Ardahan (il): Revizyonlar arasındaki fark

Koordinatlar: 41°06′47″K 42°49′15″D / 41.11306°K 42.82083°D / 41.11306; 42.82083
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
(Tüm bekleyen değişiklikleri göster)
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.759.319 değişiklik
k etrafında ki → etrafındaki
→‎Güncel Nüfus Değerleri Tablosu (2016):: TÜİK 1 Şubat 2018 verileri ile güncelleme yapıldı.
30. satır: 30. satır:
2016 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 6 İlçe, 7 belediye, bu belediyelerde 39 mahalle ve ayrıca 227 köy vardır.<ref name="TÜİK 31 Ocak 2017 Verileri"/>
2016 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 6 İlçe, 7 belediye, bu belediyelerde 39 mahalle ve ayrıca 227 köy vardır.<ref name="TÜİK 31 Ocak 2017 Verileri"/>



⚫
===== Güncel Nüfus Değerleri tablosu (2016):<ref name="TÜİK 31 Ocak 2017 Verileri"/> =====

⚫
===== Güncel Nüfus Değerleri tablosu (2017):<ref>TÜİK 1 Şubat 2018 Verileri</ref> =====
Ardahan ili nüfusu: 97.096'dir. Bu nüfusun %41,4'ü şehirlerde yaşamaktadır (2017 sonu). İlin yüzölçümü 4.934 km2'dir. İlde km2'ye 20 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 33’dür.) İlde yıllık nüfus artış oranı - % 1.26 olmuştur.

2018 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 6 İlçe, 7 belediye, bu belediyelerde 39 mahalle ve ayrıca 227 köy vardır.

İlin tüm ilçelerinde nüfus azalmıştır. Nüfus azalma oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Posof (-% 3,28), Merkez (-% 0,43).


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
| colspan="11" |'''İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı'''
| colspan="11" |'''İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı'''
|-
|-
|-bgcolor="#ccccff"
|İlçe
|İlçe
|Nüfus '16
|Nüfus '17
|Nüfus Artışı %
|Nüfus Artışı %
|Belediye S.
|Belediye S.
44. satır: 52. satır:
|Köy Nüfus
|Köy Nüfus
|Şehirli %
|Şehirli %
|Alanı km²<ref name="ReferenceA"/>
|Alanı km2
|Yoğunluk
|Yoğunluk
|-
|-
|Ardahan Merkez
|Ardahan Merkez
|41.939
|41.758
|1,25
| -0,43
|1
|1
|7
|7
|21.587
|21.696
|62
|62
|20.352
|20.062
|51,5
|52,0
|1.261
|1.261
|33
|33
|-
|-
|Çıldır
|Çıldır
|9.539
|9.361
| -2,25
| -1,87
|1
|1
|9
|9
|2.598
|2.573
|34
|34
|6.941
|6.788
|27,2
|27,5
|988
|988
|10
|9
|-
|-
|Damal
|Damal
|5.369
|5.345
| -3,33
| -0,45
|1
|1
|8
|8
|2.993
|2.983
|7
|7
|2.376
|2.362
|55,7
|55,8
|165
|165
|33
|32
|-
|-
|Göle
|Göle
|25.679
|25.178
| -2,19
| -1,95
|2
|2
|8
|8
|8.239
|8.160
|49
|49
|17.440
|17.018
|32,1
|32,4
|1.290
|1.290
|20
|20
|-
|-
|Hanak
|Hanak
|9.019
|8.887
| -3,07
| -1,46
|1
|1
|6
|6
|2.924
|2.860
|26
|26
|6.095
|6.027
|32,4
|32,2
|647
|647
|14
|14
|-
|-
|Posof
|Posof
|6.790
|6.567
| -2,60
| -3,28
|1
|1
|1
|1
|1.954
|1.959
|49
|49
|4.836
|4.608
|28,8
|29,8
|583
|583
|12
|11
|-
|-
|'''ARDAHAN'''
|'''ARDAHAN '''
|'''98.335'''
|'''97.096'''
|'''-0,94'''
|'''-1,26'''
|'''7'''
|'''7'''
|'''39'''
|'''39'''
|'''40.295'''
|'''40.231'''
|'''227'''
|'''227'''
|'''58.040'''
|'''56.865'''
|'''41,0'''
|'''41,4'''
|'''4.934'''
|'''4.934'''
|'''20'''
|'''20'''

Sayfanın 10.52, 11 Şubat 2018 tarihindeki hâli

Bu madde Ardahan il sınırları içindeki tüm bölgeyi kapsamaktadır. Başlığın diğer anlamları için Ardahan (anlam ayrımı) sayfasına gidiniz.
Ardahan
İl
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu
İdare
 • Valiİbrahim Özefe[1]
Yüzölçümü
 • Toplam5.576 km²
Nüfus
 • Toplam100.809
 • Yoğunluk20.36/km²
 • Kır
64.208
 • Şehir
36601
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu478
İl plaka kodu75
Resmî site
ardahan.gov.tr

Ardahan ili, Türkiye'nin kuzeydoğu köşesinde Doğu Anadolu Bölgesi'nde ve kısmen Doğu Karadeniz'de bulunan, Gürcistan sınırında kurulmuş olan bir il. Batısında Artvin, güneybatısında Erzurum, güneyinde Kars illeri ve doğuda Gürcistan Cumhuriyeti ile sınır teşkil etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti'nin Kafkaslar'a açılan kapısıdır.

1924 yılında il olmuştur. 1926 yılında Kars iline bağlı bir ilçe olmuştur. 1992 yılında Kars ilinden ayrılarak tekrar il olmuştur.

Ardahan, ilin coğrafi yapısı ve tarihi geçmişinden kaynaklanan kendine özgü doğal ve tarihi değerlere sahiptir. Ardahan Doğu Anadolu Bölgesi'ne has doğal yapısı ve ikliminin yanında Doğu Karadeniz Bölümü'nün topografyasına, iklimine ve bitki örtüsüne geçiş yerleri ile farklı güzellikleri bir arada barındırmaktadır. Yüksek ovaları, akarsuları, ormanları, zengin çiçek çeşitliliğine sahip yaylaları ve iki gölü ile Ardahan keşfedilmeyi bek­leyen bir doğa cennetidir.

Nüfus

Nüfusun büyük çoğunluğunu Kıpçak kökenli Ahıska Türkleri oluşturur. Geriye kalan kısım ise Kürtler, Terekemeler ve Alevi-Türkmenler'den oluşur. Bunun dışında az da olsa Kafkas halkları da mevcuttur. Bölge itibarıyla soğuk, elverişsiz iklimi ve işsizliğin de olması nedeniyle dışarıya çok göç vermiştir. Ardahan İli Nüfusu: 98.335'dir. Bu nüfusun %41'i şehirlerde yaşamaktadır (2016 sonu)[3]. İlin yüzölçümü 4.934 km²'dir [4]. İlde km²'ye 20 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 33’dür.) Merkez ilçe dışında, ilin bütün ilçelerinde ve genelde nüfus azalmıştır. (%-0,94)[3] 2016 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 6 İlçe, 7 belediye, bu belediyelerde 39 mahalle ve ayrıca 227 köy vardır.[3]


Güncel Nüfus Değerleri tablosu (2017):[5]

Ardahan ili nüfusu: 97.096'dir. Bu nüfusun %41,4'ü şehirlerde yaşamaktadır (2017 sonu). İlin yüzölçümü 4.934 km2'dir. İlde km2'ye 20 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 33’dür.) İlde yıllık nüfus artış oranı - % 1.26 olmuştur.

2018 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 6 İlçe, 7 belediye, bu belediyelerde 39 mahalle ve ayrıca 227 köy vardır.

İlin tüm ilçelerinde nüfus azalmıştır. Nüfus azalma oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Posof (-% 3,28), Merkez (-% 0,43).

İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı
İlçe Nüfus '17 Nüfus Artışı % Belediye S. Mah.Say. Şehir nüfus Köy Say. Köy Nüfus Şehirli  % Alanı km2 Yoğunluk
Ardahan Merkez 41.758 -0,43 1 7 21.696 62 20.062 52,0 1.261 33
Çıldır 9.361 -1,87 1 9 2.573 34 6.788 27,5 988 9
Damal 5.345 -0,45 1 8 2.983 7 2.362 55,8 165 32
Göle 25.178 -1,95 2 8 8.160 49 17.018 32,4 1.290 20
Hanak 8.887 -1,46 1 6 2.860 26 6.027 32,2 647 14
Posof 6.567 -3,28 1 1 1.959 49 4.608 29,8 583 11
ARDAHAN 97.096 -1,26 7 39 40.231 227 56.865 41,4 4.934 20

Konum

Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı[6] Alanı km²[7] Rakım mt. Merkeze Uzaklık km[8] Ulaşan Yollar[8]
Ardahan Merkez 1.261 1.799 0 -28, -03
Çıldır Cumh.önce 988 1.911 44 -28, 75-01
Damal 1992 165 2.056 44 E E691/ -01
Göle Cumh.önce 1.290 2.020 44 -04, -03
Hanak 1958 647 1.826 29 E E691/ -01, 75-04
Posof Cumh.önce 583 1.546 80 E E691/ -01
ARDAHAN 1992 4.934

İklim

İl genelinde karasal iklim hakim olup; kışlar uzun, sert ve kar yağışlıdır. Yıllık ortalama sıcaklığı 3,7 °C olup, kışın –30,0 °C’nin altına iner. Türkiye’nin kuzeydoğusunda yer alan Ardahan’a yılda ortalama 550 mm yağış düşer. Sonbaharın ilk soğukları eylül ayının sonunda başlar, ilkbaharda mayıs ayının ortalarına kadar devam eder.

İlin batı ve kuzeyinde daha çok Türkiye'de Karadeniz iklimi'nin özellikleri görülür. Bu özellik bitki örtüsünde de kendini gösterir. Batı ve kuzeyde özellikle Posof ilçesi ile Artvin’e komşu olan yörelerde ormanlıklar ve çalılar yer alırken, Ardahan'in güney kesimlerinde çayır ve meralar yaygınlık göstermektedir.

Göle ovasında kışlar ağır geçer. Bu saha Türkiye’nin en soğuk yerlerinden sayılan Sarıkamış’a oranla daha soğuktur. Her tarafı yüksek dağlarla çevrilmiş çanak biçimindeki ovada kışın hava akımı az olur. Bu durumda soğuyan ve ağırlaşan hava aşağıya doğru hareket eder ve sıcaklık kaybına uğrayarak dondurucu bir hal alır. Böylece Toprak örtüsü ve bataklıklar donar. Ovayı kuşatan ve biraz esinti gören dağların yamaçları daha az soğuktur. Kış aylarında bazen ovanın içerisini kalın bir sis tabakası örter ve etrafındaki dağlardan bakılınca burası adeta bir deniz gibi gözükür. Bu ovaya kışın en soğuk rüzgâr kuzeybatıdan gelir ve buna "Ardahan Yeli" denir.

Etrafı dağlarla çevrili olan ve ortalama 1500 m yükseklikte Posof İlçemizde ise Doğu Karadeniz ikliminin sert şekli hüküm sürer. Burada mikro-klima tipi iklim hakim olup, kışlar yağışlı, yazlar ise sıcak geçmektedir. Bu iklimin en belirgin özelliği yağışlarıdır. Bu alana her mevsimde yağış düşer. Sahada altı ay kış mevsimi yaşanır. Bu esnada yağışlar hep kar halindedir ve boldur. Mayıs'a kadar kar yağdığı da olur. İlkbaharda ve sonbaharda sisler oluşur. Yaz mevsimi esnasında yağmur eksik olmaz. Sıcaklık yağışlardan ve havanın sık sık bulutlu kalışından etkilenir. Yaz mevsimi adeta bir ilkbahar serinliğindedir. Durum böyle olunca buralarda geniş ormanların varlığı kendiliğinden oluşur. Açık kalan yerler ve vadiler devamlı bir yeşillik içerisindedir.

İdari yönetim

Milletvekilleri

Ardahan ili Türkiye Büyük Millet Meclisi' nde iki milletvekilliği ile temsil edilmektedir. Yapılan 7 Haziran 2015 Genel Seçimler' inde Ardahan ilini temsil edecek milletvekilleri ve partileri şöyledir

İlçe ve Belde Belediye Başkanları
Belde Belediye Başkanları

Ekonomi

Ardahan ilinde çayır-mera alanlarının fazla olması, sanayi merkezlerinin ilden uzak olması ve diğer nedenlerle Ardahan ilinde tarım ve hayvancılık faaliyetleri öne çıkmıştır.

İl genelinde tarımsal faaliyetlerden çok hayvancılık faaliyetleri öne çıkmaktadır. Elma, armut, mısır, vişne gibi tarım ürünlerinin tamamına yakını Posof ilçesinde yetiştirilmektedir.

İl genelinde buğday, arpa gibi tahıl ürünleri yetiştirilmektedir. Ancak endüstriyel tarım yapılmamaktadır.

Tarım ürünlerinin tamamına yakını organiktir.

Ardahan ili, iklim durumu, çayır ve meraların varlığı gibi nedenlerle hayvancılığa elverişli bir yapıdadır. İklim şartları yem bitkisi üretimine elvermektedir.

İl genelinde büyük ve küçükbaş hayvancılık, mera hayvancılığı şeklinde yapılmaktadır. Ardahan’da çok sayıda kümes hayvanı beslenmektedir. En çok beslenen kümes hayvanı kaz'dır. Kazın dışında tavuk, ördek ve hindi de beslenmektedir.

İl genelinde sanayi neredeyse yoktur. Toplam sanayi kuruluşu sayısı 13’tür. Var olan sanayi hayvancılık sektöründe hizmet vermektedir.

Spor

Ana madde: Ardahan'da spor

2017-2018 Sezonunda, liglere katılan tek takım Serhat Ardahanspor, BAL (Bölgesel Amatör Lig) de mücadele etmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Ntv.com.tr, Valiler Kararnamesi Yayımlandı, Erişim:01 Haziran 2016
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ a b c TÜİK 31 Ocak 2017 Verileri
  4. ^ Millî Savunma Bakanlığı-Harita Genel Komutanlığı
  5. ^ TÜİK 1 Şubat 2018 Verileri
  6. ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  7. ^ Millî Savunma Bakanlığı- Haritalar Genel Komutanlığı
  8. ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü

Dış bağlantılar

Vikipedi'nin kardeş projelerinden
Ardahan (il)
hakkında daha fazla bilgi edinin
Commons'ta ara Commons'ta dosyalar
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ardahan_(il)&oldid=19525544" sayfasından alınmıştır