1968 Illinois depremi
 | |
| UTC zamanı | 1968-11-09 17:01:38 |
|---|---|
| Yerel tarih | 9 Kasım 1968 |
| Yerel saat | |
| Büyüklük | 5.4 Mw |
| Derinlik | 11 mil (18 km) |
| Merkez üs | Illinois |
1968 Illinois depremi (veya "New Madrid olayı") ABD'nin Illinois eyaletinde en şiddetli kaydedilen depremdir. 9 Kasım günü saat tam 11.02'de başlayan depremin şiddeti 5.4 olarak ölçülmüştür.[1]
Deprem sonrasında hiçbir ölüm gerçekleşmemesine rağmen binalar yoğun hasar görmüş ve birçok yapının bacaları yıkılmıştır. 580.000 milkarelik (1.500.000 km²) bir alanı etkileyen sarsıntı 23 eyalette hissedildi. Bilim insanları bu depremin nedenlerini araştırırken Güney Illinois Havzasında Cottage Grove Fay hattını keşfettiler. Fay hattının bulunduğu kesimde milyonlarca yırtılma tespit edildi.
Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
Illinois'daki ilk yer sarsıntısı 1795 yılında gerçekleşti.[2] Bu deprem küçük ölçekli bir sarsıntıya yol açtı ve fazla bir hasara neden olmadı. 1909 yılının mayıs ve temmuz aylarında orta ölçekli depremler yaşan bölge 1968 yılında da orta şiddetli bir yer sarsıntısıyla sallanmıştır. Bu bölgede kayıtlara geçen depremlerin tarihleri sırası ile: 1838, 1857, 1876, 1881, 1882, 1883, 1887, 1891, 1903, 1905, 1912, 1917, 1922, 1934, 1939, 1947, 1953, 1955, ve 1958 depremleridir.[2]
Jeoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Deprem bölgeyi 9 Kasım 1968 Cumartesi günü saat 11.02'de vurdu.[3] Sarsıntının merkezi Hamilton County'nın biraz kuzeybatısı Illinois-Indiana sınırına, yaklaşık 120 mil (193 km) doğusu olarak kayıt edildi. Depremin merkezine en yakın olan yerleşim yerleri ise alçak tepeler üzerine kurulmuş birkaç küçük kasaba idi.[4] Bilim insanları bu fay hattındaki yırtılmayı güçlü olarak nitelendirmişlerdir.[5] Deprem sırasında, yüzey dalgası ve cisim dalgası büyüklükleri sırasıyla 5.2 ve 5.54 olarak ölçüldü.[6] Depremin büyüklüğü Richter ölçeğine göre 5.4 ulaşmıştır.[1] Sarsıntının yerin 25 km.derinliğinde meyadana gelmiştir.[7]
Hasar[değiştir | kaynağı değiştir]
Depremi 23 eyalet tamamı ile hissetti ve 580.000 milkare (1.500.000 km²) bir bölgeyi etkiledi. Pensilvanya ve Batı Virginia, güneyinde Mississippi ve Alabama, Toronto, Kanada kuzey ve batı Oklahoma ve doğu bölgesinin tamamı sallandı.[8] En kötü etkilenen bölge olan Evansville, St Louis Chicago olmuş, ancak önemli bir hasar gerçekleşmemiş ve ölüm olmamıştır;. Sadece bir çocuk evinden düşen malzemelerle yaralanmıştır.
Hasar Illinois, Indiana, Kentucky, Tennessee ve Iowa ile sınırlı kaldı. Bu bölgelerde düşmüş bacalar, temel çatlakları, yıkılmış korkuluklar ve devrik mezar taşları oluşmuştur.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Illinois Earthquake Information". United States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 31 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008.
- ^ a b "Illinois: Earthquake History". United States Geological Survey. 30 Ocak 2009. 16 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2009.
- ^ Blanchard, Robert (11 Kasım 1968). "Quake-Shy St. Louisans Compose Jangled Nerves". St. Louis Globe-Democrat. 6 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2012.
- ^ Gordon, David W., Bennett, Theron J., Herrmann, Robert B., Rogers, Albert M (1 Haziran 1970). "The south-central Illinois earthquake of 9 Kasım 1968: Macroseismic studies". Bulletin of the Seismological Association of America. 60 (3). ss. 953-971. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2008. (See this bulletin on the webpage of Earthquake_Center 4 Temmuz 1997 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. of Saint Louis University)
- ^ "22 States Struck By Strong Quake; Wide Area From Minnesota to Carolina Hit by Tremor" (PDF). New York Times. Associated Press. 10 Ekim 1968. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2008.
- ^ Stauder,William; Nuttli, Otto W. (1 Haziran 1970). "Seismic studies: South central Illinois earthquake of 9 Kasım 1968". Bulletin of the Seismological Association of America. 60 (3). ss. 973-981. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008.
- ^ Kim, Won-Young (2003). "The 18 June 2002 Caborn, Indiana, Earthquake: Reactivation of Ancient Rift in the Wabash Valley Seismic Zone?". Bulletin of the Seismological Society of America. 93 (5). ss. 2201-2211. doi:10.1785/0120020223. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2009.
- ^ "Today in Earthquake History: November 9". United States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 4 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2008.
- ^ "It's Official-County was Center of Earthquake". McLeansboro Times-Leader. 10 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009.