Şefik Gürmeriç
| Ahmet Şefik Gürmeriç | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 1904 |
| Ölüm | 30 Nisan 1967 (63 yaşında) İstanbul |
| Eş | Süheyla Gürmeriç |
| Çocukları | İsmet Gürmeriç |
Ahmet Şefik Gürmeriç (1904, Cisr-i Mustafapaşa - 30 Nisan 1967,[1] İstanbul[2]), Türk müzisyen, bestekar, yazar ve Türk mûsikisi öğretmenidir.
Dedesi Diyarbekirli Edip Efendi, babası saatçi Ahmed Nedîm Efendi'dir. Annesi, Mustafa Kemal Paşalı Rıfat Ağa’nın kızı İsmet Hanım’dır.[3] Ailesi Balkan savaşından sonra 4 yaşında iken Edirne’ye göç etti. 6 yıl sonra 10 yaşında iken 1914'te babası Nedim Efendiyi Çanakkale savaşında kaybetti.
Edirne Şehit Asım Bey Erkek Dârüleytâm'ında okudu. Mûsiki eğitimine 6 yaşında iken Dârüleytâm'da başladı. Okul müdürü Şevki Ersan bey tarafından bulunan bir İtalyan papazından ilk piyano derslerini aldı. Dârüleytâm Müdür yardımcısı Hafız Rakım Ertür'ün akrabası Hüsamettin Bey'den Türk Mûsikisi dersleri aldı. Bölge yunan işgali altında iken 1920 senesinde girdiği Edirne Muallim Mektebi’ni 1922 yılında başarı ile bitirmiştir. Bölge hâla Yunan işgali altında iken Edirne Kurtuluş İlkokulu’na öğretmen olarak atandı ve burada 6 yıl öğretmenlik yaptı. 1929'da görevinden istifa edip İstanbul'a gitti.[3]
1929’da İstanbul Belediyesi Konservatuvarı Piyano bölümüne girdi, Leyla Saz‘ın kızı Nezihe Hanım, Cemal Reşit Rey ve Ferdi Ştatzer’den piyano, Rey ve Edgar Manas’tan armoni dersleri aldı. Konservatuvarda yine Rauf Yekta Beyden de dersler aldı.
Konservatuvarı bitirdikten sonra kendi imkanlar ile önce Viyana'ya gitmiş oradan da Prag’a geçmiştir.[3] Bir süre burada kalıp musiki çalışmalar yapan Gürmeriç daha sonra ülkesine geri döndü. Tepebaşı belediyesi ve Maksim gazinolarında revüler için müzik aranjmanları yaptı, piyano ile Türk Mûsikîsi çalmıştır.
Osmanlıca ve Fransızca bilen Gürmeriç, 1947 yılında piyasayı bırakarak İstanbul Belediyesi Konservatuvarı Türk Musikisi bölümüne tek hoca olan atandı. 1952 yılına kadar teganni, nazariyat(Arel-Ezgi-Uzdilek Sistemi),[4] edebiyat ve solfej derslerini tek başına verdi. Bu tarihte bu derslerin her biri için ayrı hoca bulunmasını sağladı.[3] Öğretmenlik dışında Konservatuar Sanat Kurulu Başkanlığı görevleri de yürüttü.[3] 1955'te Monadik Sanat Kuruluna ve Haysiyet Divanına seçildi.[5]
1961 yılında Konservatuvar’dan mezun eski talebesi olan Süheyla Gürmeriç[6]’le evlendi,[7] 1964 yılında doğan kızına çok sevdiği annesinin adın olan İsmet'i verdi.[3]
Yaşamının son yıllarında TRT İstanbul Radyosu Repertuar Kurulu’nda da çalışmıştır. Bazılarının güfteleri kendisine ait olmak üzere, bilinen 9 adet şarkısı vardır. En bilinen şarkısı, sözleri ve müziği kendisine ait olan Seyyan Hanım ve Sema Moritz tarafından ayrı ayrı seslendirilen Hasret'tir.
- O gözler benim ağlar
- Eskisinden yabancı
- Gönlümdeki bu sevda
- Hiç dinmeyen bir acı
- Ruhumun kederinden
- Gözlerim yaşla doldu
- inliyorum derinden
- Bana bilmem ne oldu
- En candan arkadaşım
- Ruhumu saran gece
- Ben kime bağlanmışım
- Ağlıyorum gizlice
- Kimsesiz karanlıklar
- Derdime şifa verin
- Kalbimdeki yaralar
- Daha çok, daha derin
Basılmamış kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Makamlar, Usûller,
- Türk Mûsikîsi’nde Beste Analizleri,
- Armoni Notları,
- Türk Mûsikîsi Hayatı ve Hâtıraları.
Bilinen bazı besteleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Beni aşk ateşine yandıran ruhsâr-ı âlindir
- Gökler ve denizler bana şefkatle sarıldı
- Haftalar aylar var ki hasretinle üzgünüm
- Sevdâ-zedeyim derdime yok çâre bu sinde
- Süzme çeşmin gelmesin müjgân müjgân üstüne[8]
- Haftalar aylar var ki hasretinle üzgünüm[3]
- Gündüzüm gece oldu, Ömrüm işkence oldu
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Seyyan Hanım - Hasret 9 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sema Moritz - Hasret 27 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Beni aşk ateşine yandıran ruhsâr-ı âlindir 5 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Özdal Orhon - Haftalar aylar var ki hasretinle üzgünüm 27 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Anıl, Avni (1981). Anılar ve belgelerle musıkı̂miz sözlüğü. s. 197. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020.
- ^ Aksoy, Bülent (2008). Geçmişin musıki mirasına bakışlar. Pan Yayıncılık. s. 96. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020.
- ^ a b c d e f g "Kaybettiğimiz Kıymetler: Şefik Gürmeriç". Milliyet. Milliyet Gazetesi. 11 Mayıs 1967. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.
- ^ Birer, Murat (2015). Müzik malzemesinde kültürel etkileşim alanları: Osmanlı dönemi Türk makam müziğinde “yabanci” katmanlar ve yapısal dönüşümler (PDF). 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020.
- ^ "Konservatuar sanat kurulları seçimleri yapıldı". Milliyet Gazetesi. 30 Nisan 1955. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.
- ^ "Süheyla Gürmeriç ölüm ilanı. 1 Şubat 1995 Çarşamba günü ölmüştür". 3 Şubat 1995 Milliyet Gazetesi. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.
- ^ "Ahmet Şefik Gürmeriç". salihbora.com. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.
- ^ "Şefik Gürmeriç Besteleri - Turk Sanat Musikisi Notalari". ProjeTSM. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.