Thesmophoriazusae

 Thesmophoriazusae (Yunanca: Θεσμοφοριάζουσαι Thesmophoriazousai; İngilizce: meaning Women Celebrating the Festival of the Thesmophoria; Türkçe: Thesmophoria Festivalini Kutlayan Kadınlar, veya kısaca Kadınlar Şenlikte) bir komedya olup, Antik Yunan döneminin meşhur şairi Aristofanes tarafından yazılmıştır. ;lk olarak M.Ö.411 senesinde, Dionysia şehrinde oynanmıştır. Katıldığı yarışmada ödül alıp almadığı kesin olarak bilinmemektedir. Fakat yine de, Aristofanes'in, Atina toplumunu konu aldığı en güzel parodilerden biri olarak addedilir, özellikle; erkek egemen bir toplumda kadın-erkek rollerinin değişkenlik göstermesi, popüler sanatçıların kibirli halleri, ve sıradan Atinalıların cahilce ve bencilce hareketleri, ve bunun gibi pek çok konu mizahi bir tarzda işlenmektedir. Aynı zamanda, Eski Komedya tarzının karakteristiklerini ustaca işleyen bir yapıya sahiptir. Bu oyun, yine kadın-argosu bir dil barındıran bir diğer oyunu olan Lysistrata ile aynı sene içinde sahneye koyulmuştur.

Oyun kurgusu – the plot

Festivaldeki kadınlar bugün

Beni öldürecekler onları aşağıladığım için!

Euripides'in ettiği böylesine bir ifade, oyun kurgusunun ana temasını oluşturmaktadır. Atinalı kadınlar, onun oyunlarındaki kadın karakterlerin, seks düşkünü, sapkınlık ve hilelerle dolu gösterilmesinden dolayı çok öfkelidirler. Bu sebeple de, Demeter adına her yıl düzenlenen Thesmophoria festivalinde bir araya geldikleri vakit, Euripides'ten öç almak ve hatta cezasına dair bir hüküm vermek için bir toplantı düzenlerler.

Kadınların öfkesinden ve gücünden çekinen Euripides ise, yine bir tragedya yazarı olan Agathon'dan yardım ister; şenliğe gizlice gidip kadınların toplantısını gözetlemek ve hatta onun adına savunma yapması için yardım talep eder. Agathon ise zaten bir kadın gibi giyinmiştir, yeni bir tragedyası için hazırlık yapmaktadır, fakat 'göz kamaştırıcı' güzelliğinden ötürü, Atinalı kadınların onu kıskanacağını ve bu yüzden de festival alanına sokmayacaklarını iddia ederek yardımını reddeder. Bu durumda, Euripides'in yaşlı kayınbabası (oyun içinde Mnesilochus isimli karakter) yardım elini uzatır, aksi bir karakter olması itibariyle Agathon'a da gıcık olmuştur zaten. Fakat, oyunun bundan sonraki bölümlerinde Mnesilochus'un başına gelmedik şey kalmaz. İlk olarak, her şey Euripides'in onu traş edip kadın kılığına sokmasıyla başlar. Sonra da, gizlice kadınların toplantısına gönderir onu, ve izleyenleri kahkahalara boğan bir sürü sahneye tanık oluruz elbette. 

Çeviriler

• George Theodoridis, 2007 – İngilizce çevirisi: full text 
  
• Kadınlar Şenlikte, Türkçe'ye eviren & çeviren Yılmaz Güleryüz (Sınırsız Kitap, Ankara, 2016)