İsmail Hakkı Talay
| General İsmail Hakkı Talay | |
|---|---|
 TBMM Albümü 1954 | |
| Doğum | 1896 Çermik, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 4 Şubat 1973 (77 yaşında) Elazığ, Türkiye |
| Bağlılığı |  Osmanlı (1914-1923) Türkiye (1923-1953) |
| Hizmet yılları | 1914-1953 |
| Rütbesi | Tümgeneral |
| Komutası | 15. Kolordu |
| Çatışma/savaşları | Galiçya Muharebesi I. Dünya Savaşı Kurtuluş Savaşı Sarıkamış Harekâtı |
| Ödülleri |  |
| Sonraki işi | TBMM Elazığ Milletvekili |
İsmail Hakkı Talay (1896 Çermik - 9 Aralık 1973, Elazığ), Türk asker ve siyasetçidir. I. Dünya Savaşı, Galiçya Cephesi, Sarıkamış Muharebesi ve İzmir'in Kurtuluşu'nda önemli görevler almıştır. Bu kahramanlıklarından dolayı kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir.
İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]
1896 yılında Çermik'te dünyaya gelmiştir. Babasının adı Hüseyin Bey, annesinin adı Hatice Hanım'dır. Aslen Elazığ'ın Sivrice ilçesindendir. İptidâi Mektebini Elazığ'ın Mustafapaşa Mahallesi'nde okumuş sonrasında Elaziz Askeri Rüştiyesi'ne kaydolmuştur. Rüştiyeyi birincilikle bitiren Talay, akabinde Harbiye Mektebi'ne girmiştir.
I. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]
Subay olarak görev aldığı I. Dünya Savaşında birçok cephede savaşmış, Galiçya Muharebesi'nde 15.Kolordu'nun subayı olarak hizmet vermiştir. Savaş esnasında, bir uçak kazası geçirmiş ve ağır yaralı şekilde sağ kurtulmuştur.
Sarıkamış Cephesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Sonrasında Sarıkamış Muharebesine sevk edilmiş ve burada çarpışmıştır. Çarpışma esnasında yedi yerinden yara almış ve Ruslara esir düşmüştür.
Esaret dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Esir düşmesi sonrası, Sibirya’da ki Vetluga Kasabasında bulunan esir kampına getirilmiştir. Çok zorlu şartlar altında iki yıl esir kalmış. Subay olduğu için Rusların verdiği cüzi bir miktar maaşla geçinmek mecburiyetinde kalmıştır. Bu iki yıllık süreçte birçok hastalıklarla uğraşmıştır. İki defa firara teşebbüs etmiş, lakin başarılı olamamış. Üçüncü teşebbüsü başarılı olmuş 1918 yılında Moskova üzerinden önce Varşova'ya gelmiş, sonrasında Viyana, Budapeşte, Belgrad, Sofya ve son olarak İstanbul’a kadar gelmiştir
İstiklal Savaşı'nda[değiştir | kaynağı değiştir]
İstanbul'a gelmesinden hemen sonra Ankara’ya geçerek İstiklal Savaşı'na katılmıştır. Sakarya Meydan Muharebesi'nde ki başarıları Atatürk’ün çok dikkatini çekmiş rütbesi, bizzat Mustafa Kemal tarafından Binbaşılığa yükseltilmiştir. İzmir’in kurtuluşunda kordon boyunca ilerleyerek Hükümet Konağına asılmış olan Yunan Bayrağını indirip Türk Bayrağını göndere çeken müfrezenin subayları arasında ön sıralarda yer almış ve yedi yerinden kurşun yarası almıştır. Sonraları bu kurşunları çıkarmayı önerenlere ''Hayır, bu kurşunlar ahirette benim kurtuluş nişanlarım olacaktır.” demiştir.
İstiklal Madalyası alması[değiştir | kaynağı değiştir]
Gösterdiği kahramanlıkları ve birçok cephede savaşarak düşman işgaline karşı direnişi sonrası İstiklal Madalyası'na layık görülmüştür.
Milletvekilliği dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Cumhuriyet döneminde de bir süre asker olarak görev yapan İsmail Hakkı Talay, Tümgeneral olarak emekliye ayrılmış ve memleketi Elazığ'da bir süre emekli hayatı yaşadıktan sonra TBMM XI. Dönem Elazığ Milletvekili seçilmiş ve bir dönem milletvekilliği yapmıştır.[1]
Kişisel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Evli ve iki çocuk babası olan Talay, iyi derecede Almanca ve Fransızca öğrenmiştir. 4 Şubat 1973 pazar günü vefat etmiştir. Dönemin valisi Rıfat Kaplan'ın tensibiyle resmi ve askeri tören düzenlenmiştir. Mülki, askeri ve ahali eksiksiz katılmıştır. İsmi Elazığ’da bir caddeye verilerek “General Hakkı Talay Caddesi “olarak yaşatılmaktadır. Mezarı Elazığ Asri Mezarlıktadır.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ admin (26 Ocak 2022). "İsmail Hakkı Talay Kimdir? Milletvekili, Nereli, Eşi, TBMM". Kimoneo. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2023.
- ^ Haber, Elazığ Hakimiyet (22 Şubat 2022). "Çağlıyan'dan General İsmail Hakkı Talay Hakkında Önemli Açıklama". www.elazighakimiyethaber.com/cagliyan-dan-general-ismail-hakki-talay-hakkinda-onemli-aciklama/66782/. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2023.