İyidere
| İyidere | |
|---|---|
 Yalıköy panorama görünümü | |
 İyidere ilçesinin Rize'deki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Rize |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Köy sayısı | 7 |
| İdare | |
| • Kaymakam | Eray Gürsoy[1] |
| • Belediye başkanı | Saffet Mete[2] (AK Parti) |
| Rakım | 6 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 10.018 |
| • Kır | 3,248 |
| • Şehir | 5.758 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| ISO 3166 kodu | TR-53 |
| Posta kodu | 53600 |
| İl alan kodu | 464 |
| İl plaka kodu | 53 |
İyidere, Rize ilinin bir ilçesidir.
Genel
[değiştir | kaynağı değiştir]Coğrafi yapının yarattığı koşullar dolayısıyla köy ve kasaba arasında bir profile sahiptir. Genel iş kaynakları, tarım, hayvancılık, balıkçılık ve çay tarımıdır. Çay tarımında genellikle kadınlar çalışırken, erkekler de bölge sayısı yaklaşık 15'i bulan çay fabrikalarında çalışmaktadır. Ayrıca ilçenin sahilde bulunması balıkçılık yapılmasına da olanak vermiştir.
İyidere nüfusunu etnik köken bakımından başta Türkler ve Laz kökenli aileler oluşturmaktadır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]İyidere yeşilliklerin sonsuz olduğu bir yer gibidir. Yaklaşık yüzölçümüm 25 kilometre karedir. Trabzon sınırına çok yakındır. Rize iline mesafesi 14 km'dir. Doğusunda yine Rize ilinin Derepazarı ilçesi batısında ise Trabzon ilinin Of ilçesi bulunmaktadır. Güneyinde Rize'nin Kalkandere ilçesi kuzeyinde ise Karadeniz sahili vardır. Doğu ve güneye gidildikçe rakım yükselir. Kıyıda iklim iç bölgelerine göre daha ılımandır. Ortalama sıcaklık 14 derece, ortalama yıllık yağış miktarı ise metrekareye 230 kilogramdır.Her ne kadar yağış miktarı Türkiye ortalamasına göre fazla olsa da özellikle sahilleri oldukça ilgi çekicidir.Turistlerin sıklıkla ziyaret ettiği Metropol İlçe İyidere, plajlarıyla namını birkaç sene sonra tüm Türkiye'de duyuracağına kesin gözüyle bakılıyor.Ayrıca son yapılan ölçümlerde deniz suyunun son derece temiz olduğununda altı çiziliyor.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]MÖ 700'lü yıllarda Miyetoslularca kurulmuş zamanla sırasıyla Roma, Bizans ve Trabzon İmparatorluğu egemenliği altında kalmıştır. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1461 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Eski adı [Aspet] olarak bilinmektedir. Aspet ismi Eski Yunanca "T'aspeta (Evler)" kelimesinden geldiği sanılmaktadır. İyidere ismi ise ilçenin içinden geçmekte olan eski adı Yunanca "Kalapotamos" çayının Türkçeye tercüme edilmesi ile bugüne gelmiştir. Osmanlı dönemindeyken nahiye durumunda olan ilçe, cumhuriyetin ilanından sonra bucak durumuna gelmiştir.
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski belediye başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | İsim | Parti | |
|---|---|---|---|
| 1963 | Mehmet Mete | Adalet Partisi | |
| 1968 | Şükrü Meto | ||
| 1973 | Nihat Mete | ||
| 1977 | |||
| 1984 | Nihat Emre | Doğru Yol Partisi | |
| 1989 | Nihat Dere | ||
| 1994 | Ahmet Mete | Anavatan Partisi | |
| 1999 | Adil Mete | Doğru Yol Partisi | |
| 2004 | Ahmet Mete | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 2009 | |||
| 2014 | |||
| 2019 | Saffet Mete | ||
| 2024 | |||
Görev yapmış kaymakamlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | İsim | Görev yılları | Not |
|---|---|---|---|
| 1 | Erhan Özdemir | 1992 | |
| 2 | Ertuğrul Kılıç | Kaymakam V. | |
| 3 | Mehmet Şahin | 1992 - 1993 | |
| 4 | Şevket Cimbir | 1993 - 1994 | |
| 5 | Fikret Zaman | 1994 - 1995 | |
| 6 | Günay Öztürk | 1995 - 1996 | |
| 7 | Kadir Çakır | 1996 | Kaymakam V. |
| 8 | İbrahim Küçük | ||
| 9 | Günay Öztürk | 1996 - 1997 | |
| 10 | Fahri Meral | 1997 - 1998 | |
| 11 | Cemal Şahin | 1998 - 1999 | Kaymakam V. |
| 12 | Fahri Meral | 1999 - 2000 | |
| 13 | Yasemin Çetinkaya | 2000 - 2001 | Kaymakam V. |
| 14 | Ali Çelik | 2001 | |
| 15 | Adem Unal | 2001 - 2006 | |
| 16 | Bülent Uygur | 2006 - 2008 | |
| 17 | Emre Çınar | 2008 | Kaymakam V. |
| 18 | Mehmet Aktaş | 2008 - 2009 | |
| 19 | Ali İkram Tuna | 2009 - 2010 | |
| 20 | Mehmet Çağrı Özpolat | 2010 - 2013 | |
| 21 | Ömer Faruk Tuncer | 2013 - 2017 | |
| 22 | Orhan Altun | 2017 - 2019 | |
| 23 | Nurettin Yavuz | 2019 | Kaymakam V. |
| 24 | Murat Akyüz | 2019 - 2021 | |
| 25 | Hasan Musab Okatan | 2021 - 2023 | |
| 26 | Eray Gürsoy | 2023 - günümüz | |
| Kaynak:[4] | |||
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[5] | 11.445 | 5.791 | 5.654 |
| 2000[6] | 10.074 | 5.466 | 4.608 |
| 2007[7] | 8.663 | 4.904 | 3.759 |
| 2008[8] | 8.944 | 4.887 | 4.057 |
| 2009[9] | 8.660 | 4.767 | 3.893 |
| 2010[10] | 8.615 | 4.795 | 3.820 |
| 2011[11] | 8.559 | 4.742 | 3.817 |
| 2012[12] | 8.223 | 4.603 | 3.620 |
| 2013[13] | 9.011 | 5.198 | 3.813 |
| 2014[14] | 8.679 | 4.906 | 3.773 |
| 2015[15] | 8.373 | 4.726 | 3.647 |
| 2016[15] | 8.657 | 5.369 | 3.288 |
| 2017[15] | 8.185 | 4.678 | 3.507 |
| 2018[15] | 10.018 | 6.111 | 3.907 |
| 2019[15] | 8.554 | 5.147 | 3.407 |
| 2020[15] | 9.006 | 5.758 | 3.248 |
Mahalleler
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçede 8 mahalle bulunmaktadır:
- Sarayköy (Çiklenar)
- Yalıköy (Liparit/Kutsili)
- Üstüpilar
- Fethiye (Aspet)
- Yapraklar (Gutoz/Gumislar)
- Fıçıtaşı (Petroz/Samsoz)
- Çanakçeşme (Kayluklar)
- Hazar (Masi)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2015.
- ^ "Bel. Başkanı". 2 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "T.C. İYİDERE KAYMAKAMLIĞI - İlçemizde Görev Yapmış Kaymakamlar". www.iyidere.gov.tr. 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2025.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "İyidere Nüfusu - Rize". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Rize İyidere Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İyidere Belediyesi 2 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Rize ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Türkiye'deki bir ilçe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |