Ragıp Gümüşpala: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
8. satır: 8. satır:
|başlık=
|başlık=
|takma_adı=
|takma_adı=
|bağlılığı={{bayraksimge|Türkiye}} [[Türkiye]]
|bağlılığı={{bayrakülke|Osmanlı İmparatorluğu|name=Osmanlı}} (1917-1920)<br />{{bayrakülke|Türkiye}} (1920-1960)
|hizmet_yılları=1917-1960
|hizmet_yılları=1917-1960
|rütbesi=[[Orgeneral]]
|rütbesi=[[Orgeneral]]
|komuta_ettikleri=[[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]]
|komuta_ettikleri=65. Tümen Piyade Tugayı, 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, 65. Tümen, [[7. Kolordu (Türkiye)|7. Kolordu]], [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]]
|birimleri=
|birimleri=
|savaşları=[[I. Dünya Savaşı]] <br /> [[Kurtuluş Savaşı]]
|savaşları=[[I. Dünya Savaşı]] <br /> [[Türk Kurtuluş Savaşı]]
|madalya=[[İstiklal Madalyası]]
|madalya=[[İstiklal Madalyası]]
|sonraki_işi=[[Milletvekili]]
|sonraki_işi=[[Milletvekili]]
}}
}}
'''Ragıp Gümüşpala''' (d. 1897 [[Edirne]] – ö. 6 Haziran 1964). [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'nin 11.<ref>[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/genelkurmay_baskanlari.htm tsk.tr]</ref> [[Genelkurmay Başkanı]]'dır.
'''Ragıp Gümüşpala''' (1897 [[Edirne]] – 6 Haziran 1964). Türk asker ve siyasetçi. [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'nin 11.<ref>[http://www.tsk.tr/1_tsk_hakkinda/1_2_genelkurmay_baskanlari/genelkurmay_baskanlari.htm tsk.tr]</ref> [[Genelkurmay Başkanı]]'dır.


Ragıp Gümüşpala; [[Edirne Lisesi]]'nde öğrenci iken Talimgâha çıktı ve [[1917]] yılında [[Asteğmen]]liğe yükseldi. 63. Alay 12. Bölük Komutan Vekili iken, 2 Ekim 1918 tarihinde [[Filistin]] cephesinde [[Nablus Hezimeti]] sırasında İngilizlere esir düştü. [[6 Ekim]] [[1920]] tarihine kadar esarette kaldı. Esaret dönüşü İstanbul'dan Ankara'ya geçerek [[13 Aralık]] [[1920]] tarihinde [[TBMM]] Ordusuna girerek [[Türk Kurtuluş Savaşı|İstiklal Savaşı]]'na katıldı. Milli Mücadele'ye katkılarından dolayı [[İstiklal Madalyası]] kazandı. Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunduktan sonra [[1931]] yılında girdiği Harp Akademisi'ni [[1934]] yılında bitirerek [[Kurmay]] oldu.
[[Edirne Lisesi]]'nde öğrenci iken Talimgâha çıktı ve [[1917]] yılında [[Asteğmen]] rütbesine terfi etti. 63. Alay 12. Bölük Komutan Vekili iken, 2 Ekim 1918 tarihinde [[Sina ve Filistin Cephesi]]'nde [[Megiddo Muharebesi (1918)|Nablus Muharebesi]] sırasında İngilizlere esir düştü. [[6 Ekim]] [[1920]] tarihine kadar esarette kaldı. Esaret dönüşü İstanbul'dan Ankara'ya geçerek [[13 Aralık]] [[1920]] tarihinde [[Türk Kurtuluş Savaşı|İstiklal Savaşı]]'na katıldı. Milli Mücadele'ye katkılarından dolayı Kırmızı şeritli [[İstiklâl Madalyası]] ile taltif edildi. Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunduktan sonra [[1931]] yılında girdiği Harp Akademisi'ni [[1934]] yılında bitirerek Kurmay Subay oldu.


Çeşitli karargâh ve birliklerde görev yaptıktan sonra [[1948]] yılında [[Tuğgeneral]], [[1951]] yılında [[Tümgeneral]], [[1955]] yılında [[Korgeneral]] ve [[1959]] yılında [[Orgeneral]]liğe yükseldi. Tuğgeneral rütbesi ile 65 nci Tümen Piyade Tugay Komutanlığı, Motorlu Birlikler Okul Komutanlığı, 9. Tümen Komutan Yardımcılığı ve 3 ncü Ordu Kurmay Başkanlığı, Tümgeneral rütbesi ile 65. Tümen Komutanlığı ve 2. Kolordu Komutan Vekilliği, Korgeneral rütbesi ile 7. Kolordu Komutanlığı ve 3. Ordu Komutan Vekilliği görevlerinde bulundu.
Çeşitli karargâh ve birliklerde görev yaptıktan sonra [[1948]] yılında [[Tuğgeneral]], [[1951]] yılında [[Tümgeneral]], [[1955]] yılında [[Korgeneral]] ve [[1959]] yılında [[Orgeneral]] rütbesine terfi etti. Tuğgeneral rütbesi ile 65. Tümen Piyade Tugay Komutanlığı, Motorlu Birlikler Okul Komutanlığı, 9. Tümen Komutan Yardımcılığı ve 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, Tümgeneral rütbesi ile 65. Tümen Komutanlığı ve 2. Kolordu Komutan Vekilliği, Korgeneral rütbesi ile 7. Kolordu Komutanlığı ve 3. Ordu Komutan Vekilliği görevlerinde bulundu.


1960 yılında Orgeneral rütbesinde [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]] Komutanı iken, [[27 Mayıs Darbesi]] oldu. Ankara'da darbe yapan [[Milli Birlik Komitesi]]'ne liderlerinin kim olduğunu sordu ve eğer liderleri kendisinden daha kıdemli bir [[Orgeneral]] değilse emrindeki 3. Ordu ile Ankara'ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirdi. Bunun üzerine, [[cunta]]cılar, Emekli Orgeneral [[Cemal Gürsel]]'i askeri uçakla [[İzmir]]'den Ankara'ya getirip, darbenin en kıdemlisi olan Tümgeneral [[Cemal Madanoğlu]]'nun yerine lider gösterdiler. [[6 Haziran]] [[1960]] tarihinde Genelkurmay Başkanlığı'na atandı. [[2 Ağustos]] [[1960]] tarihinde, daha sonra [[Emekli İnkılap Subaylar Derneği]]'ni oluşturacak olan yaklaşık 5000 subayla birlikte [[Milli Birlik Komitesi]] tarafından re'sen emekliye sevk edildi.
1960 yılında Orgeneral rütbesinde [[3. Ordu (Türkiye)|3. Ordu]] Komutanı iken, [[27 Mayıs Darbesi]] oldu. Ankara'da darbe yapan [[Milli Birlik Komitesi]]'ne liderlerinin kim olduğunu sordu ve eğer liderleri kendisinden daha kıdemli bir [[Orgeneral]] değilse emrindeki 3. Ordu ile Ankara'ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirdi. Bunun üzerine cuntacılar, Emekli Orgeneral [[Cemal Gürsel]]'i askeri uçakla [[İzmir]]'den Ankara'ya getirip, darbenin en kıdemlisi olan Tümgeneral [[Cemal Madanoğlu]]'nun yerine lider gösterdiler. [[6 Haziran]] [[1960]] tarihinde Genelkurmay Başkanlığı'na atandı. [[2 Ağustos]] [[1960]] tarihinde, daha sonra [[Emekli İnkılap Subaylar Derneği]]'ni oluşturacak olan yaklaşık 5000 subayla birlikte [[Milli Birlik Komitesi]] tarafından re'sen emekliye sevk edildi.


Ragıp Gümüşpala, [[I. Dünya Savaşı]], [[Kurtuluş Savaşı]] ve [[Şeyh Said İsyanı]] Harekatı'na katılmıştır.
[[Dosya:RagıpGümüşpala.jpg|right|thumb|250px|Gümüşpala'nın [[Zincirlikuyu Mezarlığı]]'ndaki kabri.]]
[[Dosya:RagıpGümüşpala.jpg|right|thumb|250px|Gümüşpala'nın [[Zincirlikuyu Mezarlığı]]'ndaki kabri.]]


Askerlik sonrası politika ile ilgilendi ve halk tarafından [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin devamı olarak algılanan ve [[1965]] seçimlerinde %52 oy oranıyla tek başına iktidara gelecek olan [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]]'nin kurucularından oldu. Bu partinin ilk genel başkanı olarak 12.(XII) Dönem İzmir milletvekili seçildi. Ani ölümünden sonra genel başkanlığa [[Süleyman Demirel]] seçildi.
Askerlik sonrası politika ile ilgilendi ve halk tarafından [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin devamı olarak algılanan ve [[1965]] seçimlerinde %52 oy oranıyla tek başına iktidara gelecek olan [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]]'nin kurucularından oldu. Bu partinin ilk genel başkanı olarak 12. (XII) Dönem İzmir milletvekili seçildi. 9 Haziran 1964 tarihinde vefat etti. Ölümünden sonra genel başkanlığa [[Süleyman Demirel]] seçildi.


==Kaynakça==
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Kaynakça}}



Sayfanın 10.25, 5 Eylül 2015 tarihindeki hâli

Ragıp Gümüşpala
Doğum1897
Edirne
Ölüm6 Haziran 1964 (67 yaşında)
İstanbul
Bağlılığı Osmanlı (1917-1920)
 Türkiye (1920-1960)
Hizmet yılları1917-1960
RütbesiOrgeneral
Komutası65. Tümen Piyade Tugayı, 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, 65. Tümen, 7. Kolordu, 3. Ordu
Çatışma/savaşlarıI. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı
Ödülleriİstiklal Madalyası
Sonraki işiMilletvekili

Ragıp Gümüşpala (1897 Edirne – 6 Haziran 1964). Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 11.[1] Genelkurmay Başkanı'dır.

Edirne Lisesi'nde öğrenci iken Talimgâha çıktı ve 1917 yılında Asteğmen rütbesine terfi etti. 63. Alay 12. Bölük Komutan Vekili iken, 2 Ekim 1918 tarihinde Sina ve Filistin Cephesi'nde Nablus Muharebesi sırasında İngilizlere esir düştü. 6 Ekim 1920 tarihine kadar esarette kaldı. Esaret dönüşü İstanbul'dan Ankara'ya geçerek 13 Aralık 1920 tarihinde İstiklal Savaşı'na katıldı. Milli Mücadele'ye katkılarından dolayı Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunduktan sonra 1931 yılında girdiği Harp Akademisi'ni 1934 yılında bitirerek Kurmay Subay oldu.

Çeşitli karargâh ve birliklerde görev yaptıktan sonra 1948 yılında Tuğgeneral, 1951 yılında Tümgeneral, 1955 yılında Korgeneral ve 1959 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. Tuğgeneral rütbesi ile 65. Tümen Piyade Tugay Komutanlığı, Motorlu Birlikler Okul Komutanlığı, 9. Tümen Komutan Yardımcılığı ve 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, Tümgeneral rütbesi ile 65. Tümen Komutanlığı ve 2. Kolordu Komutan Vekilliği, Korgeneral rütbesi ile 7. Kolordu Komutanlığı ve 3. Ordu Komutan Vekilliği görevlerinde bulundu.

1960 yılında Orgeneral rütbesinde 3. Ordu Komutanı iken, 27 Mayıs Darbesi oldu. Ankara'da darbe yapan Milli Birlik Komitesi'ne liderlerinin kim olduğunu sordu ve eğer liderleri kendisinden daha kıdemli bir Orgeneral değilse emrindeki 3. Ordu ile Ankara'ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirdi. Bunun üzerine cuntacılar, Emekli Orgeneral Cemal Gürsel'i askeri uçakla İzmir'den Ankara'ya getirip, darbenin en kıdemlisi olan Tümgeneral Cemal Madanoğlu'nun yerine lider gösterdiler. 6 Haziran 1960 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı'na atandı. 2 Ağustos 1960 tarihinde, daha sonra Emekli İnkılap Subaylar Derneği'ni oluşturacak olan yaklaşık 5000 subayla birlikte Milli Birlik Komitesi tarafından re'sen emekliye sevk edildi.

Gümüşpala'nın Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki kabri.

Askerlik sonrası politika ile ilgilendi ve halk tarafından Demokrat Parti'nin devamı olarak algılanan ve 1965 seçimlerinde %52 oy oranıyla tek başına iktidara gelecek olan Adalet Partisi'nin kurucularından oldu. Bu partinin ilk genel başkanı olarak 12. (XII) Dönem İzmir milletvekili seçildi. 9 Haziran 1964 tarihinde vefat etti. Ölümünden sonra genel başkanlığa Süleyman Demirel seçildi.

Kaynakça

Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Önce gelen yoktur.
Adalet Partisi Genel Başkanı
11 Şubat 1961 - 6 Haziran 1964
Sonra gelen:
Süleyman Demirel
Önce gelen:
Osman Bölükbaşı
Ana Muhalefet Lideri
1962 - 1964
Sonra gelen:
Süleyman Demirel
Askerî görevi
Önce gelen:
Rüştü Erdelhun
TSK Genelkurmay Başkanı
3 Haziran 1960 - 4 Ağustos 1960
Sonra gelen:
Cevdet Sunay
Önce gelen:
Cemal Gürsel
3. Ordu Komutanı
21 Ağustos 1958 - 3 Haziran 1960
Sonra gelen:
Celal Alkoç