I. Mamia Gurieli: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kolhisli (mesaj | katkılar)
Laz, I. Mamia Gurieli sayfasını Mamia Gurieli sayfasına taşıdı
Etiket: Yeni yönlendirme
 
Kolhisli (mesaj | katkılar)
"Mamia I Gurieli" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu.
Etiketler: Kaldırılan yönlendirme İçerik Çevirmeni İçerik Çevirmeni 2
1. satır: 1. satır:
'''I. Mamia Gurieli''' ([[Gürcüce]]: მამია I გურიელი; ö. 1534) 1512'den öldüğü tarihe kadar [[Guria Prensliği|Guria]]'nın prensliğini yapmış [[Gurieli hanedanı]] üyesidir. Babası [[I. Giorgi Gurieli|I. Giorgi'nin]] ölümüyle tahta geçen Mamia, Doğu Gürcistan'daki [[Kartli Krallığı|Kartli]] ve [[Kaheti Krallığı|Kaheti]] krallıklarının çatışmalarında yer almıştır; silah zoruyla, Kartlili X. Davit'i damadı Kahetili Levan ile barıştırmıştır. 1533'te [[Megrelya Prensliği|Megrelya]] prensi olan [[III. Mamia Dadiani|adaşıyla]] beraber [[Çerkesler|Çerkes]] korsanlarının ana üssüne karşı düzenlediği sefer fiyaskoyla sonuçlanmıştır. Rehin alınan Mamia Gurieli, fidye karşılığında serbest bırakılmıştır.
#YÖNLENDİRME [[Mamia Gurieli]]

== Tahta çıkışı ve ilk yılları ==
Mamia, [[I. Giorgi Gurieli|I. Giorgi]]'nin oğludur. I. Giorgi, [[Gürcistan Krallığı]]'nın 1491'de dağılmasıyla Batı Gürcistan'da kurulan Guria'nın ilk prensi ([[Mtavari|''mtavari'']]) olmuştur. Mamia, Giorgi'nin ölümünden sonra İmereti Kralı III. Bagrat'ın kutsamasıyla tahta çıkmıştır.<ref name="Vakh">{{Kitap kaynağı|url=http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/3067/1/Istoria_Carstva_Gruzinskogo.pdf|dil=ru|sayfa=133|yer=Tbilisi|yayıncı=Metsniereba|çeviribaşlık=History of the Kingdom of Georgia|yıl=1976}}</ref> Modern tarih yazımında, Gurieli hanedanına mensup üçüncü Mamia olması nedeniyle, III. Mamia bilinmektedir. [[I. Kahaber]]'in oğlu I. Mamia, Gurieli dükü [[Mamia Gurieli]] ise II. Mamia olarak geçmektedir.<ref name="DRRI">{{Kitap kaynağı|tarih=1993|dil=ru|sayfa=36|yayıncı=Vesti|çeviribaşlık=Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia}}</ref>

1520'de Gürcistan'ın doğusunda [[Kaheti Krallığı]]'nın kralı Levan, Mamia'nın kızıyla evlenmek ve Kartli Kralı X. Mamia'nın saldırılarına karşı yardım etmesi için Mamia ile yakınlaşmıştır. Kaheti kralının isteğini kabul eden Mamia, Kartli Kralına karşı savaşmak için [[Samtshe Atabeyliği|Samtshe]] [[Atabeg|Atabeyliğinin]] sınırlarındaki [[Mesheti Sıradağları]]'ndan geçerek Mohisi'ye gelmiş ve burada [[Kartli Krallığı|Kartli]] Kralı X. Davit'i mağlup etmiştir. Yenilgi sonrası başkent [[Tiflis|Tiflis'e]] geri dönen Davit, barış anlaşması için Mamia ve Kahetili Levan'la Muhrani'ye gelmiştir. Barış anlaşmasının ardından Mamia, kızı Tinatin'in Levan ile evlenmesine izin vermiştir.<ref name="Vakh">{{Kitap kaynağı|url=http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/3067/1/Istoria_Carstva_Gruzinskogo.pdf|dil=ru|sayfa=133|yer=Tbilisi|yayıncı=Metsniereba|çeviribaşlık=History of the Kingdom of Georgia|yıl=1976}}</ref> <ref name="ray">{{Kitap kaynağı|başlık=Edge of Empires: A History of Georgia|sayfalar=166–167|yer=London|yayıncı=Reaktion Books|yıl=2012|isbn=1780230303}}</ref>

== Zygia seferi ==
1533'te Mamia Gurieli, Guria ve Megrelya'nın Karadeniz sahil şeridini işgal eden [[Çerkesler|Çerkes]] kabilesi [[Zygii|Zygiilere]] karşı [[Megrelya Prensliği|Megrelya Prensi]] [[III. Mamia Dadiani]]'nin düzenlediği sefere destek vermiştir. 30 Ocak 1533'te Megrel ve Gurialı birliklerden oluşan donanma Zygia'ya karşı yola çıkmıştır. Zygiilerle yapılan ilk savaşı müttefikler kazanmıştır, ancak ertesi gün savaştan yorulan birçok Megrel soylu, [[Abhazlar|Abhaz]] Tsandia İnal-İpa'nın kışkırtmasıyla savaştan kaçmıştır. <ref name="anch">{{Kitap kaynağı|tarih=1959|dil=Ru|sayfa=258|yer=Sukhumi|yayıncı=Abkhazian State Publishing|çeviribaşlık=From the history of medieval Abkhazia}}</ref> Megrel soyluların savaştan kaçmasıyla beraber müttefikler bozguna uğramıştır. Mamia Gurieli esir alınırken, Gurieli'nin oğlu Giorgi ve Megrelya Prensi Mamia Dadiani öldürülmüştür. Savaştan sonra İmereti ve Abhazya Katolikosu I. Malaçias Abaşidze, Zygia'ya giderek hayatta kalanları ve cesetleri geri almak için fidye ödemiştir. <ref name="Vakh">{{Kitap kaynağı|url=http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/3067/1/Istoria_Carstva_Gruzinskogo.pdf|dil=ru|sayfa=133|yer=Tbilisi|yayıncı=Metsniereba|çeviribaşlık=History of the Kingdom of Georgia|yıl=1976}}</ref> <ref name="ParCh">{{Kitap kaynağı|url=http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/3255/1/ParijskaiaXronika.pdf|başlık=Парижская хроника (Грузинская хроника XVIII века)|tarih=1991|dil=Russian|sayfalar=14, 58|yer=Tbilisi|yayıncı=Metsniereba (Online version by the Parliamentary Library of Georgia)|çeviribaşlık=The Parisian Chronicle (A Georgian chronicle of the 18th century)|isbn=5-520-01114-1}}</ref> <ref name="titus1">{{Kitap kaynağı|url=http://titus.uni-frankfurt.de/texte/etca/cauc/mgeo/kcx2/kcx2497.htm|erişimtarihi=24 July 2015|tarih=2007|dil=ka|yayıncı=TITUS version by Jost Gippert|özgünyıl=1959}}</ref> <ref name="ray">{{Kitap kaynağı|başlık=Edge of Empires: A History of Georgia|sayfalar=166–167|yer=London|yayıncı=Reaktion Books|yıl=2012|isbn=1780230303}}</ref> 1534'te ölen Mamia'nın yerine oğlu [[Rostom Gurieli|Rostom]] geçmiştir.

== Ailesi ==
Mamia Gurieli, kökeni bilinmeyen Prenses Ketevan (Keteon) ile evlenmiştir. Prenses Ketevan, 15. yüzyıla tarihlenen iki kilise belgesinde geçmektedir. Maria Gurieli ile olan aşklarının [[Agape|saf sevgi]] olduğu yazmaktadır. Mamia'nın iki oğlu ve en az bir kızı olduğu bilinmektedir: <ref>{{Kitap kaynağı|kısım=ნარკვევები გურიის სამთავროს ისტორიიდან (XV-XVIII სს.)|tarih=2009|dil=ka|sayfalar=31–32|yer=Batumi|yayıncı=Shota Rustaveli State University|çeviribölümü=Studies in the history of the Principality of Guria (15th–18th centuries)|çeviribaşlık=Works in three volumes, Vol. 2|isbn=978-9941-409-60-8}}</ref>

* Prens [[Rostom Gurieli|Rostom]] (ö. 1566), 1534-1556 yılları arasındaki Guria Prensi;
* Prens Giorgi (ö. 1533), Zygia seferi sırasında öldürüldü;
* Prenses Tinatin (ö. 1591), Kaheti Kralı Levan'ın ilk eşi.
* Prenses N. (ö. 1585), ismi bilinmiyor, muhtemelen İmereti Kralı II. Giorgi'nin ilk karısı. <ref name="DRRI">{{Kitap kaynağı|tarih=1993|dil=ru|sayfa=36|yayıncı=Vesti|çeviribaşlık=Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia}}</ref>

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
[[Kategori:Gurieli hanedanı]]
[[Kategori:1534 yılında ölenler]]
[[Kategori:Category:Doğum tarihi bilinmeyenler]]

Sayfanın 09.22, 11 Eylül 2020 tarihindeki hâli

I. Mamia Gurieli (Gürcüce: მამია I გურიელი; ö. 1534) 1512'den öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası I. Giorgi'nin ölümüyle tahta geçen Mamia, Doğu Gürcistan'daki Kartli ve Kaheti krallıklarının çatışmalarında yer almıştır; silah zoruyla, Kartlili X. Davit'i damadı Kahetili Levan ile barıştırmıştır. 1533'te Megrelya prensi olan adaşıyla beraber Çerkes korsanlarının ana üssüne karşı düzenlediği sefer fiyaskoyla sonuçlanmıştır. Rehin alınan Mamia Gurieli, fidye karşılığında serbest bırakılmıştır.

Tahta çıkışı ve ilk yılları

Mamia, I. Giorgi'nin oğludur. I. Giorgi, Gürcistan Krallığı'nın 1491'de dağılmasıyla Batı Gürcistan'da kurulan Guria'nın ilk prensi (mtavari) olmuştur. Mamia, Giorgi'nin ölümünden sonra İmereti Kralı III. Bagrat'ın kutsamasıyla tahta çıkmıştır.[1] Modern tarih yazımında, Gurieli hanedanına mensup üçüncü Mamia olması nedeniyle, III. Mamia bilinmektedir. I. Kahaber'in oğlu I. Mamia, Gurieli dükü Mamia Gurieli ise II. Mamia olarak geçmektedir.[2]

1520'de Gürcistan'ın doğusunda Kaheti Krallığı'nın kralı Levan, Mamia'nın kızıyla evlenmek ve Kartli Kralı X. Mamia'nın saldırılarına karşı yardım etmesi için Mamia ile yakınlaşmıştır. Kaheti kralının isteğini kabul eden Mamia, Kartli Kralına karşı savaşmak için Samtshe Atabeyliğinin sınırlarındaki Mesheti Sıradağları'ndan geçerek Mohisi'ye gelmiş ve burada Kartli Kralı X. Davit'i mağlup etmiştir. Yenilgi sonrası başkent Tiflis'e geri dönen Davit, barış anlaşması için Mamia ve Kahetili Levan'la Muhrani'ye gelmiştir. Barış anlaşmasının ardından Mamia, kızı Tinatin'in Levan ile evlenmesine izin vermiştir.[1] [3]

Zygia seferi

1533'te Mamia Gurieli, Guria ve Megrelya'nın Karadeniz sahil şeridini işgal eden Çerkes kabilesi Zygiilere karşı Megrelya Prensi III. Mamia Dadiani'nin düzenlediği sefere destek vermiştir. 30 Ocak 1533'te Megrel ve Gurialı birliklerden oluşan donanma Zygia'ya karşı yola çıkmıştır. Zygiilerle yapılan ilk savaşı müttefikler kazanmıştır, ancak ertesi gün savaştan yorulan birçok Megrel soylu, Abhaz Tsandia İnal-İpa'nın kışkırtmasıyla savaştan kaçmıştır. [4] Megrel soyluların savaştan kaçmasıyla beraber müttefikler bozguna uğramıştır. Mamia Gurieli esir alınırken, Gurieli'nin oğlu Giorgi ve Megrelya Prensi Mamia Dadiani öldürülmüştür. Savaştan sonra İmereti ve Abhazya Katolikosu I. Malaçias Abaşidze, Zygia'ya giderek hayatta kalanları ve cesetleri geri almak için fidye ödemiştir. [1] [5] [6] [3] 1534'te ölen Mamia'nın yerine oğlu Rostom geçmiştir.

Ailesi

Mamia Gurieli, kökeni bilinmeyen Prenses Ketevan (Keteon) ile evlenmiştir. Prenses Ketevan, 15. yüzyıla tarihlenen iki kilise belgesinde geçmektedir. Maria Gurieli ile olan aşklarının saf sevgi olduğu yazmaktadır. Mamia'nın iki oğlu ve en az bir kızı olduğu bilinmektedir: [7]

  • Prens Rostom (ö. 1566), 1534-1556 yılları arasındaki Guria Prensi;
  • Prens Giorgi (ö. 1533), Zygia seferi sırasında öldürüldü;
  • Prenses Tinatin (ö. 1591), Kaheti Kralı Levan'ın ilk eşi.
  • Prenses N. (ö. 1585), ismi bilinmiyor, muhtemelen İmereti Kralı II. Giorgi'nin ilk karısı. [2]

Kaynakça

  1. ^ a b c [History of the Kingdom of Georgia] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım) (PDF) (Rusça). Tbilisi: Metsniereba. 1976. s. 133 http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/3067/1/Istoria_Carstva_Gruzinskogo.pdf |url= eksik başlık (yardım). 
  2. ^ a b [Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım) (Rusça). Vesti. 1993. s. 36. 
  3. ^ a b Edge of Empires: A History of Georgia. London: Reaktion Books. 2012. ss. 166–167. ISBN 1780230303. 
  4. ^ [From the history of medieval Abkhazia] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım) (Rusça). Sukhumi: Abkhazian State Publishing. 1959. s. 258. 
  5. ^ Парижская хроника (Грузинская хроника XVIII века) [The Parisian Chronicle (A Georgian chronicle of the 18th century)] (PDF) (Russian). Tbilisi: Metsniereba (Online version by the Parliamentary Library of Georgia). 1991. ss. 14, 58. ISBN 5-520-01114-1. 
  6. ^ (Gürcüce). TITUS version by Jost Gippert. 2007 [1959] http://titus.uni-frankfurt.de/texte/etca/cauc/mgeo/kcx2/kcx2497.htm. Erişim tarihi: 24 July 2015.  Eksik ya da boş |başlık= (yardım)
  7. ^ "ნარკვევები გურიის სამთავროს ისტორიიდან (XV-XVIII სს.)" [Studies in the history of the Principality of Guria (15th–18th centuries)]. [Works in three volumes, Vol. 2] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım) (Gürcüce). Batumi: Shota Rustaveli State University. 2009. ss. 31–32. ISBN 978-9941-409-60-8.