Burjuvazi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Le-bourgeois-gentilhomme.jpg|thumb|1670'te sahnelenen [[Kibarlık Budalası (oyun)|Kibarlık Budalası]] oyununun afişi.]] |
|||
Burjuva; Köylü, İşçi (proletarya) ya da Soylu sınıfına dahil olmayıp, özelliğini zenginliğinden alan kentli kişi.<ref name="oxu">Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, ''bourgeois''</ref> Bu kimselerin oluşturduğu sosyal sınıfa da burjuvazi denir. Bu kavram Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından yazılan Komünist Manifestosu'nda kapitalist orta sınıf anlamında kullanılmıştır. Zaman zaman eleştirel olarak materyalist ve sığ, tipik orta sınıf kimse anlamında da kullanılır. Kısaca toplumda eğitim ve kültürel bakımdan değil, çoğunlukla zenginliğe dayalı yapay yükseliş içinde olan kişi veya seçkin zümre anlamındadır. |
|||
'''Burjuvazi''' ([[Fransızca]]: bourgeoisie), kent soyluluk, [[sosyal]] ve [[politik]] fikirleri, başlıca [[mülkiyet değerleri]] ve servetin kişisel yansıyışı kaygısı ile şekillenen insan grubu. Bu terim soylu kesimin altında olan, güçleri paradan gelen insanları tanımlamak için alçaltıcı bir şekilde kullanılır. |
|||
Eski Fransızca olan ''burgeis'' kelimesi İngilizceye "''burgess''" olarak geçmiştir. |
|||
Ortaçağda İngilizce ''burgeis'', ''burges'' ve ''borges'', Flemenkçe ''burgerij'' ve Almanca ''Bürger'' kelimeleri bir şehrin ya da köyün sakini anlamına gelir. Fransız feodal (derebeyliği) düzeninde "bourgeois" toplumun ikamet süresi ve gelir kaynağı ile belirlenen resmi bir sınıfı |
|||
Bu fransız terim, [[Yunanca]] ''pyrgos'' kelimesinden türeyen [[İtalyanca]] ''borghesia'' (borgo = köy kökünden) kelimesinden ortaya çıkmıştır. ''Borghese'' kasabada ya da kazada ikamet eden özgür bir adamdı. Kelime yayılarak [[tüccar]] ve tacirler için kullanılmaya başlanmış ve [[19. yüzyıl]]a kadar [[orta sınıf]] (geniş sosyoekonomik çerçevede soylular ve derebeylik köleleri ile işçiler arasındaki kişiler) kelimesi ile eşanlamlı kullanılmıştır. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren soyluların güç ve serveti azaldıkça, burjuvazi yeni yöneten sınıf olarak ortaya çıkmıştır. Burjuvazi bir sınıfı, [[Burjuva]] ise bu sınıfa mensup kişileri ifade eder. |
|||
== Marksizm'de burjuvazi == |
|||
Marksist terminolojide, kapitalist sistemde üretim araçlarına sahip olup, emekçilerin artı-değerlerine el koyan ve sermayesini bu yolla artıran sınıf olarak kullanılır. |
|||
| ⚫ | |||
İngiltere'de başlayan Sanayi Devrimi'nin ardından, burjuvaziyle, işçi ve köylü sınıfı çatışmaya başlamıştır. Bunda makinaların ve fabrikaların artması, önemli rol oynamıştır. Burjuva ile işçi ve köylü sınıfı arasındaki mücadelenin nedenleri, hak ve inisiyatifler ile yönetimde söz sahibi olma iddialarıdır. |
|||
{{Toplumsal sınıflar}} |
|||
[[Kategori:Sosyal sınıflar]] |
|||
== Dipnotlar == |
|||
[[Kategori:Marksizm]] |
|||
{{Kaynakça}} |
|||
{{siyaset-taslak}} |
|||
| ⚫ | |||
[[ |
[[af:Bourgeoisie]] |
||
[[an:Burguesía]] |
|||
[[ar:برجوازية]] |
|||
[[arz:بورجوازيه]] |
|||
[[az:Burjuaziya]] |
|||
[[be:Буржуазія]] |
|||
[[br:Bourc’hizelezh]] |
|||
[[ca:Burgesia]] |
|||
[[cs:Měšťanstvo]] |
|||
[[da:Borgerskab]] |
|||
[[de:Bourgeoisie]] |
|||
[[el:Αστική τάξη]] |
|||
[[en:Bourgeoisie]] |
|||
[[eo:Burĝo]] |
|||
[[es:Burguesía]] |
|||
[[eu:Burgesia]] |
|||
[[fa:بورژوازی]] |
|||
[[fi:Porvaristo]] |
|||
[[fr:Bourgeoisie]] |
|||
[[gl:Burguesía]] |
|||
[[he:בורגנות]] |
|||
[[hr:Buržoazija]] |
|||
[[hu:Burzsoázia]] |
|||
[[hy:Բուրժուազիա]] |
|||
[[id:Borjuis]] |
|||
[[io:Borgezeso]] |
|||
[[it:Borghesia]] |
|||
[[ja:ブルジョワジー]] |
|||
[[kk:Буржуазия]] |
|||
[[ko:부르주아지]] |
|||
[[lt:Buržuazija]] |
|||
[[nl:Burgerij]] |
|||
[[nn:Borgarskap]] |
|||
[[no:Borgerskap]] |
|||
[[pl:Burżuazja]] |
|||
[[pnb:بورژوازی]] |
|||
[[pt:Burguesia]] |
|||
[[ro:Burghezie]] |
|||
[[ru:Буржуазия]] |
|||
[[sh:Buržoazija]] |
|||
[[simple:Bourgeoisie]] |
|||
[[sk:Buržoázia]] |
|||
[[sr:Буржоазија]] |
|||
[[sv:Bourgeoisie]] |
|||
[[th:กระฎุมพี]] |
|||
[[tl:Burgesya]] |
|||
[[uk:Буржуазія]] |
|||
[[ur:بورژوازی]] |
|||
[[vec:Borghexia]] |
|||
[[zh:資產階級]] |
|||
[[zh-min-nan:Chu-sán-kai-kip]] |
|||
Sayfanın 00.00, 20 Ağustos 2011 tarihindeki hâli
Burjuvazi (Fransızca: bourgeoisie), kent soyluluk, sosyal ve politik fikirleri, başlıca mülkiyet değerleri ve servetin kişisel yansıyışı kaygısı ile şekillenen insan grubu. Bu terim soylu kesimin altında olan, güçleri paradan gelen insanları tanımlamak için alçaltıcı bir şekilde kullanılır.
Eski Fransızca olan burgeis kelimesi İngilizceye "burgess" olarak geçmiştir. Ortaçağda İngilizce burgeis, burges ve borges, Flemenkçe burgerij ve Almanca Bürger kelimeleri bir şehrin ya da köyün sakini anlamına gelir. Fransız feodal (derebeyliği) düzeninde "bourgeois" toplumun ikamet süresi ve gelir kaynağı ile belirlenen resmi bir sınıfı
Bu fransız terim, Yunanca pyrgos kelimesinden türeyen İtalyanca borghesia (borgo = köy kökünden) kelimesinden ortaya çıkmıştır. Borghese kasabada ya da kazada ikamet eden özgür bir adamdı. Kelime yayılarak tüccar ve tacirler için kullanılmaya başlanmış ve 19. yüzyıla kadar orta sınıf (geniş sosyoekonomik çerçevede soylular ve derebeylik köleleri ile işçiler arasındaki kişiler) kelimesi ile eşanlamlı kullanılmıştır. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren soyluların güç ve serveti azaldıkça, burjuvazi yeni yöneten sınıf olarak ortaya çıkmıştır. Burjuvazi bir sınıfı, Burjuva ise bu sınıfa mensup kişileri ifade eder.
 | Sosyoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |