Agorizm: Revizyonlar arasındaki fark

Yardım

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 01.44, 3 Mayıs 2022 tarihindeki hâli

Agorizmin sembolü: "Agora, anarşi, aksiyon!"

Liberteryenizm
Makale serilerinden
Kökeni ve tarihi Aydınlanma Çağı Aristotelesçilik Klasik liberalizm
Düşünceler Anti-devletçilik Antimilitarizm Karşı ekonomi Saldırmazlık ilkesi Egaliteryanizm Savaş karşıtı hareket Yargılama etiği Lokalizm Kripto-anarşizm Gönüllü toplum Serbest piyasa çevreciliği Bireycilik Özgür toplum Vergi direnci Anti-oylama Kişisel değer kuramı Devletsiz toplum Spontan düzen Doğal haklar Özgürlük Birey Özgür irade Ekonomik özgürlük Serbest ticaret Örgütlenme özgürlüğü Çevrecilik Sınırlı devlet Serbest piyasa Sözleşme özgürlüğü
Okullar Anarko-kapitalizm Agorizm Minarşizm Voluntarizm Sol liberteryenizm Bireyci anarşizm Serbest piyasa anarşizmi Geoliberteryenizm Yeşil liberteryenizm Sağ liberteryenizm Kanayan kalpler liberteryenizmi Avusturya liberteryenizmi Hristiyan liberteryenizm Doğal haklar liberteryenizmi Sonuçcu liberteryenizm Neo-liberteryenizm Paleoliberteryenizm Teknoliberteryenizm
Düşünürler Ayn Rand Benjamin Tucker David D. Friedman Friedrich August von Hayek Frédéric Bastiat Hans-Hermann Hoppe Henry David Thoreau Henry George Herbert Spencer John Stuart Mill Josiah Warren Karl Hess Lysander Spooner Ludwig von Mises Milton Friedman Murray Rothbard Robert Nozick Roderick T. Long Samuel Edward Konkin III Walter Block
Organizasyonlar Uluslararası Liberteryen Partiler İttifakı
İlişkili konular Sivil liberteryenizm Sivil sosyoteryenizm Liberteryen bilimkurgu Liberteryen transhümanizm Objektivizm
Liberteryenizm listesi Anarşizm listesi
g t d

Agorizm, insanlar arasındaki tüm ilişkilerin karşılıklı rızaya dayalı alışverişlerden oluştuğu bir serbest pazar dünyasını amaçlayan, Samuel Edward Konkin III tarafından ve J. Neil Schulman’ın da katkılarıyla kurulmuş bir politik felsefedir.^[1]

Agoristler kendilerini piyasa anarşistleri olarak düşünürler.^[2] Genel olarak agoristler siyasi adaylar ve siyasi reform için oy kullanımına karşıdır. Bunun yerine özgür bir topluma ulaşmak amacıyla alternatif stratejiler izlenir. Agoristler eğitim, doğrudan eylem, alternatif para, girişimcilik, öz yeterlilik ve en önemlisi karşı ekonomi gibi yöntemler kullanarak daha kolay ve çabuk bir özgür toplum yaratılacağını savunmaktadır.^[1]

Etimoloji

Agorizm sözcüğü antik yunan şehir devletlerindeki toplantı ve pazaryeri meydanlarını adından gelmektedir.^[3] Bu terim ideolojik olarak devrimci bir serbest pazar anarşizmini ifade eder. Vergisiz çalışan gri piyasalar ile karaborsa faaliyetlerinin savunulduğu bir karşı-ekonomi fikri Konkin’in liberteryen felsefesine Schulman’ın bir katkısı olarak ortaya çıkmıştır.

İdeoloji

Devletçi toplum düzenlerine alternatif olarak tasarlanan düzende adalet ve güvenlik siyasi kuruluşlar yerine piyasa kurumları tarafından sağlanmaktadır. Bu kurumlar (siyasi reformlarla ortaya çıkmaları mümkün olmadığı için) ancak piyasa süreçleri sonucunda ortaya çıkabilecektir. Agoristlere göre hükûmet şiddet kullanma tekeli üzerine yapılandırılmış haydutluğun rafine bir şekli olduğuna göre ondan mutlaka kurtulmak gerekir. Devrimin nihai noktası Hükümetin piyasadaki adalet ve güvenlik sağlayıcılar tarafından sindirilip yok edilmesi ile olur. Böyle bir rejim ancak piyasaya talebin çok artması ve hükûmetin kendi işlerine karışmasından açıkça kaçınan (karşı ekonomi, kayıtsız ekonomi – ya da karaborsa ve gri piyasalar – olarak tanımlanabilecek) bir sektörün ekonomik bakımdan yeterince gelişmesinin sonucunda ortaya çıkabilir.

Konkin’in Agorizm’i anlatan ve “”Yeni Liberteryen Manifesto”" adıyla ele aldığı eser ilk olarak 1980 yılında basılmıştır. Daha önce bu felsefe J. Neil Schulman’ın “Alongside Night” isimli bilimkurgu eserinde 1979 yılında yayınlanmıştı. Aslında, Schulman da bu eserinde Ayn Rand’ın Atlas Shrugged (Atlas Silkindi) isimli eserinde sunduğu fikirlerden esinlenmiştir.

Konkin'in sınıf teorisi

Konkin girişimciler, devletçi olmayan kapitalistler ve devletçi kapitalistleri içeren bir sınıf teorisi geliştirmiştir.

girişimci	devletçi olmayan kapitalist	devletçi kapitalist
(iyi)	(nötr)	(kötü)
yenilikçi, risk alan, yapımcı	sermaye sahipleri	hükûmet kontrolünün başlıca yararlanıcıları

Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Anarşizm ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Dipnotlar

^ ^a ^b Konkin, Samuel Edward. New Libertarian Manifesto 23 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "Smashing the State for Fun and Profit Since 1969: An Interview With the Libertarian Icon Samuel Edward Konkin III (a.k.a. SEK3)". 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2014.
^ Gordon, David (2011-04-01) Sam Konkin and Libertarian Theory 1 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., LewRockwell.com

g t d Anarşizm
Siyaset serisi
Gelenekler	Anarşist komünizm • Anarko-feminizm • Anarko-sendikalizm • Bireyci anarşizm • Dayanışmacı sendikacılık • Agorizm • Hristiyan anarşizmi • Kolektivist anarşizm • Anarko-kapitalizm • Yeşil anarşizm • Anarko-ilkelcilik • İsyancı anarşizm • Postyapısalcı anarşizm • Sıfatsız anarşizm • Kripto anarşizm
Anarşistler	Adolph Fischer (1858–1887) • Aleksandros Grigoropulos (1993–2008) • Alexander Berkman (1870–1936) • Alfredo M. Bonanno (1937– ) • Anselmo Lorenzo (1841–1914) • Auguste Vaillant (1861–1894) • Benjamin Tucker (1854–1939) • Bhagat Singh (1907–1931) • Sacco ve Vanzetti (1888–1927) • Buenaventura Durruti (1896–1936) • Carlo Cafiero (1846–1892) • Carlo Giuliani (1978–2001) • Colin Ward (1924–2010) • Daniel Guérin (1904–1988) • Dyer Lum (1839–1893) • Edward Abbey (1927–1989) • Élisée Reclus (1830–1905) • Émile Armand (1872–1963) • Emile Henry (1872–1894) • Émile Pouget (1860–1931) • Emma Goldman (1869–1940) • Errico Malatesta (1853–1932) • Ettore Aguggini (1902–1929) • Fernand Pelloutier (1867–1901) • Ferdinando Nicola Sacco (1891–1927) • Francisco Ascaso Abadía (1901–1936) • Gün Zileli (1946– ) • Henry David Thoreau (1817–1862) • Jacques Ellul (1912–1994) • Jaroslav Hašek (1883–1923) • Johann Joseph Most(1846–1906) • John Zerzan (1943– ) • Joseph Déjacque (1821–1864) • Juan García Oliver (1901–1980) • Jules Bonnot (1876–1912) • Karim Landais (1980–2005) • Lev Tolstoy (1828–1910) • Lucy Parsons (1853–1942) • Luigi Fabbri (1877–1935) • Luigi Galleani (1861–1931) • Lysander Spooner (1808–1887) • Marius Jacob (1879–1954) • Max Stirner (1806–1856) • Mikhail Bakunin (1814–1876) • Murray Bookchin (1921–2006) • Murray Rothbard (1926–1995) • Nestor Mahno (1888–1934) • Noam Chomsky (1928– ) • Paul Avrich (1931– 2006) • Pyotr Kropotkin (1842–1921) • Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) • Ravachol (1859–1892) • Sante Geronimo Caserio (1873–1894) • Sébastien Faure (1858–1942) • Ugo Fedeli (1898–1964) • Volin (1882–1945) • Voltairine de Cleyre (1866–1912) • William Godwin (1756–1836)
Tarihte anarşizm	Anarşist komünler listesi • Haymarket Olayı • Paris Komünü • Meksika Devrimi • Alman Devrimi • Mahnovşçina harekatı • İspanya Devrimi • 22 Mart Hareketi • 68 Mayıs'ı • Barut Komplosu • Birinci Enternasyonal
Anarşist teori	Anarşist ekonomi • Anarşizm ve kapitalizm • Anarşizm ve Marksizm • Anarşist hukuk • Anarşist sembolizm • Karşılıklı yardımlaşma • Özyönetim • Post-sol anarşizm • Toplumsal devrim
Kültür ve anarşizm	Anarşizm • Anarşizm ve din • Anarşizm ve toplum • Anarşizm ve sanat • Anarko punk
Ülkelere göre anarşizm	Türkiye'de anarşizm

g t d Liberteryenizm
Kökeni ve Tarihi	Aydınlanma Çağı Aristotelesçilik Klasik liberalizm
Düşünceler	Anti-devletçilik Antimilitarizm Karşı ekonomi Saldırmazlık ilkesi Egaliteryanizm Savaş karşıtı hareket Yargılama etiği Lokalizm Kripto-anarşizm Gönüllü toplum Serbest piyasa çevreciliği Bireycilik Özgür toplum Vergi direnci Anti-oylama Kişisel değer kuramı Devletsiz toplum Spontan düzen Doğal haklar Özgürlük Birey Özgür irade Ekonomik özgürlük Serbest ticaret Örgütlenme özgürlüğü Çevrecilik Sınırlı devlet Serbest piyasa Sözleşme özgürlüğü
Okullar	Anarko-kapitalizm Agorizm Minarşizm Voluntarizm Sol liberteryenizm Bireyci anarşizm Serbest piyasa anarşizmi Geoliberteryenizm Yeşil liberteryenizm Sağ liberteryenizm Kanayan kalpler liberteryenizmi Avusturya liberteryenizmi Hristiyan liberteryenizm Doğal haklar liberteryenizmi Neo-liberteryenizm Paleoliberteryenizm Teknoliberteryenizm
Düşünürler	Ayn Rand Benjamin Tucker David D. Friedman Friedrich August von Hayek Frédéric Bastiat Hans-Hermann Hoppe Henry David Thoreau Henry George Herbert Spencer John Stuart Mill Josiah Warren Karl Hess Lysander Spooner Ludwig von Mises Milton Friedman Murray Rothbard Robert Nozick Roderick T. Long Samuel Edward Konkin III Walter Block
İlişkili konular	Sivil liberteryenizm Sivil sosyoteryenizm Liberteryen bilimkurgu Liberteryen transhümanizm Liberteryen hip hop Objektivizm

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Agorizm&oldid=27689465" sayfasından alınmıştır

Kategori:

Gizli kategoriler:

@@ 3. satır: / 3. satır: @@
 '''Agorizm,''' insanlar arasındaki tüm ilişkilerin karşılıklı rızaya dayalı alışverişlerden oluştuğu bir serbest pazar dünyasını amaçlayan, Samuel Edward Konkin III tarafından ve J. Neil Schulman’ın da katkılarıyla kurulmuş bir politik felsefedir.<ref name="newlibman">Konkin, Samuel Edward. [http://agorism.info/NewLibertarianManifesto.pdf New Libertarian Manifesto] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120223021118/http://www.agorism.info/NewLibertarianManifesto.pdf |tarih=23 Şubat 2012 }}</ref>
-Agoristler kendilerini piyasa [[serbest piyasa anarşizmi|anarşistleri]] olarak düşünürler.<ref name=inter>[http://www.spaz.org/~dan/individualist-anarchist/software/konkin-interview.html Smashing the State for Fun and Profit Since 1969: An Interview With the Libertarian Icon Samuel Edward Konkin III (a.k.a. SEK3)]</ref> Genel olarak agoristler siyasi adaylar ve siyasi reform için oy kullanımına karşıdır. Bunun yerine özgür bir topluma ulaşmak amacıyla alternatif stratejiler izlenir. Agoristler eğitim, doğrudan eylem, alternatif para, girişimcilik, öz yeterlilik ve en önemlisi [[karşı ekonomi]] gibi yöntemler kullanarak daha kolay ve çabuk bir özgür toplum yaratılacağını savunmaktadır.<ref name="newlibman" />
+Agoristler kendilerini piyasa [[serbest piyasa anarşizmi|anarşistleri]] olarak düşünürler.<ref name=inter>{{Web kaynağı |url=http://www.spaz.org/~dan/individualist-anarchist/software/konkin-interview.html |başlık=Smashing the State for Fun and Profit Since 1969: An Interview With the Libertarian Icon Samuel Edward Konkin III (a.k.a. SEK3) |erişimtarihi=27 Nisan 2014 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20210907171634/http://www.spaz.org/~dan/individualist-anarchist/software/konkin-interview.html |arşiv-tarihi=7 Eylül 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Genel olarak agoristler siyasi adaylar ve siyasi reform için oy kullanımına karşıdır. Bunun yerine özgür bir topluma ulaşmak amacıyla alternatif stratejiler izlenir. Agoristler eğitim, doğrudan eylem, alternatif para, girişimcilik, öz yeterlilik ve en önemlisi [[karşı ekonomi]] gibi yöntemler kullanarak daha kolay ve çabuk bir özgür toplum yaratılacağını savunmaktadır.<ref name="newlibman" />
 == Etimoloji ==
-Agorizm sözcüğü antik yunan şehir devletlerindeki toplantı ve pazaryeri meydanlarını adından gelmektedir.<ref name=Gordon>[[David Gordon (philosopher)|Gordon, David]] (2011-04-01) [http://www.lewrockwell.com/gordon/gordon88.1.html Sam Konkin and Libertarian Theory], ''[[LewRockwell.com]]''</ref> Bu terim ideolojik olarak devrimci bir serbest pazar anarşizmini ifade eder. Vergisiz çalışan gri piyasalar ile [[karaborsa]] faaliyetlerinin savunulduğu bir karşı-ekonomi fikri Konkin’in liberteryen felsefesine Schulman’ın bir katkısı olarak ortaya çıkmıştır.
+Agorizm sözcüğü antik yunan şehir devletlerindeki toplantı ve pazaryeri meydanlarını adından gelmektedir.<ref name=Gordon>[[David Gordon (philosopher)|Gordon, David]] (2011-04-01) [http://www.lewrockwell.com/gordon/gordon88.1.html Sam Konkin and Libertarian Theory] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130401172538/http://www.lewrockwell.com/gordon/gordon88.1.html |tarih=1 Nisan 2013 }}, ''[[LewRockwell.com]]''</ref> Bu terim ideolojik olarak devrimci bir serbest pazar anarşizmini ifade eder. Vergisiz çalışan gri piyasalar ile [[karaborsa]] faaliyetlerinin savunulduğu bir karşı-ekonomi fikri Konkin’in liberteryen felsefesine Schulman’ın bir katkısı olarak ortaya çıkmıştır.
 == İdeoloji ==