Özgür İmparatorluk Şehri Aachen
Aachen | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1166-1797 | |||||||||||
 Bayrak
 Arma
| |||||||||||
 Özgür İmparatorluk Şehri Aachen | |||||||||||
| Başkent | Aachen | ||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Kısaca Aachen olarak da bilinen Özgür İmparatorluk Şehri Aachen Köln'ün batısında,[1] Alçak Ülkeler'in güneydoğusunda ve Aşağı Ren-Vestfalya Çemberi içerisinde bulunan bir Özgür imparatorluk şehriydi.[2] Hacılar, Kutsal Roma İmparatoru'nun taç giyme törenleri ve sahip olduğu imparatorluk önceliği ile bölge zenginleşti ve Kutsal Roma'nın en müreffeh yerlerinden biri oldu.[1]
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
1166'da Barbarossa olarak da bilinen Kutsal Roma İmparatoru I. Friedrich, Aachen'a Şarlman'ın Önceliği (Karlsprivileg) olarak da bilinen imparatorluk önceliğini verdi. Aachen bu önceliğinin de sayesinde özellikle 1351 ve 1387 arasında Maas ve Ren nehirleri arasındaki barışın korunmasında önemli bir rol oynadı.[1] 1450 yılında yaşanan bir isyan ileyse şehrin loncaları yerel hükûmette rol almaya başladı ve bu durum ilerleyen yıllarda hükûmette halk temsicileri bulunmasına bir nevi önayak oldu.[1] Konumu ve nispeten demokratikliği ile yükselen Aachen 16. yüzyıla gelindiğinde gerilemeye başladı.[1] Gerilemesinin önemli sebeplerinden biriyse Fransa Krallığı'na çok yakın Kutsal Roma'ya ise çok uzak olmasıydı.[1] 1562 yılında o zamana dek Aachen'da yapılagelen İmparatorluk seçimi ve II. Maximilian'ın taç giyme töreni Frankfurt'ta yapıldı ve imparatorluğun yıkılışına kadar da böyle devem etti.[1] 1580'e gelindiğinde Reform ile yükselen Protestanlık, Aachan'da çoğunluğu yakaladı. Bu sebepten ötürü Aachan'a imparatorluk yasağı getirildi ve ceza 1598'de Cologne elektör başpiskoposu Bavyeralı Ernest tarafından uygulandı.[1] 1613'te şehirdeki dini olayların yeniden alevlenmesinden dolayı İmparator Matthias tarafından tekrar imparatorluk yasağı getirildi.[1] 1614'te ise şehrin kapısına dayanan Ambrogio Spinola yönetimindeki İspanyol Ordusu şehri zorla tekrar Katolikliğe döndürdü.[1] Dini olaylar yüzünden eski iştihamından geriye nerdeyse hiçbir şey kalmayan Aachen'ı bir de 1656 yılında 4000 evi yok eden büyük bir yangın vurdu.[1] Bu felaketler dizisi Otuz Yıl Savaşları sırasında yaşanan yıkım ile sonlandı.
Aachen bir imparatorluk şehri olarak bağımsız bir çizgide bulunduğu için 1667-68 Fransız İspanyol Savaşı ve Avusturya Veraset Savaşı'nı bitiren antlaşmalara ev sahipliği yaptı. Campo Formio Antlaşması ile Aachen Birinci Fransız Cumhuriyeti'ne dahil edildi ve ardından gelen Viyana Kongresi ileyse Prusya Krallığı tarafından ilhak edildi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Aix-la-Chapelle". Encyclopædia Britannica. 1 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 448.
- ^ Aachen. 2012. Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 19 June 2012, from http://www.britannica.com/EBchecked/topic/200/Aachen 3 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
