Osmanlı İmparatorluğu'nda diller: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k Ezdînşêr Bêkendî tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, InternetArchiveBot tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. Etiket: Geri döndürme |
k Bot: Kozmetik değişiklikler |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Poem about Rumi in Ottoman Turkish.jpg| |
[[Dosya:Poem about Rumi in Ottoman Turkish.jpg|küçükresim|250px|[[Mevlana]]'nın [[Osmanlı Türkçesi]] ile yazılmış bir şiiri]] |
||
[[Osmanlı İmparatorluğu]]'nda devlet işlerinde ve sarayda kullanılan dil [[Osmanlı Türkçesi]] olmasına<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.shsu.edu/~his_ncp/Turkey2.html |başlık=The Rise of the Turks and the Ottoman Empire |erişimtarihi=25 Şubat 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120628212740/http://www.shsu.edu/~his_ncp/Turkey2.html |arşivtarihi=28 Haziran 2012 |ölüurl=yes }}</ref> karşın imparatorluğun hâkimiyeti altındaki bölgelerde diğer diller de kullanılmaktaydı. [[Azınlık|Ekalliyet]] kendi cemaatleri içinde kendi dillerini kullanmak konusunda serbest idi ancak hükûmet ile resmî konularda Osmanlı Türkçesi kullanmak zorundaydı.<ref>{{Web kaynağı |url=https://ujdigispace.uj.ac.za/handle/10210/741?show=full |başlık=Language use in the Ottoman Empire and its problems, 1299-1923 |erişimtarihi=25 Şubat 2013 |arşivurl=https://archive.is/20121224211423/https://ujdigispace.uj.ac.za/handle/10210/741?show=full |arşivtarihi=24 Aralık 2012 |ölüurl=yes }}</ref> |
[[Osmanlı İmparatorluğu]]'nda devlet işlerinde ve sarayda kullanılan dil [[Osmanlı Türkçesi]] olmasına<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.shsu.edu/~his_ncp/Turkey2.html |başlık=The Rise of the Turks and the Ottoman Empire |erişimtarihi=25 Şubat 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120628212740/http://www.shsu.edu/~his_ncp/Turkey2.html |arşivtarihi=28 Haziran 2012 |ölüurl=yes }}</ref> karşın imparatorluğun hâkimiyeti altındaki bölgelerde diğer diller de kullanılmaktaydı. [[Azınlık|Ekalliyet]] kendi cemaatleri içinde kendi dillerini kullanmak konusunda serbest idi ancak hükûmet ile resmî konularda Osmanlı Türkçesi kullanmak zorundaydı.<ref>{{Web kaynağı |url=https://ujdigispace.uj.ac.za/handle/10210/741?show=full |başlık=Language use in the Ottoman Empire and its problems, 1299-1923 |erişimtarihi=25 Şubat 2013 |arşivurl=https://archive.is/20121224211423/https://ujdigispace.uj.ac.za/handle/10210/741?show=full |arşivtarihi=24 Aralık 2012 |ölüurl=yes }}</ref> |
||
Sayfanın 11.11, 21 Haziran 2020 tarihindeki hâli
Osmanlı İmparatorluğu'nda devlet işlerinde ve sarayda kullanılan dil Osmanlı Türkçesi olmasına[1] karşın imparatorluğun hâkimiyeti altındaki bölgelerde diğer diller de kullanılmaktaydı. Ekalliyet kendi cemaatleri içinde kendi dillerini kullanmak konusunda serbest idi ancak hükûmet ile resmî konularda Osmanlı Türkçesi kullanmak zorundaydı.[2]
Osmanlı döneminde nüfuzu yüksek olan üç dil bulunmaktaydı: Anadolu'da ve Balkanlarda Arnavutluk, Bosna ve Ege Denizi adaları dışında müslümanların çoğunun konuştuğu Türkçe; yalnızca eğitimli nüfus tarafından konuşulan Farsça[3] ve asıl olarak Arabistan, Kuzey Afrika, Irak, Kuveyt ve Bilad eş-şâm'da konuşulan Arapça. İçinde Arapça ve Farsçadan hem dil bilgisi kuralları hem de kelimeler içeren Osmanlı Türkçesi ise geniş Osmanlı bürokrasisi içinde resmî dil olarak kullanılmaktaydı.
19. yüzyıl başlarına kadar okuryazarlık oranı %2 ila %3 arasındaydı ve bu oran 19. yüzyılın sonunda ancak %15'e gelebilmişti. Bu düşük okuryazarlık oranı nedeniyle halktan bir kişi hükûmet ile resmî işlerini hâlledebilmek için arzuhâlcilere başvurmak zorunda kalıyordu.[4] Gayrimüslim halk, kendi ailesiyle ve mahallesinde kendi dilini konuşmaktaydı. Farklı iki cemaatin bulunduğu köylerde ise genellikle birlikte yaşayan topluluklar birbirlerinin dilini konuşabilmekteydi. Eğitimli Osmanlılar ise genellikle Arapça ve Farsça konuşmaktaydı.
İmparatorluğun son iki yüzyılında Fransızca ve İngilizce, özellikle Levant bölgesinde yaşayan hristiyanlar arasında popülerlik kazanmıştır. Elit tabakanın çocukları okulda Fransızca öğreniyor ve Avrupa'dan gelen ürünler bir moda unsuru olarak kullanılıyordu. Özellikle Farsça, eğitimli nüfus arasında edebiyat dili olarak kullanılıyordu.[3] Arapça ise dinî törenlerde kullanılan dil idi.
İmparatorluk sınırları içinde çok değişik dil gruplarına ait topluluklar bulunmaktaydı. Balkan Yarımadası'nda çoğunlukla Slav dilleri, Yunanca ve Arnavutça konuşulmakta, Türkçe ile Rumence azınlıklar tarafından konuşulmaktaydı. Anadolu'da ortak dil Türkçe idi ancak Rumca, Ermenice, Lazca ve Kürtçe de konuşulmaktaydı. Suriye, Irak, Arabistan, Mısır ve Kuzey Afrika'da ise halkın çoğu Arapça konuşurken elit tabaka Türkçe konuşmaktaydı. Osmanlı İmparatorluğu'nun hiçbir eyaletinde tek bir dil konuşulmamaktaydı.[5]
Notlar
- ^ "The Rise of the Turks and the Ottoman Empire". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ "Language use in the Ottoman Empire and its problems, 1299-1923". 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ a b Persian historiography and geography, Bertold Spuler,M. Ismail Marcinkowski, page 69, 2003
- ^ Kemal H. Karpat (2002). Studies on Ottoman social and political history: selected articles and essays. Brill. s. 266. ISBN 90-04-12101-3.
- ^ Imber, Colin (2002). "The Ottoman Empire, 1300-1650: The Structure of Power" (PDF). s. 2. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.