"Kozmik mikrodalga arka plan" sayfasının sürümleri arasındaki fark

 

'''Kozmik mikrodalga arka plan ışıması''', '''fon ışıması''' veya '''fon radyasyonu'''. 1964 yılında keşfedilen bütün [[evren]]i dolduran bir [[elektromanyetik dalga]] biçimidir. 2,725 [[kelvin]] sıcaklığındaki [[kara cisim|siyah nesnenin]] [[ısıl ışınım]]ına tekabül eden 160,2 GHz frekansında ve 1,9 mm dalga boyunda olduğu ''COBE uydusu'' tarafından havaküre dışında hassas olarak ölçülmüştür. Fon ışıması, evrenin en uzağından yani [[Büyük Patlama]]'dan geldiği düşünülen elektromanyetik ışımadır. Bu ışımayı birçok radyo astronom ve fizikçi Büyük Patlama'nın en büyük kanıtı sayarlar.

 

== Kuramsal İzahı ==

[[Doppler etkisi]]ne göre daha uzaktaki gökadalar daha kırmızı dalga boyuna kayar. Yaklaşan trenin düdüğünün sesinin tiz perdeden gelmesi ve uzaklaşan trenin düdüğünün sesinin kalın perdeden gelmesi gibi uzaklaşan ışığın dalga boyu da kırmızıya kayar (daha uzun dalga boyuna doğru). Uzaktaki gökadaların bizden daha büyük hızlarla uzaklaştığı gözlemlenmiştir. Mantıken evren büyük patlama neticesinde genişlerken gökadalar birbirinden homojen hızlarda genişlemeliydi. Uzaktaki gökadaların daha büyük hızlarla birbirinden uzaklaşması homojen genişlemeyi de doğrular.

 

Evren ilk oluştuğunda ışıma serbestçe yayılma fırsatı bulduğunda yani ilk madde öncesi yapıtaşlarının boşluklarından sızabildiği kadarıyla gözlemlenebilmektedir. Uzayda her doğrultuda homojen bir ışıma olmadığı gözlemlenmiştir. Fon ışımasının haritası gözenekli bir yapı sergiler.

 

 

== İlgili çalışmalar ==