Ciritdüzü, Şavşat: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ (mesaj | katkılar) Kaynağa dayalı bilgilere ulaşınca, "Kültür" kısmını yeniden yazalım. Kaynaksız cümleyi çıkardım. |
ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ (mesaj | katkılar) |
||
| 40. satır: | 40. satır: | ||
[[Birinci Dünya Savaşı]] sonlarında Rus ordusunun bölgeden çekilmesiyle Veli bir süre [[Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti|Gürcistan]] sınırları içinde kaldı. [[Sovyet Rusya]]’nın Gürcistan’ın bağımsızlığına son vermesinden sonra, 1921’de [[Moskova Antlaşması]] sonucunda Veli Türkiye’ye bırakıldı.<ref>Mustafa Kemal Atatürk, ''Nutuk'', İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.</ref> 1922’de [[Şavşat]] kazasının [[Merya]] nahiyesine bağlıydı. 1926 nüfus sayımına göre, bir yıl önce adı Ciritdüzü olarak değiştirilmiş olan köyde 116 hanede 613 kişi yaşıyordu.<ref>[https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/56699/10339.pdf?sequence=1&isAllowed=y Nurşen Gök, “Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler”, ''Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi'', Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104.]{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref><ref>Muvahhid Zeki, ''Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye'', 2010 (Birinci basım 1927), s. 189, ISBN 9789944197526.</ref> |
[[Birinci Dünya Savaşı]] sonlarında Rus ordusunun bölgeden çekilmesiyle Veli bir süre [[Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti|Gürcistan]] sınırları içinde kaldı. [[Sovyet Rusya]]’nın Gürcistan’ın bağımsızlığına son vermesinden sonra, 1921’de [[Moskova Antlaşması]] sonucunda Veli Türkiye’ye bırakıldı.<ref>Mustafa Kemal Atatürk, ''Nutuk'', İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.</ref> 1922’de [[Şavşat]] kazasının [[Merya]] nahiyesine bağlıydı. 1926 nüfus sayımına göre, bir yıl önce adı Ciritdüzü olarak değiştirilmiş olan köyde 116 hanede 613 kişi yaşıyordu.<ref>[https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/56699/10339.pdf?sequence=1&isAllowed=y Nurşen Gök, “Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler”, ''Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi'', Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104.]{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref><ref>Muvahhid Zeki, ''Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye'', 2010 (Birinci basım 1927), s. 189, ISBN 9789944197526.</ref> |
||
Ciritdüzü köyünde Osmanlı döneminden önce kaldığı tahmin edilen bir köy kilisesi vardır. Köyün güney kısmında, yolun kıyısında bulunan bu yapı tamamen yıkılmıştır.<ref>''Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu'' (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 161, ISBN 9789941478178.</ref> |
|||
== Coğrafya == |
== Coğrafya == |
||
Sayfanın 19.19, 12 Mayıs 2020 tarihindeki hâli
| Ciritdüzü | |
|---|---|
 | |
 | |
 Artvin | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| • Toplam | 349 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| Posta kodu | 08700 |
Ciritdüzü, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün bilinen en eski adı Veli’dir. Bu ad Türkçeye Vel (وەل) olarak girmiştir.[1] Gürcüce “veli” (ველი) düzlük anlamına gelir ve 1925’te köyün adı büyük bir olasılıkla bundan dolayı Cirtidüzü olarak değiştirilmiştir.[2]
Veli köyünün kuruluşuna dair yazılı kaynaklarda bilgi mevcut değildir. Köy 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlıların eline geçti. Bu tarihte Veli, Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe Atabeyliği’nin sınırları içinde yer alıyordu. Samtshe Atabeyliği ise, birleşik Gürcistan Krallığı’nın parçalanmasıyla tarihsel Gürcistan topraklarında ortaya çıkan devletlerden biriydi. Vel köyü yeni kurulan Çıldır Eyaleti içinde kaldı.
Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kalan Veli, 93 Harbi’nde (1877-1878) Rusların eline geçti. Rusların Veli (Вель) olarak kaydettiği köy, Batum oblastı içinde, Artvin sancağının (okrug) Şavşat-İmerhevi kazası (uçastok) içinde yer alıyordu. 1886 tarihli sayıma göre Veli köyünde 432 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun 6’sı Gürcü, kalanı Türk olarak kaydedilmiştir.[3]
Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rus ordusunun bölgeden çekilmesiyle Veli bir süre Gürcistan sınırları içinde kaldı. Sovyet Rusya’nın Gürcistan’ın bağımsızlığına son vermesinden sonra, 1921’de Moskova Antlaşması sonucunda Veli Türkiye’ye bırakıldı.[4] 1922’de Şavşat kazasının Merya nahiyesine bağlıydı. 1926 nüfus sayımına göre, bir yıl önce adı Ciritdüzü olarak değiştirilmiş olan köyde 116 hanede 613 kişi yaşıyordu.[5][6]
Ciritdüzü köyünde Osmanlı döneminden önce kaldığı tahmin edilen bir köy kilisesi vardır. Köyün güney kısmında, yolun kıyısında bulunan bu yapı tamamen yıkılmıştır.[7]
Coğrafya
Artvin'e 75 km, Şavşat'a 8 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 349 |
| 1997 | 371 |
Kaynakça
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 1927, s. 161.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 266, ISBN 9786055708856.
- ^ "Şavşat-İmerhev kazası (1886 Yılı)” (Rusça)
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Nurşen Gök, “Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 189, ISBN 9789944197526.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 161, ISBN 9789941478178.