54. Türkiye Hükûmeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
09.16, 1 Mayıs 2016 tarihinde Peykbot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17018011 numaralı sürüm (bağlantı düzenleme)
Necmettin Erbakan

54. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti, (Erbakan Hükümeti veya REFAHYOL olarak da bilinir), 28 Haziran 1996-30 Haziran 1997 tarihleri arasında görev yapan, Refah Partisi ve Doğru Yol Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye Cumhuriyeti hükûmetidir.[1]

Öncesi

1995 Türkiye genel seçimleri sonrasında 20. dönem TBMM oluştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümeti kurma görevini ilk olarak seçimden birinci olarak çıkan Refah Partisi'nin genel başkanı ve Konya Milletvekili Necmettin Erbakan'a verdi ancak Refah Partisi'nin mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekiline sahip olmaması ve mecliste üyesi bulunan diğer partilerin destekte bulunmaması nedeniyle Erbakan hükümeti kuramadı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Demirel seçimde ikinci gelen Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a hükümet kurma görevini verdi ve Anavatan Partisi ile Doğru Yol Partisi ortaklaşa 53. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'ni kurdular. Ancak bu hükümet yalnızca üç ay sürdü.

Kurulması

Cumhurbaşkanı Demirel, hükümet kurma görevini ikinci kez Necmettin Erbakan'a verdi ve Refah Partisi ile Doğru Yol Partisi'nin oluşturduğu koalisyon hükümeti 28 Haziran 1996 tarihinde[1] Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görevlendirmesiyle kuruldu.

Partiler arasında imzalanan koalisyon protokolüne göre hükümet şu şekilde olacaktı:

  • Başbakan ilk olarak Necmettin Erbakan olacak, 2 yıl sonra ise başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi genel Başkanı Tansu Çiller yürütecek. Bu şekilde 2'şer yıl arayla başbakan değişecekti.[2]
  • Necmettin Erbakan başbakan, Tansu Çiller başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı olacaktı.[2]

Hükümet, TBMM'deki 8 Temmuz 1996 tarihli güvenoylamasında 278 kabul, 265 ret ve 1 çekimser oyla güvenoyu aldı.[1]

Sonu

Hükümetin kurulması üzerinden bir yıl geçmeden muhalefet partilerinden ve Cumhurbaşkanı Demirel tarafından siyasi krizin son bulması için erken seçim gerektiğine dair açıklamalar yapıldı. 54. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde 28 Şubat Süreci yaşandı. Bu süreç 54. hükümetin sonunu getirir. 28 Şubat 1997 tarihinde "irtica ve buna karşı alınacak tedbirler" gündemiyle toplanan Millî Güvenlik Kurulu bazı kararlar aldı. Başbakan Erbakan, 22 Mayıs'ta TBMM grup toplantısında şu açıklamayı yaptı: "Hükümetin önünde iki seçenek vardı. Birincisi ordunun tavırlarına rest çekip hükümetten ayrılmak, ikincisi de uzlaşmayı ve iknayı denemekti. Biz uzlaşmayı seçtik".[3] 21 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, "yasadışı bazı eylemlerin odağı olmaya başladığı ve bazı üyelerinin laik rejimi hedef alan girişimleri" nedeniyle Refah partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı.[3] Başsavcı Vural Savaş, dava ile ilgili yaptığı açıklamada partinin "laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini ve ülkeyi giderek bir iç savaş ortamına sürüklediğini" belirtti.[3] Refah partisini kapatma davası devam ederken Erbakan, başbakanlık görevini (2 yıl dolmamasına rağmen DYP sinin ısrarları üzerine) Tansu Çiller'e devretmek amacıyla 18 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel'e istifasını sundu.[2] Cumhurbaşkanı Demirel 54. hükümet protokolü gereği başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi'nin genel başkanı Tansu Çiller'e vermedi. Yeniden hükümet kurmak üzere Anavatan Partisi başkanı Mesut Yılmaz'a görev verdi. 55. Hükûmet (ANASOL-D) Mesut Yılmaz'ın liderliğinde Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Türkiye Partisi koalisyonu ile kuruldu.

Görev Bakan Siyasi Parti
Başbakan Necmettin Erbakan Refah Partisi
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller Doğru Yol Partisi
Devlet Bakanı ve Hükûmet Sözcüsü Abdullah Gül Refah Partisi
Devlet Bakanı Namık Kemal Zeybek Doğru Yol Partisi
Nevzat Ercan Doğru Yol Partisi
Fehim Adak Refah Partisi
Gürcan Dağdaş Refah Partisi
Mehmet Selim Ensarioğlu Doğru Yol Partisi
Ahmet Demircan Refah Partisi
Teoman Rıza Güneri Refah Partisi
Sacit Günbey Refah Partisi
Ufuk Söylemez Doğru Yol Partisi
Ayfer Yılmaz Doğru Yol Partisi
İsmail Karakuyu Doğru Yol Partisi
Ahmet Cemil Tunç Refah Partisi
Sabri Tekir Refah Partisi
Bekir Aksoy Doğru Yol Partisi
Lütfü Esengün Refah Partisi
Mehmet Altınsoy Refah Partisi
Işılay Saygın Doğru Yol Partisi
Nafiz Kurt Doğru Yol Partisi
Bahattin Şeker Doğru Yol Partisi
Adalet Bakanı Şevket Kazan Refah Partisi
Milli Savunma Bakanı Turhan Tayan Doğru Yol Partisi
İçişleri Bakanı Mehmet Kemal Ağar
26 Haziran 1996 - 8 Kasım 1996
Doğru Yol Partisi
Meral Akşener
8 Kasım 1996 - 30 Haziran 1997
Doğru Yol Partisi
Maliye Bakanı Abdüllatif Şener Refah Partisi
Milli Eğitim Bakanı Mehmet Sağlam Doğru Yol Partisi
Bayındırlık ve İskan Bakanı Cevat Ayhan Refah Partisi
Sağlık Bakanı Yıldırım Aktuna
7 Mart 1996 - 26 Nisan 1997
Doğru Yol Partisi
Nafiz Kurt (Geçici)
26 Nisan 1996 - 13 Mayıs 1997
Doğru Yol Partisi
İsmail Karakuyu
13 Mayıs 1997 - 30 Haziran 1997
Doğru Yol Partisi
Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu Doğru Yol Partisi
Tarım ve Köy İşleri Bakanı Musa Demirci Refah Partisi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Necati Çelik Refah Partisi
Sanayi ve Ticaret Bakanı Enis Yalım Erez
28 Haziran 1996 - 26 Nisan 1997
Doğru Yol Partisi
Ali Rıza Gönül
26 Nisan 1997 - 30 Haziran 1997
Doğru Yol Partisi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Mehmet Recai Kutan Refah Partisi
Kültür Bakanı İsmail Kahraman Refah Partisi
Turizm Bakanı Bahattin Yücel Doğru Yol Partisi
Çevre Bakanı Ziyaettin Tokar Refah Partisi
Orman Bakanı Halit Dağlı Doğru Yol Partisi

Kaynakça

  1. ^ a b c "54. Erbakan Hükümeti (28.06.1996 - 30.06.1997)". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011. 
  2. ^ a b c "Cumhuriyetin seyir defterinden". Hürriyet. 29 Ekim 1998. 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011. 
  3. ^ a b c "Mayıs 1997". Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü. 8 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2011.