John Adams: Revizyonlar arasındaki fark

Bağlantıları değiştir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
İngilizce Wikipedia maddesi elimdeki kaynaklarla kontrol edilerek genişletildi.
13. satır: 13. satır:
|dönembaşı2 = 21 Nisan 1789
|dönembaşı2 = 21 Nisan 1789
|dönemsonu2 = 4 Mart 1797
|dönemsonu2 = 4 Mart 1797
|başkan2 = George Washington
|başkan2 = [[George Washington]]
|öncegelen2 = ''Makam oluşturuldu''
|öncegelen2 = ''Makam oluşturuldu''
|sonragelen2 = Thomas Jefferson
|sonragelen2 = Thomas Jefferson
23. satır: 23. satır:
|partisi = [[Federalist Parti]]
|partisi = [[Federalist Parti]]
|eşi = [[Abigail Smith Adams]]
|eşi = [[Abigail Smith Adams]]
|dini =
|çocukları = [[John Quincy Adams|John Quincy]], Abigail, Charles ve Thomas
|dini = [[Üniteryenizm]]
|imza= John_adams_signature.svg
|imza= John_adams_signature.svg
}}
}}
'''John Adams''' (d. [[30 Ekim]] [[1735]] - ö. [[4 Temmuz]] [[1826]]) [[Amerika Birleşik Devletleri]] tarihindeki ilk Başkan Yardımcısı ve 2. Başkandır.
'''John Adams''' (d. [[30 Ekim]] [[1735]] - ö. [[4 Temmuz]] [[1826]]) [[Amerika Birleşik Devletleri]] tarihindeki ilk Başkan Yardımcısı ve 2. Başkandır. [[Massachusetts]] [[eyalet]]inin [[Boston]] kenti yakınlarında bulunan Braintree kasabasında dünyaya geldi ve gene Boston kenti yakınındaki Quincy kasabasında vefat etti.

== Bağımsızlık Savaşı ==
John Adams [[Amerikan Bağımsızlık Savaşı]]nın önde gelen isimlerinden biridir. Boston merkezli [[Massachusetts#İngiltere kolonisi dönemi|Massachusetts]] kolonisinin ünlü avukatlarından biriydi ve İngiltere'den ayrılmayı savunan görüşleriyle tanınırdı. 1774'te Amerika'daki 13 İngiliz kolonisinin kurduğu [[Kıta Kongresi]]'nde Massachussets temsilcisiydi. 4 Temmuz 1776 tarihli [[Bağımsızlık Bildirgesi]]'nin yazılmasına katkıda bulunan isimlerden birisidir.<ref>{{web kaynağı|başlık=ABD Kongresi Resmi İnternet Sitesi John Adams maddesi|url=http://bioguide.congress.gov/scripts/biodisplay.pl?index=A000039|erişimtarihi=2 Ağustos 2015}}</ref>

Bağımsızlığın ilanının ardından [[İngiltere]]'ye karşı [[Fransa]]'nın desteğini almak için 1778-1780 yılları arasında [[Paris]]'te [[Benjamin Franklin]] ile birlikte görev yaptı. Daha sonra [[Amerikan Bağımsızlık Savaşı|Bağımsızlık Savaşı]] için kredi almak amacıyla [[Hollanda]]'ya geçti ve 1785'te İngiltere'ye gidene kadar orada kaldı. Bu dönemde [[Prusya]] ile de diplomatik ilişkiler kurdu. 1785-1788 yılları arasında İngiltere'de ABD'nin resmi temsilcisi olarak görev yaptı ve Kral [[III. George]] ile görüştü.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=McCullough|ad1=David|başlık=John Adams|tarih=2001|yayıncı=Simon & Schuster|yer=New York}}</ref>

== ABD'nin ilk Başkan Yardımcısı ==
1788'de ABD'ye döndü ve ilk ABD Başkanlık seçimi olan [[1789]] seçimlerinde aday oldu. [[Seçiciler kurulu]] seçiminde [[George Washington]] 69 oyun tümünü, John Adams ise 34'ünü aldı. Dönemin seçim usulleri uyarınca her Seçici iki oy kullanır, en çok oy alan Başkan seçilir, ikinci gelen ise Başkan Yardımcısı olurdu. Böylece George Washington ilk ABD Başkanı, John Adams ise ilk Başkan Yardımcısı oldu. [[1792]] yılındaki ikinci seçimde de George Washington 132 Seçicinin tümünün oyunu alarak Başkan, John Adams ise 77 oyla ikinci gelerek Başkan Yardımcısı oldu.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Ataöv|ad1=Prof. Dr. Türkkaya|başlık=Amerikan Başkanları|tarih=2009|yayıncı=[[İleri Yayınları]]|yer=İstanbul|isbn=9789944109697|sayfalar=24-29}}</ref>

== ABD'nin 2. Başkanı ==
[[1796]] yılında George Washington emekli olmaya karar verirken John Adams [[Federalist Parti]]'nin adayı olarak seçimlere katıldı. En önemli rakibi [[Demokratik-Cumhuriyetçi Parti]] adayı, Bağımsızlık Bildirgesi'nin ünlü mimarı [[Thomas Jefferson]]'du. John Adams 138 Seçicinin 71'inin oyunu alarak Başkan, Thomas Jefferson ise 68 oyla Başkan Yardımcısı seçildi.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Ataöv|ad1=Prof. Dr. Türkkaya|başlık=Amerikan Başkanları|tarih=2009|yayıncı=[[İleri Yayınları]]|yer=İstanbul|isbn=9789944109697|sayfalar=30-35}}</ref>

[[1787]]-[[1801]] yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri ikinci Başkanı olarak görev yaptı. Başkanlığı döneminde ülkesini [[Napolyon]] liderliğindeki Fransa ile İngiltere arasındaki savaştan uzak tutmaya çalıştı. Halbuki ABD o dönem adeta ikiye bölünmüştü: Federalist Parti İngiltere'yi desteklerken Demokratik-Cumhuriyetçi Parti Fransız yanlısıydı. Kendi partisiyle çelişkiye düşmeyi göze alarak hem İngiltere hem de Fransa ile barış halini ve ülkesinin bütünlüğünü korumayı başardı. İzlediği bu siyaset yüzünden hem kendi partisiyle hem de Paris'teki Büyükelçilik döneminden beri yakın dostu olan Thomas Jefferson ile sorunlar yaşadı.

== Kaybettiği 1800 Yılı Seçimleri ==
[[1800]] seçimlerinde 138 Seçicinin 65'inin oyunu alabildi. Rakipleri Demokratik-Cumhuriyetçi Parti'nin adayları Thomas Jefferson ve [[Aaron Burr]] ise 71'er oy aldı. Dönemin usulleri gereği eşit oy alan iki adaydan kimin başkan olacağına [[Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi|Temsilciler Meclisi]] karar verecekti. 36 tur süren oylama sonucunda Jefferson Başkan, Burr ise Başkan Yardımcısı oldu. Bu süreçte John Adams, Peacefield'daki çiftliğine çekilerek siyasetten uzak kaldı. Federalist Parti'yle bütün ilişkisini kestiği gibi rakibi Jefferson'un yemin törenine de katılmadı.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Ataöv|ad1=Prof. Dr. Türkkaya|başlık=Amerikan Başkanları|tarih=2009|yayıncı=[[İleri Yayınları]]|yer=İstanbul|isbn=9789944109697|sayfalar=30-35}}</ref>

== Thomas Jefferson ile dostluğu ==
Eski dostu Jefferson ile bir daha görüşmedi. Ancak ortak arkadaşları Benjamin Rush'ın çabalarıyla 1812 yılından itibaren mektupla haberleşmeye tekrar başladılar ve 1826'daki ölümlerine kadar ABD tarihinin en ünlü mektuplaşmasına imza attılar: Toplam 158 mektup. Tarihin garip bir cilvesi, ikisi de aynı gün, 4 Temmuz 1826'da, ABD'nin bağımsızlığını kazanmasının 50. yıldönümünde hayata gözlerini yumdular.

== Mirası ==
John Adams, 1825 yılında, henüz hayattayken, oğlu [[John Quincy Adams]]'ın ABD'nin 6. Başkanı oluşuna şahit oldu. Baba-oğul ABD Başkanı olan Adams'ların bu başarısı uzun yıllar bir daha tekrarlanmadı. Bu durumun ikinci örneği Bush'lardır: [[George H. W. Bush]] (1989-1993) ve oğlu [[George W. Bush]] (2001-2009).

John Adams, bugün [[Beyaz Saray]] olarak bilinen başkanlık binasını inşa ettiren ve ilk kullanan Başkandır. Hayatı boyunca köleliğe karşı çıkmış ve hiçbir zaman köle sahibi olmamıştır. Fransa ve İngiltere ile savaşa girmekten kaçınmasına karşın ABD Ordusu'nun ve Donanması'nın kurucusu olarak bilinir.

== Popüler Kültür ==
[[HBO]] yapımı [[John Adams (mini dizi)|John Adams]] isimli mini dizide [[Paul Giamatti]] tarafından canlandırılmıştır.<ref>[http://www.imdb.com/title/tt0472027 John Adams dizi sayfası], [[IMDb]], erişim tarihi: 2 Ağustos 2015</ref>

== Notlar ==
{{reference}}


John Adams [[Massachusetts]] [[eyalet]]inin [[Boston]] kenti yakınlarında bulunan Braintree kasabasında dünyaya geldi ve gene [[Boston]] kenti yakınındaki Quincy kasabasında vefat etti. John Adams [[Amerikan Bağımsızlık Savaşı]]nın önde gelen isimlerinden biridir. [[Bağımsızlık Bildirgesi]]nin yazılmasına katkıda bulundu. [[George Washington]]'un Başkan seçildiği [[1789]] seçimlerinde ikinci geldi ve bunun sonucu olarak [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin ilk Başkan Yardımcısı oldu. [[1792]] yılında George Washington'la birlikte ikinci bir kez daha seçildiler. [[1797]] yılında George Washington bir kez daha seçime katılmak istemeyince John Adams bu kez başkanlığa adaylığını koydu. Karşısında rakip olarak [[Bağımsızlık Bildirgesi]]nin ünlü mimarı [[Thomas Jefferson]] vardı. John Adams [[1797]]–[[1801]] yılları arasında [[Amerika Birleşik Devletleri]] ikinci başkanı olarak görev yaptı. Thomas Jefferson da Adams'ın Başkan Yardımcısı oldu.


{{Amerika Birleşik Devletleri başkanları}}
{{Amerika Birleşik Devletleri başkanları}}
34. satır: 64. satır:
{{Amerikan Bağımsızlık Bildirisi'ni imzalayanlar}}
{{Amerikan Bağımsızlık Bildirisi'ni imzalayanlar}}


{{ABD-siyasetçi-taslak}}


{{DEFAULTSORT:Adams, John}}
[[Kategori:1735 doğumlular]]
[[Kategori:1735 doğumlular]]
[[Kategori:Massachusetts doğumlular]]
[[Kategori:Massachusetts doğumlular]]
[[Kategori:1826 yılında ölenler]]
[[Kategori:1826 yılında ölenler]]
[[Kategori:John Adams| ]]
[[Kategori:John Adams]]
[[Kategori:18. yüzyılda ABD'liler]]
[[Kategori:18. yüzyılda ABD'liler]]
[[Kategori:18. yüzyıl yazarları]]
[[Kategori:18. yüzyıl yazarları]]
51. satır: 79. satır:
[[Kategori:ABD'nin Birleşik Krallık büyükelçileri]]
[[Kategori:ABD'nin Birleşik Krallık büyükelçileri]]
[[Kategori:Harvard Üniversitesi mezunları]]
[[Kategori:Harvard Üniversitesi mezunları]]
[[Kategori:ABD başkan adayları]] <!-- 1789, 1792, 1796, 1800 -->
[[Kategori:ABD başkan adayları]]
[[Kategori:Muhafazakârlar]]
[[Kategori:Muhafazakârlar]]
[[Kategori:Amerikan Devrimi'nde kişiler]]
[[Kategori:Amerikan Devrimi'nde kişiler]]

Sayfanın 18.51, 2 Ağustos 2015 tarihindeki hâli

Başlığın diğer anlamları için Adams sayfasına bakınız.
John Adams
2. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı
Görev süresi
4 Mart 1797 - 4 Mart 1801
Başkan Yardımcısı Thomas Jefferson
Yerine geldiği George Washington
Yerine gelen Thomas Jefferson
1. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı
Görev süresi
21 Nisan 1789 - 4 Mart 1797
Başkan George Washington
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Yerine gelen Thomas Jefferson
Kişisel bilgiler
Doğum 30 Ekim 1735
Massachusetts, Britanya Amerikası
Ölüm 4 Temmuz 1826 (90 yaşında)
Massachusetts, ABD
Partisi Federalist Parti
Evlilik(ler) Abigail Smith Adams
Çocuk(lar) John Quincy, Abigail, Charles ve Thomas
Dini Üniteryenizm
İmzası

John Adams (d. 30 Ekim 1735 - ö. 4 Temmuz 1826) Amerika Birleşik Devletleri tarihindeki ilk Başkan Yardımcısı ve 2. Başkandır. Massachusetts eyaletinin Boston kenti yakınlarında bulunan Braintree kasabasında dünyaya geldi ve gene Boston kenti yakınındaki Quincy kasabasında vefat etti.

Bağımsızlık Savaşı

John Adams Amerikan Bağımsızlık Savaşının önde gelen isimlerinden biridir. Boston merkezli Massachusetts kolonisinin ünlü avukatlarından biriydi ve İngiltere'den ayrılmayı savunan görüşleriyle tanınırdı. 1774'te Amerika'daki 13 İngiliz kolonisinin kurduğu Kıta Kongresi'nde Massachussets temsilcisiydi. 4 Temmuz 1776 tarihli Bağımsızlık Bildirgesi'nin yazılmasına katkıda bulunan isimlerden birisidir.[1]

Bağımsızlığın ilanının ardından İngiltere'ye karşı Fransa'nın desteğini almak için 1778-1780 yılları arasında Paris'te Benjamin Franklin ile birlikte görev yaptı. Daha sonra Bağımsızlık Savaşı için kredi almak amacıyla Hollanda'ya geçti ve 1785'te İngiltere'ye gidene kadar orada kaldı. Bu dönemde Prusya ile de diplomatik ilişkiler kurdu. 1785-1788 yılları arasında İngiltere'de ABD'nin resmi temsilcisi olarak görev yaptı ve Kral III. George ile görüştü.[2]

ABD'nin ilk Başkan Yardımcısı

1788'de ABD'ye döndü ve ilk ABD Başkanlık seçimi olan 1789 seçimlerinde aday oldu. Seçiciler kurulu seçiminde George Washington 69 oyun tümünü, John Adams ise 34'ünü aldı. Dönemin seçim usulleri uyarınca her Seçici iki oy kullanır, en çok oy alan Başkan seçilir, ikinci gelen ise Başkan Yardımcısı olurdu. Böylece George Washington ilk ABD Başkanı, John Adams ise ilk Başkan Yardımcısı oldu. 1792 yılındaki ikinci seçimde de George Washington 132 Seçicinin tümünün oyunu alarak Başkan, John Adams ise 77 oyla ikinci gelerek Başkan Yardımcısı oldu.[3]

ABD'nin 2. Başkanı

1796 yılında George Washington emekli olmaya karar verirken John Adams Federalist Parti'nin adayı olarak seçimlere katıldı. En önemli rakibi Demokratik-Cumhuriyetçi Parti adayı, Bağımsızlık Bildirgesi'nin ünlü mimarı Thomas Jefferson'du. John Adams 138 Seçicinin 71'inin oyunu alarak Başkan, Thomas Jefferson ise 68 oyla Başkan Yardımcısı seçildi.[4]

1787-1801 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri ikinci Başkanı olarak görev yaptı. Başkanlığı döneminde ülkesini Napolyon liderliğindeki Fransa ile İngiltere arasındaki savaştan uzak tutmaya çalıştı. Halbuki ABD o dönem adeta ikiye bölünmüştü: Federalist Parti İngiltere'yi desteklerken Demokratik-Cumhuriyetçi Parti Fransız yanlısıydı. Kendi partisiyle çelişkiye düşmeyi göze alarak hem İngiltere hem de Fransa ile barış halini ve ülkesinin bütünlüğünü korumayı başardı. İzlediği bu siyaset yüzünden hem kendi partisiyle hem de Paris'teki Büyükelçilik döneminden beri yakın dostu olan Thomas Jefferson ile sorunlar yaşadı.

Kaybettiği 1800 Yılı Seçimleri

1800 seçimlerinde 138 Seçicinin 65'inin oyunu alabildi. Rakipleri Demokratik-Cumhuriyetçi Parti'nin adayları Thomas Jefferson ve Aaron Burr ise 71'er oy aldı. Dönemin usulleri gereği eşit oy alan iki adaydan kimin başkan olacağına Temsilciler Meclisi karar verecekti. 36 tur süren oylama sonucunda Jefferson Başkan, Burr ise Başkan Yardımcısı oldu. Bu süreçte John Adams, Peacefield'daki çiftliğine çekilerek siyasetten uzak kaldı. Federalist Parti'yle bütün ilişkisini kestiği gibi rakibi Jefferson'un yemin törenine de katılmadı.[5]

Thomas Jefferson ile dostluğu

Eski dostu Jefferson ile bir daha görüşmedi. Ancak ortak arkadaşları Benjamin Rush'ın çabalarıyla 1812 yılından itibaren mektupla haberleşmeye tekrar başladılar ve 1826'daki ölümlerine kadar ABD tarihinin en ünlü mektuplaşmasına imza attılar: Toplam 158 mektup. Tarihin garip bir cilvesi, ikisi de aynı gün, 4 Temmuz 1826'da, ABD'nin bağımsızlığını kazanmasının 50. yıldönümünde hayata gözlerini yumdular.

Mirası

John Adams, 1825 yılında, henüz hayattayken, oğlu John Quincy Adams'ın ABD'nin 6. Başkanı oluşuna şahit oldu. Baba-oğul ABD Başkanı olan Adams'ların bu başarısı uzun yıllar bir daha tekrarlanmadı. Bu durumun ikinci örneği Bush'lardır: George H. W. Bush (1989-1993) ve oğlu George W. Bush (2001-2009).

John Adams, bugün Beyaz Saray olarak bilinen başkanlık binasını inşa ettiren ve ilk kullanan Başkandır. Hayatı boyunca köleliğe karşı çıkmış ve hiçbir zaman köle sahibi olmamıştır. Fransa ve İngiltere ile savaşa girmekten kaçınmasına karşın ABD Ordusu'nun ve Donanması'nın kurucusu olarak bilinir.

Popüler Kültür

HBO yapımı John Adams isimli mini dizide Paul Giamatti tarafından canlandırılmıştır.[6]

Notlar

  1. ^ "ABD Kongresi Resmi İnternet Sitesi John Adams maddesi". Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  2. ^ McCullough, David (2001). John Adams. New York: Simon & Schuster. 
  3. ^ Ataöv, Prof. Dr. Türkkaya (2009). Amerikan Başkanları. İstanbul: İleri Yayınları. ss. 24-29. ISBN 9789944109697. 
  4. ^ Ataöv, Prof. Dr. Türkkaya (2009). Amerikan Başkanları. İstanbul: İleri Yayınları. ss. 30-35. ISBN 9789944109697. 
  5. ^ Ataöv, Prof. Dr. Türkkaya (2009). Amerikan Başkanları. İstanbul: İleri Yayınları. ss. 30-35. ISBN 9789944109697. 
  6. ^ John Adams dizi sayfası, IMDb, erişim tarihi: 2 Ağustos 2015


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Adams&oldid=15853597" sayfasından alınmıştır