İnfaz hukuku

İnfaz hukuku, kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesine ilişkin esasları gösteren hukuk dalı.

Yaptırımların yerine getirilmesi ile ilgilenir. Buna ilişkin ilkeleri, esasları ve usulleri gösterir.

İnfaz

İnfazın sözlük anlamı "yerine getirme"dir. Mahkemelerce verilen ve kesinleşen ceza ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesi olarak tanımlanabilir. İnfaz kavramı ülkelere göre geniş anlamlar taşıyabilir. İnfaz; ayrı ve bağımsız bir faaliyettir. İnfaz kelimesinden söz edebilmek için ortada mahkemelerce verilen ve kesinleşen kararlar olmalıdır. Bu yönüyle infaz, hükümün devamı niteliğini taşır.

İnfazın konusu mahkûmiyet hükmüdür. Kesinleşmiş bir ceza olmadan infaz devreye giremez. Amacı ise ödetme ve önleme olmak üzere ikiye ayrılır. Günümüzde yaygın olan görüş ikisini de içinde barındıran karma görüştür.

Tarihi

İnfazın tarihsel gelişimi ceza ve ceza hukukunun tarihsel gelişimi ile beraber yürümüştür. İlk çağlarda cezayı veren kurum ile cezanın yerine getirilmesini, yani infazı üstlenen kurum aynıydı. Örneğin cezayı veren hükümdar, aynı zamanda infazı da yerine getiriyordu. Aynı zamanda suçlu da bir düşman olarak görülüyordu. Eski çağlarda ölüm, kırbaçlamak, işkence, kölelik, sakat bırakmak gibi cezalar bilinen infazlardır. Cezalar sadece intikam aracı olarak görülüyordu. Ortaçağda ise cezanın infazı sadece acı çektirmek olmakla beraber bu durumun da törensel bir niteliğe dönüştüğü bilinmektedir. 18.yy'in sonlarından itibaren cezanın bedene yönelik olma durumu, hapis, zorla çalıştırma, sürgün gibi cezalara dönüşmüştür. Öte yandan 1792 yılından itibaren ölümlerin hızlı sonuçlanması ve bedene dokunmadan yerine getirilmesi amacıyla giyotin kullanılmaya başlanmıştır. Bu gibi cezaların son bulması 1850 yılları sonrasını bulmuştur. Bu dönemden sonra insan unsuru ele alınmış, fiziksel infazın yerini ruhsal infaz almıştır. Bu dönemlerde hapishane kurumları bugüne ulaşacak şekilde yaygınlaşmış ve diğer cezalar içinde önemini artırmıştır.

Ayrıca bakınız

• İnfaz ve koruma memurluğu
• Ceza infaz affı
• Kurşuna dizerek infaz
• Yerinde infaz
• Yargısız infaz
• Kriminoloji
• Yargı
• Hapis
• Adalet