Valéry Giscard d'Estaing: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.111.422 değişiklik
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Victor Trevor (mesaj | katkılar)
37.240 değişiklik
k düzeltme
26. satır: 26. satır:
'''Valéry Marie René Giscard d'Estaing''' {{Ses|Fr-Valery-Giscard-d-Estaing.ogg|audio}} (d. 2 Şubat 1926, [[Koblenz]], [[Almanya]] - ö. [[2 Aralık]] 2020, [[Auton|Auton, Fransa]]) Fransa'da Beşinci Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı olan merkez-sağ siyasetçi (1974-1981).
'''Valéry Marie René Giscard d'Estaing''' {{Ses|Fr-Valery-Giscard-d-Estaing.ogg|audio}} (d. 2 Şubat 1926, [[Koblenz]], [[Almanya]] - ö. [[2 Aralık]] 2020, [[Auton|Auton, Fransa]]) Fransa'da Beşinci Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı olan merkez-sağ siyasetçi (1974-1981).


Soylu bir aileden gelen gelen ünlü bir maliyeci ve iktisatçının en büyük oğludur. [[Paris]]'te Politeknik Okulu ile [[Ulusal İdare Okulu]]'nda öğrenim gördü.
Soylu bir aileden gelen gelen ünlü bir maliyeci ve iktisatçının en büyük oğludur. [[Paris]]'te Politeknik Okulu ile [[Ulusal İdare Okulu]]'nda öğrenim gördü.


[[II. Dünya Savaşı]]'nda [[Fransız Direnişi]]ne ve [[Paris'in Kurtuluşu]]na katıldı; Kurtuluş sırasında [[Alexandre Parodi]]'yi korumakla görevlendirildi.<ref name=BBCobit>{{Web kaynağı | url = https://www.bbc.com/news/world-europe-13062449 | başlık = Giscard d'Estaing: France mourns ex-president, dead at 94 | yayıncı = [[BBC]] | tarih = 2 Aralık 2020 | arşivengelli = evet}}</ref> Daha sonra Fransız Birinci Ordusu'na katıldı ve savaşın sonuna kadar görev yaptı. Daha sonra askerlik hizmetinden dolayı ''Croix de guerre'' madalyası ile ödüllendirildi.<ref name=NYTobit>{{Web kaynağı | url = https://www.nytimes.com/2020/12/02/world/europe/valery-giscard-destaing-dead.html | başlık = Valéry Giscard d’Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France | yayıncı = [[The New York Times]] | tarih = 2 Aralık 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201202232039/https://www.nytimes.com/2020/12/02/world/europe/valery-giscard-destaing-dead.html | arşivtarihi = 2 Aralık 2020}}</ref>
[[II. Dünya Savaşı]]'nda [[Fransız Direnişi]]ne ve [[Paris'in Kurtuluşu]]na katıldı; Kurtuluş sırasında [[Alexandre Parodi]]'yi korumakla görevlendirildi.<ref name=BBCobit>{{Web kaynağı | url = https://www.bbc.com/news/world-europe-13062449 | başlık = Giscard d'Estaing: France mourns ex-president, dead at 94 | yayıncı = [[BBC]] | tarih = 2 Aralık 2020 | arşivengelli = evet}}</ref> Daha sonra Fransız Birinci Ordusu'na katıldı ve savaşın sonuna kadar görev yaptı. Daha sonra askerlik hizmetinden dolayı ''Croix de guerre'' madalyası ile ödüllendirildi.<ref name=NYTobit>{{Web kaynağı | url = https://www.nytimes.com/2020/12/02/world/europe/valery-giscard-destaing-dead.html | başlık = Valéry Giscard d’Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France | yayıncı = [[The New York Times]] | tarih = 2 Aralık 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201202232039/https://www.nytimes.com/2020/12/02/world/europe/valery-giscard-destaing-dead.html | arşivtarihi = 2 Aralık 2020}}</ref>


[[II. Dünya Savaşı]]'ndan sonra Maliye Bakanlığı'nda çalıştı. 1956'da [[Puy-de-Dôme]] ilinden (''département'') Fransız Ulusal Meclisi'ne (Assemblée nationale) seçildi. 1959-1962 arasında maliyeyle görevli devlet bakanı olarak görev aldı. 1962-1966 arasında Cumhurbaşkanı [[Charles de Gaulle]]'ün maliye bakanlığını yaptı. Kurduğu ve ilk genel başkanlığını üstlendiği Bağımsız Cumhuriyetçiler Birliği (FNRI) de Gaulle'cülerle iş birliği yaptı. Giscard, [[Georges Pompidou]]'nun cumhurbaşkanlığı sırasında 1969'dan 1974'e değin maliye bakanlığı yaptı. 19 Mayıs 1974'te, solun adayı [[François Mitterrand]]'a karşı girdiği seçimin ikinci turunda cumhurbaşkanı oldu. Başbakanlığa getirdiği [[Jacques Chirac]]'ın bu görevden ve FNRI'dan ayrılarak kurduğu Cumhuriyet için Birlik'e (RPR) karşı Giscard yandaşları 1978'de Fransız Demokrasisi İçin Birlik (UDF) oluşturdular. Aynı yıl yapılan genel seçimlerde UDF'nin en kazançlı parti olmasına karşın, Giscard 10 Mayıs 1981'deki cumhurbaşkanlığı seçiminde Mitterrand'a yenildi.
[[II. Dünya Savaşı]]'ndan sonra Maliye Bakanlığı'nda çalıştı. 1956'da [[Puy-de-Dôme]] ilinden (''département'') Fransız Ulusal Meclisi'ne (Assemblée nationale) seçildi. 1959-1962 arasında maliyeyle görevli devlet bakanı olarak görev aldı. 1962-1966 arasında Cumhurbaşkanı [[Charles de Gaulle]]'ün maliye bakanlığını yaptı. Kurduğu ve ilk genel başkanlığını üstlendiği Bağımsız Cumhuriyetçiler Birliği (FNRI) de Gaulle'cülerle iş birliği yaptı. Giscard, [[Georges Pompidou]]'nun cumhurbaşkanlığı sırasında 1969'dan 1974'e değin maliye bakanlığı yaptı. 19 Mayıs 1974'te, solun adayı [[François Mitterrand]]'a karşı girdiği seçimin ikinci turunda cumhurbaşkanı oldu. Başbakanlığa getirdiği [[Jacques Chirac]]'ın bu görevden ve FNRI'dan ayrılarak kurduğu Cumhuriyet için Birlik'e (RPR) karşı Giscard yandaşları 1978'de Fransız Demokrasisi İçin Birlik (UDF) oluşturdular. Aynı yıl yapılan genel seçimlerde UDF'nin en kazançlı parti olmasına karşın, Giscard 10 Mayıs 1981'deki cumhurbaşkanlığı seçiminde Mitterrand'a yenildi.
41. satır: 41. satır:


==Ölümü==
==Ölümü==
14 Eylül 2020'de Giscard, Paris'teki Hôpital Européen Georges-Pompidou'da solunum komplikasyonları nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Daha sonra akciğer enfeksiyonu teşhisi kondu. 15 Kasım'da tekrar hastaneye kaldırıldı, ancak 20 Kasım'da taburcu edildi. [[COVID-19]] virüsü nedeniyle hayatını kaybetmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.hurriyet.com.tr/dunya/eski-fransa-cumhurbaskani-valery-giscard-destaing-hayatini-kaybetti-41678433 | başlık = Eski Fransa cumhurbaşkanı covid-19 nedeniyle öldü | erişimtarihi = 3 aralık 2020 | tarih = 3 aralık 2020 | çalışma = Hürriyet | yayıncı = | arşivengelli = evet}}</ref> 94 yıl 304 gün ile Fransa tarihinin en uzun ömürlü başkanı oldu.
14 Eylül 2020'de Giscard, Paris'teki Hôpital Européen Georges-Pompidou'da solunum komplikasyonları nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Daha sonra akciğer enfeksiyonu teşhisi kondu. 15 Kasım'da tekrar hastaneye kaldırıldı, ancak 20 Kasım'da taburcu edildi. [[COVID-19]] virüsü nedeniyle ölmüştür.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.hurriyet.com.tr/dunya/eski-fransa-cumhurbaskani-valery-giscard-destaing-hayatini-kaybetti-41678433 | başlık = Eski Fransa cumhurbaşkanı covid-19 nedeniyle öldü | erişimtarihi = 3 aralık 2020 | tarih = 3 aralık 2020 | çalışma = Hürriyet | yayıncı = | arşivengelli = evet}}</ref> 94 yıl 304 gün ile Fransa tarihinin en uzun ömürlü başkanı oldu.


Cumhurbaşkanı [[Emmanuel Macron]], Giscard'ı "devletin hizmetkarı, ilerleme ve özgürlük politikacısı" olarak nitelendiren bir açıklama yaptı.
Cumhurbaşkanı [[Emmanuel Macron]], Giscard'ı "devletin hizmetkarı, ilerleme ve özgürlük politikacısı" olarak nitelendiren bir açıklama yaptı.


== Görevleri ==
== Görevleri ==
81. satır: 81. satır:


'''[[Anayasa Konseyi (Fransa)|Anayasa Konseyi]]'''
'''[[Anayasa Konseyi (Fransa)|Anayasa Konseyi]]'''
* 21 Mayıs 1981 : Anayasa Konseyi tabii üyesi
* 21 Mayıs 1981 : Anayasa Konseyi tabii üyesi


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 20.05, 10 Aralık 2020 tarihindeki hâli

Valéry Giscard d'Estaing
Fransa cumhurbaşkanı
Görev süresi
27 Mayıs 1974 - 21 Mayıs 1981
Başbakan Jacques Chirac
Raymond Barre
Yerine geldiği Georges Pompidou
Yerine gelen François Mitterrand
Kişisel bilgiler
Doğum Valéry Marie René Georges Giscard d'Estaing
2 Şubat 1926(1926-02-02)
Koblenz, Almanya
Ölüm 2 Aralık 2020 (94 yaşında)
Auton, Fransa
Partisi Bağımsızlar ve Köylüller Ulusal Merkezi (1962 öncesi)
Bağımsız Cumhuriyetçiler (1962–1977)
Cumhuriyetçi Parti (1977–1995)
Fransız Demokrasisi için Halk Partisi (1995–1997)
Liberal Demokrasi (1997–1998)
Fransız Demoksrasisi için Birlik (1998–2002)
Halk Hareketi için Birlik (2002–2015)
Cumhuriyetçiler (2015-günümüz)
Evlilik(ler) Anne-Aymone Sauvage de Brantes
Çocuk(lar) Valérie-Anne
Henri
Louis
Jacinte
Dini Katolik
İmzası

Valéry Marie René Giscard d'Estaing Bu ses hakkındaaudio (yardım·bilgi) (d. 2 Şubat 1926, Koblenz, Almanya - ö. 2 Aralık 2020, Auton, Fransa) Fransa'da Beşinci Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı olan merkez-sağ siyasetçi (1974-1981).

Soylu bir aileden gelen gelen ünlü bir maliyeci ve iktisatçının en büyük oğludur. Paris'te Politeknik Okulu ile Ulusal İdare Okulu'nda öğrenim gördü.

II. Dünya Savaşı'nda Fransız Direnişine ve Paris'in Kurtuluşuna katıldı; Kurtuluş sırasında Alexandre Parodi'yi korumakla görevlendirildi.[1] Daha sonra Fransız Birinci Ordusu'na katıldı ve savaşın sonuna kadar görev yaptı. Daha sonra askerlik hizmetinden dolayı Croix de guerre madalyası ile ödüllendirildi.[2]

II. Dünya Savaşı'ndan sonra Maliye Bakanlığı'nda çalıştı. 1956'da Puy-de-Dôme ilinden (département) Fransız Ulusal Meclisi'ne (Assemblée nationale) seçildi. 1959-1962 arasında maliyeyle görevli devlet bakanı olarak görev aldı. 1962-1966 arasında Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle'ün maliye bakanlığını yaptı. Kurduğu ve ilk genel başkanlığını üstlendiği Bağımsız Cumhuriyetçiler Birliği (FNRI) de Gaulle'cülerle iş birliği yaptı. Giscard, Georges Pompidou'nun cumhurbaşkanlığı sırasında 1969'dan 1974'e değin maliye bakanlığı yaptı. 19 Mayıs 1974'te, solun adayı François Mitterrand'a karşı girdiği seçimin ikinci turunda cumhurbaşkanı oldu. Başbakanlığa getirdiği Jacques Chirac'ın bu görevden ve FNRI'dan ayrılarak kurduğu Cumhuriyet için Birlik'e (RPR) karşı Giscard yandaşları 1978'de Fransız Demokrasisi İçin Birlik (UDF) oluşturdular. Aynı yıl yapılan genel seçimlerde UDF'nin en kazançlı parti olmasına karşın, Giscard 10 Mayıs 1981'deki cumhurbaşkanlığı seçiminde Mitterrand'a yenildi.

1982'de Puy-de-Dôme'a bağlı Chamalières'den genel meclis üyeliğine seçildi. 1984'te Puy-de-Dôme'dan yeniden milletvekili oldu. 1988 genel seçimlerinde RPR gerilerken Giscard'ın önderliğindeki UDF parlamentoda sağın en büyük partisi durumuna geldi.1988-1996 arasında UDF başkanlığı döneminde, Haziran 1991'de UDF ve RPR, Fransa İçin Birlik (UPF) adıyla birleşti. 1995'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Chirac'ın adaylığını destekledi. 2000 yılında cumhurbaşkanlığı süresinin 7 yıldan 5 yıla indirilmesi için yaptığı teklif Chirac tarafından referanduma sunuldu ve kabul edildi. 2002-2003 arasında Avrupa Konvansiyonu başkanlığını yürüttü. 1987-1989 ve 1993-1997 yılları arasında Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı olarak görev yaptı.

Etnik, dini ve teknik nedenlerle Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği'ne karşı olan d'Estaing, bunun Avrupa'nın sonu olabileceğini iddia etmiştir. Giscard, bu konuda 3 Eylül 2013'te yaptığı bir konuşmasında "Türkiye AB müktesabâtını hazmedemez. Türkiye'yi aldatmaya son verelim." demiştir.

Eski cumhurbaşkanı olarak Fransa Anayasa Konseyi doğal üyesi oldu; ayrıca 2003 yılı sonundan itibaren Fransız Akademisi'ndeki (Académie Française) 16. sandalyenin sahibiydi.

Mayıs 2020'de Fransız savcılar, 2018'deki kendisi ile yapılan bir röportajda Giscard'ın Alman bir gazetecinin kalçasını elle tacizde bulunduğu iddiaları üzerine soruşturma başlatmış, kendisi iddiaları reddetmişti.[3]

Ölümü

14 Eylül 2020'de Giscard, Paris'teki Hôpital Européen Georges-Pompidou'da solunum komplikasyonları nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Daha sonra akciğer enfeksiyonu teşhisi kondu. 15 Kasım'da tekrar hastaneye kaldırıldı, ancak 20 Kasım'da taburcu edildi. COVID-19 virüsü nedeniyle ölmüştür.[4] 94 yıl 304 gün ile Fransa tarihinin en uzun ömürlü başkanı oldu.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Giscard'ı "devletin hizmetkarı, ilerleme ve özgürlük politikacısı" olarak nitelendiren bir açıklama yaptı.

Görevleri

Yerel Yönetimler

  • 1958-1974 / 1982-1988 : Puy-de-Dôme genel konseyi üyesi
  • 1959-1977 : Chamalières belediye meclisi üyesi
  • 1967-1974 : Chamalières belediye başkanı
  • 1986-2004 : Auvergne bölgesel konseyi başkanı
  • 1995 : Clermont-Ferrand belediye meclisi üyesi

Meclis

  • 19 Ocak 1956 - 3 Haziran 1958 : Puy-de-Dôme milletvekili
  • 9 Aralık 1958 - 9 Şubat 1959 : Puy-de-Dôme 2. seçim çevresi milletvekili
  • 6 Aralık 1962 - 8 Ocak 1963 : Puy-de-Dôme 2. seçim çevresi milletvekili
  • 3 Nisan 1967 - 22 Temmuz 1969 : Puy-de-Dôme 2. seçim çevresi milletvekili
    • 6 Nisan 1967 - 30 Mayıs 1968 : Maliye Komisyonu Başkanı
  • 2 Nisan 1973 - 5 Mayıs 1973 : Puy-de-Dôme 2. seçim çevresi milletvekili
  • 24 Eylül 1984 - 1 Nisan 1986 : Puy-de-Dôme 2. seçim çevresi milletvekili
  • 2 Nisan 1986 - 14 Mayıs 1988 : Puy-de-Dôme milletvekili
    • 7 Nisan 1987 - 14 Mayıs 1988 : Dışişleri Komisyonu Başkanı
  • 23 Haziran 1988 - 3 Kasım 1989 : Puy-de-Dôme 3. seçim çevresi milletvekili
    • 28 Haziran 1988 - 3 Kasım 1989 : Dışişleri Komisyonu Başkanı
  • 2 Nisan 1993 - 18 Haziran 2002 : Puy-de-Dôme 3. seçim çevresi milletvekili

Avrupa Parlamentosu

  • 25 Temmuz 1989 - 9 Haziran 1993 : Avrupa Parlamentosu milletvekili
    • 25 Temmuz 1989 - 11 Aralık 1991 : Reformcu, Demokratik ve Liberal Grup Başkanı

Hükümet

  • 8 Ocak 1959 - 18 Ocak 1962 : Maliyeden sorumlu Devlet Sekreteri
  • 18 Ocak 1962 - 8 Ocak 1966 : Maliye ve Ekonomik İşler Bakanı
  • 22 Haziran 1969 - 27 Şubat 1974 : Maliye ve Ekonomi Bakanı
  • 1 Mart 1974 - 27 Mayıs 1974 : Devlet Bakanı, Maliye ve Ekonomi Bakanı

Cumhurbaşkanı

Anayasa Konseyi

  • 21 Mayıs 1981 : Anayasa Konseyi tabii üyesi

Kaynakça

  1. ^ "Giscard d'Estaing: France mourns ex-president, dead at 94". BBC. 2 Aralık 2020. 
  2. ^ "Valéry Giscard d'Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France". The New York Times. 2 Aralık 2020. 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Eski Fransa Cumhurbaşkanı Valery Giscard d'Easting taciz". BBC. 3 Aralık 2020. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  4. ^ "Eski Fransa cumhurbaşkanı covid-19 nedeniyle öldü". Hürriyet. 3 aralık 2020. Erişim tarihi: 3 aralık 2020.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi=, |tarih= (yardım)
Siyasi görevi
Önce gelen:
Georges Pompidou 		Fransa cumhurbaşkanı
1974–1981 		Sonra gelen:
François Mitterrand
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Valéry_Giscard_d%27Estaing&oldid=24383056" sayfasından alınmıştır