İsrail-Yunanistan ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İsrail-Yunanistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Greece ve Israel

Yunanistan
İsrail

İsrail-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan Cumhuriyeti ile İsrail Devleti arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke arasındaki ilişkiler 20. yüzyılın sonlarında gerildi, ancak 2008'den beri Doğu Akdeniz'in en güçlüleri arasında yer aldılar. İsrail ve Yunanistan birbirlerini askeri, istihbari, ekonomi ve kültürel açıdan güçlü işbirlikçiler olarak görüyor.[1] Her iki ülke de 2015 yılına kadar hem İsrail hem de Kıbrıs'tan petrol ve gaz çıkarılmasına atıfta bulunan ve Yunanistan üzerinden bir boru hattıyla Avrupa ana karasına teslim edilecek olan Enerji Üçgeni'nin bir parçasıdır. Gazze filosu saldırısının ardından İsrail'in Türkiye ile ilişkilerindeki bozulma, Yunanistan-İsrail ilişkilerinin güçlenmesine büyük katkıda bulunmuştur.[2]

Yunanistan ve İsrail bugün mükemmel diplomatik ilişkilere sahip. Her iki ülke de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) ortakları ve Akdeniz Birliği, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve diğer uluslararası kuruluşların üyesidir. İsrail, Ortadoğu'daki en büyük ikinci Yunan ürünleri ithalatçısıdır.[3] İki ülke arasındaki ilişkiler, Yunanistan'daki iki bin yıldan daha eski olan Yahudi varlığıyla da güçlendirilirken, Kudüs, erken Hristiyanlığın ilk beş Patrikliğinden biri olan Kudüs Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne ev sahipliği yapıyor.

Güncel ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yunanistan Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos ve İsrail Devlet Başkanı Reuven Rivlin ile, Mart 2016

Türkiye'deki AK Parti iktidarları döneminde İsrail-Türkiye ilişkilerinin gerilemesi, Yunanistan'ın Türkiye'ye karşı caydırıcı gücünü artırma arzusu ve ABD-Yunanistan ilişkilerindeki iyileşme nedeniyle Yunanistan ile İsrail arasındaki ilişkiler 1995 yılından bu yana iyileşmiştir.[4] 2006 yılında, İsrail Devlet Başkanı Moşe Katsav tarafından devlet başkanı düzeyinde ilk resmi ziyaret Yunanistan'a yapılmıştır.[5]

Mayıs 2010'daki Gazze filosu baskını sonrasında Türk-İsrail ilişkilerinin kötüleşmesi ile Yunanistan-İsrail ilişkileri daha da iyileşmiştir. Temmuz 2010'da Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu, iki ülke arasındaki ikili ilişkileri geliştirmek için yıllar sonra İsrail'e resmi bir ziyaret gerçekleştirdi.[6] Netanyahu'nun Ağustos 2010'daki karşılıklı ziyareti sırasında, iki devletin liderleri bir buçuk saat süren bire bir görüşmede İsrail-Filistin çatışması, İran ve askeri ve ekonomik işbirliğini tartıştılar.[7] Ocak 2011'de İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Liberman Atina'ya bir devlet ziyareti yaptı. Bu ziyaret sırasında, iki ülkenin stratejik ve terörle mücadele konularında ortak işbirliğini geliştirmenin yollarını araştırmak için ortak bir komite kurulacağı bildirildi.[8][9]

Askeri işbirliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim 2010'da İsrail ve Yunan hava kuvvetleri Yunanistan'da ortak eğitim aldı. BBC'ye göre, bu, büyük ölçüde İsrail'in Türkiye ile anlaşmazlığına bağlı olan ilişkilerde bir artış anlamına geliyordu.[10][11] İsrail, 2011'de planlanan ikinci Gazze filosunu engellemedeki rolü için Yunanistan'a minnettar oldu.[12][13]

Kasım 2011'de İsrail Hava Kuvvetleri, Uvda üssünde ortak bir tatbikatta Yunan Hava Kuvvetleri'ne ev sahipliği yaptı.[14][15] Yunanistan, tatbikatta hava savaşlarının yanı sıra kara saldırılarını da içeren beş günlük bir tatbikat için beş F-16 blok 52 savaş uçağı gönderdi. Tatbikata Boeing yakıt tedarikçisi uçaklarla birlikte İsrail F-15 ve F-16 savaş uçakları da katıldı.[16]

Benzer eğitim 2012 yılında IAF tarafından, bilinmeyen bölgelerdeki pilotların IAF eğitimi ihtiyacına yanıt olarak Mora Yarımadası'ndaki Yunan Hava Kuvvetleri ve güney Yunanistan'ın bazı kısımlarında işbirliği içinde gerçekleştirilmiştir.[17][18] 14 Mart 2013'te İsrail, Yunanistan ve ABD donanmaları üst üste üçüncü yıl iki haftalık ortak askeri tatbikat yaptı. Yıllık operasyonun adı Noble Dina'dır ve 2011'de kurulmuştur. 2012'deki Noble Dina'ya benzer şekilde, 2013'teki tatbikatta açık deniz doğal gaz platformlarının savunulması ve havadan havaya savaş simülasyonu ve denizaltı karşıtı savaş yer almaktadır.[19][20][21][22]

Ayrıca 27 Mart 2017'de İsrail, Amerika Birleşik Devletleri, İtalya ve Birleşik Arap Emirlikleri ile birlikte Yunanistan tarafından her yıl düzenlenen büyük ölçekli "Iniochus 2017" askeri tatbikatına katıldı.[23][24] İsrail, Olympus Üzerinde Uçan Iniochus 2019 askeri tatbikatına da katıldı.

Enerji işbirliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun altmış altıncı oturumu öncesinde İsrail ve Yunan delegasyonları arasında koordinasyon.

Leviathan doğalgaz sahasına odaklanan Kıbrıs-İsrail ortak petrol ve gaz aramaları, Kıbrıs ile güçlü bağları göz önüne alındığında Yunanistan için de önemli bir faktör.[25][26] ΔΕΗ-Quantum Energy, Yunanistan'ın devlet kontrolündeki enerji kuruluşu Yunanistan Kamu Güç Kurumu da dahil olmak üzere Kıbrıs merkezli bir grup İsrail, Kıbrıs ve Yunanistan'ı birbirine bağlayan dünyanın en uzun deniz altı elektrik kablosunu döşemeyi planlıyor. EuroAsia Interconnector projesi adı verilen bağlantı dünyadaki en uzun bağlantı olacak.[27] Üçlü enerji mutabakat zaptı, yaklaşık bir yıl süren müzakerelerin ardından geldi ve Lefkoşa'da Kıbrıs Enerji ve Su Kaynakları Bakanı Silvan Şalom, Kıbrıs Tarım, Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanı Nicos Kouyialis ve Yunanistan Çevre, Enerji ve İklim Değişikliği Bakanı George Lakkotrypis tarafından imzalandı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "What a gas! - Israel's new gas finds may affect its strategic friendships too". The Economist. 11 Kasım 2010. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2012. 
  2. ^ Kumaraswamy (8 Ekim 2015). Historical Dictionary of the Arab-Israeli Conflict. Rowman & Littlefield Publishers. s. 203. ISBN 978-1442251694. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  3. ^ John M. Nomikos (June 2017). "Israel International Relations: Greece-Israel Relations". Virtual Jewish Library. 9 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2019. 
  4. ^ AN OUTLINE OF GREEK-ISRAELI STRATEGIC RELATIONS, John M. Nomikos, Research Institute for European and American Studies.
  5. ^ "Greece Sides with Israel". The National Interest. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  6. ^ PM Netanyahu welcomes Greek PM Papandreou 31 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Israeli Ministry of Foreign Affairs, 22 Jul 2010
  7. ^ "PM: Direct talks coming soon". The Jerusalem Post - JPost.com. 20 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  8. ^ "Hope Among Hardship in Greece". Haaretz.com. 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  9. ^ "Benjamin Netanyahu, Greece's new lobbyist - Diplomacy & Politics - Jerusalem Post". The Jerusalem Post - JPost.com. 30 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 April 2016. 
  10. ^ Israel woos Greece after rift with Turkey 29 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC, 16 October 2010
  11. ^ "Defense ties with Israel to be fortified - News - ekathimerini.com". 11 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  12. ^ "Israel's new friend: Why Greece is thwarting Gaza flotilla" by Joshua Mitnick 9 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Christian Science Monitor, July 5, 2011
  13. ^ "Analysis: Alliance shifts behind Greece Gaza stand" 12 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Associated Press, July 7, 2011
  14. ^ "Israel to host massive int'l air combat exercise". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  15. ^ "Israel and Greece seek to expand military ties". Reuters. 17 Ağustos 2010. 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  16. ^ http://www.haaretz.com/news/diplomacy-defense/israel-hosts-greek-air-force-for-joint-excercise-1.401009 13 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Israel hosts Greek Air Force for joint exercise
  17. ^ "Israel Hosts Greek Air Force for Joint Excercise [sic]". Haaretz.com. 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  18. ^ "Defence news from Greece and Cyprus". 21 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  19. ^ "US, Israel, Greece in Joint Naval Exercise". Arutz Sheva. 11 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  20. ^ "Israel, US and Greece begin annual naval exercise". The Times of Israel. 12 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  21. ^ "Israel, US and Greece launch joint naval exercise". GlobalPost. 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  22. ^ "IDF begins joint naval exercise in Mediterranean". The Jerusalem Post - JPost.com. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  23. ^ "Israel, UAE to fly together in Greek air force exercise". The Times of Israel. 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017. 
  24. ^ "Pilots from Greece, USA, Italy, Israel and the United Arab Emirates in the "Iniochus 2017" (Πιλότοι από την Ελλάδα, τις ΗΠΑ, την Ιταλία, το Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στον "Ηνίοχο 2017")". The Huffington Post Greece. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017. 
  25. ^ The Associated Press (26 Eylül 2011). "Turkey, Greece discuss exploration off Cyprus". Haaretz. 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2012. 
  26. ^ "Greece, Israel, Cyprus to boost energy investment". New Europe. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016. 
  27. ^ Aizescu, Sivan (30 Ocak 2012). "Group proposes electricity link between Israel, Greece and Cyprus". Haaretz. 9 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2012. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İsrail-Yunanistan_ilişkileri&oldid=32066505" sayfasından alınmıştır