Saponin: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Arşiv bağlantısı eklendi |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Solanine chemical structure.png|thumb|''[[Solanum nigrum]]''{{'}}da bulunan [[solanin]] adlı saponinin kimyasal yapısı.]] |
[[Dosya:Solanine chemical structure.png|thumb|''[[Solanum nigrum]]''{{'}}da bulunan [[solanin]] adlı saponinin kimyasal yapısı.]] |
||
'''Saponinler''' çeşitli [[bitki]] türlerinde bulunan bir kimyasal bileşik sınıfıdır. Fenomenolojik olarak sulu çözeltilerle karıştırıldığında sabun benzeri kalıcı köpük bırakan [[amfifil]] [[glikozit]]ler olarak gruplandırılırken yapısal olarak da [[lipofil]] [[triterpen]] türevleri birleşik bir ya da daha fazla [[hidrofili|hidrofil]] çekirdek glikozitler olarak sınıflandırılır.<ref name=hosettman>{{Kitap kaynağı |ad=K. |soyadı=Hostettmann |coauthors=A. Marston |başlık=Saponins |yayıncı=Cambridge University Press |yer=Cambridge |yıl=1995 |sayfa=3ff |isbn=0-521-32970-1 |oclc=29670810}}</ref><ref name=cornell>{{Web kaynağı |url=http://www.ansci.cornell.edu/plants/toxicagents/saponin.html |başlık=Saponins |tarih=14 Ağustos 2008 |yayıncı=Cornell University}}</ref><ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Kocaoğlu Güçlü|ad=Berrin|ortakyazarlar=Fatma Uyanık|başlık=Saponinler ve Biyolojik Önemi|dergi=Erciyes Üniv Vet Fak Derg|yıl=2004|cilt=1|sayı=2|sayfalar=125-131|url=http://ercivet.erciyes.edu.tr/arsiv/2004-2/8-saponinler-ve-Biyolojik-onemi.pdf|erişimtarihi=9 Haziran 2014|biçim=pdf}}</ref> Soğukkanlı hayvanlarda zehirli etki gösterirler ayrıca [[antifungal]] ve [[antibiyotik]] etkiye sahiptirler.<ref name=KVD>{{dergi kaynağı|soyadı=Küçükkurt|ad=İsmail|ortakyazarlar=A. Fatih Fidan|başlık=Saponinler ve Bazı Biyolojik Etkileri|dergi=Kocatepe Veteriner Dergisi|yıl=2008|cilt=1|sayfalar=89-98|url=http://www.aku.edu.tr/AKU/DosyaYonetimi/VETDERGI/2008%201%201/20%20Saponinler%20ve%20Baz%C4%B1%20Biyolojik%20Etkileri-K%C3%BC%C3%A7%C3%BCkkurt%20ve%20Fidan.pdf|biçim=pdf}}</ref> Yüksek oranda saponin içeren bitkiler acı bir tat verdiğinden hayvanlar ve insanlar tarafından tüketilmezler.<ref name=KVD/> |
'''Saponinler''' çeşitli [[bitki]] türlerinde bulunan bir kimyasal bileşik sınıfıdır. Fenomenolojik olarak sulu çözeltilerle karıştırıldığında sabun benzeri kalıcı köpük bırakan [[amfifil]] [[glikozit]]ler olarak gruplandırılırken yapısal olarak da [[lipofil]] [[triterpen]] türevleri birleşik bir ya da daha fazla [[hidrofili|hidrofil]] çekirdek glikozitler olarak sınıflandırılır.<ref name=hosettman>{{Kitap kaynağı |ad=K. |soyadı=Hostettmann |coauthors=A. Marston |başlık=Saponins |yayıncı=Cambridge University Press |yer=Cambridge |yıl=1995 |sayfa=3ff |isbn=0-521-32970-1 |oclc=29670810}}</ref><ref name=cornell>{{Web kaynağı | url = http://www.ansci.cornell.edu/plants/toxicagents/saponin.html | başlık = Saponins | tarih = 14 Ağustos 2008 | yayıncı = Cornell University | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150823132258/http://www.ansci.cornell.edu:80/plants/toxicagents/saponin.html | arşivtarihi = 23 Ağustos 2015}}</ref><ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Kocaoğlu Güçlü|ad=Berrin|ortakyazarlar=Fatma Uyanık|başlık=Saponinler ve Biyolojik Önemi|dergi=Erciyes Üniv Vet Fak Derg|yıl=2004|cilt=1|sayı=2|sayfalar=125-131|url=http://ercivet.erciyes.edu.tr/arsiv/2004-2/8-saponinler-ve-Biyolojik-onemi.pdf|erişimtarihi=9 Haziran 2014|biçim=pdf}}</ref> Soğukkanlı hayvanlarda zehirli etki gösterirler ayrıca [[antifungal]] ve [[antibiyotik]] etkiye sahiptirler.<ref name=KVD>{{dergi kaynağı|soyadı=Küçükkurt|ad=İsmail|ortakyazarlar=A. Fatih Fidan|başlık=Saponinler ve Bazı Biyolojik Etkileri|dergi=Kocatepe Veteriner Dergisi|yıl=2008|cilt=1|sayfalar=89-98|url=http://www.aku.edu.tr/AKU/DosyaYonetimi/VETDERGI/2008%201%201/20%20Saponinler%20ve%20Baz%C4%B1%20Biyolojik%20Etkileri-K%C3%BC%C3%A7%C3%BCkkurt%20ve%20Fidan.pdf|biçim=pdf}}</ref> Yüksek oranda saponin içeren bitkiler acı bir tat verdiğinden hayvanlar ve insanlar tarafından tüketilmezler.<ref name=KVD/> |
||
==Kaynakları== |
==Kaynakları== |
||
Sayfanın 13.30, 25 Haziran 2016 tarihindeki hâli
Saponinler çeşitli bitki türlerinde bulunan bir kimyasal bileşik sınıfıdır. Fenomenolojik olarak sulu çözeltilerle karıştırıldığında sabun benzeri kalıcı köpük bırakan amfifil glikozitler olarak gruplandırılırken yapısal olarak da lipofil triterpen türevleri birleşik bir ya da daha fazla hidrofil çekirdek glikozitler olarak sınıflandırılır.[1][2][3] Soğukkanlı hayvanlarda zehirli etki gösterirler ayrıca antifungal ve antibiyotik etkiye sahiptirler.[4] Yüksek oranda saponin içeren bitkiler acı bir tat verdiğinden hayvanlar ve insanlar tarafından tüketilmezler.[4]
Kaynakları
Saponinler, tarih boyunca yalnızca bitki kaynaklı oldukları düşünülmüştür ancak denizde yaşayan denizyıldızı gibi organizmaların da saponin ürettiği görülmüştür.[1][5] Saponinler birçok bitkide bulunur[1] ve adları, kökleri tarihte sabun olarak kullanılmış olan Karanfilgiller'den Saponaria cinsi bitkilerden gelmektedir.[2] Saponinler ayrıca Sapindaceae, Aceraceae ve Hippocastanaceae familyalarında da bulunur.
Notlar
- ^ a b c Hostettmann, K. (1995). Saponins. Cambridge: Cambridge University Press. s. 3ff. ISBN 0-521-32970-1. OCLC 29670810. Bilinmeyen parametre
|coauthors=görmezden gelindi (yardım) - ^ a b "Saponins". Cornell University. 14 Ağustos 2008. 23 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kocaoğlu Güçlü, Berrin (2004). "Saponinler ve Biyolojik Önemi" (pdf). Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 1 (2). ss. 125-131. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
- ^ a b Küçükkurt, İsmail (2008). "Saponinler ve Bazı Biyolojik Etkileri" (pdf). Kocatepe Veteriner Dergisi. Cilt 1. ss. 89-98.
- ^ Riguera, Ricardo (Ağustos 1997). "Isolating bioactive compounds from marine organisms". Journal of Marine Biotechnology. 5 (4). ss. 187–193.