Apollonios (Yeni Pisagorcu filozof): Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
kaynaksız ve taraflı bilgi çıkarıldı
İçerik genişletildi
2. satır: 2. satır:
'''Tuvanalı Apollon''' ya da '''[[Tuvana Krallığı|Tuvanalı]] Apollonius''' ([[Yunanca]]: ''Ἀπολλώνιος ὁ Τυανεύς'') (d. [[15]]? - ö. [[100]]?)<ref>Maria Dzielska. ''Apollonius of Tyana in Legend and History'', Roma 1986, s. 30–38.</ref>, [[Roma İmparatorluğu]]'nun [[Kapadokya]] ilindeki [[Tuvana Krallığı|Tuvana]] ''(günümüzde [[Kemerhisar]])'' kentinde doğmuş, [[Yenipisagorculuk|yenipisagorculuğun]] en önemli temsilcilerinden [[Yunan]] [[filozof]].<br />
'''Tuvanalı Apollon''' ya da '''[[Tuvana Krallığı|Tuvanalı]] Apollonius''' ([[Yunanca]]: ''Ἀπολλώνιος ὁ Τυανεύς'') (d. [[15]]? - ö. [[100]]?)<ref>Maria Dzielska. ''Apollonius of Tyana in Legend and History'', Roma 1986, s. 30–38.</ref>, [[Roma İmparatorluğu]]'nun [[Kapadokya]] ilindeki [[Tuvana Krallığı|Tuvana]] ''(günümüzde [[Kemerhisar]])'' kentinde doğmuş, [[Yenipisagorculuk|yenipisagorculuğun]] en önemli temsilcilerinden [[Yunan]] [[filozof]].<br />
Apollon, 16 yaşındayken [[Tuvana Krallığı|Tuvana]]'dan [[Tarsus]]'a geçti. [[Tarsus]]'ta [[Pisagor]]'un okulunda okudu ve yenipisagorcu öğretinin önemli savunucularından biri olarak birçok ülkeyi dolaştı.<ref name="Kemerhisar belediye">{{Web kaynağı | url = http://www.kemerhisar.bel.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=18 | başlık = Tuvanalı Apollonius | erişimtarihi = 15 Aralık 2009 | son = Kemerhisar Belediyesi | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160624083547/http://www.kemerhisar.bel.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=18 | arşivtarihi = 24 Haziran 2016}}</ref> Bir okul kurduğu [[Efes]] kentinde öldü. Yaşamı [[İsa]] ile aynı döneme rastlayan düşünür, tarihin ilk [[vejetaryen]]i olarak biliniyor.<ref name="milliyet">{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2002/08/28/sanat/san16.html | başlık = Tyana gün ışığına çıkıyor | erişimtarihi = 15 Aralık 2009 | son = Milliyet Kültür & Sanat | arşivurl = http://web.archive.org/web/20161011092357/http://www.milliyet.com.tr/2002/08/28/sanat/san16.html | arşivtarihi = 11 Ekim 2016}}</ref> [[Filostratus]] (II) ondan sonra onun hayatını anlatan ''[[Tuvanalı Apollon'un Hayatı]]'' adlı kitabı yazmıştır.Kendisine ait kaynaklar 170-180 yılları arasında kaleme alındığı öne sürülmektedir.
Apollon, 16 yaşındayken [[Tuvana Krallığı|Tuvana]]'dan [[Tarsus]]'a geçti. [[Tarsus]]'ta [[Pisagor]]'un okulunda okudu ve yenipisagorcu öğretinin önemli savunucularından biri olarak birçok ülkeyi dolaştı.<ref name="Kemerhisar belediye">{{Web kaynağı | url = http://www.kemerhisar.bel.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=18 | başlık = Tuvanalı Apollonius | erişimtarihi = 15 Aralık 2009 | son = Kemerhisar Belediyesi | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160624083547/http://www.kemerhisar.bel.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=18 | arşivtarihi = 24 Haziran 2016}}</ref> Bir okul kurduğu [[Efes]] kentinde öldü. Yaşamı [[İsa]] ile aynı döneme rastlayan düşünür, tarihin ilk [[vejetaryen]]i olarak biliniyor.<ref name="milliyet">{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2002/08/28/sanat/san16.html | başlık = Tyana gün ışığına çıkıyor | erişimtarihi = 15 Aralık 2009 | son = Milliyet Kültür & Sanat | arşivurl = http://web.archive.org/web/20161011092357/http://www.milliyet.com.tr/2002/08/28/sanat/san16.html | arşivtarihi = 11 Ekim 2016}}</ref> [[Filostratus]] (II) ondan sonra onun hayatını anlatan ''[[Tuvanalı Apollon'un Hayatı]]'' adlı kitabı yazmıştır.Kendisine ait kaynaklar 170-180 yılları arasında kaleme alındığı öne sürülmektedir.

==Kaynaklar==
Septimius Severus'un eşi İmparatoriçe [[Julia Domna]]'nın isteği üzerine [[Sofist]] Filostratus tarafından kaleme alınan ''[[Tuvanalı Apollon'un Hayatı]]'' bilinen en ayrıntılı kaynaktır. Filostratus, eseri, imparatoriçenin ölümünden (MS 217)<ref>Philostratus; Christopher P. Jones; ''The Life of Apollonius of Tyana''; 2005; Harvard University Press; s. 2; ISBN 0-674-99613-5</ref> sonra 220ler ilâ 230larda tamamladı. Filostratus'un kitabı Apollon'un hayatı konusunda gelecek kuşakları etkilemiştir ve günümüzde de Apollon ile ilgili tartışmalarda başlıca kaynaktır. Eserin iyi yönlerinden birisi günümüzde bütün nüshaları yok olmuş olan bazı eski eserlerden bilgiler içermesidir. Bunların içinde ''Kurbanlık Sunular Üzerine'' isimli eserden alıntılar ve Apollon'a izafe edilen bazı mektuplar sayılabilir. Apollon, bu eserlerden bazılarını bizzat kaleme almış olabilir. Bunların içinde artık nüshası bulunmayan ''Pisagor'un Hayatı'' da vardır.<ref>Maria Dzielska; ''Apollonius of Tyana in Legend and History''; Roma: 1986; s. 138-146; ISBN 88-7062-599-0</ref> Filostratus'un kaynak olarak kullanmış olduğu en az iki kitap günümüzde mevcut değildir, bunlardan birisi imparatorun yardımcılarından Maximus'un yazmış olduğu ve Apollon'un, Maximus'un memleketi olan Kilikya'daki Aegaeae'daki faaliyetleri ve Moiragenes adındaki bir yazar tarafından kaleme alınmış bir Apollon biyografisidir. Ayrıca, Filostratus'un eserinden ayrı olarak Apollon'a izafe edilen bazı mektuplar günümüze ulaşmıştır.<ref name=Bowie1663-1667>E. L. Bowie; ''Apollonius of Tyana: Tradition and Reality''; (ANRW 2, no. 16, 2); 1978; s. 1663-1667</ref>

Filostratus'un kullandığını belirttiği temel kaynaklarından birisi Damis'in hatıralarıdır. Damis, Apollon'un arkadaşı ve yardımcısıydı. Bazı uzmanlar, Damis'in hatıralarının Filostratus'un uydurması olduğunu savunmaktadırlar.<ref name="Bowie1663-1667"/> Bununla birlikte, eserin gerçekten var olduğunu fakat başka birisi tarafından uydurulup Filostratus tarafından hakiki sanılarak safça kullanıldığını savunanlar da vardır.<ref>Jaap-Jan Flinterman; ''Power, Paideia and Pythagoreanism''; Amsterdam:1995; s. 79–88. Ayrıca bkz. Maria Dzielska; ''Apollonius of Tyana in Legend and History''; Roma: 1986; s. 12–13, 19–49, 141; ISBN 88-7062-599-0</ref> Filostratus, Apollon'un seyyah bir filozof olduğunu ve mucizevi işler yaptığını, genelde [[Yunanistan]] ve [[Anadolu]]'da dolaşmakla birlikte [[İtalya]], [[İspanya]], [[Kuzey Afrika]], [[Mezopotamya]], [[Hindistan]] ve [[Habeşistan]]'a da seyahat ettiğini yazmaktadır. Ayrıca İmparator Nero'nun filozofların Roma şehrine girişine yasak koymasına aldırmayarak şehre girişini ve İmparator Domitian döneminde imparatorun huzuruna çağrılışını ve imparatora karşı sert sözlerle muamele etmesini ayrıntılı olarak anlatmaktadır. Apollon, imparatora komplo kurmakla, insan kurban etmekle ve büyü yoluyla bir salgın hastalığı önceden tahmin etmekle suçlanmıştır. Filostratus eserinde, Tuvanalı Apollon'un ölümünden sonra göğe yükseltildiğini ima etmektedir.<ref>Philostratus; ''Life of Apollonius''; [http://sacred-texts.com/cla/aot/laot/laot44.htm 8.30-31]</ref>


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 17.50, 23 Ocak 2017 tarihindeki hâli

Tuvanalı Apollon

Tuvanalı Apollon ya da Tuvanalı Apollonius (Yunanca: Ἀπολλώνιος ὁ Τυανεύς) (d. 15? - ö. 100?)[1], Roma İmparatorluğu'nun Kapadokya ilindeki Tuvana (günümüzde Kemerhisar) kentinde doğmuş, yenipisagorculuğun en önemli temsilcilerinden Yunan filozof.
Apollon, 16 yaşındayken Tuvana'dan Tarsus'a geçti. Tarsus'ta Pisagor'un okulunda okudu ve yenipisagorcu öğretinin önemli savunucularından biri olarak birçok ülkeyi dolaştı.[2] Bir okul kurduğu Efes kentinde öldü. Yaşamı İsa ile aynı döneme rastlayan düşünür, tarihin ilk vejetaryeni olarak biliniyor.[3] Filostratus (II) ondan sonra onun hayatını anlatan Tuvanalı Apollon'un Hayatı adlı kitabı yazmıştır.Kendisine ait kaynaklar 170-180 yılları arasında kaleme alındığı öne sürülmektedir.

Kaynaklar

Septimius Severus'un eşi İmparatoriçe Julia Domna'nın isteği üzerine Sofist Filostratus tarafından kaleme alınan Tuvanalı Apollon'un Hayatı bilinen en ayrıntılı kaynaktır. Filostratus, eseri, imparatoriçenin ölümünden (MS 217)[4] sonra 220ler ilâ 230larda tamamladı. Filostratus'un kitabı Apollon'un hayatı konusunda gelecek kuşakları etkilemiştir ve günümüzde de Apollon ile ilgili tartışmalarda başlıca kaynaktır. Eserin iyi yönlerinden birisi günümüzde bütün nüshaları yok olmuş olan bazı eski eserlerden bilgiler içermesidir. Bunların içinde Kurbanlık Sunular Üzerine isimli eserden alıntılar ve Apollon'a izafe edilen bazı mektuplar sayılabilir. Apollon, bu eserlerden bazılarını bizzat kaleme almış olabilir. Bunların içinde artık nüshası bulunmayan Pisagor'un Hayatı da vardır.[5] Filostratus'un kaynak olarak kullanmış olduğu en az iki kitap günümüzde mevcut değildir, bunlardan birisi imparatorun yardımcılarından Maximus'un yazmış olduğu ve Apollon'un, Maximus'un memleketi olan Kilikya'daki Aegaeae'daki faaliyetleri ve Moiragenes adındaki bir yazar tarafından kaleme alınmış bir Apollon biyografisidir. Ayrıca, Filostratus'un eserinden ayrı olarak Apollon'a izafe edilen bazı mektuplar günümüze ulaşmıştır.[6]

Filostratus'un kullandığını belirttiği temel kaynaklarından birisi Damis'in hatıralarıdır. Damis, Apollon'un arkadaşı ve yardımcısıydı. Bazı uzmanlar, Damis'in hatıralarının Filostratus'un uydurması olduğunu savunmaktadırlar.[6] Bununla birlikte, eserin gerçekten var olduğunu fakat başka birisi tarafından uydurulup Filostratus tarafından hakiki sanılarak safça kullanıldığını savunanlar da vardır.[7] Filostratus, Apollon'un seyyah bir filozof olduğunu ve mucizevi işler yaptığını, genelde Yunanistan ve Anadolu'da dolaşmakla birlikte İtalya, İspanya, Kuzey Afrika, Mezopotamya, Hindistan ve Habeşistan'a da seyahat ettiğini yazmaktadır. Ayrıca İmparator Nero'nun filozofların Roma şehrine girişine yasak koymasına aldırmayarak şehre girişini ve İmparator Domitian döneminde imparatorun huzuruna çağrılışını ve imparatora karşı sert sözlerle muamele etmesini ayrıntılı olarak anlatmaktadır. Apollon, imparatora komplo kurmakla, insan kurban etmekle ve büyü yoluyla bir salgın hastalığı önceden tahmin etmekle suçlanmıştır. Filostratus eserinde, Tuvanalı Apollon'un ölümünden sonra göğe yükseltildiğini ima etmektedir.[8]

Kaynakça

  1. ^ Maria Dzielska. Apollonius of Tyana in Legend and History, Roma 1986, s. 30–38.
  2. ^ Kemerhisar Belediyesi. "Tuvanalı Apollonius". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2009. 
  3. ^ Milliyet Kültür & Sanat. "Tyana gün ışığına çıkıyor". 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2009. 
  4. ^ Philostratus; Christopher P. Jones; The Life of Apollonius of Tyana; 2005; Harvard University Press; s. 2; ISBN 0-674-99613-5
  5. ^ Maria Dzielska; Apollonius of Tyana in Legend and History; Roma: 1986; s. 138-146; ISBN 88-7062-599-0
  6. ^ a b E. L. Bowie; Apollonius of Tyana: Tradition and Reality; (ANRW 2, no. 16, 2); 1978; s. 1663-1667
  7. ^ Jaap-Jan Flinterman; Power, Paideia and Pythagoreanism; Amsterdam:1995; s. 79–88. Ayrıca bkz. Maria Dzielska; Apollonius of Tyana in Legend and History; Roma: 1986; s. 12–13, 19–49, 141; ISBN 88-7062-599-0
  8. ^ Philostratus; Life of Apollonius; 8.30-31