Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay başkanları listesi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Gerekçe: henüz değil. |
Değişiklik özeti yok Etiket: referans etiketleri kaldırıldı |
||
4. satır: | 4. satır: | ||
1952 yılında Türkiye'nin [[NATO]]'ya katılmasıyla beraber [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'nde modernizasyon çalışmaları başlamıştır.<ref name="tarihce" >[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_1_tarihce/tarihce.htm TSK, "Tarihçe" başlıklı internet metni.]</ref> 1960 yılında silahlı kuvvetler, Türkiye'nin görmüş olduğu ilk askeri darbeyi gerçekleştirdi ve anayasayı değiştirdi.<ref>[http://web.archive.org/web/20080502095744/http://www.tbmm.gov.tr/tarihce/kb11.htm TBMM resmi sitesi, "27 Mayıs ihtilali ile ülke yönetimine el koyan güç" başlıklı metin (Arşivlenmiş sayfadır).]</ref> Bu ihtilali Genelkurmay Başkanı [[Memduh Tağmaç]] ile kuvvet komutanlarının imzasını taşıyan [[12 Mart Muhtırası|12 Mart muhtırası]] izledi ve hükümet düşürüldü. 1974 [[Kıbrıs Harekatı]]'nın ardından oluşan siyasi kargaşa ortamı<ref name="cnnturk" >[http://www.cnnturk.com/2011/yasam/diger/09/12/bir.gecede.degisimin.adi.12.eylul.darbesi/588447.0/index.html CNN Türk, "Bir gecede değişimin adı: 12 Eylül Darbesi" başlıklı internet yazısı.]</ref> sonucunda [[12 Eylül Darbesi]] gerçekleşti. Sıkıyönetim ilan edilerek bir takım siyasi kuruluşlar feshedildi ve Genelkurmay Başkanı [[Kenan Evren]], devlet başkanı oldu.<ref name="cnnturk" /><ref>[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/konular/kenan_evren.htm TSK, Kenan Evren biyografisi.]</ref> Askeri yönetimde 650 bin kişi gözaltına alındı, 1011 kişi mahkeme kararı olmadığı halde öldü veya öldürüldü.<ref>[http://www.cnnturk.com/2010/turkiye/09/06/12.eylul.darbesinin.bilancosu/588453.0/index.html CNN Türk, "12 Eylül darbesinin bilançosu" başlıklı internet yazısı.]</ref><ref>[http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/419690.asp?cp1=1 Ntvmsnbc, "12 Eylül’ün bilançosu" başlıklı internet haberi.]</ref> |
1952 yılında Türkiye'nin [[NATO]]'ya katılmasıyla beraber [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'nde modernizasyon çalışmaları başlamıştır.<ref name="tarihce" >[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_1_tarihce/tarihce.htm TSK, "Tarihçe" başlıklı internet metni.]</ref> 1960 yılında silahlı kuvvetler, Türkiye'nin görmüş olduğu ilk askeri darbeyi gerçekleştirdi ve anayasayı değiştirdi.<ref>[http://web.archive.org/web/20080502095744/http://www.tbmm.gov.tr/tarihce/kb11.htm TBMM resmi sitesi, "27 Mayıs ihtilali ile ülke yönetimine el koyan güç" başlıklı metin (Arşivlenmiş sayfadır).]</ref> Bu ihtilali Genelkurmay Başkanı [[Memduh Tağmaç]] ile kuvvet komutanlarının imzasını taşıyan [[12 Mart Muhtırası|12 Mart muhtırası]] izledi ve hükümet düşürüldü. 1974 [[Kıbrıs Harekatı]]'nın ardından oluşan siyasi kargaşa ortamı<ref name="cnnturk" >[http://www.cnnturk.com/2011/yasam/diger/09/12/bir.gecede.degisimin.adi.12.eylul.darbesi/588447.0/index.html CNN Türk, "Bir gecede değişimin adı: 12 Eylül Darbesi" başlıklı internet yazısı.]</ref> sonucunda [[12 Eylül Darbesi]] gerçekleşti. Sıkıyönetim ilan edilerek bir takım siyasi kuruluşlar feshedildi ve Genelkurmay Başkanı [[Kenan Evren]], devlet başkanı oldu.<ref name="cnnturk" /><ref>[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/konular/kenan_evren.htm TSK, Kenan Evren biyografisi.]</ref> Askeri yönetimde 650 bin kişi gözaltına alındı, 1011 kişi mahkeme kararı olmadığı halde öldü veya öldürüldü.<ref>[http://www.cnnturk.com/2010/turkiye/09/06/12.eylul.darbesinin.bilancosu/588453.0/index.html CNN Türk, "12 Eylül darbesinin bilançosu" başlıklı internet yazısı.]</ref><ref>[http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/419690.asp?cp1=1 Ntvmsnbc, "12 Eylül’ün bilançosu" başlıklı internet haberi.]</ref> |
||
Türk Silahlı Kuvvetleri, NATO'nun ve [[Birleşmiş Milletler]]in düzenlediği operasyonlara katılmaktadır.<ref name="tarihce" /> Şu anda görevde bulunan |
Türk Silahlı Kuvvetleri, NATO'nun ve [[Birleşmiş Milletler]]in düzenlediği operasyonlara katılmaktadır.<ref name="tarihce" /> Şu anda görevde bulunan 30. Genelkurmay Başkanı [[Yaşar Güler]], 9 Temmuz 2018 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından bu göreve atandı. |
||
[[Türkiye Cumhurbaşkanı|Cumhurbaşkanlık]] yapan Genelkurmay başkanları İsmet İnönü, Cevdet Sunay ve Kenan Evren'dir. En uzun görev yapan Genelkurmay başkanı Fevzi Çakmak<ref name="cakmak" >[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/konular/fevzi_cakmak.htm TSK, "Fevzi Çakmak" biyografisi.]</ref>, en kısa görev yapan ise Ragıp Gümüşpala'dır. Ragıp Gümüşpala, [[Millî Birlik Komitesi]] tarafından emekliye |
[[Türkiye Cumhurbaşkanı|Cumhurbaşkanlık]] yapan Genelkurmay başkanları İsmet İnönü, Cevdet Sunay ve Kenan Evren'dir. En uzun görev yapan Genelkurmay başkanı Fevzi Çakmak<ref name="cakmak" >[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/konular/fevzi_cakmak.htm TSK, "Fevzi Çakmak" biyografisi.]</ref>, en kısa görev yapan ise Ragıp Gümüşpala'dır. Ragıp Gümüşpala, [[Millî Birlik Komitesi]] tarafından emekliye sevk edildi ve sadece 62 gün Genelkurmay başkanlığı yapmış oldu.<ref name="gumuspala" >[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/konular/ragip_gumuspala.htm TSK, "Ragıp Gümüşpala" biyografisi.]</ref> |
||
== Başkanlar listesi == |
== Başkanlar listesi == |
||
214. satır: | 214. satır: | ||
| [[Dosya:Hulusi Akar (cropped version).jpg|75px]] |
| [[Dosya:Hulusi Akar (cropped version).jpg|75px]] |
||
| 18 Ağustos 2015 |
| 18 Ağustos 2015 |
||
| 9 Temmuz 2018 |
|||
⚫ | |||
| [[Fırat Kalkanı Harekatı]].<ref>[http://www.tsk.tr/3_basin_yayin_faaliyetleri/3_6_toplantilar/2015/yas_agustos/yas_biyografi_2015.html#b1 TSK, "Hulusi Akar" biyografisi.]</ref> |
| [[Fırat Kalkanı Harekatı]].<ref>[http://www.tsk.tr/3_basin_yayin_faaliyetleri/3_6_toplantilar/2015/yas_agustos/yas_biyografi_2015.html#b1 TSK, "Hulusi Akar" biyografisi.]</ref> |
||
|- |
|||
! 30 |
|||
| Orgeneral [[Yaşar Güler]] |
|||
| [[Dosya:Yaşar Güler (2018).jpg|75px]] |
|||
| 9 Temmuz 2018 |
|||
⚫ | |||
| [[Fırat Kalkanı Harekatı]]. |
|||
|- |
|- |
||
|} |
|} |
Sayfanın 21.44, 10 Temmuz 2018 tarihindeki hâli
Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, Kurtuluş Savaşı zamanında düzenli ordunun komuta ihtiyacı sonucunda kurulmuş olan ve resmî olarak Türkiye'yi korumakla görevlendirilen askeri kuruluştur.[1] Ek olarak görevleri arasında insani yardım ve kriz yönetimi de bulunmaktadır.[1] İlk Genelkurmay Başkanı Orgeneral İsmet İnönü'dür.[2] Genelkurmay Başkanlığı, Kara, Hava, Deniz, Jandarma ve Sahil Güvenlik olmak üzere beş ana komuta merkezinden oluşmaktadır. Jandarma ile Sahil Güvenlik, barış zamanında İçişleri Bakanlığı'na bağlıdır.[3]
1952 yılında Türkiye'nin NATO'ya katılmasıyla beraber Türk Silahlı Kuvvetleri'nde modernizasyon çalışmaları başlamıştır.[4] 1960 yılında silahlı kuvvetler, Türkiye'nin görmüş olduğu ilk askeri darbeyi gerçekleştirdi ve anayasayı değiştirdi.[5] Bu ihtilali Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç ile kuvvet komutanlarının imzasını taşıyan 12 Mart muhtırası izledi ve hükümet düşürüldü. 1974 Kıbrıs Harekatı'nın ardından oluşan siyasi kargaşa ortamı[6] sonucunda 12 Eylül Darbesi gerçekleşti. Sıkıyönetim ilan edilerek bir takım siyasi kuruluşlar feshedildi ve Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, devlet başkanı oldu.[6][7] Askeri yönetimde 650 bin kişi gözaltına alındı, 1011 kişi mahkeme kararı olmadığı halde öldü veya öldürüldü.[8][9]
Türk Silahlı Kuvvetleri, NATO'nun ve Birleşmiş Milletlerin düzenlediği operasyonlara katılmaktadır.[4] Şu anda görevde bulunan 30. Genelkurmay Başkanı Yaşar Güler, 9 Temmuz 2018 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından bu göreve atandı.
Cumhurbaşkanlık yapan Genelkurmay başkanları İsmet İnönü, Cevdet Sunay ve Kenan Evren'dir. En uzun görev yapan Genelkurmay başkanı Fevzi Çakmak[10], en kısa görev yapan ise Ragıp Gümüşpala'dır. Ragıp Gümüşpala, Millî Birlik Komitesi tarafından emekliye sevk edildi ve sadece 62 gün Genelkurmay başkanlığı yapmış oldu.[11]
Başkanlar listesi
# | Komutan | Fotoğraf | Göreve Başlangıcı | Görev Bitişi | Katıldığı muharebeler |
---|---|---|---|---|---|
1 | Mirliva İsmet İnönü | 3 Mayıs 1920 | 10 Kasım 1921 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[12] | |
2 | Mareşal Fevzi Çakmak | 5 Ağustos 1921 | 12 Ocak 1944 | Arnavutluk isyanının bastırılması, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[10] | |
3 | Orgeneral Kâzım Orbay | 12 Ocak 1944 | 30 Temmuz 1946 | 31 Mart Ayaklanması'nın bastırılması, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[13] | |
4 | Orgeneral Salih Omurtak | 1 Ağustos 1946 | 8 Haziran 1949 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[14] | |
5 | Orgeneral Nafiz Gürman | 10 Haziran 1949 | 6 Haziran 1950 | Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[15] | |
6 | Orgeneral Nuri Yamut | 5 Haziran 1950 | 10 Nisan 1954 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[16] | |
7 | Orgeneral Nurettin Baransel | 28 Mayıs 1954 | 25 Ağustos 1955 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[17] | |
8 | Orgeneral Hakkı Tunaboylu | 25 Ağustos 1955 | 10 Ekim 1957 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[18] | |
9 | Orgeneral Feyzi Mengüç | 11 Ekim 1957 | 22 Ağustos 1958 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[19] | |
10 | Orgeneral Rüştü Erdelhun | 23 Ağustos 1958 | 27 Mayıs 1960 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[20] | |
11 | Orgeneral Ragıp Gümüşpala | 3 Haziran 1960 | 4 Ağustos 1960 | I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve Şeyh Sait İsyanı'nın bastırılması.[11] | |
12 | Orgeneral Cevdet Sunay | 4 Ağustos 1960 | 16 Mart 1966 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[21] | |
13 | Orgeneral Cemal Tural | 16 Mart 1966 | 16 Mart 1969 | Katıldığı bir muharebe yok.[22] | |
14 | Orgeneral Memduh Tağmaç | 16 Mart 1969 | 29 Ağustos 1972 | Katıldığı bir muharebe yok.[23] | |
15 | Orgeneral Faruk Gürler | 29 Ağustos 1972 | 6 Mart 1973 | Katıldığı bir muharebe yok.[24] | |
16 | Orgeneral Semih Sancar | Dosya:Semih Sancar.PNG | 6 Mart 1973 | 7 Mart 1978 | Kıbrıs Harekatı[25] |
17 | Orgeneral Kenan Evren | 7 Mart 1978 | 1 Temmuz 1983 | Katıldığı bir muharebe yok.[26] | |
18 | Orgeneral Nurettin Ersin | 1 Temmuz 1983 | 6 Aralık 1983 | Kıbrıs Harekatı.[27] | |
19 | Orgeneral Necdet Üruğ | 6 Aralık 1983 | 2 Temmuz 1987 | Katıldığı bir muharebe yok.[28] | |
20 | Orgeneral Necip Torumtay | 24 Temmuz 1987 | 3 Aralık 1990 | Katıldığı bir muharebe yok.[29] | |
21 | Orgeneral Doğan Güreş | 6 Aralık 1990 | 30 Ağustos 1994 | Katıldığı bir muharebe yok.[30] | |
22 | Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı | 30 Ağustos 1994 | 30 Ağustos 1998 | Katıldığı bir muharebe yok.[31] | |
23 | Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu | 30 Ağustos 1998 | 28 Ağustos 2002 | Katıldığı bir muharebe yok.[32] | |
24 | Orgeneral Hilmi Özkök | 28 Ağustos 2002 | 28 Ağustos 2006 | Katıldığı bir muharebe yok.[33] | |
25 | Orgeneral Yaşar Büyükanıt | 28 Ağustos 2006 | 28 Ağustos 2008 | Katıldığı bir muharebe yok.[34] | |
26 | Orgeneral İlker Başbuğ | 28 Ağustos 2008 | 27 Ağustos 2010 | Katıldığı bir muharebe yok.[35] | |
27 | Orgeneral Işık Koşaner | 27 Ağustos 2010 | 29 Temmuz 2011 | Katıldığı bir muharebe yok.[36] | |
28 | Orgeneral Necdet Özel | 29 Temmuz 2011 | 18 Ağustos 2015 | Katıldığı bir muharebe yok.[37] | |
29 | Orgeneral Hulusi Akar | 18 Ağustos 2015 | 9 Temmuz 2018 | Fırat Kalkanı Harekatı.[38] | |
30 | Orgeneral Yaşar Güler | Dosya:Yaşar Güler (2018).jpg | 9 Temmuz 2018 | Görevde | Fırat Kalkanı Harekatı. |
- 1 Şeref/Savaş zamanı rütbesi.
Ayrıca bakınız
- Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay II. Başkanları listesi
- Türk Kara Kuvvetleri Komutanları listesi
- Türk Hava Kuvvetleri Komutanları listesi
- Türk Deniz Kuvvetleri Komutanları listesi
- Türk Jandarma Genel Komutanları listesi
- Türk Sahil Güvenlik Komutanları listesi
- 1. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- 2. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- 3. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- Ege Ordusu komutanları listesi
Kaynakça
- Listede kaynak olarak TSK, "Genelkurmay Başkanları" başlıklı liste kullanılmıştır.
- ^ a b TSK, "Görevi" başlıklı internet yazısı.
- ^ TSK, "Genelkurmay Başkanları" başlıklı liste.
- ^ TSK, "Kuvvet Yapısı" başlıklı internet yazısı.
- ^ a b TSK, "Tarihçe" başlıklı internet metni.
- ^ TBMM resmi sitesi, "27 Mayıs ihtilali ile ülke yönetimine el koyan güç" başlıklı metin (Arşivlenmiş sayfadır).
- ^ a b CNN Türk, "Bir gecede değişimin adı: 12 Eylül Darbesi" başlıklı internet yazısı.
- ^ TSK, Kenan Evren biyografisi.
- ^ CNN Türk, "12 Eylül darbesinin bilançosu" başlıklı internet yazısı.
- ^ Ntvmsnbc, "12 Eylül’ün bilançosu" başlıklı internet haberi.
- ^ a b TSK, "Fevzi Çakmak" biyografisi.
- ^ a b TSK, "Ragıp Gümüşpala" biyografisi.
- ^ TSK, "İsmet İnönü" biyografisi.
- ^ TSK, "Kazım Orbay" biyografisi.
- ^ TSK, "Salih Omurtak" biyografisi.
- ^ TSK, "Nafız Gürman" biyografisi.
- ^ TSK, "Nuri Yamut" biyografisi.
- ^ TSK, "Nurettin Baransel" biyografisi.
- ^ TSK, "İsmail Hakkı Tunaboylu" biyografisi.
- ^ TSK, "Feyzi Mengüç" biyografisi.
- ^ TSK, "Rüştü Erdelhun" biyografisi.
- ^ TSK, "Cevdet Sunay" biyografisi.
- ^ TSK, "Cemal Tural" biyografisi.
- ^ TSK, "Memduh Tağmaç" biyografisi.
- ^ TSK, "Faruk Gürler" biyografisi.
- ^ TSK, "Semih Sancar" biyografisi.
- ^ TSK, "Kenan Evren" biyografisi.
- ^ TSK, "Nurettin Ersin" biyografisi.
- ^ TSK, "Necdet Üruğ" biyografisi.
- ^ TSK, "Necip Torumtay" biyografisi.
- ^ TSK, "Doğan Güreş" biyografisi.
- ^ TSK, "İsmail Hakkı Karadayı" biyografisi.
- ^ TSK, "Hüseyin Kıvrıkoğlu" biyografisi.
- ^ TSK, "Hilmi Özkök" biyografisi.
- ^ TSK, "Yaşar Büyükanıt" biyografisi.
- ^ TSK, "İlker Başbuğ" biyografisi.
- ^ TSK, "Işık Koşaner" biyografisi.
- ^ TSK, "Necdet Özel" biyografisi.
- ^ TSK, "Hulusi Akar" biyografisi.