Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmler: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
BotHorizon (mesaj | katkılar)
k Geçersiz tarih formatı düzeltiliyor.
düzeltme AWB ile
61. satır: 61. satır:


<!---kategoriler--->
<!---kategoriler--->

[[Kategori:Film listeleri]]
[[Kategori:Film listeleri]]
[[Kategori:Romanı sonradan yazılmış filmler]]
[[Kategori:Romanı sonradan yazılmış filmler]]

Sayfanın 23.17, 23 Eylül 2018 tarihindeki hâli

"Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmler"e bir örnek. Jacques Tati'nin 1953'te yönettiği "Les Vacances de M. Hulot" (Bay Hulot'nun Tatili) adlı filmin afişi (solda), 1958 yılında Jean-Claude Carrière'nin bu filme dayanan aynı adlı romanı (ortada) ve 1974 yılında bu romanın Türkiye'de Milliyet Yayınları'ndan "Tatil Günleri" adıyla çıkan çevirisi.

Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmler (İngilizce: Novelization)

Sinema başlangıcından beri edebiyatla yakın bir etkileşim içinde olmuş ve sayısız roman, hikâye ve oyun sinemaya uyarlanmıştır. Ancak bazı durumlarda bunun tersi de gerçekleşmiş ve filmlerin senaryolarından romanlar, resimli romanlar ve tiyatro oyunları da yazılmıştır. Bunlar genellikle bir pazarlama stratejisinin ürünleri olmuşlardır. Gişede başarılı olması beklenen bir filmin başarısını desteklemek veya garanti altına almak için ısmarlanan romanlar olduğu gibi zaten başarı kazanmış bir filmin rüzgârından yararlanarak ekstra gelir elde etmek için de bu yola başvurulduğu olmuştur. Bu romanların yayım tarihlerinin özel zamanlara denk getirilmesine de çalışılmıştır. Örneğin ünlü Aşk Hikayesi filminin senaryosundan bir roman oluşturulmak istenmiş ve yine filmin senaristine ısmarlanan roman özellikle 'Sevgililer Günü"nde piyasaya verilmiş ve beklendiği gibi bir bestseller olmuştur. Benzer şekildeki diğer filmlerin senaryolarından uyarlanmış romanlar da aşağı yukarı filmin gösterime çıktığı aynı yıl veya en geç bir sonraki yıl yayımlanmışlardır. Bu romanlar çoğunlukla ve doğal olarak filmle aynı adı taşıyorlardı. Bazı filmler ise kendileri birer roman uyarlaması oldukları halde ayrıca farklı yazarlar tarafından film romanları da çıkartılmıştır, buna bir örnek Ay Harekatı filmidir.

Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmlerin bir listesi aşağıdadır:

Yıl Filmin özgün adı Filmin Türkçe adı Filmin senaristi Kitabın yazarı Kitabın yayımlandığı yıl Notlar
1949 The Third Man Üçüncü Adam Graham Greene Graham Greene 1950 Yazar Graham Greene önce senaryoyu yazmış, ertesi yıl, 1950'de senaryosuna bir ön hazırlık olarak yazdığı kısa romanını kitap halinde de yayımlamıştı.
1953 Les Vacances de M. Hulot Bay Hulot'nun Tatili Jacques Tati-Henri Marquet Jean-Claude Carrière 1958 Jacques Tati'nin 1953'te yönettiği filmin romanı 1958'de Fransa'da yayımlandı. Kitabı Pierre Etaix resimlemişti. Roman Türkiye'de 1974'te Milliyet Yayınları'ndan Tatil Günleri adıyla çıktı.
1955 Mr. Arkadin /
Confidential Report
Ölüm Raporu Orson Welles
(kendi hikâyesinden)
Maurice Bessy 1955 Filmin karakterleri zaten Üçüncü Adam filmine dayanıyordu. Romanın yazarının da Orson Welles olduğu belirtilmiştir, oysa roman Maurice Bessy adlı bir gölge yazar tarafından Fransızca yazılmıştır. İngilizce'ye sonradan çevrilmiştir[1].
1961 Tintin et le mystère de la Toison d'Or Tenten ve Altın Post André Barret (Hergé'in karakterlerinden) Francis Boucrot 1962 Konusu Türkiye'de geçen ve 1961 yılında çevrilen filmin ardından, filmden alınan renkli ve siyah-beyaz fotoğraflarla bir tür fotoroman tarzında büyük boy bir film kitabı da oluşturulmuştur.
1961 The Misfits Uygunsuzlar Arthur Miller Arthur Miller 1961 Görünüşte roman formatındaki kitabının önsözünde yazar Arthur Miller, bu alışılmadık formatın yeni bir deneme olduğunu, kitabının roman, oyun ve senaryo formatlarının dışında olduğunu belirtmiştir.(The Misfits, Dell Publishing Co. Inc.,New York)[2]
1963 Charade Öldüren Şüphe Peter Stone Marc Behm 1963 Film, Peter Stone'un "Redbook" dergisinde yayımlanan "The Unsuspecting Wife" (Kuşkulanmayan Zevce) adlı kısa hikâyesinden uyarlanmıştır. Senaryoyu da yine Peter Stone kendi öyküsünden uyarlayarak yazmıştır. Sonradan çıkan romanının gölge yazarı Marc Behm olmakla birlikte, kapağında yazarın Peter Stone olduğu belirtilmiş, roman Marc Behm'e ithaf edilmiştir[3].
1964 The Fall of the Roman Empire Roma İmparatorluğu'nun Çöküşü Ben Barzman, Basilio Franchina, Philip Yordan Harry Whittington 1964 Filmin özgün senaryosuna dayanarak Harry Whittington tarafından yazılan aynı adlı bir roman da o yıl piyasaya verilmişti.
1966 Fantastic Voyage Fantastik Yolculuk Isaac Asimov Isaac Asimov 1966 Roman Türkiye'de Kan Damarlarında Yolculuk adıyla yayımlandı
1968 2001: A Space Odyssey 2001 Uzay Yolu Macerası Stanley Kubrick ve Arthur C. Clarke Arthur C. Clarke 1968 Senaryo ve roman atbaşı gitmiş ve birbirinden alıntılar olmuştur.
1970 Love Story Aşk Hikayesi Erich Segal Erich Segal 1970 Erich Segal Paramount'a önce senaryoyu yazdı. Filmin promosyonu için şirket yazardan bir de filmin romanını yazıp "Sevgililer Günü"ne yetiştirmesini istemişti. Filmden önce çıkan roman bestseller oldu.
1971 Summer of '42 Yaz Günüydü Herman Raucher Herman Raucher 1971 Filmden önce çıkan roman bestseller oldu. Roman Türkiye'de En Tatlı Yaz adıyla 1972'de çıktı.
1971 Harold and Maude Harold ve Maude Colin Higgins Colin Higgins 1971 Higgins kendi özgün senaryosunu filmle aynı yıl roman haline getirdi. Film tiyatroya da uyarlandı, Türkiye'de de defalarca sahnelendi.
1978 Capricorn One Hükmedenler (film) Peter Hyams Bernard L. Ross(İngiltere)/Ron Goulart (ABD) Filmin popüler olmasından sonra biri İngiltere'de Bernard L. Ross, diğeri de ABD'de Ron Goulart tarafından olmak üzere iki kez romanı yazılmıştır.[4]
1978 The Deer Hunter Avcı Deric Washburn/Michael Cimino E. M. Corder 1979 Senaryodan ertesi yıl roman haline getirildi.
1978 Halloween Yabancı John Carpenter, Debra Hill Curtis Richards 1979 ABD'de "Bantam Books" tan çıktı.
1979 Moonraker Ay Harekatı Ian Fleming Christopher Wood 1979 Moonraker filmi bir roman uyarlamasıydı ve senaryosu Ian Fleming tarafından 1955 tarihli kendi romanından uyarlanıp yazılmıştı. Ancak 1979'da bir de filmden uyarlanan roman piyasaya verildi. Romanın adı biraz değiştirilmiş ve "James Bond and Moonraker" yapılmıştı.
1988 Tucker: The Man and His Dream Tucker Arnold Schulman, David Seidler Robert Tine 1988 "Pocket Books"'tan filmle aynı yıl çıktı.
1989 The Abyss Işığın Bittiği Yer/Derinlik Sarhoşluğu James Cameron Orson Scott Card 1989 James Cameron'ın senaryosunu yazıp yönettiği bu filmden uyarlanan roman, Orson Scott Card tarafından yazıldı ve aynı yıl piyasaya verildi.
2006 Ultraviolet - Kurt Wimmer Yvonne Navarro 2006
2006 Zwartboek Kara Kitap Gerard Soeteman, Paul Verhoeven Laurens Abbink Spaink 2006

Kaynakça

  1. ^ "Discovering Orson Welles/Jonathan Rosenbaum" (İngilizce). books.google.com. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010. 
  2. ^ Miller, Arthur (1961). The Misfits. Dell Publishing Co. Inc.,New York. ss. sayfa 7. 
  3. ^ "Charade (1963) Stanley Donen" (İngilizce). Twentyfourframes. 15 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2012. 
  4. ^ "Novelisations and Capricorn One" (İngilizce). MC journal. 3 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2009.