İskenderiyeli Diyonisyus

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İskenderiyeli Diyonisyus
Dionisii alek.jpg
Büyük Dionysius
Başpiskoposluk bölgesi İskenderiye
Makam İskenderiye Patriği
Görevlendiriliş 28 aralık 248
Dönem bitişi 22 Mart 264
Önce gelen İskenderiyeli Heraklas
Sonra gelen İskenderiyeli Maksimos
Doğum İskenderiye
Ölüm 22 Mart 264
Mısır
Mezarı Mağar kilisesi, Alexandria
Öğrenim İskenderiye İlahiyat Okulu
Oruç günü Batı (7 Kasım) ve Doğu (3 ekim)
Onurlandırıldığı yer Katolik Kilisesi
Doğu Ortodoks Kilisesi
Suriyani ve Ermeni Kilisesi

İskenderiyeli Diyonisyus ya da Büyük Diyonisyus (d. 190, İskenderiye - ö. 8 Mart 264, İskenderiye) Teolog ve 3. yy’daki İskenderiye Patriği. Batı (7 Kasım) ve Doğu (3 ekim) kiliselerince aziz kabul edilir[1].

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Diyonisyus varlıklı ve Mısır kökenli pagan bir ailenin çocuğuydu. Kendisi din değiştirmiş ve İskenderiye’ye eğitim görmeye gitmiştir. Origenes ve İskenderiyeli Heraklas öğretmenleri olmuştır. İskenderiye İlahiyat Okulu'nun başına 248 ve 265 yılları arasında geçmiştir[1].

İskenderiye Patriği olarak (231 yılından ölümüne dek) ilkinde Decius zulmünden, ikinicisinde de Valerianus zulmünden dolayı olmak üzere şehiri iki defa terk etmek zorunda kalmıştır[1].

Bir teolog olarak incelemeler ve mektuplardan oluşançok sayıda eserin sahibi olarak bilinmektedir. Ancak günümüze bu eserlerden ufak fragmanlar ulaşabilmiştir. Bu fragmanların çoğu Eusebios’un Kronikler ve Kilise Tarih eserinin yedinci cildinde bulunabilir[2].

Kitapları[2][değiştir | kaynağı değiştir]

  • Doğa Üzerine, bu kitapta Diyonisyus dünya düzeninin arkasında ilahi takdirin ne kadar etkin olduğu düşüncesini geliştirmiştir. Diyonisyus herhangi bir materyalistik dünya açıklamasını reddeder.
  • Vaatler Üzerine, bu eserinde Arsinoe (günümüzde Mersin’deki Maraş Tepesi) episkoposu Nepos’a ve onun yüzyılcı fikirlerine, Vahiy kitabının yalın yorumuna cevap vermektedir. İlginç bir biçimde Diyonisyus Vahiy kitabının yazarının Havari Yuhanna olmadığını düşünmektedir.
  • Reddediş ve Savunma, kitabında Papa’nın kendisinin ortodoksluğuna ve Üçlü-Birlik doktirinine (Papa triteizmden şüphelenmekteydi) olan endişelerini yanıtlamaktadır.

Mektupları[2][değiştir | kaynağı değiştir]

  • Novatianus’a Mektup, Kilise'nin birliği için bir çağrı, Decius zulmünde imandan düşenlere Novatianus’un merhamet göstermesi için bir davet içerir.
  • Basilides’e Mektup, Episkopos Basilides’e yazılmış olan mektup, oruç ve Efkaristiya alabilmek için gerekli olan koşullar üzerinedir.
  • Fabius’a Mektup, Episkopos Fabius’a yazılmıştır ve zulüm sırasında dinden çıkanların nasıl affedileceği konusu üzerinedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Encyclopedia of early Christianity. Second edition (İngilizce). Everett Ferguson, Michael P. McHugh, Frederick W. Norris. New York. 1999. ss. 333-334. ISBN 978-1-136-61158-2. OCLC 890137175. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  2. ^ a b c Quasten, Johannes (1983). Patrology (İngilizce). Westminster, Md.: Christian Classics, Inc. ss. 101-109. ISBN 0-87061-084-8. OCLC 10738889. 
Dini unvanlar
Önce gelen
İskenderiyeli Heraklas
İskenderiye Patrikleri
248—264
Sonra gelen
İskenderiyeli Maksimos