Żmigród

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Żmigród
Żmigród bayrağı
Bayrak
Żmigród arması
Arma
Koordinatlar: 51°28′13″K 16°54′18″D / 51.47028°K 16.90500°D / 51.47028; 16.90500
Ülke
BölgeAşağı Silezya Voyvodalığı
Yüzölçümü
 • Toplam9.49 km²
Nüfus
 • Toplam6,435
Plaka koduDTR

Żmigród [ˈʐmiɡrut] (AlmancaTrachenberg), güneybatı Polonya'da, Aşağı Silezya Voyvodalığı, Trzebnica İlçesinde bir kasabadır. Gmina Żmigród adı verilen idari bölgenin (gmina) merkezidir.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasaba, Barycz Nehri üzerindeki tarihi Aşağı Silezya bölgesinde, Trzebnica'nın yaklaşık 22 kilometre (14 mil) kuzey-batısında ve bölgesel başkent Wrocław'ın 40 kilometre (25 mil) kuzeyinde yer alır. Adı, kasabanın arması üzerinde gösterilen Eski Lehçe Żmij, "ejderha" (Almanca: Drachen) ve gród, "kale" (Almanca: Burg) sözcüklerinden türetilmiştir.

2019 itibarıyla kasabanın nüfusu 6.435'tir. Daha büyük Wrocław metropol bölgesinin bir parçasıdır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

En eski kaynaklar, yerleşimin Tunç Çağı'nın üçüncü döneminde var olduğunu söylüyor.

Barycz Nehri'nin kuzey kıyısında, o zamanlar Wrocław Piskoposu tarafından tutulan Zunigrod (bugünkü Żmigródek) adlı eski bir Slav yerleşiminin ilk kayıtları, 1155'te Papa IV. Adrian'ın kütüphanesinde görülüyor. Nehrin diğer yakasındaki mevcut şehir, 1253 yılında Piast dükü Beyaz Henry III'ün emriyle bir Tydricus dictus Deysenberc tarafından yatırıldı.[1] Büyük Polonya sınırına yakın kale, güçlü bir çit, surlar ve bir hendekle çevrili olarak güçlendirildi. Alman adı Trachinburg ilk olarak 1287'de ortaya çıktı. Parçalanma sonucunda Żmigród, Aşağı Silezya'daki çeşitli Polonya düklüklerinin bir parçası oldu: 1290'a kadar Silezya Dükalığı, 1312'ye kadar Głogów Dükalığı ve daha sonra 1492'ye kadar Piast hanedanı tarafından yönetilen Oleśnica Dükalığı.[2]

1492'de Trachenberg, Bohemian Crown'un özerk bir devlet ülkesine yükseltildi. Yaklaşık 1555 kişi Protestan oldu. 1579'da çıkan bir yangından sonra yeni bir kale inşa edildi ve daha sonra mülkleri 1592'de satın alan Schaffgotsch Ailesi'nin yönetimi altında yükseltildi. Otuz Yıl Savaşı sırasında, sadık bir destekçi olan sahibi Hans Ulrich von Schaffgotsch Suikast sonucu öldürülen general Albrecht von Wallenstein 1635'te idam edildi ve mülkleri İmparator II. Ferdinand tarafından ele geçirildi.[3] Trachenberg Kalesi, 1641'de İmparatorluk mareşali Kont Melchior von Hatzfeldt'e verildi. Birkaç kez kuşatıldı ve sonunda 1642'de General Lennart Torstensson komutasındaki İsveç ordusu tarafından ele geçirildi. İsveçliler 1650'ye kadar kaleyi işgal etti. Savaştan sonra bölge sert Karşı Reform önlemlerine tabi tutuldu. Kalenin bir başka genişlemesi, Kont Hatzfeld'in girişimiyle 1655-1657 yıllarında gerçekleşti. 1691'de yeni surlar inşa edildi.[4]

18. yüzyılın ortalarında kasaba Prusya tarafından ilhak edildi. Napolyon Savaşları sırasında kasaba, Bavyeralılar, Fransızlar ve Prusyalılar tarafından ele geçirildi.[5] 1813'te Hatzfeld Ailesi'nin barok sarayında, Napolyon Bonapart ile mücadelede büyük savaşlardan kaçınmak için Trachenberg Planı üzerinde anlaşmaya varan Rus Çarı I. Aleksandr'ın Prusya kralı III. Friedrich Wilhelm'in bir toplantısı düzenlendi. 19. yüzyılda birçok Yahudi kasabaya (o zamanlar Trachenberg olarak anılırdı) yerleşti, ancak 19. yüzyılın sonlarından itibaren çoğunlukla batıya göç ettiler ve 1939'da kasabada artık Yahudi kalmamıştı. 19. yüzyıldan kalma sinagog, 1938'de Kristallnacht sırasında Almanlar tarafından yıkıldı.[6]

İkinci Dünya Savaşı sırasında, Almanlar kasabada 5/111 zorunlu çalışma kampını kurdu. Kampın kurbanları, yerel mezarlıkta bir anıtla anılıyor. 23 Ocak 1945'te General Dmitry Lelyushenko komutasındaki 4. Muhafız Tank Ordusu'nun 10. Muhafız Tank Kolordusu, Trachenberg'deki Alman garnizonunu yenerek kasabayı ele geçirdi.[7] Savaştan sonra ateşe verilen kale dışında kasaba yıkıldı. Almanya'nın savaştaki yenilgisinden sonra, restore edilmiş Polonya adı Żmigród altındaki kasaba Polonya yönetimi altına girdi. Haziran 1945'in sonunda, Potsdam Anlaşması uyarınca, Alman halkına Oder-Neisse hattının batısındaki Almanya'ya evlerini terk etmeleri emredildi. Erkeklerden yaklaşık 20'si esir alındı. Żmigród, çoğu Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilen eski doğu Polonya'dan sürülen Polonyalılar tarafından yeniden dolduruldu. Polonyalıların bu bölgelerden ilk nakliyesi Haziran 1945'te Vilnius'tan geldi.[8]

Daha 1945'te bir ormancılık, itfaiye ve izci birliği kuruldu. Diğer kuruluşlar arasında 1946'da Piast Żmigród futbol kulübü, 1950'de bir kooperatif bankası ve 1953'te bir kültür merkezi yer alıyor. 1966'da Żmigród, Polonya'nın Vaftizinin 1000. yıldönümünün ülke çapındaki kutlamalarına katıldı. 1980'de yerel işçiler Solidarność protestolarına katıldı. 1990'larda, Żmigród yakınlarındaki Test Yolu Merkezi, Polonya'daki tek demiryolu test yolu ve dünyadaki bu tür sekiz tesisten biri olarak inşa edildi. 2018'de Polonya'nın bağımsızlığını yeniden kazanmasının 100. yıl dönümü anısına bir anıtın açılışı yapıldı.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Ruiny barokowego pałacu Hatzfeldów". 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  2. ^ "Population. Size and structure and vital statistics in Poland by territorial division in 2019. As of 30th June". 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  3. ^ "Historia społeczności". 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  4. ^ "Pomnik "Pamięci ofiar II wojny światowej"". 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  5. ^ "ReyPhotography.com is for sale". HugeDomains (İngilizce). 25 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023. 
  6. ^ "Kalendarium Historii Niepodległej Polski" (PDF). 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Mart 2023. 
  7. ^ "ŻMIGRÓD". 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  8. ^ "Mrat.pl". 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  9. ^ "Urząd Miejski w Żmigrodzie". 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023.