Kadirîlik: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Alshaykh (mesaj | katkılar)
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Onaylanmış fakat zamanla çelişkuyle dolan sayfa düzenlendi. Tarikat-ı Aleviyye olan Kadirilik, nisbeten İmam Ali'ye ulaşmaktadır, zaten Seyyid Abdulkadir'in büyük atasıdır. Bunun için hiç bir mezheple alakası olmadığı gibi Alevi meşrepli ve Selçuklu Türk Tarikatıdır.
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
1. satır: 1. satır:
{{düzenle|Şubat 2016}}
{{düzenle|Şubat 2016}}
'''Kadirilik''' ya da '''Kadiriyye''' ([[Osmanlıca]]: '''قادريه'''), [[Sünnî]]liğin [[Hanbeli]] [[islam mezhepleri|mezhebi]]ne mensup [[Abdülkâdir Geylânî]] tarafından [[12. yüzyıl]]ın başlarında kurulan ve silsilesini [[Ali bin Ebu Talib]]'e dayandıran [[sufi]]/[[tasavvuf]]î yol.
'''Kadirilik''' ya da '''Kadiriyye''' ([[Osmanlıca]]: '''قادريه'''), [[Alevilik|Alevî]] meşrepli [[Selçuklu Hanedanı|Selçuk Türkmen Hanedan]]<nowiki/>a mensup [[Seyyid]] [[Abdülkâdir Geylânî|Abdûlkâdir Geylânî]] tarafından [[12. yüzyıl]]ın başlarında kurulan ve silsilesini [[Ali bin Ebu Talib|İmam Ali bin Ebu Talib]]'e dayandıran Alevî-Bâtınî (Tasavvufî) yol.<ref name=":0" /><ref name=":1" />


{{Alevilik}}
== Kadiriye Tarîkatı ==
''Baz-ül Eşheb'' ve ''[[Gavsül Azam]]'' olarak da bilinen [[Abdülkadir Geylani]] yolunun takipçileri tarafından 12. yüzyılda kuruldu. İslâm Tarihinde sesli [[zikir]] yapan tarikâtlar olarak kabul edilmektedir. Sesli [[zikir]] yapılması nedeniyle [[Halvetilik|cehri]] tarikâtlar arasında sayılır. Mensupları arasında Sultan [[II. Abdülhamid]], [[Mustafa Hayri Öğüt|Hacı Mustafa Hayri Öğüt]], [[Mehmet Albayrak|Hacı Mehmet Albayrak]], [[Hacı Ömer Hüdai Albayrak]], [[Reşat Karakaya|Molla Seyyid Reşat el-Tevfiki]] gibi tanınmış kişiler vardır.<ref>Mustafa Armağan, ''Abdülhamid'in Kurtlarla Dansı''.</ref>


== Kadiriye Tarıkatı ==
Tarikatın ortaya çıkışının öyküsü: Bir gün İslam peygamberi [[Muhammed]], [[Ali|Ali bin Ebû Talib]] ile otururlarken:


''Baz-ül Eşheb'' ve ''[[Gavsül Azam]]'' olarak dabilinen [[Abdülkadir Geylani]] yolunun takipçileri tarafından 12. yüzyılda kuruldu. İslâm Tarihinde sesli [[zikir]] yapan tarikâtlar olarak kabul edilmektedir. Sesli [[zikir]] yapılması nedeniyle [[Halvetilik|cehri]] tarikâtlar arasında sayılır. Mensupları arasında Sultan Abdûlkadir, [[Mustafa Hayri Öğüt|Hacı Mustafa Hayri Öğüt]], [[Mehmet Albayrak|Hacı Mehmet Albayrak]] gibi tanınmış kişiler vardır.<ref name=":0">Mustafa Armağan, ''Abdülhamid'in Kurtlarla Dansı''.</ref>

Tarikatın ortaya çıkışının öyküsü: Bir gün İslam Peygamberi [[Muhammed]], [[Ali|Ali bin Ebû Talib]] ile otururlarken:


- Ya Ali! Gözlerini yum ve beni dinle. Sonra bu söylediklerimi üç defa da sen söyle ben dinleyeyim, dedi. Sonra gözlerini yumarak yüksek sesle üç defa:
- Ya Ali! Gözlerini yum ve beni dinle. Sonra bu söylediklerimi üç defa da sen söyle ben dinleyeyim, dedi. Sonra gözlerini yumarak yüksek sesle üç defa:
13. satır: 17. satır:
- La ilahe İllallah, dedi. Muhammed de Ali’yi dinledi.
- La ilahe İllallah, dedi. Muhammed de Ali’yi dinledi.


Tarikat-ı Aliyye-i Kadiri'nin bir kolu bu şekilde zuhur edip şecerede ismi geçen Meşayıhı Kiram vasıtasıyla Mehmet Baba ile günümüze kadar gelmiştir. Kadirilik birçok kola ayrılarak günümüzde de etkinliğini sürdürmektedir. Bu kolların en bilinenleri [[Halisa]], [[Eşrefoğlu Rumî|Eşrefîlik ''(Rumîlik)'']] ve [[Esedîlik]]'tir.
Tarikat-ı Aleviyye-i Kadiri'nin bir kolu bu şekilde zuhur edip şecerede ismi geçen Meşayıhı Kiram vasıtasıyla Mehmet Baba ile günümüze kadar gelmiştir. Kadirilik birçok kola ayrılarak günümüzde de etkinliğini sürdürmektedir. Bu kolların en bilinenleri [[Halisa]], [[Eşrefoğlu Rumî|Eşrefîlik ''(Rumîlik)'']] ve [[Esedîlik]]'tir.


== Kadirî tarikât silsilesi ==
== Kadirî tarikât silsilesi ==
===Birinci silsile===
===Birinci silsile===
[[Abdülkâdir Geylânî]]'nin [[tasavvuf]] alanındaki [[mürşid]]i Ebu Saîd el-Mübarek b. Ali el-Mahzûmî idi.
[[Abdülkâdir Geylânî]]'nin [[tasavvuf]] alanındaki [[mürşid]]i Ebu Saîd el-Mübarek b. Ali el-Mahzûmî idi.


#el-Mahzûmî
#el-Mahzûmî
24. satır: 28. satır:
#Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
#Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
#Abdu'l-Azîz et-Temimî
#Abdu'l-Azîz et-Temimî
#[[Ebu Bekr-i Şiblî]]
#[[İmam-ı Şibli|Cafer b. Yunus Şiblî]]
#[[Cüneyd Bağdadi|Cüneyd Bağdâdî]]
#[[Cüneyd Bağdadi|Cüneyd Bağdâdî]]
#[[Seri-i Sekatî|Sırriyü's-Sakatî]]
#[[Seri-i Sekatî|Sırriyü's-Sakatî]]
48. satır: 52. satır:
#[[Seri-i Sekatî]]
#[[Seri-i Sekatî]]
#[[Cüneyd Bağdadi]]
#[[Cüneyd Bağdadi]]
#[[Ebu Bekr-i Şiblî]]
#[[İmam-ı Şibli|Cafer b. Yunus Şiblî]]
#Abdu'l-Azîz et-Temimî,
#Abdu'l-Azîz et-Temimî,
#Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
#Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
#Ebû'l Fereç Yusuf et-Tarsusî
#Ebû'l Fereç Yusuf et-Tarsusî
#Ebû'l-Hasan Farsî
#Ebû'l-Hasan Gilanî
#Ebâ Said el-Mubarek Mukharramî
#Ebâ Said el-Mubarek Mukharramî
#'''[[Gavsül Azam|Gavs-ul Azam Abd-ul Kâdir Geylanî]]'''
#'''[[Gavsül Azam|Gavs-ul Azam Abd-ul Kâdir Geylanî]]'''
60. satır: 64. satır:
#Şeyh Sahabeddîn
#Şeyh Sahabeddîn
#Hüseyin Hamavîh
#Hüseyin Hamavîh
#'''[[Hacı Bayram-ı Veli]]'''
#'''[[Hacı Bayram-ı Veli]] (Kızılbaş Şeyhi)'''
#[[Eşrefoğlu Rumî]]
#[[Eşrefoğlu Rumî]]
#Hacı Kazan Kaya Baba
#Hacı Kazan Kaya Baba
#Baba Zahid-i Taberâni es-Safevî
#Baba Kurdistanî
#Seyyid Muhammed
#Seyyid Muhammed
#Seyyid Halil
#Seyyid Halil
#Hacı Hasan Baba
#Hacı Hasan Baba
#Şaban Baba
#Pir Şaban Baba
#Ricalî Dursun Baba
#Ricalî Dursun Baba
#İlhamî Hacı Hasan Baba
#İlhamî Hacı Hasan Baba
#Muhibbî Süleyman Çalışkan<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kadiriyolu.com/QADIRI_ORDER.htm |başlık=Qaidiri Tariqah |erişimtarihi=16 Temmuz 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120725113412/http://www.kadiriyolu.com/QADIRI_ORDER.htm |arşivtarihi=25 Temmuz 2012 |ölüurl=evet}}</ref>
#Muhibbî Süleyman Çalışkan<ref name=":1">{{Web kaynağı |url=http://www.kadiriyolu.com/QADIRI_ORDER.htm |başlık=Qaidiri Tariqah |erişimtarihi=16 Temmuz 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120725113412/http://www.kadiriyolu.com/QADIRI_ORDER.htm |arşivtarihi=25 Temmuz 2012 |ölüurl=evet }}</ref>
#Abdurrahman Halis Talabani
#Abdurrahman Halis Talabani
#Dede Osman Avni Baba Urfavevî
#Dede Osman Avni Baba Urfavevî
#Hacı Ömer Hüdayi Baba Köğenk
#Hacı Ömer Hüdayi Baba Köğenk
#Hacı Muhammed Baba Kürkî
#Hacı Muhammed Baba Türkî
#Hacı Mustafa Hayri Baba (Öğüt) Malatyevî
#Hacı Mustafa Hayri Baba (Öğüt) Malatyevî


89. satır: 93. satır:
#[[Seri-i Sekatî|Ebul Hasan Serıy'yüs-Sekatî]]
#[[Seri-i Sekatî|Ebul Hasan Serıy'yüs-Sekatî]]
#[[Cüneyd Bağdadi]]
#[[Cüneyd Bağdadi]]
#[[Ebu Bekr-i Şiblî|Ebu Bekir Delfi ibn Caferi's-Şiblî]]
#[[İmam-ı Şibli|Ebu Zerr Delfi ibn Caferi Şiblî]]
#Abdu'l-Azîz et-Temimî,
#Abdu'l-Azîz et-Temimî,
#Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
#Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
97. satır: 101. satır:
#Pir-i Tarikat [[Gavsül Azam|Gavs-ul Azam Ebu Muhammed Muhyid­din Abd-ul Kâdir-i Geylanî]]
#Pir-i Tarikat [[Gavsül Azam|Gavs-ul Azam Ebu Muhammed Muhyid­din Abd-ul Kâdir-i Geylanî]]


==== Halisa Kolu ====
==== Halisa Kolu ====


18. Cemalü'l Irak Es-seyid Abdurrezzak 18. Ebu Bekir Abdulaziz
18. Cemalü'l Irak Es-seyid Abdurrezzak 18. Ebu Bekir Abdulaziz
117. satır: 121. satır:
34. Mustafa Hayri Baba Malatyevi
34. Mustafa Hayri Baba Malatyevi


35. Şeyh Seyyid Zûlcenâheyn Abdullah
35. Hacı Mehmet (ALBAYRAK) Baba Kırşehiri


== Ayrıca bakınız ==
== Ayrıca bakınız ==
* [[Mevlevi]]
* [[Rufailik]]
* [[Bayrami]]
*[[Alevilik|Alevîlik]]
* [[Bektaşîlik|Bektâşilik]]
* [[Şazeli]]
* [[Nadiri]]
* [[Halvetilik]]
*[[Caferilik]]
* [[Yesevilik]]
*[[Nusayrilik]]


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
129. satır: 136. satır:


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.kadiriyim.com Tarikat-ı Aliyye-i Kadiri]
* [http://www.kadiriyim.com Tarikat-ı Aleviyye-i Kadiri]
* [http://www.halisaveseckinleri.com Halisa ve Seçkinleri]
* [http://www.halisaveseckinleri.com Halisa ve Seçkinleri]
* [http://www.canibim.com/kadirilik-nedir.php# Kadirilik Nedir?]
* [http://www.canibim.com/kadirilik-nedir.php# Kadirilik Nedir?]
136. satır: 143. satır:


{{Sufizm}}
{{Sufizm}}

{{Otorite kontrolü}}


[[Kategori:Tarikatlar]]
[[Kategori:Tarikatlar]]

Sayfanın 09.22, 5 Mayıs 2021 tarihindeki hâli

Kadirilik ya da Kadiriyye (Osmanlıca: قادريه), Alevî meşrepli Selçuk Türkmen Hanedana mensup Seyyid Abdûlkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan ve silsilesini İmam Ali bin Ebu Talib'e dayandıran Alevî-Bâtınî (Tasavvufî) yol.[1][2]

Kadiriye Tarıkatı

Baz-ül Eşheb ve Gavsül Azam olarak dabilinen Abdülkadir Geylani yolunun takipçileri tarafından 12. yüzyılda kuruldu. İslâm Tarihinde sesli zikir yapan tarikâtlar olarak kabul edilmektedir. Sesli zikir yapılması nedeniyle cehri tarikâtlar arasında sayılır. Mensupları arasında Sultan Abdûlkadir, Hacı Mustafa Hayri Öğüt, Hacı Mehmet Albayrak gibi tanınmış kişiler vardır.[1]

Tarikatın ortaya çıkışının öyküsü: Bir gün İslam Peygamberi Muhammed, Ali bin Ebû Talib ile otururlarken:

- Ya Ali! Gözlerini yum ve beni dinle. Sonra bu söylediklerimi üç defa da sen söyle ben dinleyeyim, dedi. Sonra gözlerini yumarak yüksek sesle üç defa:

- La ilahe İllallah, dedi. Daha sonra Ali gözlerini yumdu ve yüksek sesle üç defa:

- La ilahe İllallah, dedi. Muhammed de Ali’yi dinledi.

Tarikat-ı Aleviyye-i Kadiri'nin bir kolu bu şekilde zuhur edip şecerede ismi geçen Meşayıhı Kiram vasıtasıyla Mehmet Baba ile günümüze kadar gelmiştir. Kadirilik birçok kola ayrılarak günümüzde de etkinliğini sürdürmektedir. Bu kolların en bilinenleri Halisa, Eşrefîlik (Rumîlik) ve Esedîlik'tir.

Kadirî tarikât silsilesi

Birinci silsile

Abdülkâdir Geylânî'nin tasavvuf alanındaki mürşidi Ebu Saîd el-Mübarek b. Ali el-Mahzûmî idi.

  1. el-Mahzûmî
  2. Ebu'l Hasan Ali İbn Muhammed b.Yusuf el-Kureşi
  3. Ebu'l-Ferec Yusuf et-Tarsusî
  4. Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
  5. Abdu'l-Azîz et-Temimî
  6. Cafer b. Yunus Şiblî
  7. Cüneyd Bağdâdî
  8. Sırriyü's-Sakatî
  9. Maruf el-Kerhî
  10. İmâm Ali er-Rızâ
  11. İmâm Mûsâ el-Kâzım
  12. İmâm Câʿfer es-Sâdık
  13. Muhammed el-Bakır
  14. Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn
  15. Hüseyin bin Ali
  16. Ali el-Mûrtezâ
  17. Muhammed Mustafa

İkinci silsile

Abdülkâdir Geylânî'den daha sonraya uzanan ve Hacı Bayram-ı Veli ile devam eden kollardan biri ise aşağıdaki şekilde verilmektedir.

  1. Ahmed Mahmud Muhammed Mustafa
  2. Ali bin Ebu Talib
  3. Hasan-ı Basrî
  4. Habib-i Acemî
  5. Davud-i Taî
  6. Maruf-i Kerhî
  7. Seri-i Sekatî
  8. Cüneyd Bağdadi
  9. Cafer b. Yunus Şiblî
  10. Abdu'l-Azîz et-Temimî,
  11. Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
  12. Ebû'l Fereç Yusuf et-Tarsusî
  13. Ebû'l-Hasan Gilanî
  14. Ebâ Said el-Mubarek Mukharramî
  15. Gavs-ul Azam Abd-ul Kâdir Geylanî
  16. Muhy'id-Dîn İbn'ul Arabî
  17. Seyyid Şemseddîn-i Muhammed
  18. Şeyh Hüsameddîn
  19. Şeyh Sahabeddîn
  20. Hüseyin Hamavîh
  21. Hacı Bayram-ı Veli (Kızılbaş Şeyhi)
  22. Eşrefoğlu Rumî
  23. Hacı Kazan Kaya Baba
  24. Baba Zahid-i Taberâni es-Safevî
  25. Seyyid Muhammed
  26. Seyyid Halil
  27. Hacı Hasan Baba
  28. Pir Şaban Baba
  29. Ricalî Dursun Baba
  30. İlhamî Hacı Hasan Baba
  31. Muhibbî Süleyman Çalışkan[2]
  32. Abdurrahman Halis Talabani
  33. Dede Osman Avni Baba Urfavevî
  34. Hacı Ömer Hüdayi Baba Köğenk
  35. Hacı Muhammed Baba Türkî
  36. Hacı Mustafa Hayri Baba (Öğüt) Malatyevî

Üçüncü silsile

  1. Ahmed Mahmud Muhammed Mustafa
  2. Ali el-Mûrtezâ ibn Ebu Talib
  3. İmam Hüseyin ya da Hasan-ı Basrî
  4. İmam Zeynel Abidin ya da Habib-i Acemî
  5. İmam Muhammed Bakır ya da Davud-i Taî
  6. İmâm Câʿfer es-Sâdık
  7. İmâm Mûsâ el-Kâzım
  8. İmâm Ali er-Rızâ
  9. Ebu Mahfuz Maruf Aliyyü'l-Kerhi
  10. Ebul Hasan Serıy'yüs-Sekatî
  11. Cüneyd Bağdadi
  12. Ebu Zerr Delfi ibn Caferi Şiblî
  13. Abdu'l-Azîz et-Temimî,
  14. Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
  15. Ebû'l Fereç Yusuf et-Tarsusî
  16. Ebül Hasan Ali ibn Muhammed ibn Yusufü'l Karşi-yü'l Hakkari
  17. Kadiyü'l Kuzak Ebu Saidil Mübarek ibn Aliyyül Mahzumiyyül Bağdadi
  18. Pir-i Tarikat Gavs-ul Azam Ebu Muhammed Muhyid­din Abd-ul Kâdir-i Geylanî

Halisa Kolu

18. Cemalü'l Irak Es-seyid Abdurrezzak     18. Ebu Bekir Abdulaziz 
19. Osmanü'l Geylani                       19. Muhammedüni'l-Hattak 
20. Yahya El-Basri                         20. Es-seyyid Şemseddin 
21. Nureddini'ş-Şami                       21. Es-seyyid Şerafeddin
22. Abdurrahmanil Haselani                 22. Es-seyyid Zeyneddin 
23. Burhaneddin-iz Zenceri                 23. Es-seyyid Veliyeddin 
24. Es-seyyid Muhammed                     24. Nureddin Ma’sumilmedeni                
25. Es-seyyid Abdurrezzakül                25. Hüsameddin Hamevi       
26. Hüseyni'l Ezmirani                     26. Es-seyyid Yahya 
27. Ahmedi Muhammed Hindil Lahuri          27. Ebu Bekrini'l Bağdadi 
28. Mahmudüz Zengine-i Talabani            28. Muhammed Derviş 
29. Ahmedet Talabaniyul Kerküki            29. Es-seyyid Zeyneddin  
30. Ziyaeddin Abdurrahmani Halis Talabani  30. Mustafa El-Bağdadi
31. Dede Osman Avni Baba Urfavi            31. Süleyman el Bağdadi                     
32. Hacı Ömer Hüdai Baba Köğengi           32. Aliyyü'l Bağdadi 
33. Muhammed Baba Kürki                    

34. Mustafa Hayri Baba Malatyevi

35. Şeyh Seyyid Zûlcenâheyn Abdullah

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Mustafa Armağan, Abdülhamid'in Kurtlarla Dansı.
  2. ^ a b "Qaidiri Tariqah". 25 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012. 

Dış bağlantılar