Ragıp Gümüşpala: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
8. satır: | 8. satır: | ||
|başlık= |
|başlık= |
||
|takma_adı= |
|takma_adı= |
||
|bağlılığı={{ |
|bağlılığı={{bayrakülke|Osmanlı İmparatorluğu|name=Osmanlı}} (1917-1920)<br />{{bayrakülke|Türkiye}} (1920-1960) |
||
|hizmet_yılları=1917-1960 |
|hizmet_yılları=1917-1960 |
||
|rütbesi=[[Orgeneral]] |
|rütbesi=[[Orgeneral]] |
||
|komuta_ettikleri=[[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]] |
|komuta_ettikleri=65. Tümen Piyade Tugayı, 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, 65. Tümen, [[7. Kolordu (Türkiye)|7. Kolordu]], [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]] |
||
|birimleri= |
|birimleri= |
||
|savaşları=[[I. Dünya Savaşı]] <br /> [[Kurtuluş Savaşı]] |
|savaşları=[[I. Dünya Savaşı]] <br /> [[Türk Kurtuluş Savaşı]] |
||
|madalya=[[İstiklal Madalyası]] |
|madalya=[[İstiklal Madalyası]] |
||
|sonraki_işi=[[Milletvekili]] |
|sonraki_işi=[[Milletvekili]] |
||
}} |
}} |
||
'''Ragıp Gümüşpala''' ( |
'''Ragıp Gümüşpala''' (1897 [[Edirne]] – 6 Haziran 1964). Türk asker ve siyasetçi. [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'nin 11.<ref>[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/genelkurmay_baskanlari.htm tsk.tr]</ref> [[Genelkurmay Başkanı]]'dır. |
||
[[Edirne Lisesi]]'nde öğrenci iken Talimgâha çıktı ve [[1917]] yılında [[Asteğmen]] rütbesine terfi etti. 63. Alay 12. Bölük Komutan Vekili iken, 2 Ekim 1918 tarihinde [[Sina ve Filistin Cephesi]]'nde [[Megiddo Muharebesi (1918)|Nablus Muharebesi]] sırasında İngilizlere esir düştü. [[6 Ekim]] [[1920]] tarihine kadar esarette kaldı. Esaret dönüşü İstanbul'dan Ankara'ya geçerek [[13 Aralık]] [[1920]] tarihinde [[Türk Kurtuluş Savaşı|İstiklal Savaşı]]'na katıldı. Milli Mücadele'ye katkılarından dolayı Kırmızı şeritli [[İstiklâl Madalyası]] ile taltif edildi. Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunduktan sonra [[1931]] yılında girdiği Harp Akademisi'ni [[1934]] yılında bitirerek Kurmay Subay oldu. |
|||
Çeşitli karargâh ve birliklerde görev yaptıktan sonra [[1948]] yılında [[Tuğgeneral]], [[1951]] yılında [[Tümgeneral]], [[1955]] yılında [[Korgeneral]] ve [[1959]] yılında [[Orgeneral]] |
Çeşitli karargâh ve birliklerde görev yaptıktan sonra [[1948]] yılında [[Tuğgeneral]], [[1951]] yılında [[Tümgeneral]], [[1955]] yılında [[Korgeneral]] ve [[1959]] yılında [[Orgeneral]] rütbesine terfi etti. Tuğgeneral rütbesi ile 65. Tümen Piyade Tugay Komutanlığı, Motorlu Birlikler Okul Komutanlığı, 9. Tümen Komutan Yardımcılığı ve 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, Tümgeneral rütbesi ile 65. Tümen Komutanlığı ve 2. Kolordu Komutan Vekilliği, Korgeneral rütbesi ile 7. Kolordu Komutanlığı ve 3. Ordu Komutan Vekilliği görevlerinde bulundu. |
||
1960 yılında Orgeneral rütbesinde [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]] Komutanı iken, [[27 Mayıs Darbesi]] oldu. Ankara'da darbe yapan [[Milli Birlik Komitesi]]'ne liderlerinin kim olduğunu sordu ve eğer liderleri kendisinden daha kıdemli bir [[Orgeneral]] değilse emrindeki 3. Ordu ile Ankara'ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirdi. Bunun üzerine |
1960 yılında Orgeneral rütbesinde [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]] Komutanı iken, [[27 Mayıs Darbesi]] oldu. Ankara'da darbe yapan [[Milli Birlik Komitesi]]'ne liderlerinin kim olduğunu sordu ve eğer liderleri kendisinden daha kıdemli bir [[Orgeneral]] değilse emrindeki 3. Ordu ile Ankara'ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirdi. Bunun üzerine cuntacılar, Emekli Orgeneral [[Cemal Gürsel]]'i askeri uçakla [[İzmir]]'den Ankara'ya getirip, darbenin en kıdemlisi olan Tümgeneral [[Cemal Madanoğlu]]'nun yerine lider gösterdiler. [[6 Haziran]] [[1960]] tarihinde Genelkurmay Başkanlığı'na atandı. [[2 Ağustos]] [[1960]] tarihinde, daha sonra [[Emekli İnkılap Subaylar Derneği]]'ni oluşturacak olan yaklaşık 5000 subayla birlikte [[Milli Birlik Komitesi]] tarafından re'sen emekliye sevk edildi. |
||
Ragıp Gümüşpala, [[I. Dünya Savaşı]], [[Kurtuluş Savaşı]] ve [[Şeyh Said İsyanı]] Harekatı'na katılmıştır. |
|||
[[Dosya:RagıpGümüşpala.jpg|right|thumb|250px|Gümüşpala'nın [[Zincirlikuyu Mezarlığı]]'ndaki kabri.]] |
[[Dosya:RagıpGümüşpala.jpg|right|thumb|250px|Gümüşpala'nın [[Zincirlikuyu Mezarlığı]]'ndaki kabri.]] |
||
Askerlik sonrası politika ile ilgilendi ve halk tarafından [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin devamı olarak algılanan ve [[1965]] seçimlerinde %52 oy oranıyla tek başına iktidara gelecek olan [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]]'nin kurucularından oldu. Bu partinin ilk genel başkanı olarak 12.(XII) Dönem İzmir milletvekili seçildi. |
Askerlik sonrası politika ile ilgilendi ve halk tarafından [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin devamı olarak algılanan ve [[1965]] seçimlerinde %52 oy oranıyla tek başına iktidara gelecek olan [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]]'nin kurucularından oldu. Bu partinin ilk genel başkanı olarak 12. (XII) Dönem İzmir milletvekili seçildi. 9 Haziran 1964 tarihinde vefat etti. Ölümünden sonra genel başkanlığa [[Süleyman Demirel]] seçildi. |
||
==Kaynakça== |
== Kaynakça == |
||
{{Kaynakça}} |
{{Kaynakça}} |
||
Sayfanın 10.25, 5 Eylül 2015 tarihindeki hâli
Ragıp Gümüşpala | |
---|---|
Doğum | 1897 Edirne |
Ölüm | 6 Haziran 1964 (67 yaşında) İstanbul |
Bağlılığı | Osmanlı (1917-1920) Türkiye (1920-1960) |
Hizmet yılları | 1917-1960 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | 65. Tümen Piyade Tugayı, 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, 65. Tümen, 7. Kolordu, 3. Ordu |
Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
Ödülleri | İstiklal Madalyası |
Sonraki işi | Milletvekili |
Ragıp Gümüşpala (1897 Edirne – 6 Haziran 1964). Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 11.[1] Genelkurmay Başkanı'dır.
Edirne Lisesi'nde öğrenci iken Talimgâha çıktı ve 1917 yılında Asteğmen rütbesine terfi etti. 63. Alay 12. Bölük Komutan Vekili iken, 2 Ekim 1918 tarihinde Sina ve Filistin Cephesi'nde Nablus Muharebesi sırasında İngilizlere esir düştü. 6 Ekim 1920 tarihine kadar esarette kaldı. Esaret dönüşü İstanbul'dan Ankara'ya geçerek 13 Aralık 1920 tarihinde İstiklal Savaşı'na katıldı. Milli Mücadele'ye katkılarından dolayı Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunduktan sonra 1931 yılında girdiği Harp Akademisi'ni 1934 yılında bitirerek Kurmay Subay oldu.
Çeşitli karargâh ve birliklerde görev yaptıktan sonra 1948 yılında Tuğgeneral, 1951 yılında Tümgeneral, 1955 yılında Korgeneral ve 1959 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. Tuğgeneral rütbesi ile 65. Tümen Piyade Tugay Komutanlığı, Motorlu Birlikler Okul Komutanlığı, 9. Tümen Komutan Yardımcılığı ve 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, Tümgeneral rütbesi ile 65. Tümen Komutanlığı ve 2. Kolordu Komutan Vekilliği, Korgeneral rütbesi ile 7. Kolordu Komutanlığı ve 3. Ordu Komutan Vekilliği görevlerinde bulundu.
1960 yılında Orgeneral rütbesinde 3. Ordu Komutanı iken, 27 Mayıs Darbesi oldu. Ankara'da darbe yapan Milli Birlik Komitesi'ne liderlerinin kim olduğunu sordu ve eğer liderleri kendisinden daha kıdemli bir Orgeneral değilse emrindeki 3. Ordu ile Ankara'ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirdi. Bunun üzerine cuntacılar, Emekli Orgeneral Cemal Gürsel'i askeri uçakla İzmir'den Ankara'ya getirip, darbenin en kıdemlisi olan Tümgeneral Cemal Madanoğlu'nun yerine lider gösterdiler. 6 Haziran 1960 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı'na atandı. 2 Ağustos 1960 tarihinde, daha sonra Emekli İnkılap Subaylar Derneği'ni oluşturacak olan yaklaşık 5000 subayla birlikte Milli Birlik Komitesi tarafından re'sen emekliye sevk edildi.
Askerlik sonrası politika ile ilgilendi ve halk tarafından Demokrat Parti'nin devamı olarak algılanan ve 1965 seçimlerinde %52 oy oranıyla tek başına iktidara gelecek olan Adalet Partisi'nin kurucularından oldu. Bu partinin ilk genel başkanı olarak 12. (XII) Dönem İzmir milletvekili seçildi. 9 Haziran 1964 tarihinde vefat etti. Ölümünden sonra genel başkanlığa Süleyman Demirel seçildi.
Kaynakça
Parti siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Önce gelen yoktur. |
Adalet Partisi Genel Başkanı 11 Şubat 1961 - 6 Haziran 1964 |
Sonra gelen: Süleyman Demirel |
Önce gelen: Osman Bölükbaşı |
Ana Muhalefet Lideri 1962 - 1964 |
Sonra gelen: Süleyman Demirel |
Askerî görevi | ||
Önce gelen: Rüştü Erdelhun |
TSK Genelkurmay Başkanı 3 Haziran 1960 - 4 Ağustos 1960 |
Sonra gelen: Cevdet Sunay |
Önce gelen: Cemal Gürsel |
3. Ordu Komutanı 21 Ağustos 1958 - 3 Haziran 1960 |
Sonra gelen: Celal Alkoç |
- Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay başkanları
- Kuleli Askeri Lisesi mezunları
- 1897 doğumlular
- 1964 yılında ölenler
- Kurtuluş Savaşı'nda Türk askerleri
- Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası sahipleri
- 3. Ordu (Türkiye) Komutanları
- Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanları
- TBMM 12. dönem İzmir milletvekilleri
- Edirne doğumlular
- Türkiye'deki ana muhalefet partisi genel başkanları
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- Adalet Partisi genel başkanları
- Edirne Lisesi mezunları
- İstanbul'da ölenler
- Mekteb-i Harbiye mezunları
- I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı askerleri
- Osmanlı karacı subayları
- Osmanlı savaş tutsakları
- I. Dünya Savaşı'nda savaş tutsakları
- Türk generaller