Balâ: Revizyonlar arasındaki fark

Balâ
Balâ
İlçe
	; Türkiye'de bulunduğu yer
	; İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Ankara
Coğrafi bölge	İç Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Yusuf Turhan
• Belediye başkanı	Ahmet Buran (AKP)
Yüzölçümü
• Toplam	2.830 km²
Rakım	1.310 m
Nüfus (2018)
• Toplam	33,644
• Yoğunluk	8.4/km²
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	06720
İl alan kodu	0312
İl plaka kodu	06
	Resmî site; www.bala.gov.tr ; bala.bel.tr; YerelNET ; Balâ

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

[kontrol edilmemiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 22.07, 15 Ekim 2021 tarihindeki hâli

Balâ, Ankara'nın ilçesi. İlin güneydoğusunda olup Ankara şehir merkezine 70 km mesafededir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün Balâ milletvekili olmasından dolayı, Türk siyasetinde önemli bir yere sahiptir.^[1]^[2]

Tarihçe

1850 yılına ait Osmanlı arşiv belgelerinden, Tarihçi Prof. Dr. Tufan Gündüz araştırmalarına ve Balâ Belediyesi'nin arşivlerinden alınan bilgilere göre; Balâ halkının kökeni Orta Asya İran Horasan kökenli olup Erzurum Horasan - Aydın Söke'den gelmektedir.^[3]

Balâ ilçe havalisinin ve 21 köy halkının tamamı Bozulus Türkmenleri'dir. Türkmen oğuzların bayındır boyundandırlar. Bozulus Türkmenlerinin en büyük boylarından biri olan Tabanlı boy beyliğine mensupturlar. Ana unsur olan Tabanlı boyu, Balâ havalisinde kendileri ile aynı yerlerde bulunan Bozulus Türkmenlerine mensup Bozulus Bayatları olarak zikredilen; Bayat-ı Cedid Beyliği Cemaati, Bayat-ı Atik Beyliği Cemaati, Bayat-ı Şeyhli Cemaati ve Aydın Beyliği Danişmentli Cemaatini bünyesinde toplamıştır. Daha önce Erzurum Horasan ve Aydın Söke bölgesinde bulunmuşlardır. Erzurum ve Aydın ilinin yerli halkı iken göçüp gelmiş değillerdir.^[3]

1500'lerde Orta Asya Horasan'dan Türkiye'ye gelerek Erzurum Horasan dağlarında yaylak, Aydın Söke ovalarında kışlak, konargöçer Yörük hayatı yaşamışlardır. 1540 Yılında Tabanlı Boy Beyliği 4 cemaatte toplam 316 hane ve 33 mücerred vergi nüfusuna sahipti. İkinci selim döneminde ise bu miktar 595 hane ve 166 mücerrede yükselmişti. Tabanlı boyunun kalabalık bir nüfusa sahip olmasına ve bu özelliğini uzun süre devam ettirmesine rağmen Akkoyunlu Devletinin siyasi faaliyetleri içinde adına tesadüf edilmemektedir.

Balâ'lıların Erzurum Horasan dağlarında yaylak, Aydın Söke ovalarında kışlak, konargöçer Türkmen- Yörük hayatı yaşayan ataları, 1690 yılında Celali İsyanları sebebiyle Balâ'lıların atalarını oluşturan insanlar adı geçen yörelerden kalkıp bugünkü Balâ ilçesi sınırlarına gelmişlerdir. Balâ'yı 1690-91 yıllarında dönemin Boy Beyi "İmirzalıoğlu Şeyh Ali Mirza" kurmuştur. Bozulus Türkmenlerinin Erzurum Horasan - Aydın Söke bölgesinden celali isyanları sebebiyle Orta Anadolu'ya gelip Balâ havalisine yerleştikten sonra Bozulus Türkmenlerine mensup bazı kişiler eşkıyalık faaliyetleri içinde bulunmuş ise de bu tür faaliyetlerden Boy beyliğinin kendiside bizar olmuş, münferit hadiseler Boy beylerinin ileri gelenleri tarafından önlenmiştir. Balâ ilçesi tarih boyunca "Kasaba-i Balâ, Bozulus Sancağı, Kaza-i Yörükan, Tabanlı Kazası" olarak adlandırılmıştır.^[4]

İlçeye Balâ ismi verilirken Bozulus isminden esinlenerek verilmiştir.

Balâ havalisini yurt tutan Bozulus Türkmenleri Tabanlı Boyu'nun nüfusu 1690'lı yılların sonunda birçok şehirden fazla idi. Bu nüfus 20.000'e dayanınca bunun üzerine osmanlı devleti nüfusu azaltmak amacıyla 1699 yılında bir ferman emri vererek Balâ havalisindeki Bozulus Türkmenlerinin bir kısmını Batı anadolu'ya göndermek istedi. Ferman emri üzerine Balâ'daki Bozulus türkmenlerine mensup Aşıkoğlu, Karadalak, Çatalören köylerinin tamamını ve Üçem köyünün bir kısmını Aydın eyaletine bağlı Söke havalisine gönderdi. Göç eden bu köyler gittikleri Aydın eyaletinin Söke havalisinde yerleşik düzene geçmeyip 1820 yılında tekrar Balâ havalisine gelmişlerdir. Bu köyler Söke havalisinde bir müddet yaşadıkları için osmanlı tahrir defterine Aydın Beyliği Danişmentli cemaati olarak kayıt edilmişlerdir. Batı anadolu'ya giden bu kabileden bazı aileler geri dönmeyip Aydın eyaletinin Söke ve Koçarlı havalisine, bir kısmı ise AfyonKarahisar eyaletine bağlı Emirdağ, Bolvadin ve Sandıklı havalisine yerleşmişlerdir.

Bozulus Türkmenlerinin Balâ'da yerleştikleri köyler (Balâ ilçe merkezinin Kartaltepe mevkii, İsmetpaşa mevkii başta olmak üzere): Üçem Aşıkoğlu, Karadalak, Sırapınar, Yeniyapanşeyhli, Tol, Şehriban, Büyükbayat, Küçükbayat, Karahamzalı, Büyükboyalık, Küçükboyalık, Çatalören, Çatalçeşme, Yaylalıözü, Yöreli, Suyugüzel, Gülbağı, Hanburun, Sarıhöyük, Yeniyapançarsak Köylerini kurarak yerleşik düzene geçmişlerdir. Ayrıca bu köyler arasında birbirleriyle sıkı bir şekilde akrabalık bağları bulunmaktadır.

Balâ'nın yapılanmasını sağlayan 1860 yılındaki Boy Beyi "İmirzalıoğlu Mir Osman Bey" olmuştur.

İlçenin diğer Türk köyleri ise çevre yerleşim yerlerinden gelmişlerdir.

1800'lü yılların başında Şanlıurfa Suruç bölgesinden ağırlıklı olmak üzere erzurum, Erzincan, kars, yozgat, amasya, Ağrı, elazığ bölgelerinden İç Anadolu'ya sürgün edilen kürtler Balâ'nın o yıllarda boş olan kesikköprü barajı etrafına yerleştirilmiştir.^[5]

Son olarak 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşında Osmanlı ordularının yenilmesi Kafkasların Rusların eline geçmesi nedeniyle Anadolu'ya göç etmek zorunda kalan bir grup "Çerkez" ilçeye gelip yerleşmeye karar vermiştir.

İlçenin 2021 Yılı Belediye tüzüğünde 21 Bozulus Türkmeni köyü, 2 Türkmen Abdal köyü, 8 Türk köyü, 1 Kazan tatar türkü köyü, 15 Kürt köyü olmak üzere toplam 47 Köyü (mahallesi) bulunmaktadır.^[6]

Balâ Köyleri: Abazlı, Afşar, Ahmetçayırı, Büyükdavdanlı, Aşağıhacıbekir, Aşıkoğlu, Aydoğan, Karadalak, Bektaşlı, Belçarsak, Beynam, Büyükbıyık, Büyükboyalık, Büyükcamili, Çatalçeşme, Çatalören, Çiğdemli, Davdanlı, Derekışla, Eğribasan, Ergin, Gülbağı, Hanburun, Karahamzalı, Keklicek(Büyükbayat), Kesikköprü, Koçyayla, Köseli, Kerişli, Küçükbayat, Küçükbıyık, Küçükboyalık, Küçükcamili, Sarıhüyük, Sırapınar, Sofular, Suyugüzel, Şehriban, Tatarhüyük, Tepeköy, Tol, Üçem, Yaylalıözü, Yeniköy, Yeniyapanşeyhli, Yeniyapançarsak, Yöreli, Yukarıhacıbekir^[6]

Mustafa Kemal Atatürk ve Balâ

Mustafa Kemal Atatürk 26 Aralık 1919 Cuma günü hareketle Keskinlilerin koruma ve gözetiminde İğdebeli-Köprüköy yolu ile Balâ'ya gelmiş, Üçem ve Aşıkoğlu köylerinde dinlemiş, köylülerin fikirlerini almış, vaktin geç olması ve bölgenin ormanlık olmasından dolayı Keskinli süvarilerle geceyi Beynam köyünde geçirip 27 Aralık 1919'da Dikmen sırtlarından Ankara'ya girmiştir. Cumhuriyet kurulduktan sonra milletvekilliğini Balâ'dan koymuştur.^[7]^[8]

Kültür

Yörede Türkmen/Abdal Kültürü vardır. Balâ ve Keskin türkülerini gün yüzüne çıkarıp geniş kitlelere ulaşmasını sağlayan mahalli sanatçı Hacı Taşan olmuştur. Balâ ve Keskin'deki folklorik oluşum ve Türkmen/Abdal türkülerinin anonimleşme sürecindeki farklı ve ağırlıklı yerini vurgulayan bu söz, bir bakıma birbiriyle komşu Balâ ve Keskin bu iki yörenin karekteristik özelliklerine de işaret eder. Yöre türkülerinin ağırbaşlı ve durulmuş lirizmi hemen fark edilir. Balâ orta Anadolu'nun en zengin halay bölgelerinden biri olduğu kadar halayların eşlik sazı olan davul zurnanın da en iyi icra edildiği yörelerden biridir. Balâ ve Keskin yöresi halayları ayak ve bel hareketlerine dayanır. Ağır fakat gösterişlidir. 20- 30 kadın kendi aralarında halay çekerler. Sin sin ve cirit oynanır. Eskilerde Balâ ve Keskin kökenli saz ve söz üstadları oyun ve halaylara eşlik sağlarlarmış. Yine bu topluluk düğün ve kutlamalar dışında, kahveleride ziyaret ederek Türkmen/Abdal müzik kültürünü, bozlaklar başta gelir, köy ahalisine aktarırlarmış.

Balâ ve Keskin civarı Atayurt'tan at sırtında Anayurt'a gelirken getirdiğimiz ve gözümüz gibi koruduğumuz kültür/müzik değerlerinin en yoğun yaşandığı ve yaşatıldığı yörelerden biri Balâ. Yöreye damgasını vuran iki önemli kültürel havzadan biri Keskin ve Balâ diğeri ise saz ve söz kültünün hayatın ayrılmaz parçası olduğu önemli bir Türkmen/Abdal yerleşim yeri olan Koçyayla ve Yeniköy köyleri. Keskin ve Balâ en kadim ve geleneksel sazlarımız olan davul, zurna ve bağlamanın, daha ziyade gerçek Türk dansı olan halaylar eşliğinde icra edildiği; bu özelliği ile Osmanlı’dan günümüze değin saygınlığını koruyan bir ilçe. Bu kadim sanatı başarıyla sürdürenler ise, Balâ ve Keskin'e bağlı çevre köylere yerleşmiş ağırlıklı olarak Türkmen/Abdal aşiretine mensup ustalar. Ünlü Müzik yazarı, folklor araştırmacısı Halil Bedii Yönetken yöreyi bir halay ve bozlak merkezi olarak niteler ve bu kültürün yegane taşıyıcısı Keskin'li ve Balâ'lı Abdalların tarihi misyonlarından ve onlardan derledikleri davul zurna ezgilerinden övgüyle söz eder. Yörede kullanılan temel çalgılar aynı zamanda en eski Türk sazları olan davul, zurna ve bağlamadır. Kemanın da daha sonra yöresel enstrümanlar arasına girerek ustalar elinde adeta millîleştiğini ve çok usta keman icracıları yetiştiğini biliyoruz. Halk müziği repertuvarımız içerisinde klasik türkülere örnek teşkil eden "Kerpiç Kerpiç Üstüne, Allı Turnam, Bugün Ayın Işığı, Köprüden Geçti Gelin, Suda balık Yan Gider, Adem Olan Adem Sever, Hopbarlem" adlı halay türküleri yöreyle özdeşleşmiştir. Ankara'da Yedim Taze Meyvayı adlı uzun hava ise, yörenin en karakteristik uzun havalarından biridir.

Yöresel Yemekler

Balâ Tavası, Topalak, Hoşmerim, Katmerli Çörek, Yufka Ekmeği, Bazlama, Kömbe, Oğmaç, Mantı, Madımalak, Su Böreği, Kavurga, Kara Kabak, kabak gülü dolması, Besmet, Hedik, Erişte, Sızgıt, İncir Uyutması, Pekmez Peltesi (helvası), Etli Mercimekli Bulgur Pilavı, Ağuz, Kuymak yemekleridir.

Şive

İlçe ve köy halkı geneli Türkmen kökenli oldukları için Türkçenin Balâ'da kullanılan ağızı benzerlik gösterir.^{[kaynak belirtilmeli]}

İklimi

Yazları sıcak, kışları soğuk ve kar yağışlı geçer. Yüksekliği nedeniyle kış aylarında Ankara ilinin en soğuk ilçelerindendir.

Ekonomi

Küçük atölyelerin bulunduğu Balâ'nın ekonomisi büyük ölçüde tarım,sanayi ve ticarete dayalıdır. Ayrıca ilçede buğday arpa ayçiçeği, mercimek, nohut, fasulye, şeker pancarı, kavun ve karpuz yetiştirilmektedir. Kızılırmak üzerinde kurulan Kesikköprü Barajı ilçe sınırları içerisindedir.

Nüfus

İlçenin nüfusu Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi 2020'ye göre 25.780'dir. Bu nüfus, 14.109 erkek ve 11.671 kadından oluşmaktadır. 2.530 km² yüzölçümündeki ilçeye bağlı toplam 55 mahalle bulunmaktadır.

Mahalleler

Balâ'nın 55 mahallesinin 5'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 2.568 kişi (% 11,8) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 58,5 km uzaklıktaki Kuyular'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.723 kişi ile Afşar mahallesidir. Balâ'nın nüfusu 2017 yılında %0,69 artmıştır.**

Balâ ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu

Sıra	Mahalle	Km*	Rakım	Nüfus
Sıra	Mahalle	Km*	Rakım	2016^[9]	2017^[10]	2018	2019
1	Göztepe Mah.	1,4	1.404	516	556
2	Hamidiye Mah.	1,3	1.224	413	397
3	İsmetpaşa Mah.	2,6	1.336	555	496
4	Kartaltepe Mah.	3,1	1.238	1.057	1.119
	Bala (merkez)			2.541	2.568
5	Abazlı Mah.	10,9	1.065	792	715
6	Afşar Mah.	17,9	1.043	2.193	1.723
7	Ahmetçayırı Mah.	25,7	1.152	107	127
8	Akkoyunlu Mah.	31,1	1.135	372	371
9	Aşağıhacıbekir Mah.	27,5	811	327	276
10	Aşıkoğlu Mah.	3	1.159	98	128
11	Aydoğan Mah.	9,7	1.185	200	184
12	Bahçekaradalak Mah.	9	1.060	148	198
13	Bektaşlı Mah.	53,4	892	173	187
14	Belçarşak Mah.	31,0	1.082	408	403
15	Beynam Mah.	28,0	1.202	756	783
16	Büyükbayat (Keklicek)Mah.	24,8	1.206	499	483
17	Büyükboyalık Mah.	14,0	1.024	523	688
18	Büyükcamili Mah.	49,9	887	484	1.098
19	Çatalçeşme Mah.	17,0	1.103	502	553
20	Çatalören Mah.	13,1	1.125	289	273
21	Çiğdemli Mah.	8,9	1.113	233	218
22	Davdanlı Mah.	28,7	1.085	243	297
23	Derekışla Mah.	36,1	1.077	197	214
24	Eğribasan Mah.	39,5	967	124	172
25	Ergin Mah.	15,0	1.048	473	439
26	Gülbağı Mah.	38,3	1.137	193	186
27	Hanburun Mah.	27,8	1.067	53	78
28	Karahamzalı Mah.	40	1.028	356	374
29	Kerişli Mah.	18,9	947	147	152
30	Kesikköprü Erdemli Mah.	41,0	752	84	83
31	Kesikköprü Kızılırmak Mah.	38,2	760	750	672
32	Kesikköprü Mah.	39,6	793	944	908
33	Koçyayla Mah.	21,0	1.253	130	121
34	Köseli Mah.	14,5	960	581	539
35	Kuyular (Büyükbıyık)Mah.	58,5	929	494	482
36	Küçükbayat Mah.	23,5	1.154	80	83
37	Küçükbıyık Mah.	52,1	867	241	277
38	Küçükboyalık Mah.	15,3	1.093	121	80
39	Küçükcamili Mah.	49,8	945	265	269
40	Sarıhüyük Mah.	39,3	921	159	167
41	Sırapınar Mah.	12	930	306	419
42	Sofular Mah.	32,1	985	548	510
43	Suyugüzel Mah.	32,5	937	267	272
44	Şehriban Mah.	20,1	1.097	213	192
45	Şentepe Mah.	5,2	1.170	752	783
46	Tatarhüyük Mah.	38,6	927	109	114
47	Tepeköy Mah.	46,2	909	132	111
48	Tolköy Mah.	12,2	988	519	465
49	Üçem Mah.	8	1.043	593	414
50	Yaylalıözü Mah.	23,2	920	261	208
51	Yeniköy Mah.	15,3	1.299	354	335
52	Yeniyapançarşak Mah.	33,2	1.090	273	261
53	Yeniyapanşeyhli Mah.	17	1.010	462	497
54	Yöreli Mah.	19,3	1.036	332	394
55	Yukarıhacıbekir Mah.	31,4	839	132	138
	Balâ (kırsal)			18.992	19.114
	Balâ (ilçe)			21.533	21.682

* Km, kaymakamlığa olan uzaklıktır.

** TUİK 01 Şubat 2018 verileri

Yönetim

Belediye başkanları

Yıl	Ad	Parti
1963	Esat Bayatlı	AP
1968	Esat Bayatlı	AP
1973	Hacı Şahsuvaroğlu	CHP
1977	Neşet Altıntop	CHP
1984	Fethi Bayat	ANAP
1989	Selahattin çakır	Bağımsız
1994	Neşet Altıntop	SHP
1999	Selahattin Çakır	MHP
2004	İbrahim Gürbüz
2009
2014		AK Parti
2020	Ahmet Buran	AK Parti

Turizm

Kızılçam ağaçlarıyla kaplı Beynam Ormanları ve Kesikköprü Barajı hem ilçenin hem de Ankara'nın önemli mesire yerlerinden biridir. Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin

Kesikköprü mahallesinde yaz kampı bulunmaktadır.

Eğitim

İlçe merkezinde biri genel, üçü meslek olmak üzere dört lise vardır.

Kaynakça

^ "Yavuz Donat, Sabah Gazetesi, 05/08/2005". 20 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2007.
^ https://bala.meb.gov.tr/www/mustafa-kemal-ataturk-balalilarin-milletvekilidir/icerik/448 ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ ^a ^b https://www.facebook.com/BalaBozulusTurkmenleri/
^ "Bozulus'un Orta Anadolu'ya Gelmesi". turktoresi.com. 15 Aralık 2010. 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2016.
^ ^a ^b "Arşivlenmiş kopya". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2015.
^ https://www.facebook.com/Balailcesibozulusturkmenleritabanliasireti
^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri

Şablon:Portal Şablon:Portal

[1] "Yavuz Donat, Sabah Gazetesi, 05/08/2005". 20 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2007.

[2] ttps://bala.meb.gov.tr/www/mustafa-kemal-ataturk-balalilarin-milletvekilidir/icerik/448 ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[facebook.com-3] ttps://www.facebook.com/BalaBozulusTurkmenleri/

[4] "Bozulus'un Orta Anadolu'ya Gelmesi". turktoresi.com. 15 Aralık 2010. 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[5] "Arşivlenmiş kopya". 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2016.

[bala.bel.tr-6] "Arşivlenmiş kopya". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.

[7] "Arşivlenmiş kopya". 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2015.

[8] ttps://www.facebook.com/Balailcesibozulusturkmenleritabanliasireti

[9] TÜİK 31 Ocak 2017 verileri

[10] TÜİK 1 Şubat 2018 verileri

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ 35. satır: / 35. satır: @@
 '''Balâ''', [[Ankara]]'nın ilçesi. İlin güneydoğusunda olup [[Ankara]] şehir merkezine [[70 (sayı)|70]]&nbsp;[[Kilometre|km]] mesafededir. [[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]]'nin kurucusu ve ilk [[Türkiye cumhurbaşkanı|Cumhurbaşkanı]] [[Mustafa Kemal Atatürk]]'ün Balâ [[milletvekili]] olmasından dolayı, [[Türkiye'de siyaset|Türk siyaseti]]nde önemli bir yere sahiptir.''<ref>{{Web kaynağı |url=http://arsiv.sabah.com.tr/2005/08/05/yaz27-50-110.html |başlık=Yavuz Donat, Sabah Gazetesi, 05/08/2005 |erişimtarihi=10 Şubat 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20080520003726/http://arsiv.sabah.com.tr/2005/08/05/yaz27-50-110.html |arşivtarihi=20 Mayıs 2008 |ölüurl=evet }}</ref><ref>https://bala.meb.gov.tr/www/mustafa-kemal-ataturk-balalilarin-milletvekilidir/icerik/448 {{Ölü bağlantı}}</ref>
-== Tarihçe ==
+== ''Tarihçe'' ==
-yılına ait [[Osmanlı Arşivi|Osmanlı arşiv]] belgelerinden, [[Tarihçi]] [[Profesör|Prof]]. [[Dr]]. Tufan Gündüz araştırmalarına ve Balâ Belediyesi'nin arşivlerinden alınan bilgilere göre; Balâ halkının kökeni [[Türkmenistan]] [[Daşoğuz (il)|Daşoğuz]] kökenli olup [[Erzurum]] [[Horasan]] - [[Aydın]] [[Söke]]'den gelmektedir.<ref name="facebook.com">https://www.facebook.com/BalaBozulusTurkmenleri/</ref>
+[[1850]] yılına ait [[Osmanlı Arşivi|Osmanlı arşiv]] belgelerinden, [[Tarihçi]] [[Profesör|Prof]]. [[Dr]]. Tufan Gündüz araştırmalarına ve Balâ Belediyesi'nin arşivlerinden alınan bilgilere göre; Balâ halkının kökeni [[Orta Asya]] [[Horasan (İran)|İran Horasan]] kökenli olup [[Erzurum]] [[Horasan]] - [[Aydın]] [[Söke]]'den gelmektedir.<ref name="facebook.com">https://www.facebook.com/BalaBozulusTurkmenleri/</ref>
 Balâ ilçe havalisinin ve [[21 (sayı)|21]] [[köy]] halkının tamamı [[Bozulus Türkmenleri]]'dir. [[Türkmenler|Türkmen]] [[oğuzlar]]ın [[bayındır boyu]]ndandırlar. [[Bozulus Türkmenleri]]nin en büyük boylarından biri olan Tabanlı boy beyliğine mensupturlar. Ana unsur olan Tabanlı boyu, Balâ havalisinde kendileri ile aynı yerlerde bulunan [[Bozulus Türkmenleri]]ne mensup Bozulus Bayatları olarak zikredilen; Bayat-ı Cedid Beyliği Cemaati, Bayat-ı Atik Beyliği Cemaati, Bayat-ı Şeyhli Cemaati ve Aydın Beyliği Danişmentli Cemaatini bünyesinde toplamıştır. Daha önce [[Erzurum]] [[Horasan]] ve [[Aydın]] [[Söke]] bölgesinde bulunmuşlardır. [[Erzurum]] ve [[Aydın]] ilinin yerli halkı iken göçüp gelmiş değillerdir.<ref name="facebook.com"/>
-'lerde [[Türkmenistan]] [[Daşoğuz (il)|Daşoğuz]]'dan [[Türkiye]]'ye gelerek [[Erzurum]] [[Horasan]] dağlarında [[yaylak]], [[Aydın]] [[Söke]] ovalarında [[kışlak]], konargöçer [[Yörükler|Yörük]] hayatı yaşamışlardır. 1540 Yılında Tabanlı Boy Beyliği 4 cemaatte toplam 316 hane ve 33 mücerred vergi nüfusuna sahipti. [[II. Selim|İkinci selim]] döneminde ise bu miktar 595 hane ve 166 mücerrede yükselmişti. Tabanlı boyunun kalabalık bir nüfusa sahip olmasına ve bu özelliğini uzun süre devam ettirmesine rağmen [[Akkoyunlu Devleti]]nin siyasi faaliyetleri içinde adına tesadüf edilmemektedir.
+[[1500]]'lerde [[Orta Asya]] [[Horasan (İran)|Horasan]]'dan [[Türkiye]]'ye gelerek [[Erzurum]] [[Horasan]] dağlarında [[yaylak]], [[Aydın]] [[Söke]] ovalarında [[kışlak]], konargöçer [[Yörükler|Yörük]] hayatı yaşamışlardır. [[1540]] Yılında Tabanlı Boy Beyliği [[4]] cemaatte toplam [[316]] hane ve [[33]] mücerred vergi nüfusuna sahipti. [[II. Selim|İkinci selim]] döneminde ise bu miktar 595 hane ve [[166]] mücerrede yükselmişti. Tabanlı boyunun kalabalık bir nüfusa sahip olmasına ve bu özelliğini uzun süre devam ettirmesine rağmen [[Akkoyunlu Devleti]]nin siyasi faaliyetleri içinde adına tesadüf edilmemektedir.
-Balâ'lıların [[Erzurum]] [[Horasan]] dağlarında [[yaylak]], [[Aydın]] [[Söke]] ovalarında [[kışlak]], konargöçer [[Yörükler|Yörük]] hayatı yaşayan ataları, 1690 yılında [[Celali isyanları|Celali İsyanları]] sebebiyle Balâ'lıların atalarını oluşturan insanlar adı geçen yörelerden kalkıp bugünkü Balâ ilçesi sınırlarına gelmişlerdir. Balâ'yı 1690-[[1691|91]] yıllarında dönemin Boy Beyi "İmirzalıoğlu Şeyh Ali Mirza" kurmuştur. [[Bozulus Türkmenleri]]nin [[Erzurum]] [[Horasan]] - [[Aydın]] [[Söke]] bölgesinden [[celali isyanları]] sebebiyle [[İç Anadolu Bölgesi|Orta Anadolu]]'ya gelip Balâ havalisine yerleştikten sonra [[Bozulus Türkmenleri]]ne mensup bazı kişiler eşkıyalık faaliyetleri içinde bulunmuş ise de bu tür faaliyetlerden Boy beyliğinin kendiside bizar olmuş, münferit hadiseler Boy beylerinin ileri gelenleri tarafından önlenmiştir. Balâ ilçesi tarih boyunca "Kasaba-i Balâ, Bozulus Sancağı, Kaza-i Yörükan, Tabanlı Kazası" olarak adlandırılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.turktoresi.com/viewtopic.php?f=64&t=794 | başlık = Bozulus'un Orta Anadolu'ya Gelmesi | erişimtarihi =  | tarih = 15 Aralık 2010 | website= turktoresi.com  | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200609051836/http://www.turktoresi.com/viewtopic.php?f=64&t=794 |arşivtarihi= 9 Haziran 2020 | ölüurl = evet }}</ref>
+Balâ'lıların [[Erzurum]] [[Horasan]] dağlarında [[yaylak]], [[Aydın]] [[Söke]] ovalarında [[kışlak]], konargöçer [[Türkmenler|Türkmen]]- [[Yörükler|Yörük]] hayatı yaşayan ataları, 1690 yılında [[Celali isyanları|Celali İsyanları]] sebebiyle Balâ'lıların atalarını oluşturan insanlar adı geçen yörelerden kalkıp bugünkü Balâ ilçesi sınırlarına gelmişlerdir. Balâ'yı [[1690]]-[[1691|91]] yıllarında dönemin Boy Beyi "İmirzalıoğlu Şeyh Ali Mirza" kurmuştur. [[Bozulus Türkmenleri]]nin [[Erzurum]] [[Horasan]] - [[Aydın]] [[Söke]] bölgesinden [[celali isyanları]] sebebiyle [[İç Anadolu Bölgesi|Orta Anadolu]]'ya gelip Balâ havalisine yerleştikten sonra [[Bozulus Türkmenleri]]ne mensup bazı kişiler eşkıyalık faaliyetleri içinde bulunmuş ise de bu tür faaliyetlerden Boy beyliğinin kendiside bizar olmuş, münferit hadiseler Boy beylerinin ileri gelenleri tarafından önlenmiştir. Balâ ilçesi tarih boyunca "Kasaba-i Balâ, Bozulus Sancağı, Kaza-i Yörükan, Tabanlı Kazası" olarak adlandırılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.turktoresi.com/viewtopic.php?f=64&t=794 | başlık = Bozulus'un Orta Anadolu'ya Gelmesi | erişimtarihi =  | tarih = 15 Aralık 2010 | website= turktoresi.com  | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200609051836/http://www.turktoresi.com/viewtopic.php?f=64&t=794 |arşivtarihi= 9 Haziran 2020 | ölüurl = evet }}</ref>
 İlçeye Balâ ismi verilirken [[Bozulus Türkmenleri|Bozulus]] isminden esinlenerek verilmiştir.
-Balâ havalisini yurt tutan [[Bozulus Türkmenleri]] Tabanlı Boyu'nun nüfusu 1690'lı yılların sonunda birçok şehirden fazla idi. Bu nüfus 20.000'e dayanınca bunun üzerine [[Osmanlı İmparatorluğu|osmanlı devlet]]i nüfusu azaltmak amacıyla 1699 yılında bir ferman emri vererek Balâ havalisindeki [[Bozulus Türkmenleri]]nin bir kısmını [[Batı Anadolu|Batı anadolu]]'ya göndermek istedi. Ferman emri üzerine Balâ'daki [[Bozulus Türkmenleri|Bozulus türkmenlerine]] mensup [[Aşıkoğlu, Balâ|Aşıkoğlu]], [[Bahçekaradalak, Bala|Karadalak]], [[Çatalören, Bala|Çatalören]] köylerinin tamamını ve [[Üçem, Bala|Üçem]] köyünün bir kısmını [[Aydın]] eyaletine bağlı [[Söke]] havalisine gönderdi. Göç eden bu köyler gittikleri [[Aydın]] eyaletinin [[Söke]] havalisinde yerleşik düzene geçmeyip 1820 yılında tekrar Balâ havalisine gelmişlerdir. Bu köyler [[Söke]] havalisinde bir müddet yaşadıkları için osmanlı tahrir defterine Aydın Beyliği Danişmentli cemaati olarak kayıt edilmişlerdir. [[Batı Anadolu (istatistiki bölge)|Batı anadolu']]ya giden bu kabileden bazı aileler geri dönmeyip [[Aydın]] eyaletinin [[Söke]] ve [[Koçarlı]] havalisine, bir kısmı ise [[Afyonkarahisar|AfyonKarahisar]] eyaletine bağlı [[Emirdağ]], [[Bolvadin]] ve [[Sandıklı]] havalisine yerleşmişlerdir.
+Balâ havalisini yurt tutan [[Bozulus Türkmenleri]] Tabanlı Boyu'nun nüfusu [[1690]]'lı yılların sonunda birçok şehirden fazla idi. Bu nüfus 20.000'e dayanınca bunun üzerine [[Osmanlı İmparatorluğu|osmanlı devlet]]i nüfusu azaltmak amacıyla [[1699]] yılında bir ferman emri vererek Balâ havalisindeki [[Bozulus Türkmenleri]]nin bir kısmını [[Batı Anadolu|Batı anadolu]]'ya göndermek istedi. Ferman emri üzerine Balâ'daki [[Bozulus Türkmenleri|Bozulus türkmenlerine]] mensup [[Aşıkoğlu, Balâ|Aşıkoğlu]], [[Bahçekaradalak, Bala|Karadalak]], [[Çatalören, Bala|Çatalören]] köylerinin tamamını ve [[Üçem, Bala|Üçem]] köyünün bir kısmını [[Aydın]] eyaletine bağlı [[Söke]] havalisine gönderdi. Göç eden bu köyler gittikleri [[Aydın]] eyaletinin [[Söke]] havalisinde yerleşik düzene geçmeyip [[1820]] yılında tekrar Balâ havalisine gelmişlerdir. Bu köyler [[Söke]] havalisinde bir müddet yaşadıkları için osmanlı tahrir defterine Aydın Beyliği Danişmentli cemaati olarak kayıt edilmişlerdir. [[Batı Anadolu (istatistiki bölge)|Batı anadolu']]ya giden bu kabileden bazı aileler geri dönmeyip [[Aydın]] eyaletinin [[Söke]] ve [[Koçarlı]] havalisine, bir kısmı ise [[Afyonkarahisar|AfyonKarahisar]] eyaletine bağlı [[Emirdağ]], [[Bolvadin]] ve [[Sandıklı]] havalisine yerleşmişlerdir.
 [[Bozulus Türkmenleri]]nin Balâ'da yerleştikleri köyler (Balâ ilçe merkezinin [[Kartaltepe, Bala|Kartaltepe]] mevkii, [[İsmetpaşa, Bala|İsmetpaşa]] mevkii başta olmak üzere): [[Üçem, Bala|Üçem]] [[Aşıkoğlu, Balâ|Aşıkoğlu]], [[Bahçekaradalak, Bala|Karadalak]], [[Sırapınar, Bala|Sırapınar]], [[Yeniyapanşeyhli, Bala|Yeniyapanşeyhli]], [[Tolköy, Bala|Tol]], [[Şehriban, Bala|Şehriban]], [[Keklicek, Bala|Büyükbayat]], [[Küçükbayat, Bala|Küçükbayat]], [[Karahamzalı, Bala|Karahamzalı]], [[Büyükboyalık, Bala|Büyükboyalık]], [[Küçükboyalık, Bala|Küçükboyalık]], [[Çatalören, Bala|Çatalören]], [[Çatalçeşme, Bala|Çatalçeşme]], [[Yaylalıözü, Bala|Yaylalıözü]], [[Yöreli, Bala|Yöreli]], [[Suyugüzel, Bala|Suyugüzel]], [[Gülbağı, Bala|Gülbağı]], [[Hanburun, Bala|Hanburun]], [[Sarıhüyük, Bala|Sarıhöyük]], [[Yeniyapançarşak, Bala|Yeniyapançarsak]] Köylerini kurarak yerleşik düzene geçmişlerdir. Ayrıca bu köyler arasında birbirleriyle sıkı bir şekilde [[akrabalık]] bağları bulunmaktadır.
-Balâ'nın yapılanmasını sağlayan 1860 yılındaki Boy Beyi "İmirzalıoğlu Mir Osman Bey" olmuştur.
+Balâ'nın yapılanmasını sağlayan [[1860]] yılındaki Boy Beyi "İmirzalıoğlu Mir Osman Bey" olmuştur.
 İlçenin diğer [[Türkler|Türk]] köyleri ise çevre yerleşim yerlerinden gelmişlerdir.
-'lü yılların başında [[Şanlıurfa]] [[Suruç]] bölgesinden ağırlıklı olmak üzere [[erzurum]], [[Erzincan]], [[kars]], [[yozgat]], [[amasya]], [[Ağrı]], [[Elazığ (il)|elazığ]] bölgelerinden [[İç Anadolu Bölgesi|İç Anadolu']]ya sürgün edilen [[kürtler]] Balâ'nın o yıllarda boş olan [[Kesikköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali|kesikköprü barajı]] etrafına yerleştirilmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.guneydoguguncel.com/ic-anadolu-kurtlerinin-surgun-seruveni-8912h.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=28 Eylül 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161001184919/http://www.guneydoguguncel.com/ic-anadolu-kurtlerinin-surgun-seruveni-8912h.htm |arşivtarihi=1 Ekim 2016 |ölüurl=evet }}</ref>
+[[1800]]'lü yılların başında [[Şanlıurfa]] [[Suruç]] bölgesinden ağırlıklı olmak üzere [[erzurum]], [[Erzincan]], [[kars]], [[yozgat]], [[amasya]], [[Ağrı]], [[Elazığ (il)|elazığ]] bölgelerinden [[İç Anadolu Bölgesi|İç Anadolu']]ya sürgün edilen [[kürtler]] Balâ'nın o yıllarda boş olan [[Kesikköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali|kesikköprü barajı]] etrafına yerleştirilmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.guneydoguguncel.com/ic-anadolu-kurtlerinin-surgun-seruveni-8912h.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=28 Eylül 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161001184919/http://www.guneydoguguncel.com/ic-anadolu-kurtlerinin-surgun-seruveni-8912h.htm |arşivtarihi=1 Ekim 2016 |ölüurl=evet }}</ref>
-Son olarak 1877-1878 [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]]-[[Ruslar|Rus]] savaşında [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] ordularının yenilmesi [[Kafkasya|Kafkaslar]]ın [[Ruslar]]ın eline geçmesi nedeniyle [[Anadolu]]'ya göç etmek zorunda kalan bir grup "[[Çerkesler|Çerkez]]" ilçeye gelip yerleşmeye karar vermiştir.
+Son olarak [[1877]]-[[1878]] [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]]-[[Ruslar|Rus]] savaşında [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] ordularının yenilmesi [[Kafkasya|Kafkaslar]]ın [[Ruslar]]ın eline geçmesi nedeniyle [[Anadolu]]'ya göç etmek zorunda kalan bir grup "[[Çerkesler|Çerkez]]" ilçeye gelip yerleşmeye karar vermiştir.
-İlçenin 2020 Yılı Belediye tüzüğünde 21 [[Bozulus Türkmenleri|Bozulus Türkmeni]] köyü, 2 [[Türkmenler|Türkmen]] [[Abdal]] köyü, 8 [[Türkler|Türk]] köyü, 1 [[Tatarca|Kazan tatar türkü]] köyü, 15 [[Kürtler|Kürt]] köyü olmak üzere toplam 47 Köyü (mahallesi) bulunmaktadır.<ref name="bala.bel.tr">{{Web kaynağı |url=http://bala.bel.tr/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Haziran 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160624174100/http://bala.bel.tr/ |arşivtarihi=24 Haziran 2016 |ölüurl=evet }}</ref>
+İlçenin 2021 Yılı Belediye tüzüğünde 21 [[Bozulus Türkmenleri|Bozulus Türkmeni]] köyü, 2 [[Türkmenler|Türkmen]] [[Abdal]] köyü, 8 [[Türkler|Türk]] köyü, 1 [[Tatarca|Kazan tatar türkü]] köyü, 15 [[Kürtler|Kürt]] köyü olmak üzere toplam [[47]] Köyü (mahallesi) bulunmaktadır.<ref name="bala.bel.tr">{{Web kaynağı |url=http://bala.bel.tr/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Haziran 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160624174100/http://bala.bel.tr/ |arşivtarihi=24 Haziran 2016 |ölüurl=evet }}</ref>
-Balâ Köyleri: [[Abazlı, Bala|Abazlı]], [[Afşar, Bala|Afşar]], [[Ahmetçayırı, Bala|Ahmetçayırı]], [[Buyukdavdanlı, bala|Büyükdavdanlı]], [[Aşağıhacıbekir, Bala|Aşağıhacıbekir]], [[Aşıkoğlu, Balâ|Aşıkoğlu]], [[Aydoğan, Bala|Aydoğan]], [[Bahçekaradalak, Bala|Karadalak]], [[Bektaşlı, Bala|Bektaşlı]], [[Belçarşak, Bala|Belçarsak]], [[Beynam, Bala|Beynam]], [[Büyükbıyık, Bala|Büyükbıyık]], [[Büyükboyalık, Bala|Büyükboyalık]], [[Büyükcamili, Bala|Büyükcamili]], [[Çatalçeşme, Bala|Çatalçeşme]], [[Çatalören, Bala|Çatalören]], [[Çiğdemli, Bala|Çiğdemli]], [[Davdanlı, Bala|Davdanlı]], [[Derekışla, Bala|Derekışla]], [[Eğribasan, Bala|Eğribasan]], [[Ergin, Bala|Ergin]], [[Gülbağı, Bala|Gülbağı]], [[Hanburun, Bala|Hanburun]], [[Karahamzalı, Bala|Karahamzalı]], [[Keklicek, Bala|Keklicek]](Büyükbayat), [[Kesikköprü, Bala|Kesikköprü]], [[Koçyayla, Bala|Koçyayla]], [[Köseli, Bala|Köseli]], [[Küçükbayat, Bala|Küçükbayat]], [[Küçükbıyık, Bala|Küçükbıyık]], [[Küçükboyalık, Bala|Küçükboyalık]], [[Küçükcamili, Bala|Küçükcamili]], [[Sarıhüyük, Bala|Sarıhüyük]], [[Sırapınar, Bala|Sırapınar]], [[Sofular, Bala|Sofular]], [[Suyugüzel, Bala|Suyugüzel]], [[Şehriban, Bala|Şehriban]], [[Tatarhüyük, Bala|Tatarhüyük]], [[Tepeköy, Bala|Tepeköy]], [[Tolköy, Bala|Tol]], [[Üçem, Bala|Üçem]], [[Yaylalıözü, Bala|Yaylalıözü]], [[Yeniköy, Bala|Yeniköy]], [[Yeniyapanşeyhli, Bala|Yeniyapanşeyhli]], [[Yeniyapançarşak, Bala|Yeniyapançarsak]], [[Yöreli, Bala|Yöreli]], [[Yukarıhacıbekir, Bala|Yukarıhacıbekir]]<ref name="bala.bel.tr"/>
+Balâ Köyleri: [[Abazlı, Bala|Abazlı]], [[Afşar, Bala|Afşar]], [[Ahmetçayırı, Bala|Ahmetçayırı]], [[Buyukdavdanlı, bala|Büyükdavdanlı]], [[Aşağıhacıbekir, Bala|Aşağıhacıbekir]], [[Aşıkoğlu, Balâ|Aşıkoğlu]], [[Aydoğan, Bala|Aydoğan]], [[Bahçekaradalak, Bala|Karadalak]], [[Bektaşlı, Bala|Bektaşlı]], [[Belçarşak, Bala|Belçarsak]], [[Beynam, Bala|Beynam]], [[Büyükbıyık, Bala|Büyükbıyık]], [[Büyükboyalık, Bala|Büyükboyalık]], [[Büyükcamili, Bala|Büyükcamili]], [[Çatalçeşme, Bala|Çatalçeşme]], [[Çatalören, Bala|Çatalören]], [[Çiğdemli, Bala|Çiğdemli]], [[Davdanlı, Bala|Davdanlı]], [[Derekışla, Bala|Derekışla]], [[Eğribasan, Bala|Eğribasan]], [[Ergin, Bala|Ergin]], [[Gülbağı, Bala|Gülbağı]], [[Hanburun, Bala|Hanburun]], [[Karahamzalı, Bala|Karahamzalı]], [[Keklicek, Bala|Keklicek]](Büyükbayat), [[Kesikköprü, Bala|Kesikköprü]], [[Koçyayla, Bala|Koçyayla]], [[Köseli, Bala|Köseli]], [[Kerişli, Bala|Kerişli]], [[Küçükbayat, Bala|Küçükbayat]], [[Küçükbıyık, Bala|Küçükbıyık]], [[Küçükboyalık, Bala|Küçükboyalık]], [[Küçükcamili, Bala|Küçükcamili]], [[Sarıhüyük, Bala|Sarıhüyük]], [[Sırapınar, Bala|Sırapınar]], [[Sofular, Bala|Sofular]], [[Suyugüzel, Bala|Suyugüzel]], [[Şehriban, Bala|Şehriban]], [[Tatarhüyük, Bala|Tatarhüyük]], [[Tepeköy, Bala|Tepeköy]], [[Tolköy, Bala|Tol]], [[Üçem, Bala|Üçem]], [[Yaylalıözü, Bala|Yaylalıözü]], [[Yeniköy, Bala|Yeniköy]], [[Yeniyapanşeyhli, Bala|Yeniyapanşeyhli]], [[Yeniyapançarşak, Bala|Yeniyapançarsak]], [[Yöreli, Bala|Yöreli]], [[Yukarıhacıbekir, Bala|Yukarıhacıbekir]]<ref name="bala.bel.tr"/>
-== Mustafa Kemal Atatürk ve Balâ ==
+== ''Mustafa Kemal Atatürk ve Balâ'' ==
-[[Mustafa Kemal Atatürk]] 26 Aralık 1919 [[Cuma]] günü hareketle [[Keskin]]lilerin koruma ve gözetiminde [[İğdebeli, Çelebi|İğdebeli]]-[[Köprü, Keskin|Köprüköy]] yolu ile Balâ'ya gelmiş, [[Üçem, Bala|Üçem]] ve [[Aşıkoğlu, Balâ|Aşıkoğlu]] köylerinde dinlemiş, köylülerin fikirlerini almış, vaktin geç olması ve bölgenin ormanlık olmasından dolayı [[Keskin]]li süvarilerle geceyi [[Beynam, Bala|Beynam]] köyünde geçirip 27 Aralık 1919'da [[Dikmen]] sırtlarından [[Ankara]]'ya girmiştir. Cumhuriyet kurulduktan sonra milletvekilliğini Balâ'dan koymuştur.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.turktoresi.com/viewforum.php?f=64 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Mayıs 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150912065007/http://www.turktoresi.com/viewforum.php?f=64 |arşivtarihi=12 Eylül 2015 |ölüurl=evet }}</ref><ref>https://www.facebook.com/Balailcesibozulusturkmenleritabanliasireti</ref>
+[[Mustafa Kemal Atatürk]] [[26]] [[Aralık]] [[1919]] [[Cuma]] günü hareketle [[Keskin]]lilerin koruma ve gözetiminde [[İğdebeli, Çelebi|İğdebeli]]-[[Köprü, Keskin|Köprüköy]] yolu ile Balâ'ya gelmiş, [[Üçem, Bala|Üçem]] ve [[Aşıkoğlu, Balâ|Aşıkoğlu]] köylerinde dinlemiş, köylülerin fikirlerini almış, vaktin geç olması ve bölgenin ormanlık olmasından dolayı [[Keskin]]li süvarilerle geceyi [[Beynam, Bala|Beynam]] köyünde geçirip [[27]] [[Aralık]] [[1919]]'da [[Dikmen]] sırtlarından [[Ankara]]'ya girmiştir. Cumhuriyet kurulduktan sonra milletvekilliğini Balâ'dan koymuştur.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.turktoresi.com/viewforum.php?f=64 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Mayıs 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150912065007/http://www.turktoresi.com/viewforum.php?f=64 |arşivtarihi=12 Eylül 2015 |ölüurl=evet }}</ref><ref>https://www.facebook.com/Balailcesibozulusturkmenleritabanliasireti</ref>
-== Kültür ==
+== [[Kültür]] ==
 Yörede [[Türkmenler|Türkmen]]/[[Abdal]] Kültürü vardır. Balâ ve [[Keskin]] türkülerini gün yüzüne çıkarıp geniş kitlelere ulaşmasını sağlayan mahalli sanatçı [[Hacı Taşan]] olmuştur. Balâ ve [[Keskin]]'deki folklorik oluşum ve [[Türkmenler|Türkmen]]/[[Abdal]] türkülerinin anonimleşme sürecindeki farklı ve ağırlıklı yerini vurgulayan bu söz, bir bakıma birbiriyle komşu Balâ ve [[Keskin]] bu iki yörenin karekteristik özelliklerine de işaret eder. Yöre türkülerinin ağırbaşlı ve durulmuş lirizmi hemen fark edilir. Balâ [[İç Anadolu Bölgesi|orta Anadolu]]'nun en zengin halay bölgelerinden biri olduğu kadar halayların eşlik sazı olan [[davul]] [[zurna]]nın da en iyi icra edildiği yörelerden biridir. Balâ ve [[Keskin]] yöresi halayları ayak ve bel hareketlerine dayanır. Ağır fakat gösterişlidir. 20- 30 kadın kendi aralarında halay çekerler. Sin sin ve cirit oynanır. Eskilerde Balâ ve [[Keskin]] kökenli saz ve söz üstadları oyun ve halaylara eşlik sağlarlarmış. Yine bu topluluk düğün ve kutlamalar dışında, kahveleride ziyaret ederek Türkmen/Abdal müzik kültürünü, bozlaklar başta gelir, köy ahalisine aktarırlarmış.
 Balâ ve [[Keskin]] civarı Atayurt'tan at sırtında Anayurt'a gelirken getirdiğimiz ve gözümüz gibi koruduğumuz kültür/müzik değerlerinin en yoğun yaşandığı ve yaşatıldığı yörelerden biri Balâ. Yöreye damgasını vuran iki önemli kültürel havzadan biri [[Keskin]] ve Balâ diğeri ise saz ve söz kültünün hayatın ayrılmaz parçası olduğu önemli bir [[Türkmenler|Türkmen]]/[[Abdal]] yerleşim yeri olan [[Koçyayla, Bala|Koçyayla]] ve [[Yeniköy, Bala|Yeniköy]] köyleri. [[Keskin]] ve Balâ en kadim ve geleneksel sazlarımız olan davul, zurna ve bağlamanın, daha ziyade gerçek Türk dansı olan halaylar eşliğinde icra edildiği; bu özelliği ile Osmanlı’dan günümüze değin saygınlığını koruyan bir ilçe. Bu kadim sanatı başarıyla sürdürenler ise, Balâ ve [[Keskin]]'e bağlı çevre köylere yerleşmiş ağırlıklı olarak [[Türkmenler|Türkmen]]/[[Abdal]] aşiretine mensup ustalar. Ünlü Müzik yazarı, folklor araştırmacısı Halil Bedii Yönetken yöreyi bir halay ve bozlak merkezi olarak niteler ve bu kültürün yegane taşıyıcısı Keskin'li ve Balâ'lı Abdalların tarihi misyonlarından ve onlardan derledikleri davul zurna ezgilerinden övgüyle söz eder. Yörede kullanılan temel çalgılar aynı zamanda en eski Türk sazları olan davul, zurna ve bağlamadır. Kemanın da daha sonra yöresel enstrümanlar arasına girerek ustalar elinde adeta millîleştiğini ve çok usta keman icracıları yetiştiğini biliyoruz. Halk müziği repertuvarımız içerisinde klasik türkülere örnek teşkil eden "Kerpiç Kerpiç Üstüne, Allı Turnam, Bugün Ayın Işığı, Köprüden Geçti Gelin, Suda balık Yan Gider, Adem Olan Adem Sever, Hopbarlem" adlı halay türküleri yöreyle özdeşleşmiştir. Ankara'da Yedim Taze Meyvayı adlı uzun hava ise, yörenin en karakteristik uzun havalarından biridir.
-== Yöresel Yemekler ==
+== ''Yöresel Yemekler'' ==
 Balâ Tavası, Topalak, [[Höşmerim|Hoşmerim]], Katmerli Çörek, [[Yufka ekmeği|Yufka Ekmeği]], [[Bazlama]], Kömbe, Oğmaç, [[Mantı]], [[Madımak|Madımalak]], [[Su böreği|Su Böreği]], [[Kavurga]], Kara Kabak, [[Kabak çiçeği dolması|kabak gülü dolması]], Besmet, [[Hedik]], [[Erişte]], Sızgıt, [[İncir uyuşturması|İncir Uyutması]], Pekmez Peltesi (helvası), Etli Mercimekli Bulgur Pilavı, Ağuz, [[Kuymak]] yemekleridir.
-== Şive ==
+== ''Şive'' ==
-İlçe ve köy halkı geneli [[Türkmen]] kökenli oldukları için [[Türkçe]]nin Balâ'da kullanılan şivesi [[Türkmen]] Türkçesine benzerlik gösterir.{{Kaynak belirt}}
+İlçe ve köy halkı geneli [[Türkmen]] kökenli oldukları için [[Türkçe]]nin Balâ'da kullanılan ağızı benzerlik gösterir.{{Kaynak belirt}}
-== İklimi ==
+== ''İklimi'' ==
 Yazları sıcak, kışları soğuk ve kar yağışlı geçer. Yüksekliği nedeniyle kış aylarında [[Ankara]] ilinin en soğuk ilçelerindendir.
-== Ekonomi ==
+== ''Ekonomi'' ==
 Küçük atölyelerin bulunduğu Balâ'nın [[ekonomi]]si büyük ölçüde [[tarım]],[[sanayi]] ve [[ticarete]] dayalıdır. Ayrıca ilçede [[buğday]] [[arpa]]  [[ayçiçeği]], [[mercimek]], [[nohut]], [[fasulye]], [[şeker pancarı]], [[kavun]] ve [[karpuz]] yetiştirilmektedir. [[Kızılırmak]] üzerinde kurulan [[Kesikköprü Barajı]] ilçe sınırları içerisindedir.
-== Nüfus ==
+== ''Nüfus'' ==
 İlçenin nüfusu Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi 2020'ye göre 25.780'dir. Bu nüfus, 14.109 erkek ve 11.671 kadından oluşmaktadır. 2.530&nbsp;km² yüzölçümündeki ilçeye bağlı toplam 55 mahalle bulunmaktadır.
+== ''Mahalleler'' ==
-{{Türkiye ilçe nüfus/Ankara/Bala}}
+'''Balâ'''<nowiki/>'nın 55 mahallesinin 5'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 2.568 kişi   (% 11,8) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 58,5&nbsp;km uzaklıktaki '''Kuyular'''<nowiki/>'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.723 kişi ile '''Afşar''' mahallesidir.  Balâ'nın nüfusu 2017 yılında %0,69 artmıştır.**
-== Mahalleler ==
-'''Balâ'''<nowiki/>'nın 55 mahallesinin 4'ü merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 2.568 kişi   (% 11,8) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 58,5&nbsp;km uzaklıktaki '''Kuyular'''<nowiki/>'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.723 kişi ile '''Afşar''' mahallesidir.  Balâ'nın nüfusu 2017 yılında %0,69 artmıştır.**
 '''Balâ ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu'''
@@ 199. satır: / 197. satır: @@
 |10
 |Aşıkoğlu Mah.
-|4,4
+|3
 |1.159
 |98
@@ 217. satır: / 215. satır: @@
 |12
 |Bahçekaradalak Mah.
+|9
-|11,0
 |1.060
 |148
@@ 361. satır: / 359. satır: @@
 |28
 |Karahamzalı Mah.
+|40
-|42,7
 |1.028
 |356
@@ 478. satır: / 476. satır: @@
 |41
 |Sırapınar Mah.
+|12
-|17,3
 |930
 |306
@@ 550. satır: / 548. satır: @@
 |49
 |Üçem Mah.
+|8
-|11,9
 |1.043
 |593
@@ 586. satır: / 584. satır: @@
 |53
 |Yeniyapanşeyhli Mah.
+|17
-|18,2
 |1.010
 |462
@@ 635. satır: / 633. satır: @@
 <nowiki>**</nowiki> TUİK 01 Şubat 2018 verileri
-== Yönetim ==
+== ''Yönetim'' ==
 === Belediye başkanları ===
 {| class="sortable wikitable"
@@ 674. satır: / 672. satır: @@
 |}
-== Turizm ==
+== ''Turizm'' ==
 ''[[Kızılçam]]'' ağaçlarıyla kapl''ı [[Beynam Ormanları]]'' ve ''[[Kesikköprü Barajı]]'' hem ilçenin hem de Ankara'nın önemli mesire yerlerinden biridir. ''[[Ankara Büyükşehir Belediyesi|Ankara Büyükşehir Belediyesi']]''nin
 ''[[Kesikköprü Erdemli, Bala|Kesikköprü]] <nowiki/>''mahallesinde yaz kampı bulunmaktadır''.''
-== Eğitim ==
+== ''Eğitim'' ==
 İlçe merkezinde biri genel, üçü meslek olmak üzere dört lise vardır.