Kaligrafi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Drzewianin (mesaj | katkılar) Bulgaria |
tarzlar ve kategori |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Al-Masjid al-Nabawi south side.jpg|thumb|[[Mescid-i Nebevi]] duvarında [[Osmanlı]]'dan kalma Hüsn-ü Hat ile [[Kuran-ı Kerim]] ayetleri ve İslam Peygamberi [[Muhammed]]'in isimleri]] |
[[Dosya:Al-Masjid al-Nabawi south side.jpg|thumb|[[Mescid-i Nebevi]] duvarında [[Osmanlı]]'dan kalma Hüsn-ü Hat ile [[Kuran-ı Kerim]] ayetleri ve İslam Peygamberi [[Muhammed]]'in isimleri]] |
||
'''Hat sanatı''' ya da '''hüsn-ü hat''' ([[Arapça]]: حسن - hûsn - "güzel" + خط - khat - "yazı")<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|ansiklopedi=TDK Güncel Türkçe Sözlük| url=http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF05A79F75456518CA&Kelime=h%C3%BCsn%C3%BChat&EskiSoz=hat&GeriDon=2| madde=Hüsnühat|yayımcı=Türk Dil Kurumu}}</ref> veya '''kaligrafi''' ([[Yunanca]]: κάλλος - kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı")<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t140.e10970| ansiklopedi=The Oxford Dictionary of English| madde=Calligraphy|yayımcı= Oxford University Press|yıl=2005}}</ref> yazı sistemleri ve yazı öğeleri kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir [[görsel sanat]] türüdür. |
'''Hat sanatı''' ya da '''hüsn-ü hat''' ([[Arapça]]: حسن - hûsn - "güzel" + خط - khat - "yazı")<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|ansiklopedi=TDK Güncel Türkçe Sözlük| url=http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF05A79F75456518CA&Kelime=h%C3%BCsn%C3%BChat&EskiSoz=hat&GeriDon=2| madde=Hüsnühat|yayımcı=Türk Dil Kurumu}}</ref> veya '''kaligrafi''' ([[Yunanca]]: κάλλος - kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı")<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t140.e10970| ansiklopedi=The Oxford Dictionary of English| madde=Calligraphy|yayımcı= Oxford University Press|yıl=2005}}</ref> yazı sistemleri ve yazı öğeleri kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir [[görsel sanat]] türüdür. [[Osmanlı]]'dan günümüze yaygın olan yerli hat tarzları arasında [[Rika]], [[Nesih]] ve [[Sülüs]]'dür. |
||
Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.<ref name="med" /> Belirli bir yazı stiline yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Kwiatowski|ilk=W.|yardımcıyazarlar=Fraser, M.| başlık=Ink and Gold: Islamic Calligraphy| yıl=2006|yayımcı=Sam Fogg Ltd.|yer=Londra|isbn=0954901487}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|son=Johnston| ilk=E.| başlık=Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6| yıl=1909| yayımcı=San Vito Press & Double Elephant Press}}</ref> |
Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.<ref name="med" /> Belirli bir yazı stiline yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Kwiatowski|ilk=W.|yardımcıyazarlar=Fraser, M.| başlık=Ink and Gold: Islamic Calligraphy| yıl=2006|yayımcı=Sam Fogg Ltd.|yer=Londra|isbn=0954901487}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|son=Johnston| ilk=E.| başlık=Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6| yıl=1909| yayımcı=San Vito Press & Double Elephant Press}}</ref> |
||
| 76. satır: | 76. satır: | ||
[[Kategori:Hat ve Kaligrafi]] |
[[Kategori:Hat ve Kaligrafi]] |
||
[[Kategori:İslam hat sanatı]] |
|||
{{Link FA|bg}} |
{{Link FA|bg}} |
||
Sayfanın 08.42, 18 Aralık 2014 tarihindeki hâli
Hat sanatı ya da hüsn-ü hat (Arapça: حسن - hûsn - "güzel" + خط - khat - "yazı")[1] veya kaligrafi (Yunanca: κάλλος - kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı")[2] yazı sistemleri ve yazı öğeleri kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir görsel sanat türüdür. Osmanlı'dan günümüze yaygın olan yerli hat tarzları arasında Rika, Nesih ve Sülüs'dür.
Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.[3] Belirli bir yazı stiline yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.[4][5]
Farklı yazı sistemlerinde farklı şekillerde, farklı coğrafyalarda ortaya çıkmış olan hat sanatı, özellikle matbaa öncesinde büyük önem arz etmiştir. Bugün tipografi sanatıyla ilişkilendirilebilecek hat sanatı sıklıkla yazı sistemlerine veya farklı hat kültürlerine göre sınıflandırılır: İslam hat sanatı (İslami kaligrafi), Arap hat sanatı (Arap kaligrafisi), Pers hat sanatı (Pers kaligrafisi), Japon hat sanatı (Japon kaligrafisi), Çin hat sanatı (Çin kaligrafisi), Batı hat sanatı (Batı kaligrafisi) gibi.
Modern hat sanatı işlevsel el ile yazılmış betiklerden ve tasarımlardan işaretlerin soyut bir şekilde ifade edildiği ve bazen bu soyutsal ifadenin harflerin okunabilirliğinin yerine geçtiği güzel sanat eserlerine kadar geniş bir yelpazededir.[3] Klasik hat sanatı tipografiden ve klasik olmayan yazı tiplerinden farklı olsa da bir hat sanatçısı bu alanların hepsinde eser verebilir; karakterler tarihsel bir şekilde disipline edilmiş olsalar da yazı anında doğaçlama bir şekilde oluşturulurlar, değişken ve spontanedirler.[6][7][8]
Kaynakça ve notlar
- ^ "Hüsnühat". TDK Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu.
- ^ "Calligraphy". The Oxford Dictionary of English. Oxford University Press. 2005.
- ^ a b Mediavilla, Claude (1996). Calligraphy. Wommelgem, Belçika: Scirpus Publications. ISBN 9080332518.
- ^ Kwiatowski, W. (2006). Ink and Gold: Islamic Calligraphy. Londra: Sam Fogg Ltd. ISBN 0954901487.
- ^ Johnston, E. (1909). Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6. San Vito Press & Double Elephant Press.
- ^ Pott, Gottfried von (2006). Kalligrafie Intensiv-Training. Schmidt (Hermann). ISBN 3874397009.
- ^ Pott, Gottfried von (2005). Kalligrafie. Erste Hilfe und Schrift-Training mit Muster-Alphabeten. Schmidt (Hermann). ISBN 3874396754.
- ^ Zapf, Hermann (2007). Alphabet Stories: A Chronicle of technical developments. Rochester, New York: Cary Graphic Arts Press. ISBN 9781933360294.
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta Kaligrafi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Çin kaligrafisi
- Çin kaligrafisi ve galeriler Çin Çevrim içi Müzesi (İngilizce)
- Çin kaligrafisi sanatı (İngilizce)
- Çin tarihindeki tanınmış hattatlar ve galerileri (İngilizce)
Batı kaligrafisi
- Cynscribe World Wide Web Kaligrafi Dizini (İngilizce)
- The Edward Johnston Foundation - Kaligrafi araştırma merkezi (İngilizce)
İslam kaligrafisi
- İslam kaligrafisi (İngilizce)
- Arap kaligrafisi galerisi - National Institute for Technology and Liberal Education (İngilizce)
- İslam kaligrafisi örnekleri (İngilizce)
- Washington D.C. Kongre Kütüphanesi'nde İslam kaligrafisi (İngilizce)
Diğer kaligrafi türleri
- Moğolca: Inkway Kaligrafi (İngilizce)
- Nepali: Nepali Kaligrafi (İngilizce)
- Tibetçe: Tibet Kaligrafisi tarihçesi (İngilizce)
- Japonca: Shodo Journal research Institute (İngilizce)
Kaligrafi müzeleri
- Pettenbach, Avusturya Kaligrafi ve Minyatür Grafikleri Müzesi
- İskenderiye Kütüphanesi Yazmalar müzesi
- Naritasan Kaligrafi müzesi
- Ditchling Müzesi
- Klingspor Müzesi
- Sakıp Sabancı Müzesi
Dünya kaligrafi birlikleri ve cemiyetleri
- Association for the Calligraphic Arts
- North West Calligraphers’ Association
- The Chinese Calligraphy Association
- The Washington Calligraphers Guild
- Calligraphy Society of Florida
- The International Association of Master Penmen, Engrossers and Teachers of Handwriting IAMPETH
- L’esperluette (Fransızca)
- Centro Internazionale Arti Calligrafiche (İtalyanca)
- Peannairi (Irish Scribes)
- Associazione Calligrafica Italiana (ACI) (İtalyanca)
- Meitokai
- Calligraphy & Lettering Arts Society
- C.A.U.S. – Centro Arti Umoristiche e Satiriche