1679 Saint-Germain Barışı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
1679 Saint-Germain Barışı
Saint-Germain-en-Laye Şatosu
TürBarış antlaşması
İmzalanma29 Haziran 1679 (344 yıl önce) (1679-06-29)
YerParis, Fransa
DilLatince


1679 Saint-Germain Barışı, Fransa ile Brandenburg-Prusya arasında 19 Haziran veya 29 Haziranda yapılmış bir barış anlaşmasıydı. Antlaşma, Fransa'nın müttefiki İsveç'e, İsveç-Brandenburg Savaşı'nda Brandenburg tarafından İsveç'in elinden alınan Bremen-Verden ve İsveç Pomeranya'sını geri vermesiyle sonuçlandı. İsveç anlaşmayı 28 Temmuz 1679'da onayladı.[1]

Anlaşma, bazılarına göre Elektör Friedrich Wilhelm'in "en kötü siyasi yenilgisi" olarak kabul ediliyor. Dört yıllık bir savaşta fethedilmiş olmasına rağmen, Fransa tarafından Pomeranya mirasının İsveç kısmını vermeye zorlandı.[2]

Arka planı[değiştir | kaynağı değiştir]

Elektör Friedrich Wilhelm

İsveç, Nisan 1672'de Fransa ile ittifaka girmişti. Bu sırada Büyük Britanya, Brandenburg-Prusya, Hollanda ve Danimarka İsveç'e düşmandı. Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold, 30 Ağustos 1673'te Fransa'ya karşı Hollanda ve İspanya ile ittifak kurdu ve 1674'ün başlarında savaş ilan etti. Ardından, Elektör Friedrich Wilhelm, Fransız karşıtı ittifaka katıldı.

Fransa Kralı XIV.Louis'i desteklemek için İsveç kralı XI. Charles 1674'te Brandenburg'u işgal etti, ancak 1675'te Fehrbellin Savaşı'nda kesin bir şekilde yenildi. Danimarka daha sonra 1658'de İsveç'e kaybedilen Skåne eyaletini işgal etti ve yeniden Malmö şehri hariç hepsini fethetti. İsveç kuvvetleri, ikmallerini ve birliklerini artırmak için İsveç'e çekildi ve ardından 1676 yazının sonuna doğru Skåne'ye girdi. Sonraki üç yıl boyunca Skåne, Danimarka ve İsveç birlikleri arasında şiddetli bir muharebe alanı oldu.

Skåne Savaşı sırasında Brandenburg, Kuzey Almanya'daki İsveç egemenliklerini yani İsveç Pomeranya'sını (Rügen hariç) ve Bremen-Verden'i ve ayrıca Kurlandiya'yı işgal etti; Danimarka Rügen'i işgal etti ancak Skåne'de Lund (1676) ve Landskrona (1677) savaşlarında yenildi.

Nijmegen Antlaşmaları Fransız-Hollanda Savaşı'nı bitirdikten sonra, Fransa İsveç'i yeniden destekleyebildi ve aşağı Ren'deki Brandenburg hakimiyetindeki Cleves Dükalığı'nı işgal etti. Bölgede asker sıkıntısı çeken ve Nijmegen anlaşmaları tarafından müttefiklerinden yoksun bırakılan Brandenburg'un, İsveç'ten elde ettiği kazanımlar pahasına Fransa ile barışa razı olmaktan başka seçeneği yoktu. Aynı şekilde Danimarka-Norveç de Eylül 1679'da İsveç ile Fontainebleau Antlaşması'nı sonuçlandırmak zorunda kaldı.[3]

Müzakereler[değiştir | kaynağı değiştir]

Stettin (1653) ve Saint-Germain (1679) antlaşmaları arasında İsveç Pomeranyası (mavi) ve Brandenburg ile Brandenburg Pomeranyası (turuncu)

Brandenburg'un müttefiki Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold, Şubat 1679'da Fransa Kralı XIV. Louis ile Bremen-Verden ve İsveç Pomeranyası'nın İsveç'e bırakılmasını içeren ve 1648 Vestfalya Antlaşması'nı onaylayan ayrı bir barış imzalamıştı. I. Leopold, Elektör Friedrich Wilhelm'in "Baltık'taki Vandalların yeni kralı" olmasını ve Brandenburg-Pomeranya çatışmasının Fransa ile müzakerelerini bozmasını da istemedi.[4]

Elektör Friedrich Wilhelm, diplomatlarına, XIV. Louis'nin İsveç Pomeranya'sını elinde tutmasına izin vermesi karşılığında, askeri destek ve Kutsal Roma İmparatoru'na karşı destek de dahil olmak üzere Fransa'ya koşulsuz destek teklif etti. Ayrıca Friedrich Wilhelm, İsveç'e İsveç Pomeranyası için "birkaç ton altın" ve Danimarka-Norveç'e karşı askeri destek teklifinde bulundu.[5]

Ancak XIV. Louis'nin Brandenburg'un herhangi bir arzusunu yerine getirmek için ne bir çıkarı ne de askeri bir ihtiyacı vardı. Aksine, İsveç'in ittifakı ve Fransa'ya verdiği desteğin bir sonucu olarak herhangi bir toprak kaybetmeyeceği konusunda güçlü bir çıkarı vardı. Cleves işgali ve Minden kuşatması ile Fransa, Frederick William'in İsveç Pomeranyası karşılığında Ren eyaletlerinden vazgeçme teklifini de reddetti.[6]

Antlaşmanın hükümleri[değiştir | kaynağı değiştir]

XIV. Louis

29 Haziran 1679'da Brandenburg Elektör Friedrich Wilhelm anlaşmayı imzaladı ve böylece Fransa'nın Brandenburg'a yapacağı ödeme, takip eden iki yıl içinde ödenmek üzere 300.000 taler olarak sabitlendi.

Brandenburg, Gollnow ve Damm hariç, Oder nehrinin eski İsveç doğu kıyısını daha da kazandı. İsveç Pomeranyası, üç ay içinde Brandenburg işgal güçlerinden temizlenecekti.

Antlaşma ayrıca Hollanda kuvvetlerinin Cleves Dükalığı'nda garnizon kurmasını yasaklayan bir paragraf da içeriyordu.

Uygulama ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

XI. Karl

Stettin, Aralık 1679'da son Brandenburg kalesi olarak İsveç'e iade edildi. Skåne Savaşı sırasında Rügen'i işgal eden Danimarka, İsveç ile ayrı bir anlaşma imzaladı: 26 Eylül 1679 tarihli Lund Antlaşması'nda Danimarka, Rügen'i İsveç'e iade edeceğine dair güvence verdi.

Yine de 1679'da Brandenburg, Fransa ile gizli bir ittifak kurdu: Brandenburg'un egemenliğine Fransa tarafından on yıl boyunca saygı gösterilecek ve Fransa'nın Brandenburg topraklarından serbest geçiş hakkı karşılığında yıllık 100.000 livre ödenecekti. Bu ittifak kısmen, Hohenzollern Hanedanlığı'nın, kendisini yalnız bırakan anlaşmayı onaylayan ve güçlü bir Brandenburg'a karşı çıkan Habsburg Kutsal Roma İmparatoruna duyduğu hayal kırıklığına uğramasından kaynaklandı. Fransa'nın yayılmacılığının ve "Fransız boyunduruğu" dediği şeyin farkında olan I. Frederick William, "yalnızca Tanrı'nın koruması ve Fransız Kralı'nın gücünün bize güvenliği getirebileceği"ni düşünüyordu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]