Pierre Abélard: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.111.422 değişiklik
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Botlar
774.849 değişiklik
3 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7
79. satır: 79. satır:
* [http://plato.stanford.edu/entries/abelard/ Peter Abelard] from the [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]
* [http://plato.stanford.edu/entries/abelard/ Peter Abelard] from the [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]
* [http://www.formalontology.it/abelard.htm Semantics and ontology in the thought of Peter Abelard]
* [http://www.formalontology.it/abelard.htm Semantics and ontology in the thought of Peter Abelard]
* [http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20050505.shtml Abelard and Heloise] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20190122060659/http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20050505.shtml |tarih=22 Ocak 2019 }} from [[In Our Time (BBC Radio 4)]]
* [http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20050505.shtml Abelard and Heloise]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20190122060659/http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20050505.shtml |tarih=22 Ocak 2019 }} from [[In Our Time (BBC Radio 4)]]
* [http://www.abelard.org/france/le-pallet.php Le Pallet, birthplace of Pierre Abélard, in pictures]
* [http://www.abelard.org/france/le-pallet.php Le Pallet, birthplace of Pierre Abélard, in pictures]
* [http://individual.utoronto.ca/pking/miscellaneous/Abelard.DLB.pdf Peter King, Abelard biography] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20060109025209/http://individual.utoronto.ca/pking/miscellaneous/Abelard.DLB.pdf |tarih=9 Ocak 2006 }}
* [http://individual.utoronto.ca/pking/miscellaneous/Abelard.DLB.pdf Peter King, Abelard biography]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20060109025209/http://individual.utoronto.ca/pking/miscellaneous/Abelard.DLB.pdf |tarih=9 Ocak 2006 }}
* [http://plato.stanford.edu/entries/abelard/ Peter King, Abelard biography] in the [http://plato.stanford.edu/ Stanford Encyclopedia of Philosophy.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/19961227155812/http://plato.stanford.edu/ |tarih=27 Aralık 1996 }}
* [http://plato.stanford.edu/entries/abelard/ Peter King, Abelard biography] in the [http://plato.stanford.edu/ Stanford Encyclopedia of Philosophy.]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/19961227155812/http://plato.stanford.edu/ |tarih=27 Aralık 1996 }}
* [http://www.sacred-texts.com/chr/aah/index.htm ''The Love Letters of Abelard and Heloise'']. Trans. by Anonymous (1901).
* [http://www.sacred-texts.com/chr/aah/index.htm ''The Love Letters of Abelard and Heloise'']. Trans. by Anonymous (1901).
{{Kardeş proje bağlantıları|commons=Category:Peter Abelard |wikispecies= |wikt= |b= |s= |q= Peter Abelard |n= |m= |
{{Kardeş proje bağlantıları|commons=Category:Peter Abelard |wikispecies= |wikt= |b= |s= |q= Peter Abelard |n= |m= |

Sayfanın 16.12, 21 Ekim 2020 tarihindeki hâli

Pierre Abélard
Jean Vignaud'un çiziminden Abaelardus ve Héloise.
Tam adıPierre Abélard
Doğumu1079
Ölümü21 Nisan 1142
ÇağıSkolastik felsefe, Ortaçağ felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
OkuluSkolastisizm
İlgi alanlarıTanrıbilim, mantık, dil felsefesi, mistisizm, diyalektik, etik, adcılık
Etkilendikleri
Etkiledikleri

Pierre Abélard veya Pierre Abailard veya Pierre Abeilard (Petrus Abelardus) (d. 1079, Nantes yakınlarında Le Pallet, Bretanya - ö. 21 Nisan 1142, Chalon-sur-Saone yakınlarında Saint Marcel Manastırı, Burgonya), Fransız skolastik düşünürü, tanrıbilimci; dil, diyalektik ve ahlak filozofu.[1] Tümeller sorununa getirdiği çözüm ve diyalektiği özgün kullanım biçimiyle tanınan Fransız ilahiyatçı ve felsefeci. Ayrıca şiirleri ve Héloise ile yaşadığı aşk macerasıyla da ünlüdür.

Gençlik yılları

Abaelardus'un yaşamı üstüne oldukça geniş bilgi vardır. Bunun başlıca nedeni ünlü Historia Calamitatum (Bir Mutsuzluk Öyküsü, 1988) adlı yapıtında kendi yaşamına oldukça geniş yer vermiş olmasıdır. Abaelardus, Loire'ın güneyinde, Bretanya'da bir şovalyenin oğlu olarak dünyaya geldi. Kendisine kalacak mirası ve askerlik mesleğini seçmesini isteyen ailesinin beklentisi bir yana iterek Fransa'da felsefe, özellikle de mantık eğitimine yöneldi. Felsefede karşıt uçları temsil eden öğretmenleri Compiégne'li Roscelin ve Champeaux'lu Guillamue ile sert tartışmalara girişti. Roscelin, tümellerin birtakım sözcüklerden ibaret olduğunu öne süren adcı (nominalist) düşünürlerdendi. Guillaume ise Paris'te tümellerin gerçekten var olduğuna inanan bir tür Platoncu gerçekçiliği savunuyordu. Abaelardus kendi mantık yazılarında bağımsız bir dil felsefesini başarıyla geliştirdi. Sözcüklerin anlamlı bir biçimde nasıl kullanılabileceğini gösterirken, bir yandan da fiziğin alanına giren şey'lerin (res) doğruluğunu kanıtlamakta dilin tek başına yeterli olmayacağını vurguladı. Héloise ile yaşadığı aşk macerası yüzünden Héloise amcası tarafından hadım edildi. Geri kalan ömrünü bir Manastır'da tamamlamıştır. Özellikle diyalektik konusunda çalışmaları çoktur. Diyalektiği gerçeğe götüren yol olarak görmekteydi.

Père Lachaise Mezarlığına ilk defnedilen kişilerdendir.

Felsefesi

Dil felsefesi ve mantık

"Tümeller Tartışması"nı başlatmış, mantık konusundaki temel çalışması Logica Ingredientibus (Yeni Başlayanlar İçin Mantık / Porphyrios Üstüne Yorumlar) aracılığıyla özgün bir dil felsefesi ve mantık kuramı geliştirmiştir.[2]

Etik

Abelardus, etik konusundaki düşüncelerini ortaya koyduğu Ethica (Etik) diye de bilinen Scito te Ipsum (Kendini Tanı / Bil) ve Dialogus Inter Philosophum, Judaeum et Christianum (Filozof, Yahudi ve Hristiyan Arasında Dİyalog) adlı yapıtlarında insan ilşkilerindeki öznel öğeyi kurgular ve "yönelim"in ya da "niyet"in bir eylemin ahlaki niteliğindeki önemi üzerinde durur.[3]

Tanrıbilim

Abelardus, tanrıbilime ilişkin düşüncelerini ise ortak izleklerini tanrıbilimin temel kavramlarından biri olan "üçleme"nin oluşturduğu Theologia Summi Boni (En Yüce İyinin Tanrıbilimi), Introductio ad Theologiam (Tanrıbilime Giriş) ve Theologia Christiana (Hristiyan Tanrıbilimi) adlı yapıtlarında sunmuştur.[3]

Eserleri

Abelardus ve öğrencisi Héloïse, çizen Edmund Blair Leighton
  • Historia Calamitatum (Felaketler Tarihi / Bir Mutsuzluk Öyküsü)
  • Logica Ingredientibus (Yeni Başlayanlar İçin Mantık / Porphyrios Üstüne Yorumlar)
  • Ethica (Etik) ya da Scito te Ipsum (Kendini Tanı / Bil)
  • Dialogus Inter Philosophum, Indaeum et Christianum (Filozof, Yahudi ve Hristiyan Arasında Diyalog)
  • Theologia Summi Boni (En Yüce İyinin Tanrıbilimi)
  • Introductio ad Theologiam (Tanrıbilime Giriş)
  • Theologia Christiana (Hristiyan Tanrıbilimi)
  • Sic et Non (Evet ve Hayır / Hem Öyle Hem Öyle Değil)
  • Dialectica (Diyalektik)
  • Grammatica (günümüze ulaşmamıştır.)

Konuyla ilgili yayınlar

  • Ortaçağ Düşüncesi / Batı Felsefesi Tarihi (İki Cilt) PARADİGMA YAYINLARI W. T. Jones, 2006; Orijinal Adı: A History of Western Philosophy / The Medieval Mind
  • Peter Abelard Stanford Üniversitesi Felsefe Ansiklopedisi, Abelard biyografisi
  • Pierre (Peter) Abelard of Le Pallet, introduction Kısa biyografi
  • Gilson, Etienne. Heloise and Abelard
  • Clanchy, M.. Abelard: A Medieval Life. Oxford: Blackwell, 1997. En kapsamlı biyografisi.
  • Marenbon, John. The Philosophy of Peter Abelard. Cambridge: Cambridge University Press, 1999.
  • Brower, Jeffrey, and Kevin Guilfoy. The Cambridge Companion to Abelard. Cambridge: Cambridge University Press, 2004.
  • Mews, J., Constant et.al. The Lost Love Letters of Heloise and Abelard : Perceptions of Dialogue in Twelfth-Century France. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2001.
  • Mews, Constant. Abelard and Heloise. Oxford Oxfordshire: Oxford University Press, 2005.
  • Charles de Remusat's Abelard (2 vols., 1845)
  • Chevalier, C.U. "Abailard" in Repertoire des sources historiques du moyen age. Bibliographie,. Paris: Société bibliographique, 1877-1903.
Abelardus ve Héloïse'in 14yy ikonasında tasviri

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Abelardus'un, Héloïse ile bulunduğu mezarı
Vikipedi'nin kardeş projelerinden

hakkında daha fazla bilgi edinin
Commons'ta ara Commons'ta dosyalar
Vikisöz'de ara Vikisöz'de alıntılar

Notlar ve kaynaklar

  1. ^ Okuldan okula dolaşarak verdiği diyalektik ve tanrıbilim dersleriyle "Palatinumlu Gezimci" adını almıştır.
  2. ^ Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, sf. 3-4
  3. ^ a b Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, sf. 4
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pierre_Abélard&oldid=23886699" sayfasından alınmıştır