İğdeli, Oltu
| İğdeli | |
|---|---|
 | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  İğdeli İğdeli'nin Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Oltu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1595 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 70 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25400 |
İğdeli, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarihsel Tao bölgesinde yer alan İğdeli’nin eski adı bilinmemektedir. Köydeki kilise ve kale kalıntıları buranın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir.[4] İğdeli, erken Orta Çağ'da Gürcü Krallığı sınırları içinde yer alıyordu. 11. yüzyılda Büyük Selçukluların eline geçen yerleşme, 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Samtshe Atabeyliği’nin idaresi altında kaldı. Osmanlılar 16. yüzyılda Samtshe Atabeyliği’ni ele geçirip topraklarını Çıldır Eyaleti'ne dönüştürdü.
Uzun süre Osmanlı yönetimi altında kalan İğdeli’yi 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Ruslar ele geçirdi. 1886 tarihli Rus kayıtlarına göre Oltu kazasına (uçastok) İğdeli köyünde 35 kişi yaşıyordu ve nüfusun tamamı Kürtlerden oluşuyordu.[5] 1928 tarihli Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları adlı Osmanlıca kitapta Erzurum vilayetinin Oltu kazasına bağlı bir köydü.[6]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[7]
Tarihsel yapılar[değiştir | kaynağı değiştir]
İğdeli’de iki kilise ve bir kalenin varlığı bilinmektedir. Bu kiliselerden biri köyün bir ucunda, bir düzlükte bulunmaktadır. Büyük ölçüde günümüze ulaşmış olan kilise tek nefli bir yapıdır. Diğer kilise ise İğdeli Kalesi’nin kilisesidir. Bu kilise de büyük ölçüde ayaktadır. Tek nefli kilise, köyün 800 metre kuzeyinde, kalenin yakınındadır.
İğdeli Kalesi köyün merkezinin 1,2 km kuzeyinde yer alır. İki derenin kavuştuğu noktada inşa edilmiştir. 1760 metre yükseklikte yer alan kale, büyük ölçüde sağlamdır. 80 × 16 metre ebatlarındaki kalenin beş adet kulesi vardır.[4]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 105 km, Oltu ilçe merkezine 15 km uzaklıktadır.[8] Mahalle, Oltu'nun batısında olup, 
numaralı Erzurum-Ardahan (Tortum-Oltu) devlet yoluna, 3,7 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[9]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 70[1] |
| 2021 | 80[1] |
| 2020 | 116[1] |
| 2019 | 32[1] |
| 2018 | 29[1] |
| 2017 | 42[1] |
| 2016 | 49[1] |
| 2015 | 53[1] |
| 2014 | 65[1] |
| 2013 | 75[1] |
| 2012 | 76[2] |
| 2011 | 85[2] |
| 2010 | 89[2] |
| 2009 | 86[2] |
| 2008 | 92[2] |
| 2007 | 84[2] |
| 2000 | 50[2] |
| 1990 | 38[10] |
| 1985 | 129[11] |
| 1965 | 233[12] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Oltu İğdeli Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Igdeli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 20 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 74, 252, ISBN 9789941478178.
- ^ ""Oltu kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 224.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "İğdeli Mahallesi". YerelNet.org.tr. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Google Maps detay". Google Maps. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.