Yeni Asur İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ibobian (mesaj | katkılar)
Ülke bilgi kutusu eklendi
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Ibobian (mesaj | katkılar)
İsim düzeltmesi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
5. satır: 5. satır:
|kendi_dilindeki_adı =
|kendi_dilindeki_adı =
|harita_resmi = Map of Assyria.png
|harita_resmi = Map of Assyria.png
|harita_altyazısı = [[III. Şalmanazer]] (koyu yeşil) ve [[Esarhaddon]] (açık yeşil) kontrolündeki Yeni Asur İmparatorluğu haritası
|harita_altyazısı = [[III. Şalmanezer]] (koyu yeşil) ve [[Esarhaddon]] (açık yeşil) kontrolündeki Yeni Asur İmparatorluğu haritası
|tür =
|tür =
|başkent = [[Asur]] {{küçük|(M.Ö. 911-879)}}<br>[[Nimrud]] {{küçük|(M.Ö. 879-706)}}<br>[[Dur-Şarrukin]] {{küçük|(M.Ö 706-705)}}<br>[[Ninova]] {{küçük|(M.Ö. 705-612)}}<br>[[Harran]] {{küçük|(M.Ö 612-609)}}
|başkent = [[Asur]] {{küçük|(M.Ö. 911-879)}}<br>[[Nimrud]] {{küçük|(M.Ö. 879-706)}}<br>[[Dur-Şarrukin]] {{küçük|(M.Ö 706-705)}}<br>[[Ninova]] {{küçük|(M.Ö. 705-612)}}<br>[[Harran]] {{küçük|(M.Ö 612-609)}}

Sayfanın 22.21, 15 Şubat 2022 tarihindeki hâli

Yeni Asur İmparatorluğu Asur tarihinin son dört yüz yıllık evresidir (MÖ 1000-612). Bu dönemde Orta Asur'da başlayan kralların yıllık yazmaları devam ettiğinden siyasal olaylar hakkında bilgi sahibi olunabilmektedir. Bu dönemde devlet tüm Mezopotamya'yı kapsar hale gelmişti ve en geniş sınırlarına ulaşmıştı. Batı İran, Suriye ve Güney Doğu Anadolu da devletin egemenlik sahasıydı. En çok savaşılan devletler arasında Anadolu'da Urartular vardı. Med-İskit akınlarıyla Asur devleti son bulacaktı.[1]

Yeni Asur İmparatorluğu
M.Ö. 911-M.Ö 609
III. Şalmanezer (koyu yeşil) ve Esarhaddon (açık yeşil) kontrolündeki Yeni Asur İmparatorluğu haritası
III. Şalmanezer (koyu yeşil) ve Esarhaddon (açık yeşil) kontrolündeki Yeni Asur İmparatorluğu haritası
BaşkentAsur (M.Ö. 911-879)
Nimrud (M.Ö. 879-706)
Dur-Şarrukin (M.Ö 706-705)
Ninova (M.Ö. 705-612)
Harran (M.Ö 612-609)
Resmî dil(ler)Akadca
Aramice
HükûmetMonarşi
• M.Ö. 911-891
II. Adad-nirari (İlk)
• M.Ö. 883-859
II. Aşurnasirpal
• M.Ö. 859-824
III. Şalmanezer
• M.Ö. 745-727
III. Tiglat-Pileser
• M.Ö. 722-705
II. Sargon
• M.Ö. 705-681
Senherib
• M.Ö. 681-669
Esarhaddon
• M.Ö. 669-631
Asurbanipal
• M.Ö. 612-609
II. Ashur-uballit (son)
Tarihî dönemDemir Çağı
• II. Adad-nirari'nin tahta çıkması
M.Ö. 911
• Nimrud başkent oldu
M.Ö. 879
• Babil'in Fethi
M.Ö. 729
• Ninova başkent oldu
M.Ö 705
• Asur'un Mısır'ı İşgali
M.Ö. 671
• Ninova'nın Düşüşü
M.Ö. 612
• Harran'ın Düşüşü
M.Ö 609
M.Ö. 605

Asurlular bu dönemde Akdeniz ticaretine hâkim olmak istedi. Özellikle MÖ 8. Yüzyılının sonunda Hititler ve Mitanni'nin yıkılması Asur'un alan bulmasına imkân veriyordu ancak Orta Asya'nın süper gücü olabilmesi için güçlü bir maliye gerekiyordu. Asur devleti bunun için Anadolu'nun maden kaynakları üzerinde egemen olma amacı güttü. Güçlenen Asur'a karşı Nairi ve Uriatri birleşik bir krallık kurma yoluna gidecekti.[2]

Kaynakça

  1. ^ Yıldırım, Recep (2011). Eskiçağ Tarih ve Uygarlıkları. İzmir: Yıldız Yayıncılık. s. 79. 
  2. ^ Mehmet, Kurt (2009). "YENİ ASUR DEVLETİ'NİN KUZEY YAYILIMI VE DOĞU ANADOLU'NUN TARİHÎ COĞRAFYASI". Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi. 8 (1). s. 1-3.