Tükürük bezi

Tükürük bezleri, ağız çevresinde bulunan ve tükürük salgılayan ekzokrin salgı bezleridir. Tükürük bezleri, salgıları olan tükürüğü bir kanal (ductus) vasıtasıyla ağız boşluğu na akıtırlar. Büyük ve küçük tükürük bezleri olmak üzere iki grupta incelenirler.

küçük tükürük bezleri (Glandulae Salivariae Minores)

Minör Tükürük Bezleri, ağız boşluğunun küçük salgı bezleridir. Bulundukları yere göre adlandırılırlar.

• Gll. labiales (dudakta)
• Gll. buccales (yanaklarda)
• Gll. molares (azı dişleri düzeyinde mukoza altında Gll. buccales e paralel)
• Gll. palatinae (damakta),
• Gll. linguales (dilin yan ve arka yüzeylerinde).

Büyük tükürük bezleri (Glandulae Salivariae Majores)

Glandula sublingualis, Glandula submandibularis, Glandula parotidea.

• Glandula sublingualis: Diaphragma oris (ağız diyaframı) üzerinde, dilin altında yer alan, bir çok boşaltım kanalına sahip olan ve daha çok müköz yapı gösteren bez. Ductus subligualis major başlıca boşaltım kanalıdır. Bunun yanısıra yaklaşık 40 kadar Ductus subligualis minores ile de ağıza tükürük salgısı boşaltır.

• Glandula submandibularis: Mylohyoid kasın hemen altında bulunan daha çok seröz yapıdaki tükürük bezi. Ductus submandibularis ile dilin hemen altına salgı boşaltır.
• Glandula parotis: Altçene ramusumun dış yanında bulunan kulak altı tükürük bezi. Ductus parotideus(Stenon kanalı), maseter kasının ön kenarını dolaşarak üst ikinci moların yanına açılır. Salgısı saf serözdür, müköz son kısımlar bulunmaz.