Alakır Çayı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Acar54 (mesaj | katkılar)
madde genişletme+kaynak eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
20. satır: 20. satır:
'''Alakır Çayı''' [[Antalya]] ilinin sınırları içinde bulunan [[Bey Dağları]]’ndan çıkıp [[Akdeniz]]’e dökülen bir [[akarsu]]dur. [[Debi]]si 4,5 m³/s ve uzunluğu 62 km olan [[Çay (akarsu)|çay]] [[Alakır Barajı]]’nı beslemektedir. Çayın üzerinde [[Roma İmparatorluğu|Romalılar]] devrinden kalma [[Kırk Göz Kemeri]] vardır.
'''Alakır Çayı''' [[Antalya]] ilinin sınırları içinde bulunan [[Bey Dağları]]’ndan çıkıp [[Akdeniz]]’e dökülen bir [[akarsu]]dur. [[Debi]]si 4,5 m³/s ve uzunluğu 62 km olan [[Çay (akarsu)|çay]] [[Alakır Barajı]]’nı beslemektedir. Çayın üzerinde [[Roma İmparatorluğu|Romalılar]] devrinden kalma [[Kırk Göz Kemeri]] vardır.


Alakır Çayı havzası K-G doğrultusunda 61,8 km uzunluğunda, 14,4 km genişliğinde, Toros Dağları'na gömülmüş, dar, uzun ve dik yamaçlı bir vadidir. Güneydeki Toçak Dağı ve Salur Dağı arasındaki Dereboğazı'ndan geçer, Yarbaşı ve Hasköy batısından geçer [[Finike Körfezi]]'ne dökülür. Dere Boğazından çıkış alanına Romalılarca yapılan Kırkgöz Köprüsü derenin taşıdığı malzemeler ile tıkanmış vaziyettedir<ref name="kantarcı">{{web kaynağı |soyadı1=KANTARCI |ad1=M. Doğan |başlık=ALAKIR ÇAYI HAVZASINDA NEHİR TİPİ HİDROELEKTRİK SANTRALLARI (HES) KURULMASI GİRİŞİMLERİNİN EKOLOJİK BAKIMDAN İRDELENMESİ |url=http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/resimliHaber/2012_corum_egitimi/Alakir_Cayi_Havzasi_2011_Kitap.pdf |erişimtarihi=22 Eylül 2019 |tarih=2011}}</ref>.
Alakır Çayı havzası K-G doğrultusunda 61,8 km uzunluğunda, 14,4 km genişliğinde, Toros Dağları'na gömülmüş, dar, uzun ve dik yamaçlı bir vadidir. Güneydeki Toçak Dağı ve Salur Dağı arasındaki Dereboğazı'ndan geçer, Yarbaşı ve Hasköy batısından geçer [[Finike Körfezi]]'ne dökülür. Dere Boğazından çıkış alanına Romalılarca yapılan Kırkgöz Köprüsü derenin taşıdığı malzemeler ile tıkanmış vaziyettedir<ref name="kantarcı">{{Web kaynağı | soyadı1 = KANTARCI | ad1 = M. Doğan | başlık = ALAKIR ÇAYI HAVZASINDA NEHİR TİPİ HİDROELEKTRİK SANTRALLARI (HES) KURULMASI GİRİŞİMLERİNİN EKOLOJİK BAKIMDAN İRDELENMESİ | url = http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/resimliHaber/2012_corum_egitimi/Alakir_Cayi_Havzasi_2011_Kitap.pdf | erişimtarihi = 22 Eylül 2019 | tarih = 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190922084929/http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/resimliHaber/2012_corum_egitimi/Alakir_Cayi_Havzasi_2011_Kitap.pdf | arşivtarihi = 22 Eylül 2019}}</ref>.


Alakır havzası kalker tabakalarından oluşan karstik yapılıdır. Çayın aşağı kesiminde debi 4,5 m³/sn ölçülmüştür. Akarsuyu besleyen kaynaklar ve yağışla gelen yüzey suları hesaplandığında akımın 10,9 m³/sn olması gerekmektedir. Aradaki farkın karstik araziden yer altına sızdığı görülmektedir.<ref name="kantarcı"/>
Alakır havzası kalker tabakalarından oluşan karstik yapılıdır. Çayın aşağı kesiminde debi 4,5 m³/sn ölçülmüştür. Akarsuyu besleyen kaynaklar ve yağışla gelen yüzey suları hesaplandığında akımın 10,9 m³/sn olması gerekmektedir. Aradaki farkın karstik araziden yer altına sızdığı görülmektedir.<ref name="kantarcı"/>


Çay üzerinde; Alakır HES, Kürce HES, Dereköy HES, Kozdere HES, Tocak HES tesisleri kurulmuş, Alakır 1 HES, ve Alakır 2 HES tesislerinin kurulması planlanmaktadır<ref name="enerji">{{web kaynağı |başlık=Alakır Çayı |url=https://www.enerjiatlasi.com/akarsular/alakir-cayi.html |yayıncı=enerjiatlasi.com |erişimtarihi=22 Eylül 2019}}</ref>.
Çay üzerinde; Alakır HES, Kürce HES, Dereköy HES, Kozdere HES, Tocak HES tesisleri kurulmuş, Alakır 1 HES, ve Alakır 2 HES tesislerinin kurulması planlanmaktadır<ref name="enerji">{{Web kaynağı | başlık = Alakır Çayı | url = https://www.enerjiatlasi.com/akarsular/alakir-cayi.html | yayıncı = enerjiatlasi.com | erişimtarihi = 22 Eylül 2019 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190922084932/https://www.enerjiatlasi.com/akarsular/alakir-cayi.html | arşivtarihi = 22 Eylül 2019}}</ref>.


Alakır Çayı'nda [[Salmo Kottelati]] (Alakır Alası) gibi endemik türler yaşamaktadır. Nehir üzerine yapılan hidroelektrik santrallerin çevreye, canlı hayatına ve insan faaliyetlerine zarar vereceği öngörülmektedir<ref>{{web kaynağı |soyadı1=ÇAĞATAY |ad1=Doç. Dr. Hatice |soyadı2=TURHAN |ad2=Arş. Gör. Evren |başlık=Hidroelektrik Santrallerin (HES) Çevresel ve Sosyal Etkileri: Alakır Vadisi Örneği |url=http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/17638_35_03.pdf |yayıncı=imo.org.tr |erişimtarihi=22 Eylül 2019}}</ref>.
Alakır Çayı'nda [[Salmo Kottelati]] (Alakır Alası) gibi endemik türler yaşamaktadır. Nehir üzerine yapılan hidroelektrik santrallerin çevreye, canlı hayatına ve insan faaliyetlerine zarar vereceği öngörülmektedir<ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = ÇAĞATAY | ad1 = Doç. Dr. Hatice | soyadı2 = TURHAN | ad2 = Arş. Gör. Evren | başlık = Hidroelektrik Santrallerin (HES) Çevresel ve Sosyal Etkileri: Alakır Vadisi Örneği | url = http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/17638_35_03.pdf | yayıncı = imo.org.tr | erişimtarihi = 22 Eylül 2019 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20181123132347/http://www.imo.org.tr:80/resimler/ekutuphane/pdf/17638_35_03.pdf | arşivtarihi = 23 Kasım 2018}}</ref>.


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 16.01, 25 Eylül 2019 tarihindeki hâli

Alakır Çayı
Konum
Ülke(ler)  Türkiye, Antalya
Genel bilgiler
Kaynak Bey Dağları
Kaynak rakımı 2.469 m[1]
Ağız Akdeniz
Ağız rakımı 0 m
Uzunluk 62 km
Debi 4,5 m³/sn
Alakır Çayı haritası
Günümüzde küçük bir dere haline gelmiş olan, Kırk Göz Kemeri’nin 1. kemeri altından geçen Alakır Çayı

Alakır Çayı Antalya ilinin sınırları içinde bulunan Bey Dağları’ndan çıkıp Akdeniz’e dökülen bir akarsudur. Debisi 4,5 m³/s ve uzunluğu 62 km olan çay Alakır Barajı’nı beslemektedir. Çayın üzerinde Romalılar devrinden kalma Kırk Göz Kemeri vardır.

Alakır Çayı havzası K-G doğrultusunda 61,8 km uzunluğunda, 14,4 km genişliğinde, Toros Dağları'na gömülmüş, dar, uzun ve dik yamaçlı bir vadidir. Güneydeki Toçak Dağı ve Salur Dağı arasındaki Dereboğazı'ndan geçer, Yarbaşı ve Hasköy batısından geçer Finike Körfezi'ne dökülür. Dere Boğazından çıkış alanına Romalılarca yapılan Kırkgöz Köprüsü derenin taşıdığı malzemeler ile tıkanmış vaziyettedir[2].

Alakır havzası kalker tabakalarından oluşan karstik yapılıdır. Çayın aşağı kesiminde debi 4,5 m³/sn ölçülmüştür. Akarsuyu besleyen kaynaklar ve yağışla gelen yüzey suları hesaplandığında akımın 10,9 m³/sn olması gerekmektedir. Aradaki farkın karstik araziden yer altına sızdığı görülmektedir.[2]

Çay üzerinde; Alakır HES, Kürce HES, Dereköy HES, Kozdere HES, Tocak HES tesisleri kurulmuş, Alakır 1 HES, ve Alakır 2 HES tesislerinin kurulması planlanmaktadır[1].

Alakır Çayı'nda Salmo Kottelati (Alakır Alası) gibi endemik türler yaşamaktadır. Nehir üzerine yapılan hidroelektrik santrallerin çevreye, canlı hayatına ve insan faaliyetlerine zarar vereceği öngörülmektedir[3].

Kaynakça

  1. ^ a b "Alakır Çayı". enerjiatlasi.com. 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2019. 
  2. ^ a b KANTARCI, M. Doğan (2011). "ALAKIR ÇAYI HAVZASINDA NEHİR TİPİ HİDROELEKTRİK SANTRALLARI (HES) KURULMASI GİRİŞİMLERİNİN EKOLOJİK BAKIMDAN İRDELENMESİ" (PDF). 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2019. 
  3. ^ ÇAĞATAY, Doç. Dr. Hatice; TURHAN, Arş. Gör. Evren. "Hidroelektrik Santrallerin (HES) Çevresel ve Sosyal Etkileri: Alakır Vadisi Örneği" (PDF). imo.org.tr. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2019.