Dut: Revizyonlar arasındaki fark

Dut
	Ak dut (Morus alba)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Plantae;
Bölüm:	Magnoliophyta ; (Kapalı tohumlular);
Sınıf:	Magnoliopsida ; (İki çenekliler);
Takım:	Urticales;
Familya:	Moraceae ; (Dutgiller);
Cins:	Morus; L.
Türler
	Metne bakınız.

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 21.56, 28 Kasım 2020 tarihindeki hâli

Dut olarak yaygın olarak bilinen Moraceae familyasındaki çiçekli bitki'lerin bir cinsi olan Morus çeşitli yaprak döken ağaç türlerinden oluşur ve dünyanın birçok ılıman bölgesinde yabani olarak yetişir ve ekimi yapılır.^[1]^[2]^[3] Genel olarak, bitkinin görünüşte en iyi bilinen çeşidin meyve rengine göre adlandırılan üç ana türü vardır: çok sayıda çeşitleriyle beyaz, kırmızı ve karadut (sırasıyla Morus alba, rubra ve nigra) ancak taksonomi ^[4]'de 200'den fazla tür tanımlanmıştır."Beyaz dut" adı, Avrupalı taksonomistler tarafından isimlendirilen ilk örneklerin beyaz meyveleri için ödüllendirilmiş kültürlü bir mutasyon olması, ancak yabani ağaçların diğer dutlar gibi siyah meyve vermesi nedeniyle ortaya çıkmıştır. Beyaz dut Güney Asya 'ya özgüdür, ancak Avrupa, Güney Afrika, Güney Amerika ve Kuzey Amerika'da yaygın olarak bulunur.^[2] Brezilya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde istilacı tür olarak kabul edilmektedir.^[2]

Vatanı Çin’dir. 15 m'ye kadar boylanır. Gövde silindirik, dik ve kalın; kabuk çatlaklı ve gri-kahve renklidir. Yaprakları saplı, iki sıra üzerine dizilmiş, tabanı yuvarlak veya kalp şeklinde, üst yüzü koyu, alt yüzü ise daha açık yeşil renklidir. Kenarları dişlidir. Çiçekler, bir evcikli olup yaprakların koltuğunda ve saplı durumlar halinde bulunur.

Dut ağacının yaprağı ipek böceğinin çok sevdiği yiyeceklerdendir.

Türler

Ak dut (Morus alba)
Çin dutu (Morus australis)
Morus cathayana
Morus celtidifolia
Morus liboensis
Morus macroura
Afrika dutu (Morus mesozygia)
Moğol dutu (Morus mongolica)
Teksas dutu (Morus microphylla)
Kara dut (Morus nigra)
Morus notabilis
Mor dut (Morus rubra)
Himalaya dutu (Morus serrata)
Ihlamur yapraklı dut (Morus tiliaefolia)
Morus trilobata
Morus wittiorum

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Dut ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Wikispecies'te Dut ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

^ J.M. Suttie (2002). "Morus alba L". United Nations, Food and Agriculture Organization. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
^ ^a ^b ^c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; cabi isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; duke isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; kew isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[suttie-1] J.M. Suttie (2002). "Morus alba L". United Nations, Food and Agriculture Organization. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2020.

[cabi-2] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; cabi isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[duke-3] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; duke isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[kew-4] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; kew isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 14. satır: / 14. satır: @@
 Metne bakınız.
 }}
-'''Dut''' olarak yaygın olarak bilinen [[Moraceae]] familyasındaki [[çiçekli bitki]]'lerin bir [[cins]]<nowiki/>i olan ''Morus'' çeşitli [[yaprak döken]] [[ağaç]] türlerinden oluşur ve dünyanın birçok [[ılıman]] bölgesinde yabani olarak yetişir ve ekimi yapılır.<ref name="suttie">{{Web kaynağı |yazar1=J.M. Suttie |başlık=''Morus alba'' L. |url=http://www.fao.org/ag/AGP/AGPC/doc/Gbase/data/pf000542.htm |yayıncı=United Nations, Food and Agriculture Organization |erişimtarihi=8 Mart 2020 |tarih=2002 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20121024112337/http://www.fao.org/ag/AGP/AGPC/doc/Gbase/data/pf000542.htm |arşiv-tarihi=24 Ekim 2012 |ölüurl=no }}</ref><ref name=cabi/><ref name=duke/>Genel olarak, bitkinin görünüşte en iyi bilinen çeşidin meyve rengine göre adlandırılan üç ana türü vardır: çok sayıda [[çeşit]]leriyle beyaz, kırmızı ve karadut (sırasıyla Morus alba, rubra ve nigra) ancak [[bitki taksonomisi|taksonomi]] <ref name=kew/>'de 200'den fazla tür tanımlanmıştır."Beyaz dut" adı, Avrupalı taksonomistler tarafından isimlendirilen ilk örneklerin beyaz meyveleri için ödüllendirilmiş kültürlü bir mutasyon olması, ancak yabani ağaçların diğer dutlar gibi siyah meyve vermesi nedeniyle ortaya çıkmıştır. Beyaz dut [[Güney Asya]] 'ya özgüdür, ancak Avrupa, [[Güney Afrika]], Güney Amerika ve Kuzey Amerika'da yaygın olarak bulunur.<ref name=cabi/> [[Brezilya]] ve Amerika Birleşik Devletleri'nde [[istilacı tür]] olarak kabul edilmektedir.<ref name=cabi/>
+'''Dut''' olarak yaygın olarak bilinen [[Moraceae]] familyasındaki [[çiçekli bitki]]'lerin bir [[cins]]<nowiki/>i olan ''Morus'' çeşitli [[yaprak döken]] [[ağaç]] türlerinden oluşur ve dünyanın birçok [[ılıman]] bölgesinde yabani olarak yetişir ve ekimi yapılır.<ref name="suttie">{{Web kaynağı |yazar1=J.M. Suttie |başlık=''Morus alba'' L. |url=http://www.fao.org/ag/AGP/AGPC/doc/Gbase/data/pf000542.htm |yayıncı=United Nations, Food and Agriculture Organization |erişimtarihi=8 Mart 2020 |tarih=2002 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20121024112337/http://www.fao.org/ag/AGP/AGPC/doc/Gbase/data/pf000542.htm |arşiv-tarihi=24 Ekim 2012 |ölüurl=hayır }}</ref><ref name=cabi/><ref name=duke/> Genel olarak, bitkinin görünüşte en iyi bilinen çeşidin meyve rengine göre adlandırılan üç ana türü vardır: çok sayıda [[çeşit]]leriyle beyaz, kırmızı ve karadut (sırasıyla Morus alba, rubra ve nigra) ancak [[bitki taksonomisi|taksonomi]] <ref name=kew/>'de 200'den fazla tür tanımlanmıştır."Beyaz dut" adı, Avrupalı taksonomistler tarafından isimlendirilen ilk örneklerin beyaz meyveleri için ödüllendirilmiş kültürlü bir mutasyon olması, ancak yabani ağaçların diğer dutlar gibi siyah meyve vermesi nedeniyle ortaya çıkmıştır. Beyaz dut [[Güney Asya]] 'ya özgüdür, ancak Avrupa, [[Güney Afrika]], Güney Amerika ve Kuzey Amerika'da yaygın olarak bulunur.<ref name=cabi/> [[Brezilya]] ve Amerika Birleşik Devletleri'nde [[istilacı tür]] olarak kabul edilmektedir.<ref name=cabi/>
 Vatanı [[Çin]]’dir. 15 m'ye kadar boylanır. Gövde silindirik, dik ve kalın; kabuk çatlaklı ve gri-kahve renklidir. [[Yaprak]]ları saplı, iki sıra üzerine dizilmiş, tabanı yuvarlak veya kalp şeklinde, üst yüzü koyu, alt yüzü ise daha açık yeşil renklidir. Kenarları dişlidir. Çiçekler, [[wikt:bir evcikli|bir evcikli]] olup yaprakların koltuğunda ve saplı durumlar halinde bulunur.