Mehmed (Karamanoğulları beyi): Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Etiketler: tanım değiştirme Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Geri alındı Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
1. satır: 1. satır:
{{Kraliyet bilgi kutusu
{{Kraliyet bilgi kutusu
|isim=I. Mehmed
|isim=I. Mehmed
|altyazı=Karamanoğlu Mehmed Bey
|altyazı=Karamanoğlu Mustafa Bey
|resim=KaramanoğluMehmed1.png
|resim=KaramanoğluMehmed1.png
|veraset=[[Karaman Beyi]]
|veraset=[[Karaman Beyi]]

Sayfanın 08.33, 22 Eylül 2021 tarihindeki hâli

I. Mehmed
Bey
Karamanoğlu Mustafa Bey
Karaman Beyi
Hüküm süresi1261-1277
Önce gelenKerimüddin Karaman Bey
Sonra gelenGüneri Bey
Doğum1240
Larende
Ölüm1277
Konya
HanedanKaramanoğulları Hanedanı
BabasıKerimüddin Karaman Bey
DiniSünni İslam

I. Mehmed, Şemseddin Mehmed Bey[1] ya da Karamanoğlu Mustafa Bey, (d. 1240 - ö. 20 Haziran 1277), Karamanoğulları Beyliği’nin kurucusu Kerimüddin Karaman Bey'in en büyük oğludur.[2]

Doğum tarihi 1240 olup ölümü 1277'dir. Mehmet Bey askerî ve idarî yönden bilgili bir devlet adamı idi. Bilim adamlarını etrafına toplayıp onlara büyük önem vermiştir.[3]

13. yüzyıl ortalarında Selçuklular, devlet işlerinde Farsçayı kullanırlardı. Halk ise öz dilleri olan Türkçeyi kullanıyordu. Mehmet Bey millet olarak birlikte yaşamanın ilk şartı olan dil birliğinin sağlanmasının gerekliliğine inanıyordu. Bu birliği gerçekleştirmek için Toroslar üzerinde yaşayan bütün Türkmen boylarını çevresinde toplayarak bir ordu oluşturdu.

Şimden gerü hiç gimesne divanda, dergâhda, bergâhda, mecliste, meydanda ve dahi her yerde Türk dilinden özge söz söylemeye. (13 Mayıs 1277)

Üzerine gönderilen Selçuklu ve Moğol kuvvetlerini büyük bir yenilgiye uğratarak Konya’ya girdi. Burada yaşayan Selçuklu Türkleri, Karamanoğulları ile birlik oldular.[kaynak belirtilmeli]

Kısa zamanda Konya vilayeti ve bazı çevre iller Karamanoğullarının hâkimiyeti altına girdi. Daha sonra Selçuklu Sultanı İzzeddin Keykâvus’un oğlu olduğunu iddia eden Cimri'yi (Gıyaseddin Siyavuş) başa geçiren Mehmet Bey’in kendisi de vezir oldu. İlk önceleri Moğol baskısına başarı ile karşı koymasına birçok kere galip gelmesine rağmen daha sonraki çarpışmaların birinde iki kardeşi ile beraber öldürülmüştür. İdareciliği sırasında Türkçeyî resmi dil olarak ilan eden fermanını vermiştir. Bu fermanda "Bugünden sonra divanda, dergâhta ve bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır." diyerek sadece siyasi ve askerî bir zafer değil, aynı zamanda kültürel bir zafer kazanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri, T.T.K.. Basımevi, Ankara, 1969
  2. ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 28,  sayfa: 445
  3. ^ Faruk Sümer, "Karamanoğulları", TDV Diyanet İslam Ansiklopedisi, Ankara 2001, c. XXIV, s. 454-460.
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Kerimüddin Karaman Bey
Karamanoğulları Beyi
1261-1277
Sonra gelen:
Güneri Bey