Valladolid Ávila Ávila ili Ávila Ávila
Burgos ili Burgos Burgos
León ili León León
Palencia ili Palencia Palencia
Salamanca ili Salamanca Salamanca
Ségovie Segovia ili Segovia
Soria Soria ili Soria Soria
Valladolid ili Valladolid Valladolid
Zamora ili Zamora Zamora
Katalonya Barcelone Barselona Barselona Barcelona Barselona
Gerona ili Gerona Gerona
Lérida ili Lerida Lérida
Tarragona Tarragona ili Tarragona Tarragona
Ekstremadura Mérida Mérida Badajoz ili Badajoz Badajoz
Cáceres ili Cáceres Cáceres
Galiçya (özerk topluluk) Santiago de Compostela

Santiago de Compostela

La Coruña ili La Coroña La Coruña
Lugo ili Lugo Lugo
Orense ili Orense ili Orense
Pontevedra Pontevedra ili Pontevedra Pontevedra
Madrid (özerk topluluk) Madrid Madrid Madrid (özerk topluluk) Madrid Madrid
Murcia (özerk topluluk) Murcia Murcia Murcia (özerk topluluk) Murcia Murcia
Navarra (özerk topluluk) Pamplona Pamplona Navarra (özerk topluluk) Pamplona Pamplona
La Rioja (özerk topluluk) Logroño Logroño La Rioja Logroño Logroño
Valensiya (özerk topluluk) Valensiya Alicante Alicante ili Alicante Alicante
Castellón ili Castellón de la Plana Castellón de la Plana
Valensiya Valensiya Valensiya

Ayrıca bakınız

Dipnotlar

  1. ^ a b c d e f g Aynı zamanda ildir.

Kaynakça

  1. ^ a b c "Organización territorial. El Estado de las Autonomías" (PDF). Recursos Educativos (İspanyolca). Instituto Nacional de Tecnologías Educativas y de Formación del Profesorado. Ministerio de Eduación, Cultura y Deporte. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  2. ^ 2. madde Cortes Generales (1978). "Título Preliminar". 1978 İspanya Anayasası (İspanyolca). 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  3. ^ 143. madde Cortes Generales (1978). "Título VIII. De la Organización Territorial del Estado". 1978 İspanya Anayasası (İspanyolca). Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  4. ^ Bacigalupo Sagesse, Mariano (Haziran 2005). "Sinópsis artículo 145". Constitución española (con sinópsis). Temsilciler Kongresi. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  5. ^ a b The Federal Option and Constitutional Management of Diversity in Spain Xavier Arbós Marín, page 375; included in 'The Ways of Federalism in Western Countries and the Horizons of Territorial Autonomy in Spain' (volume 2), edited by Alberto López-Eguren and Leire Escajedo San Epifanio; edited by Springer 978-3-642-27716-0, 978-3-642-27717-7(eBook)
  6. ^ Börzel, Tanja A (2002). States and Regions in the European Union. University Press, Cambridge. ss. 93-151. ISBN 978-0521008600. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İspanya%27nın_özerk_toplulukları&oldid=24666877" sayfasından alınmıştır