Sakellarios: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
5. satır: | 5. satır: | ||
Bilinen ilk ''sakellarios'', İmparator [[Zeno (imparator)|Zeno]] (474-491 arası hükümdar) tarafından atanmış azat edilmiş köle olan Paul isminde birisidir.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} bu zamandan sonra, ''sakellarios'' genellikle, erken [[Bizans]] kaynaklarında, emtia için kullanılan ''[[vestiarion]]''{{'}}un zıttı olarak "hazine" daha belirgin olarak nakit gibi görünen ''[[sakellion]]''{{'}}un (ya da ''sakella'', ''sakelle'') başı olarak ortaya çıkan bir terimdir.{{Kdş|ODB|loc="Sakellion" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1829-1830}} Terimin kökenlerine rağmen, erken Bizans dönemi (5.-7. yüzyıllar) ''sakellarioi'' doğrudan mali konular ile ilişkilendirilmemiştir. Daha ziyade imparatorluk "yatakodası" (''koiton'') ile bağlantılıdır, ''[[spatharios]]'' ya da ''[[koubikoularios]]'' gibi saray unvanları alırken, bazı makam sahipleri açıkça finansal olmayan görevlerle görevlendirildi: İmparator [[Herakleios]] (610-641 arası hükümdar) ''sakellarios'' [[Theodore Trithyrius]]'u Araplara karşı komuta etmesi için atarken bir diğer ''sakellarios'', [[II. Konstans]] (641-668 arası hükümdar) hükümdarlığında [[Maksimos (aziz)|İtirafçı Maksimos]]'un araştırmasını yapmıştır.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} |
Bilinen ilk ''sakellarios'', İmparator [[Zeno (imparator)|Zeno]] (474-491 arası hükümdar) tarafından atanmış azat edilmiş köle olan Paul isminde birisidir.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} bu zamandan sonra, ''sakellarios'' genellikle, erken [[Bizans]] kaynaklarında, emtia için kullanılan ''[[vestiarion]]''{{'}}un zıttı olarak "hazine" daha belirgin olarak nakit gibi görünen ''[[sakellion]]''{{'}}un (ya da ''sakella'', ''sakelle'') başı olarak ortaya çıkan bir terimdir.{{Kdş|ODB|loc="Sakellion" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1829-1830}} Terimin kökenlerine rağmen, erken Bizans dönemi (5.-7. yüzyıllar) ''sakellarioi'' doğrudan mali konular ile ilişkilendirilmemiştir. Daha ziyade imparatorluk "yatakodası" (''koiton'') ile bağlantılıdır, ''[[spatharios]]'' ya da ''[[koubikoularios]]'' gibi saray unvanları alırken, bazı makam sahipleri açıkça finansal olmayan görevlerle görevlendirildi: İmparator [[Herakleios]] (610-641 arası hükümdar) ''sakellarios'' [[Theodore Trithyrius]]'u Araplara karşı komuta etmesi için atarken bir diğer ''sakellarios'', [[II. Konstans]] (641-668 arası hükümdar) hükümdarlığında [[Maksimos (aziz)|İtirafçı Maksimos]]'un araştırmasını yapmıştır.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} |
||
Sadece 8. yüzyıl başlarında ''sakellarioi'' hazine sorumluları olarak zikredilmişlerdir.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} Yaklaşık 843 yılına ait [[Taktikon |
Sadece 8. yüzyıl başlarında ''sakellarioi'' hazine sorumluları olarak zikredilmişlerdir.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} Yaklaşık 843 yılına ait [[Taktikon Uspenskiy]] zamanında ''sakellarios'' her departmanda ona raporlayan noterler ile mali ofisin (''sekreta'') genel saymanı olmuştur.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} Bu dönemde ''sakellion'' departmanın gerçek başı ''[[chartoularios tou sakelliou]]'' olmuştur.{{Kdş|ODB|loc="Sakellion" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1829-1830}} [[I. Aleksios]] (1081-1118 arası hükümdar) hükümdarlığında ''[[megas Logothetis]]'' makamına dahil edilmesine rağmen, makamın en az 1196 yılına kadar devam ettiğine dair deliller mevcuttur. 11. yüzyıldan itibaren, ''megas'' ("büyük") ön eki unvana eklenmiştir.{{Kdş|ODB|loc="Sakellarios" (A. Kajdan, P. Magdalino), pp. 1828-1829}} |
||
== Dinsel (Kilise) idare == |
== Dinsel (Kilise) idare == |
Sayfanın 13.07, 26 Nisan 2019 tarihindeki hâli
Sakellarios (Şablon:Dil-el) İdari ve mali görevlerle görevlendirilmiş bir yetkilidir (bkz. sakellē ya da sakellion, "para kesesi, hazine"). Bu unvan Bizans İmparatorluğu'nda çeşitli işlevlerle kullanılmış ve Doğu Ortodoks Kilisesi'nde kullanımda kalmıştır.
Sivil idare
Bilinen ilk sakellarios, İmparator Zeno (474-491 arası hükümdar) tarafından atanmış azat edilmiş köle olan Paul isminde birisidir.[1] bu zamandan sonra, sakellarios genellikle, erken Bizans kaynaklarında, emtia için kullanılan vestiarion'un zıttı olarak "hazine" daha belirgin olarak nakit gibi görünen sakellion'un (ya da sakella, sakelle) başı olarak ortaya çıkan bir terimdir.[2] Terimin kökenlerine rağmen, erken Bizans dönemi (5.-7. yüzyıllar) sakellarioi doğrudan mali konular ile ilişkilendirilmemiştir. Daha ziyade imparatorluk "yatakodası" (koiton) ile bağlantılıdır, spatharios ya da koubikoularios gibi saray unvanları alırken, bazı makam sahipleri açıkça finansal olmayan görevlerle görevlendirildi: İmparator Herakleios (610-641 arası hükümdar) sakellarios Theodore Trithyrius'u Araplara karşı komuta etmesi için atarken bir diğer sakellarios, II. Konstans (641-668 arası hükümdar) hükümdarlığında İtirafçı Maksimos'un araştırmasını yapmıştır.[1]
Sadece 8. yüzyıl başlarında sakellarioi hazine sorumluları olarak zikredilmişlerdir.[1] Yaklaşık 843 yılına ait Taktikon Uspenskiy zamanında sakellarios her departmanda ona raporlayan noterler ile mali ofisin (sekreta) genel saymanı olmuştur.[1] Bu dönemde sakellion departmanın gerçek başı chartoularios tou sakelliou olmuştur.[2] I. Aleksios (1081-1118 arası hükümdar) hükümdarlığında megas Logothetis makamına dahil edilmesine rağmen, makamın en az 1196 yılına kadar devam ettiğine dair deliller mevcuttur. 11. yüzyıldan itibaren, megas ("büyük") ön eki unvana eklenmiştir.[1]
Dinsel (Kilise) idare
İmparatorluk sarayındaki uygulamayı taklit eden Konstantinopolis Patrikliği'nin kendi sakellion'u vardı.[2] Sivil mevkidaşı gibi, patrklik sakellarios da 11. yüzyılın sonlarında saymanlık işlevini yitirdi ve Konstantinopolis'in manastırlarına yapılan bağışların denetimini devraldı. Aynı zamanda, megas önekini de aldı ve megas skeuophylax görevini devir alarak Patrikhane'nin ikinci en önemli görevlisi oldu.[1] 13. yüzyılda, megas sakellarios kurumu taşra kesimlerinde de çoğaltılmıştır.[1]
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Bury, John B. (1911), The Imperial Administrative System of the Ninth Century. With a Revised Text of the Kletorologion of Philotheos, Oxford University Publishing
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.