2004 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri

Şablon:ABD başkanlık seçimi2004 ABD başkanlık seçimleri Amerika Birleşik Devletleri'nde 2 Kasım 2004 tarihinde gerçekleştirilen Amerikan tarihinin 55'inci başkanlık seçimine verilen genel isimdir. Seçimler sonucunda, Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush Demokrat Parti adayı John Kerry'den daha fazla oy alarak ikinci defa ABD başkanlığına seçilmiştir. Özellikle seçimlere yakınlaşılan aylarda, dış politika konuları adaylar arasındaki tartışmaların odağını oluşturmuş, Irak Savaşı ve adayların birbirlerinin askerlik zamanlarına ilişkin suçlamalar medyada geniş yer bulmuştur.

Cumhuriyetçi Parti başkan adayının belirlenmesi

Cumhuriyetçi Parti adayının bir önceki dönem de başkan olan George W. Bush olacağı 2004 yılının Mart ayında kesinleşmiştir. Bush, adaylığı resmi olarak 2 Eylül2004'te kabul etmiş ve Başkan Yardımcısı adayı olarak Dick Cheney'i seçtiğini açıklamıştır.

Demokrat Parti başkan adayının belirlenmesi

George W. Bush'un kamuoyunda değişkenlik gösteren popülerlik ve güvenilirlik oranları, başkanlık seçiminin kesin sonucunun erken bir tarihte tahmin edilemeyeceği izlenimini doğurmuş, bu durum bir çok Demokrat Parti aday adayının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Demokrat Parti aday adaylarının tam listesi en başta şu şekilde ortaya çıkmıştır:

• John Kerry
• John Edwards
• Wesley Clark
• Howard Dean
• Dick Gephardt
• Bob Graham
• Dennis Kucinich
• Joe Lieberman
• Al Sharpton
• Carol Moseley Braun

• 
  John Kerry
• 
  John Edwards
• 
  Wesley Clark
• 
  Howard Dean
• 
  Dick Gephardt
• Bob Graham
  Bob Graham
• 
  Dennis Kucinich
• 
  Joe Lieberman
• 
  Al Sharpton
• 
  Carol Moseley Braun

Bu adaylar arasındaki yarışta, ilk Demokrat Parti ön seçimlerinin yapıldığı 2004 yılının Ocak ayı öncesinde, tarihte bir ilk olarak internetin etkili bir propaganda ve bağış toplama aracı olarak kullanmasının da etkisi ile eski Vermont valisi Howard Dean ön plana çıkan aday olmuştur. Bu süreçte en fazla sol retoriğe dayalı ve savaş karşıtı söylemi benimseyen adaylar, Howard Dean, Dennis Kucinich ve Al Sharpton'dır. Senatör Edward Kennedy'nin resmi olarak olmasa dahi John Kerry'e destek olması John Kerry'nin bu dönemde mücadele gücünü arttıran en önemli faktörlerden biridir. Sözü edilen adaylar ile kıyaslandığında daha merkeze yakın bir çizgide kampanyasını sürdüren Kerry, aslında Senato'da Demokrat Parti'nin en sol ve liberal kanadının liderlerinden biri olan bir Massachusetts senatörüdür.

İlk önseçimler olan Iowa ön seçimleri oldukça şaşırtıcı bir şekilde sonuçlanmış; John Kerry % 38 ile birinci, John Edwards % 32 ile ikinci, Howard Dean % 18 ile üçüncü, Dick Gephardt ise % 11 ile dördüncü sırada yer almıştır. Bu sonuçlar karşısında Dick Gephardt yarıştan çekildiğini açıklamıştır.

Bundan sonra yapılan iki ön seçimden de yenik olarak ayrılan Howard Dean adaylıktan çekildiğini açıklamış, John Kerry ve John Edwards iki önde gelen aday adayı olarak kalmışlardır. John Edwards, ancak 2004 yılının Mart ayı sonlarında adaylığı elde edemeyeceği kesinleşince çekildiğini açıklamıştır.

6 Temmuz 2004'te John Kerry Başkan Yardımcısı adayı olarak John Edwards'ı seçtiğini açıklamış, bu ikilinin resmi adaylar olarak belirlenmesi aynı ayın sonlarında Boston'da düzenlenen Demokrat Parti Genel Kurulu'nda karara bağlanmıştır. Bu Genel Kurul, aynı zamanda Barack Obama'nin oldukça etkileyici bir konuşma yaptığı ve pek çok gözlemciye göre geleceğin başkan adaylarından biri olarak belirdiği ilk olaydır.

Genel seçim sonuçları

Bütün ülke genelinde genel seçim sonuçları şu şekilde olmuştur:

• Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush: % 50,73
• Demokrat Parti adayı John Kerry: % 48,27
• Bağımsız aday Ralph Nader: % 0,38
• Liberal Parti adayı Michael Badnarik: %0,32
• Anayasa Partisi adayı Michael Peroutka: % 0,12

Seçim sonuçları üzerinde yapılan genel analizler

• Bu seçim, 1988 seçimlerinden bu yana Cumhuriyetçi bir adayın genel oy çoğunluğunu kazandığı ilk seçim olmuştur.
• John Kerry bu seçimde George W. Bush'un 2000 seçimlerinde aldığı oylardan daha fazla oy almış, ancak Bush 2000 seçimlerini kazanmasına karşın Kerry bu seçimleri kaybetmiştir.
• Seçmenlerin % 60.7'si bu seçimlerde oy kullanmıştır. Bu oran 1968 seçimlerinden beri erişilen en yüksek orandır.
• Bush'un önde bitirdiği bölgeler, ABD'nin tüm coğrafi alanının % 83'üne tekabül etmektedir (Alaska hariç).
• 2000 seçimleri ile karşılaştırıldığında sadece üç eyalette kazanan partinin farklı olduğu görülmektedir.
• Iki partinin birbirine en yakın sayıda oy aldığı eyaletler, Ohio, Pennsylvania ve Florida'dır.