2019-2023 Basra Körfezi krizi

Basra Körfezi krizi
	İran-Suudi Arabistan vekâlet savaşları, İran-İsrail çatışması ve Körfez Savaşı
Tarih	5 Mayıs 2019 – günümüz
Bölge	Basra Körfezi bölgesi, Umman Körfezi, Hürmüz Boğazı, ve Umman Denizi
Taraflar
ABD; İsrail CJTF–OIR IMSC: Suudi Arabistan ; Birleşik Krallık ; Birleşik Arap Emirlikleri ; Bahreyn ; Litvanya ; Estonya ; Arnavutluk ; Avustralya (2019-2020) ; Brunei ; Yunanistan ; İrlanda ; Filipinler ; Tayland ; Türkiye ; Destekleyenler: Halkın Mücahitleri Örgütü ; Japonya ; Güney Kore ; Endonezya ; Mısır;	İran; Irak militanları Haşdi Şabi; Destekleyenler: Hizbullah (politik ve askeri destek); Kuzey Kore (politik destek); Rusya; Çin; Suriye (politik destek); ;
Komutanlar ve liderler
Joe Biden (2021–günümüz); Donald Trump (2019-2021); Lloyd Austin (2021–günümüz); Mark Esper (2019-2020); Kenneth F. McKenzie Jr.; Scott A. Howell ; Benjamin Netanyahu ; Kral Salman; Muhammed bin Selman; Theresa May (2019) ; Boris Johnson (2019–günümüz) ; Penny Mordaunt; Ben Wallace; Scott Morrison; Christopher Pyne; Linda Reynolds	Ali Khamenei; Hasan Ruhani; İshak Cihangiri; Amir Hatami; Muhammed Bakıri; Abdolrahim Mousavi; Hossein Khanzadi; Alireza Sabahifard; Hüseyin Selâmi; Alireza Tangsiri; Amir-Ali Hajizadeh; Kasım Süleymani (ölü); İsmail Kaani; Hossein Ashtari; Qasem Rezaee; Ahmadali Godarzi; Falih Al-Fayyadh; Ebu Mehdi el-Mühendis (ölü)
Güçler
Birleşik Devletleri 50,000 birlik[kaynak belirtilmeli] ; Birleşik Krallık 12,000 birlik[kaynak belirtilmeli] ; Avustralya 200 personel[kaynak belirtilmeli] ; Japonya 1 destroyer ; 1 helikopter ; 2 devriye uçağı ;	İran İran Silahlı Kuvvetleri[kaynak belirtilmeli] İran ordusu; İran Hava Kuvvetleri; İran Deniz Kuvvetleri; İran Hava Savunma Kuvvetleri; İran Devrim Muhafızları Ordusu; İran Polisi; İran Sınır Muhafızları; Haşdi Şabi ; Birçok savaşçı; Kataib Hizbullah ;

2019-2023 Basra Körfezi krizi, İran İslam Cumhuriyeti ve müttefikleri ile Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri arasında Basra Körfezi bölgesinde devam eden artan askeri gerginlik durumudur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Iran's Rouhani criticises US military build-up in Gulf 13 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Iranian president also lambastes Israel's reported support of the US-led naval mission in the Strait of Hormuz."
^ "Israel to participate in US 'Operation Sentinel' in Strait of Hormuz". JNS.org. 7 Ağustos 2019. 23 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.
^ Hitchens, Theresa. "Israel Meets With UAE, Declares It's Joining Persian Gulf Coalition". 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.
^ "Janes | Latest defence and security news". Janes.com. 6 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.
^ "UAE joins international maritime security alliance". Al Arabiya. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
^ "Bahrain becomes first Arab nation to support US maritime mission in Gulf". The Week. 20 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.
^ "Lithuania Joins the International Maritime Security Construct". U.S. Naval Forces Central Command. 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.
^ "The Republic of Estonia Joins the International Maritime Security Construct". DVIDS. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.
^ "U.S. Central Command welcomes Albania's participation in the International Maritime Security Construct (IMSC)". U.S. Central Command. 1 Kasım 2019. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2019.
^ Martin, Sarah; Doherty, Ben (21 Ağustos 2019). "Australia to join US military effort to protect shipping in the Strait of Hormuz". The Guardian. 5 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019.
^ "Australia concludes its contribution to the International Maritime Security Construct". Department of Defence (Australia). 29 Aralık 2020. 7 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.
^ "NCRI Claims to Have Intelligence Detailing Iran's Attack on Saudi Arabia". 30 Eylül 2019. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Tarigan | AP, Edna. "Indonesia says it has seized Iranian and Panamanian tankers". 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021 – www.washingtonpost.com vasıtasıyla.
^ "Egypt detains Iran oil tanker, arrests 6 for espionage". Middle East Monitor. 9 Temmuz 2019. 27 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2019.
^ "Saudi-Emirati-Egyptian Alliance Steering US Middle East Policy". 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2019.
^ Mamouri, Ali (2 Temmuz 2019). "Iraq orders militias to fully integrate into state security forces". Al-Monitor. 1 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2020.
^ Mamouri, Ali (8 Temmuz 2019). "Shiite militias react angrily to decree integrating them into Iraqi forces". Al-Monitor. 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2020.
^ "Yemeni Houthi rebels call for striking U.S. bases in retaliation for killing of Iranian commander—Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com. 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "We must stand against US bullying behavior excessive demands". en.mehrnews.com. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ EDT, Tom O'Connor On 6/25/19 at 1:47 PM (25 Haziran 2019). "Russia warns the U.S. and Israel that Iran is its "ally" and was right about drone shoot down". Newsweek. 25 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b "Iran seeking joint naval drills in Caspian Sea with regional states: Khanzadi". 30 Aralık 2019. 31 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Reuters Staff (17 Mayıs 2019). "China backs Iran during U.S. tensions". Reuters. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Israel, Behold (19 Kasım 2019). "Iranian Military Base in Syria Believed to Soon be Operational". 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.
^ "Japan Orders Deployment of Navy Destroyer to Middle East". Bloomberg.com. 10 Ocak 2020. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Körfez krizi 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . BBC
Mathias Hartwig, Tanker Games — The Law Behind the Action 18 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., EJIL: Talk (Blog of the European Journal of International Law), 20 Ağustos 2019
Korsan Partisi Almanya : Der Iran und die Straße von Hormuz — 2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Alman Korsan Partisi Dış Politika Grubu'nun olayla ilgili analizi
Tanker olaylarının zaman çizelgesi 27 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Çirkin, acımasız bir kavga; ABD-İran savaşı nasıl görünürdü 13 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . Sonuç olarak: yeryüzünde cehennem olurdu. Alex Ward tarafından. 3 Ocak 2020

Savaş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Orta Doğu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

İran ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

ABD ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Iran's Rouhani criticises US military build-up in Gulf 13 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Iranian president also lambastes Israel's reported support of the US-led naval mission in the Strait of Hormuz."

[2] "Israel to participate in US 'Operation Sentinel' in Strait of Hormuz". JNS.org. 7 Ağustos 2019. 23 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.

[3] Hitchens, Theresa. "Israel Meets With UAE, Declares It's Joining Persian Gulf Coalition". 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.

[4] "Janes | Latest defence and security news". Janes.com. 6 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.

[5] "UAE joins international maritime security alliance". Al Arabiya. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.

[6] "Bahrain becomes first Arab nation to support US maritime mission in Gulf". The Week. 20 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.

[7] "Lithuania Joins the International Maritime Security Construct". U.S. Naval Forces Central Command. 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.

[8] "The Republic of Estonia Joins the International Maritime Security Construct". DVIDS. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.

[AlbIMSC-9] "U.S. Central Command welcomes Albania's participation in the International Maritime Security Construct (IMSC)". U.S. Central Command. 1 Kasım 2019. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2019.

[10] Martin, Sarah; Doherty, Ben (21 Ağustos 2019). "Australia to join US military effort to protect shipping in the Strait of Hormuz". The Guardian. 5 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019.

[11] "Australia concludes its contribution to the International Maritime Security Construct". Department of Defence (Australia). 29 Aralık 2020. 7 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.

[12] "NCRI Claims to Have Intelligence Detailing Iran's Attack on Saudi Arabia". 30 Eylül 2019. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[13] Tarigan | AP, Edna. "Indonesia says it has seized Iranian and Panamanian tankers". 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021 – www.washingtonpost.com vasıtasıyla.

[14] "Egypt detains Iran oil tanker, arrests 6 for espionage". Middle East Monitor. 9 Temmuz 2019. 27 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2019.

[15] "Saudi-Emirati-Egyptian Alliance Steering US Middle East Policy". 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2019.

[al-monitor.com-16] Mamouri, Ali (2 Temmuz 2019). "Iraq orders militias to fully integrate into state security forces". Al-Monitor. 1 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2020.

[ReferenceA-17] Mamouri, Ali (8 Temmuz 2019). "Shiite militias react angrily to decree integrating them into Iraqi forces". Al-Monitor. 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2020.

[xinhuanet.com-18] "Yemeni Houthi rebels call for striking U.S. bases in retaliation for killing of Iranian commander—Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com. 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[en.mehrnews.com-19] "We must stand against US bullying behavior excessive demands". en.mehrnews.com. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[newsweek.com-20] EDT, Tom O'Connor On 6/25/19 at 1:47 PM (25 Haziran 2019). "Russia warns the U.S. and Israel that Iran is its "ally" and was right about drone shoot down". Newsweek. 25 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[mehrconfession-21] "Iran seeking joint naval drills in Caspian Sea with regional states: Khanzadi". 30 Aralık 2019. 31 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[reuters.com-22] Reuters Staff (17 Mayıs 2019). "China backs Iran during U.S. tensions". Reuters. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[beholdisrael.org-23] Israel, Behold (19 Kasım 2019). "Iranian Military Base in Syria Believed to Soon be Operational". 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.

[24] "Japan Orders Deployment of Navy Destroyer to Middle East". Bloomberg.com. 10 Ocak 2020. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]