Ngô Đình Diệm: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k 120.29.78.58 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Seksen iki yüz kırk beş tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
Etiket: Geri döndürme
→‎top: düzeltme AWB ile
38. satır: 38. satır:
1901 yılında [[Orta Vietnam]]'daki [[Quảng Bình]]'de doğdu. Ataları 17. yüzyılda [[Katolik]]liği benimsemiş ilk [[Vietnamlılar]]dandı.<ref>Fall, Bernard B. (1963). ''The Two Viet-Nams.'' Praeger Publishers, s. 235.</ref> 1918'de Vietnam'da bürokrat yetiştiren bir Fransız okulu olan Kamu Yönetimi ve Hukuk Okuluna girdi.<ref>{{kitap kaynağı |first= Seth |last= Jacobs |year= 2006 |title= Cold War Mandarin: Ngo Dinh Diem and the Origins of America's War in Vietnam, 1950–1963 |publisher= Rowman & Littlefield |isbn= 0-7425-4447-8 |location= Lanham, Maryland|sayfa=19}}</ref> 1921 yılındaki mezuniyetinden sonra kamu görevine giren Diem, en alt tabaka olarak ''mandarin''{{'}}den başlayarak yükseldi; 28 yaşında 300 köyden sorumlu olduğu ''tuần phủ'' pozisyonuna getirildi.<ref>{{kitap kaynağı |authorlink= Mark Moyar |first= Mark |last= Moyar |year= 2006 |title= Triumph Forsaken: The Vietnam War, 1954–1965 |publisher= Cambridge University Press |isbn= 0-521-86911-0 |location= New York|sayfa=12}}</ref> 1929'da [[Bình Thuận]] ilinin valisi oldu; komünistlerce organize edilen köylü isyanlarının bastırılmasında Fransız güçlerine yardım etti.<ref>Jacobs, ''a.g.e.'', s. 20.</ref>
1901 yılında [[Orta Vietnam]]'daki [[Quảng Bình]]'de doğdu. Ataları 17. yüzyılda [[Katolik]]liği benimsemiş ilk [[Vietnamlılar]]dandı.<ref>Fall, Bernard B. (1963). ''The Two Viet-Nams.'' Praeger Publishers, s. 235.</ref> 1918'de Vietnam'da bürokrat yetiştiren bir Fransız okulu olan Kamu Yönetimi ve Hukuk Okuluna girdi.<ref>{{kitap kaynağı |first= Seth |last= Jacobs |year= 2006 |title= Cold War Mandarin: Ngo Dinh Diem and the Origins of America's War in Vietnam, 1950–1963 |publisher= Rowman & Littlefield |isbn= 0-7425-4447-8 |location= Lanham, Maryland|sayfa=19}}</ref> 1921 yılındaki mezuniyetinden sonra kamu görevine giren Diem, en alt tabaka olarak ''mandarin''{{'}}den başlayarak yükseldi; 28 yaşında 300 köyden sorumlu olduğu ''tuần phủ'' pozisyonuna getirildi.<ref>{{kitap kaynağı |authorlink= Mark Moyar |first= Mark |last= Moyar |year= 2006 |title= Triumph Forsaken: The Vietnam War, 1954–1965 |publisher= Cambridge University Press |isbn= 0-521-86911-0 |location= New York|sayfa=12}}</ref> 1929'da [[Bình Thuận]] ilinin valisi oldu; komünistlerce organize edilen köylü isyanlarının bastırılmasında Fransız güçlerine yardım etti.<ref>Jacobs, ''a.g.e.'', s. 20.</ref>


1933 yılında İmparator [[Bảo Đại]]'nin içişleri bakanı olarak görev yaptı. Fransız yönetimi Vietnam'da parlamento kurulması da dahil olmak üzere sunduğu siyasi reform önerilerini reddedince göreve gelişinden üç ay sonra istifa etti.<ref>{{cite book|title= The end of the Vietnamese monarchy|last= Lockhart, Bruce McFarland|first= Bruce McFarland|publisher= Council on Southeast Asia Studies, Yale Center for International and Area Studies.|year= 1993|isbn= |location= |pages= 68–86}}</ref> [[1945]]'te [[Ho Şi Minh]]'e bağlı birlikler tarafından yakalandı. Katoliklerin desteğini kazanmayı amaçlayan Ho'nun kuzeydeki bağımsız hükümete katılması yolundaki önerisini reddederek [[Vietnam]]'dan kaçtı ve sonraki 10 yılın büyük bölümünü yurtdışında geçirdi. [[1954]]'te [[Güney Vietnam]]'da [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] desteğinde kurulan hükümetin başına geçmek üzere sürgünden döndü. Rejimi muhalifi gruplar ve siyasal hizipler arası çatışmalar nedeniyle parçalanmış durumda olan Güney Vietnam'da baskıcı bir yönetim kuran Diem, önemli yönetim kadrolarına akrabalarını yerleştirdi. Katolik olması ve Katolikleri kayırması, Güney Vietnam'da nüfusun çoğunluğunu oluşturan [[Budacı]]lar arasında hoşnutsuzluk yaratırken toprak reformu yapacağı yolundaki sözünü de tutmadı.
1933 yılında İmparator [[Bảo Đại]]'nin içişleri bakanı olarak görev yaptı. Fransız yönetimi Vietnam'da parlamento kurulması da dahil olmak üzere sunduğu siyasi reform önerilerini reddedince göreve gelişinden üç ay sonra istifa etti.<ref>{{Kitap kaynağı|title= The end of the Vietnamese monarchy|last= Lockhart, Bruce McFarland|first= Bruce McFarland|publisher= Council on Southeast Asia Studies, Yale Center for International and Area Studies.|year= 1993|isbn= |location= |pages= 68–86}}</ref> [[1945]]'te [[Ho Şi Minh]]'e bağlı birlikler tarafından yakalandı. Katoliklerin desteğini kazanmayı amaçlayan Ho'nun kuzeydeki bağımsız hükümete katılması yolundaki önerisini reddederek [[Vietnam]]'dan kaçtı ve sonraki 10 yılın büyük bölümünü yurtdışında geçirdi. [[1954]]'te [[Güney Vietnam]]'da [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] desteğinde kurulan hükümetin başına geçmek üzere sürgünden döndü. Rejimi muhalifi gruplar ve siyasal hizipler arası çatışmalar nedeniyle parçalanmış durumda olan Güney Vietnam'da baskıcı bir yönetim kuran Diem, önemli yönetim kadrolarına akrabalarını yerleştirdi. Katolik olması ve Katolikleri kayırması, Güney Vietnam'da nüfusun çoğunluğunu oluşturan [[Budacı]]lar arasında hoşnutsuzluk yaratırken toprak reformu yapacağı yolundaki sözünü de tutmadı.


Diem'in başkanlığı sırasında komünistler ve yönetime karşı mücadele eden Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin ([[Kuzey Vietnam]]) desteklediği [[Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi]] gücünü önemli oranda artırdı. Diem'in komünistlere yardım ettikleri gerekçesiyle yüzlerce Budacıyı hapsettirmesi ve öldürtmesi, sonunda [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin desteğini yitirmesine yol açtı. [[1 Kasım]] [[1963]]'te gerçekleştirilen ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin de gizlice desteklediği darbeden bir gün sonra kurşuna dizilerek öldürüldü.
Diem'in başkanlığı sırasında komünistler ve yönetime karşı mücadele eden Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin ([[Kuzey Vietnam]]) desteklediği [[Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi]] gücünü önemli oranda artırdı. Diem'in komünistlere yardım ettikleri gerekçesiyle yüzlerce Budacıyı hapsettirmesi ve öldürtmesi, sonunda [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin desteğini yitirmesine yol açtı. [[1 Kasım]] [[1963]]'te gerçekleştirilen ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin de gizlice desteklediği darbeden bir gün sonra kurşuna dizilerek öldürüldü.

Sayfanın 20.10, 4 Şubat 2019 tarihindeki hâli

Ngo Dinh Diem
Güney Vietnam Devlet Başkanı
Görev süresi
26 Kasım 1955 - 2 Kasım 1963
Yerine gelen Dương Văn Minh
Kişisel bilgiler
Doğum 3 Ocak 1901
Hué, Vietnam
Ölüm 2 Kasım 1963
Saygon, Güney Vietnam

Ngô Đình Diệm (3 Ocak 1901 - 2 Kasım 1963), 1955-1963 arasında Güney Vietnam'ın devlet başkanı. Baskıcı bir yönetim kurmuş[1] ve askeri bir darbe sonucu öldürülmüştür.

1901 yılında Orta Vietnam'daki Quảng Bình'de doğdu. Ataları 17. yüzyılda Katolikliği benimsemiş ilk Vietnamlılardandı.[2] 1918'de Vietnam'da bürokrat yetiştiren bir Fransız okulu olan Kamu Yönetimi ve Hukuk Okuluna girdi.[3] 1921 yılındaki mezuniyetinden sonra kamu görevine giren Diem, en alt tabaka olarak mandarin'den başlayarak yükseldi; 28 yaşında 300 köyden sorumlu olduğu tuần phủ pozisyonuna getirildi.[4] 1929'da Bình Thuận ilinin valisi oldu; komünistlerce organize edilen köylü isyanlarının bastırılmasında Fransız güçlerine yardım etti.[5]

1933 yılında İmparator Bảo Đại'nin içişleri bakanı olarak görev yaptı. Fransız yönetimi Vietnam'da parlamento kurulması da dahil olmak üzere sunduğu siyasi reform önerilerini reddedince göreve gelişinden üç ay sonra istifa etti.[6] 1945'te Ho Şi Minh'e bağlı birlikler tarafından yakalandı. Katoliklerin desteğini kazanmayı amaçlayan Ho'nun kuzeydeki bağımsız hükümete katılması yolundaki önerisini reddederek Vietnam'dan kaçtı ve sonraki 10 yılın büyük bölümünü yurtdışında geçirdi. 1954'te Güney Vietnam'da ABD desteğinde kurulan hükümetin başına geçmek üzere sürgünden döndü. Rejimi muhalifi gruplar ve siyasal hizipler arası çatışmalar nedeniyle parçalanmış durumda olan Güney Vietnam'da baskıcı bir yönetim kuran Diem, önemli yönetim kadrolarına akrabalarını yerleştirdi. Katolik olması ve Katolikleri kayırması, Güney Vietnam'da nüfusun çoğunluğunu oluşturan Budacılar arasında hoşnutsuzluk yaratırken toprak reformu yapacağı yolundaki sözünü de tutmadı.

Diem'in başkanlığı sırasında komünistler ve yönetime karşı mücadele eden Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin (Kuzey Vietnam) desteklediği Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi gücünü önemli oranda artırdı. Diem'in komünistlere yardım ettikleri gerekçesiyle yüzlerce Budacıyı hapsettirmesi ve öldürtmesi, sonunda ABD'nin desteğini yitirmesine yol açtı. 1 Kasım 1963'te gerçekleştirilen ve ABD'nin de gizlice desteklediği darbeden bir gün sonra kurşuna dizilerek öldürüldü.

Kaynakça

  1. ^ Miller, Edward (2013). Misalliance: Ngo Dinh Diem, the United States, and the Fate of South Vietnam. Boston: Harvard University Press. s. 137. ISBN 978-0-674-07298-5. 
  2. ^ Fall, Bernard B. (1963). The Two Viet-Nams. Praeger Publishers, s. 235.
  3. ^ Jacobs, Seth (2006). Cold War Mandarin: Ngo Dinh Diem and the Origins of America's War in Vietnam, 1950–1963. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. s. 19. ISBN 0-7425-4447-8. 
  4. ^ Moyar, Mark (2006). Triumph Forsaken: The Vietnam War, 1954–1965. New York: Cambridge University Press. s. 12. ISBN 0-521-86911-0. 
  5. ^ Jacobs, a.g.e., s. 20.
  6. ^ Lockhart, Bruce McFarland, Bruce McFarland (1993). The end of the Vietnamese monarchy. Council on Southeast Asia Studies, Yale Center for International and Area Studies. ss. 68–86.