1 Ekim Anti-Faşist Direniş Grupları
 | |
| Kuruluş | 1975-2007 |
|---|---|
| Lider(ler) | Manuel Pérez Martínez |
| Amaç | İspanya Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurmak |
| Etkin bölgeler | İspanya |
| İdeoloji | Marksizm-Leninizm |
| Durum | ABD, AB ve İngiltere'nin terör örgütleri listesindedir. |
1 Ekim Anti-faşist Direniş Grupları (GRAPO), İspanya'da Marksist-Leninist bir örgüt olup İspanya Cumhuriyeti'nin yeniden kurulmasını hedeflemiştir.
GRAPO, anti-kapitalist bir örgüttür. İspanya'nın NATO üyeliğine karşıdır.[1]
GRAPO'nun son saldırısı 2006 yılında gerçekleşmiştir. 1970'lerin sonları ve 1980'lerin başlarında oldukça aktif olan örgüt, azalan militan sayısı ve polis müdahaleleri sonucunda İspanyol yetkililerin kalan militanlar yakalandıktan sonra GRAPO'nun dağıldığını iddia etmelerine sebep olmuştur. İspanyol polisine göre, GRAPO'nun altı militanı Haziran 2007'de gözaltına alındıktan sonra örgüt dağıtılmıştır, ancak resmi olarak örgütün dağıldığını duyurmadığı bilinmektedir.[2][3][4]
GRAPO, Avrupa Birliği'nin terör örgütleri listesinde yer almaktadır.[5]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
GRAPO, İspanya Marksist-Leninist Örgütü (OMLE) kökenlidir ve OMLE, 1975'teki ilk kongresinde kendini feshetmiştir. General Francisco Franco'nun ölümünden iki ay sonra, diktatörlükten demokrasiye geçiş sürecinde, İspanya Komünist Partisi (Yeniden Kuruluş) (PCE-r) siyasi reformlara karşı bir mücadele başlattı. PCE(r) kendini farklı komisyonlara yeniden yapılandırdı; bunlardan biri Juan Carlos Delgado de Codex tarafından kurulan "faşizme karşı cephe" idi ve bu cephe GRAPO'ya dönüştü.[6]
Bu yeni doğan hareket, 1 Ekim 1975 tarihinde dört İspanyol polisinin öldürülmesiyle, PCE(r)'nin ilk şiddet eylemiyle adlandırıldı. "Antifaşist Direniş Grupları 1 Ekim" (GRAPO) terör örgütü, bu tarihi bir başlangıç noktası olarak benimsedi. Sadece beş ay sonra, Vitoria-Gasteiz'deki gösteriler sırasında İspanyol polisi tarafından beş işçinin öldürülmesi üzerine, PCE(r), taraftarlarına silaha sarılmalarını ve merkezi bir komutanlık tarafından yönlendirilecek bir gelecekteki İspanyol "Kızıl Ordu"nun çekirdeğini oluşturmalarını söyledi. 18 Temmuz 1976 tarihinde İspanya'nın farklı bölgelerinde birçok patlayıcı düzeneği infilak ettirildi ve GRAPO, koordineli patlamalardan sorumlu olduklarını basında duyurarak bir gecede ün kazandı.[7]
1976'da varlıklı politikacı Antonio María de Oriol y Urquijo'nun, 1977'de ise General Villaescusa'nın yüksek profilli kaçırılmasının yanı sıra, daha fazla İspanyol polisinin öldürülmesiyle birlikte GRAPO, Franco dönemi İspanyası'nda olduğu gibi kentsel gerilla bir grup olarak yerleşik hale geldi.
GRAPO, 1979'dan itibaren faaliyetlerini artırdı ve 26 Mayıs 1979'da Madrid'deki bir kafeye düzenlediği saldırıda dokuz kişiyi öldürdü. Ancak, grupun destek düzeyi 1980'lerde azaldı. Geçiş dönemi demokratik rejim, grup tarafından vaat edildiği gibi istikrarsızlaşmadı.[6]
1984 yılında İspanyol otoriteleri, GRAPO'ya karşı polis operasyonlarını kolaylaştıran İtalyan modelinden ilham alan bir terörle mücadele yasası çıkardı ve birçok tutuklama gerçekleşti. GRAPO, yapılarını basitleştirerek "daha iyi zamanları beklerken" tepki gösterdi. Mobil militanlar aracılığıyla daha düşük bir düzeyde gizli faaliyetlerine devam etti ve kolayca oluşup kolayca ayrılan gruplar halinde hareket etmesi, tespit edilmesini zorlaştırdı.[8]
Polis çalışmaları GRAPO'nun yapısına ciddi darbeler vurdu. Şu anda grup faaliyette değil, ancak resmi olarak kendini feshetmemiştir.[9]
GRAPO'nun faaliyetleri[değiştir | kaynağı değiştir]
1975 yılından bilinen son etkinliği olan 2006 yılına kadar olan süreçte, GRAPO, bombalamalar ve silahlı saldırılar yoluyla polis, askeri personel, hakimler ve siviller dahil olmak üzere 84 kişiyi öldürdü. Örgütün finansman sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği banka soygunlarında birçok militanı öldürüldü. Grup, başlangıçta siyasi nedenlerle ve daha sonra fidye için bir dizi kaçırma eylemi gerçekleştirdi. GRAPO'nun son saldırısı, Zaragoza'da bir geçici iş ajansının sahibi Ana Isabel Herrero'yu öldüren silahlı saldırıydı ve bu olay 2006 yılında gerçekleşti.[10]
2000 yılında GRAPO'nun lideri Manuel Pérez 'Arenas', terör amaçlı suç örgütü kurma suçundan Fransız mahkemesinde hüküm giydi. İspanya hemen iade talebinde bulundu. Bugüne kadar GRAPO bir halefini belirlemedi.[kaynak belirtilmeli]
Destekçileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Ekim 2011'de, İspanyol hip hop sanatçısı Pablo Hasel, bir müzik videosunda GRAPO'nun hapsedilmiş üyelerinden birini selamladığı için terörü övme suçlamasıyla tutuklandı. Kısa süre sonra serbest bırakıldı, ancak suçlamalar düşürülmedi. On yıl sonra, 16 Şubat 2021'de, Hasel, sosyal demokrat PSOE-UP hükümeti tarafından benzer suçlamalarla tekrar tutuklandı ve hapse atıldı. Bu durum, PCE(r) ve GRAPO üyeleri de dahil olmak üzere tüm siyasi tutsakların serbest bırakılmasını talep eden anti-faşist grupların ülke genelinde kitlesel gösteriler düzenlemesine yol açtı.[11]
Şubat 2014'te, GRAPO'yu öven tweetler nedeniyle bir Twitter kullanıcısı terörü övme suçundan mahkum edildi.[12][13]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Alessandro Seregni, El Anti-Americanismo Español
- ^ 20Minutos. "¿Pero los Grapo no habían desaparecido?". 20minutos.es - Últimas Noticias. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015.
- ^ "Desarticulado el último 'comando' operativo de los GRAPO con la detención de seis personas en Barcelona". El País. 6 Haziran 2007. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.
- ^ Mundinteractivos. "La Guardia Civil desarticula en Cataluña el último comando operativo de los GRAPO". 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015.
- ^ Posición Común 2004/309/PESC del Consejo 13 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., de 2 de abril de 2004, por la que se actualiza la Posición Común 2001/931/PESC sobre la aplicación de medidas específicas de lucha contra el terrorismo y se deroga la Posición Común 2003/906/PESC.- Diario Oficial n° L 099 de 03/04/2004 p. 0061 - 0064.
- ^ a b Junta de Castilla y Leon. El FRAP y el GRAPO en España
- ^ "Los GRAPO, terroristas germinados en los años 60 - españa - elmundo.es". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015.
- ^ Ediciones El País (21 Nisan 1985). "La ley antiterrorista, un estado de excepción encubierto". EL PAÍS. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015.
- ^ "Dudley Knox Library - Naval Postgraduate School". 22 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.
- ^ "Libertad Digital: El último grupo de los GRAPO tenía previsto volver a atentar". 26 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015.
- ^ "Rapper Pablo Hasel arrested for apology of terrorism". Firat News Agency. 5 Ekim 2011. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2018.
- ^ "One-year prison sentence for 21-year-old Twitter user who glorified terrorists". El País. 4 Şubat 2014. 5 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ Minder, Raphael (22 Şubat 2014). "In a First for Spain, a Woman Is Convicted of Inciting Terror over Twitter". The New York Times. 13 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2023.
External links[değiştir | kaynağı değiştir]
- PRES.O.S. — organization for support prisoners of the PCE(r) - GRAPO 13 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
