İzmir Borsa Sarayı
 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Mimari tarz | Birinci Ulusal Mimarlık Akımı[1] |
| Konum | İzmir, Türkiye |
| Koordinatlar | 38°25′27″K 27°07′57″D / 38.42417°K 27.13250°D |
| Mevcut kullanan | İzmir Ticaret Borsası |
| Temel atma | 25 Kasım 1926 |
| Tamamlanma | 11 Haziran 1928 |
| Açılış | 23 Temmuz 1928 |
| Teknik ayrıntılar | |
| Kat sayısı | 3 |
İzmir Borsa Sarayı, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan ve ülkenin ilk ticaret borsası olan İzmir Ticaret Borsası için 1928'de inşa edilen ve hâlâ kullanılan binadır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
İzmir Ticaret Borsası, 1891'de kurulmuştu. İzmir'in işgale uğradığı 1919'a kadar bugün İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün bulunduğu binada, işgalden sonra çeşitli farklı binalarda hizmet verdi. 1926'da Borsa Reisi Filibelizade Ferit Bey'in önderliğinde borsa için özel bir binanın yapımı başlatıldı. Borsa Sarayı'nın temeli, belediyenin tahsis ettiği arazi üzerinde 25 Kasım 1926'da atıldı.[2] Yapımı, İzmirli mimar Tahsin Sermet Bey ve Hüseyin Mazlum tarafından gerçekleştirildi. Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın özelliklerini yansıtan bir yapı inşa edildi. İnşaat 11 Haziran 1928'de tamamlandı.[3] Bina tamamlandığında kapısı üstüne eski harflerle (o günkü alfabeyle) "Borsa Sarayı 1928" yazan bir kitabe yerleştirildi. İstanbul'da heykeltıraş Azizzade Mustafa'ya Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın mermerden bir büstü yaptırıldı ve binanın girişine yerleştirildi. Açılış, 23 Temmuz 1928'de gerçekleşti.[2] İkinci Meşrutiyet'in ilanının yıl dönümü olması nedeniyle 23 Temmuz tarihi özellikle seçilmişti.[4]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Neoklasik tarzda inşa edilen bina, üç katlıdır.[1] Binanın bir kısmında bodrum da mevcuttur.[4] Binanın çatısında bir büyük, iki küçük kubbe vardır.[1][3] Giriş holü mermerle kaplıdır ve üçlü merdivene açılır.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "İzmir'in yıllara meydan okuyan yapısı: Borsa Binası". İzmir Kültür ve Turizm Dergisi. 28 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018.
- ^ a b "Tarihçe". İzmir Ticaret Borsası. 24 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2011.
- ^ a b Kurşun, Hasan. "İzmir Borsa Sarayı". Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018.
- ^ a b "Dünden bugüne İzmir Borsası". Ege Meclisi. 24 Ocak 2016. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018.
- ^ Aslanoğlu, İnci (Eylül 2010), Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı 1923-1938, İstanbul: Bilge Kültür Sanat, ss. 263-264, ISBN 9786055506100
Wikimedia Commons'ta Stock Exchange Palace, İzmir ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur