Hacıemiroğulları Beyliği: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 10.08, 28 Haziran 2020 tarihindeki hâli

Hacıemiroğulları, daha önce Türk toprakları olan Tokat'ın kuzeyi ve Mesudiye ile birlikte kendilerinin Türk topraklarına kattığı Ordu, Giresun, Samsun doğusu ve Trabzon batısında hüküm sürmüş, Orta Karadeniz Bölgesi’nin büyük bir bölümünü Türk vatanı yapmış ikinci dönem Türk beyliğidir. Bu beylik, Türkmenleri ağırlıklı olarak Selçukluların bölgeyi fetih için sınır boyuna yerleştirdiği Oğuzların Çepni boyuna mensuptur.^[1]

Bu beyliğin tarih sahnesinde görülmesi, 1301 yılıdır. Fakat Hacı Bektaş Velî’nin (1209?-1270 / 71) bu bölgedeki Çepni Türkmenlerinin yerleşmesine yardımcı olmak maksadıyla Güvenç Abdalı, Kürtün'de bulunan Süme Kalesi'nin batısındaki Taşlıca köyüne göndermesi dikkate alındığında, en geç 1260'larda Çepni Türkmenlerinin Maçka'ya yaklaştıkları kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.

Kuruluşu

Hacıemiroğulları, köken bakımından Danişmendliler’e dayanmaktadır^[2]. Danişmendliler, Malazgirt Savaşı’ndan (1071) hemen sonra tarih sahnesinde yer alan; Sivas, Tokat, Amasya, Çorum, Yozgat, Kayseri, Malatya, Gümüşhane ve yörelerinde hâkimiyetini sürdüren birinci dönem Anadolu Türk beyliklerindendir. Ağırlıklı olarak Orta Anadolu’da yerleşmiş olmakla beraber Türkiye’nin kuzeyinde de mücadeleler vermişlerdir. Bu bölgede etkili olabilmek için başkentlerini Sivas’tan Niksar’a taşımışlardır. Dânişmend Gazi tarafından bazı yörelerde Karadeniz sahillerine yaklaşılmış, zaman zaman da geri çekilmek zorunda kalınmıştır.

Osmanlıya Katılması

Hacıemiroğulları Beyliği’nin Osmanlı'ya tâbi olması 14. yüzyılın sonlarına veya 15. yüzyılın başlarına rastlamaktadır. Hacı Emir oğlu Süleyman Bey, Yıldırım Bayezid’in Samsun’a gelmesiyle 1398 yılında Osmanlı hakimiyetini kabul eder. Fakat beylik yönetimi yine Hacıemiroğulları ailesine bırakılır. Osmanlı Devleti’nin himâyesinde bulunan beylik, bölgedeki mücadelelerine devam eder. Osmanlılar 1402’de Ankara Savaşı’nı kaybedince Hacıemiroğulları tekrar bağımsız kalır. Fetret devrinden sonra ise bu bölge 1427 yılında Osmanlı Devleti’ne kesin olarak katılmış, Hacıemiroğulları’na ait topraklar bölünüp kazalar hâline getirilmiştir. Bölge Osmanlılara dahil olunca tahriri yapılmış ve tımar idaresi uygulanmaya başlamıştır.

Kaynakça

^ Yediyıldız, Bahaddin (1992). Ordu Töresinin Tarihi Kaynakları. Ankara: TTK.
^ Erdeşir-i Esterâbadî, Aziz B. s. 311. Eksik ya da boş |başlık= (yardım)

Ayrıca bakınız

Canik beylikleri

Türk tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Yediyıldız, Bahaddin (1992). Ordu Töresinin Tarihi Kaynakları. Ankara: TTK.

[Bezm_u_Rezm-2] Erdeşir-i Esterâbadî, Aziz B. s. 311. Eksik ya da boş |başlık= (yardım)

[1]

[2]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-Hacıemiroğulları, daha önce [[Türkler|Türk]] toprakları olan [[Tokat (il)|Tokat]] kuzeyi ve [[Mesudiye]] ile, kendilerinin Türk topraklarına kattığı [[Ordu (il)|Ordu]], [[Giresun]], [[Samsun]] doğusu ve [[Trabzon]] batısında hüküm sürmüş, Orta Karadeniz Bölgesi’nin büyük bir bölümünü Türk vatanı yapmış ikinci dönem Türk beyliğidir. Bu beylik, [[Türkiye Türkmenleri|Türkmenleri]] ağırlıklı olarak [[Selçuklular|Selçukluların]] bölgeyi fetih için sınır boyuna yerleştirdiği Oğuzların Çepni boyuna mensuptur.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Yediyıldız|ad1=Bahaddin|başlık=Ordu Töresinin Tarihi Kaynakları|tarih=1992|yayıncı=TTK|yer=Ankara}}</ref>
+'''Hacıemiroğulları''', daha önce [[Türkler|Türk]] toprakları olan [[Tokat (il)|Tokat]]'ın kuzeyi ve [[Mesudiye]] ile birlikte kendilerinin Türk topraklarına kattığı [[Ordu (il)|Ordu]], [[Giresun]], [[Samsun]] doğusu ve [[Trabzon]] batısında hüküm sürmüş, Orta Karadeniz Bölgesi’nin büyük bir bölümünü Türk vatanı yapmış [[Anadolu beylikleri|ikinci dönem Türk beyliği]]dir. Bu beylik, [[Türkiye Türkmenleri|Türkmenleri]] ağırlıklı olarak [[Selçuklular|Selçukluların]] bölgeyi fetih için sınır boyuna yerleştirdiği Oğuzların [[Çepniler|Çepni]] boyuna mensuptur.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Yediyıldız|ad1=Bahaddin|başlık=Ordu Töresinin Tarihi Kaynakları|tarih=1992|yayıncı=TTK|yer=Ankara}}</ref>
+Bu beyliğin tarih sahnesinde görülmesi, 1301 yılıdır. Fakat [[Hacı Bektaş-ı Veli|Hacı Bektaş Velî’nin]] (1209?-1270 / 71) bu bölgedeki Çepni Türkmenlerinin yerleşmesine yardımcı olmak maksadıyla [[Güvenç Abdal|Güvenç Abdalı]], [[Kürtün]]'de bulunan [[Süme kalesi|Süme Kalesi'nin]] batısındaki Taşlıca köyüne göndermesi dikkate alındığında, en geç 1260'larda Çepni Türkmenlerinin [[Maçka|Maçka'ya]] yaklaştıkları kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.
-Hacıemiroğulları Beyliği Türkmenleri, ağırlıklı olarak Selçukluların bölgeyi fetih için sınır boyuna yerleştirdiği Oğuzların Çepni boyuna mensuptur.
-Bu beyliğin tarih sahnesinde görülmesi, 1301dir. Fakat [[Hacı Bektaş-ı Veli|Hacı Bektaş Velî’nin]] (1209?-1270 / 71) bu bölgedeki Çepni Türkmenlerinin yerleşmesine yardımcı olmak maksadıyla [[Güvenç Abdal|Güvenç Abdalı]], Kürtün de bulunan [[Süme kalesi|Süme]]Kalesinin batsındaki Taşlıca köyüne göndermesi dikkate alındığında, en geç 1260 larda Çepni Türkmenlerinin [[Maçka|Maçkaya]] yaklaştıkları kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.
 ==Kuruluşu==
-Hacı Emir Oğulları, köken bakımından [[Danişmendliler|Danişmendliler’e]] dayanmaktadır<ref name="Bezm u Rezm">{{kitap kaynağı|soyadı1=Erdeşir-i Esterâbadî|ad1=Aziz B.|sayfalar=311}}</ref>.  Danişmendliler, [[Malazgirt Savaşı|Malazgirt Savaşı’ndan]] (1071) hemen sonra tarih sahnesinde yer alan; [[Sivas]], [[Tokat (il)|Tokat]], [[Amasya]], [[Çorum]], [[Yozgat]], [[Kayseri]], [[Malatya]], [[Gümüşhane]] ve yörelerinde hâkimiyetini sürdüren birinci dönem Anadolu Türk beyliklerindendir. Ağırlıklı olarak Orta Anadolu’da yerleşmiş olmakla beraber Türkiye’nin kuzeyinde de mücadeleler vermişlerdir. Bu bölgede etkili olabilmek için başkentlerini Sivas’tan [[Niksar|Niksar’a]] taşımışlardır. Danişmend Gazi tarafından bazı yörelerde [[Karadeniz]] sahillerine yaklaşılmış, zaman zaman da geri çekilmek zorunda kalınmıştır.
+Hacıemiroğulları, köken bakımından [[Danişmendliler|Danişmendliler’e]] dayanmaktadır<ref name="Bezm u Rezm">{{kitap kaynağı|soyadı1=Erdeşir-i Esterâbadî|ad1=Aziz B.|sayfalar=311}}</ref>.  Danişmendliler, [[Malazgirt Savaşı|Malazgirt Savaşı’ndan]] (1071) hemen sonra tarih sahnesinde yer alan; [[Sivas]], [[Tokat (il)|Tokat]], [[Amasya]], [[Çorum]], [[Yozgat]], [[Kayseri]], [[Malatya]], [[Gümüşhane]] ve yörelerinde hâkimiyetini sürdüren birinci dönem Anadolu Türk beyliklerindendir. Ağırlıklı olarak Orta Anadolu’da yerleşmiş olmakla beraber Türkiye’nin kuzeyinde de mücadeleler vermişlerdir. Bu bölgede etkili olabilmek için başkentlerini Sivas’tan [[Niksar|Niksar’a]] taşımışlardır. [[Dânişmend Gazi]] tarafından bazı yörelerde [[Karadeniz]] sahillerine yaklaşılmış, zaman zaman da geri çekilmek zorunda kalınmıştır.
 ==Osmanlıya Katılması==
-Hacıemiroğulları Beyliği’nin [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlıya]] tâbi olması XIV. yüzyılın sonlarına veya XV. yüzyılın başlarına rastlamaktadır. [[Hacı Emir oğlu Süleyman Bey]], [[Yıldırım Bayezid|Yıldırım Bayezid’in]] Samsun’a gelmesiyle 1398 yılında Osmanlı hakimiyetini kabul eder. Fakat beylik yönetimi yine Hacıemiroğulları ailesine bırakılır. Osmanlı Devleti’nin himâyesinde bulunan beylik, bölgedeki mücadelelerine devam eder. Osmanlılar 1402’de [[Ankara Muharebesi|Ankara Savaşı’nı]] kaybedince Hacıemiroğulları tekrar bağımsız kalır.
+Hacıemiroğulları Beyliği’nin [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı'ya]] tâbi olması 14. yüzyılın sonlarına veya 15. yüzyılın başlarına rastlamaktadır. [[Hacı Emir oğlu Süleyman Bey]], [[Yıldırım Bayezid|Yıldırım Bayezid’in]] Samsun’a gelmesiyle 1398 yılında Osmanlı hakimiyetini kabul eder. Fakat beylik yönetimi yine Hacıemiroğulları ailesine bırakılır. Osmanlı Devleti’nin himâyesinde bulunan beylik, bölgedeki mücadelelerine devam eder. Osmanlılar 1402’de [[Ankara Muharebesi|Ankara Savaşı’nı]] kaybedince Hacıemiroğulları tekrar bağımsız kalır.
 Fetret devrinden sonra ise bu bölge 1427 yılında Osmanlı Devleti’ne kesin olarak katılmış, Hacıemiroğulları’na ait topraklar bölünüp kazalar hâline getirilmiştir. Bölge Osmanlılara dahil olunca tahriri yapılmış ve tımar idaresi uygulanmaya başlamıştır.