Milletvekili: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 20.10, 16 Kasım 2014 tarihindeki hâli

Milletvekili, Parlamenter veya Mebus, bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kişidir. Birçok ülkede bulunan bikameral sistem gereği; parlamento üyelerine değişik isimler verilebilmektedir. Örneğin; senato bulunan sistemlerde seçilen kişi; senatör olarak tanımlanabilmektedir. Parlamenter bağımsız olabileceği gibi sıklıkla görüldüğü üzere bir siyasi partiye bağlı da olabilir. Ülkenin parlamento sistemine ve yürürlükteki mevzuatına göre seçme ve seçilme kuralları ile milletvekilinin görev ve sorumlulukları değişiklik gösterebilir.

Westminster sistemi

Westminster sistemi, hükûmet modelinin Birleşik Krallık siyaseti tarafından uygulanması sonucu şekillenen bir demokratik parlamenter sistemdir. Bu sebeple ismini Birleşik Krallık Parlamentosu'nun konuşlandığı Westminster Sarayı'ndan almıştır.

Avustralya

Avustralya Parlamentosu'nda parlamento üyesi, senato veya temsilciler meclisi üyesini tanımlar. Avustralya Parlamentosu federal parlamentodur (The Parliament of the Commonwealth). Parlamento üyeleri; İngilizce Member of Parliament (Parlamento üyesi) kelimesinin kısaltması olarak MP kelimesini isimlerinden sonra kullanır. (Örneğin; John McCallahan, MP.) Senato üyeleri ise senatör sıfatını kullanır.

Bangladeş

Jatiyo Sangshad adlı ulusal meclisin üyeleri milletvekili sayılır. Her 5 yılda bir yapılan seçimle seçilen 350 parlamento üyelesinin 50 tanesi kadınlar için rezerve edilir.

Birleşik Krallık

Hindistan

İrlanda

Alt meclislere seçilenlere deputy, senatoya seçilenlere senatör denir.

Jamaika

Çift meclisli sistemin üyeleri 5 yıllığına seçilir.

Kanada

Birleşik Krallık parlamento sisteminin yerleştiği Kanada'da alt meclis üyelerine parlamento üyeleri, üst meclis senato üyelerine senatör denir.^[1]Senatörler 75 yaşına ulaştığında emekliliğe sevkedilirler.

Kenya

349 milletvekilinin 290 tanesi Kenya'nın şehirlerinden temsilen seçilir. 47 tane kadın vekil ise illeri temsilen seçilir. 12 üye ise temsilciler tarafından seçilir.

Malezya

Çift meclisli Malezya parlamentosu üyelerine Ahli Parlimen denir. Daha önceleri milletvekili anlamında wakil rakyat denilmiştir.^[2]

Malta

Malta Parlamentosu çift meclislidir ve 69 milletvekilinden oluşur.^[3]

Nauru

Nauru Parlamentosu üyeleri 3 yıllığına seçilir ve 18 kişiden oluşmaktadır. Milletvekilleri Nauru Başkanı'nı seçer.^[4]

Pakistan

Çift meclisli Pakistan Ulusal Asamblesi'nin 342 üyesinin 272 tanesi doğrudan seçilir. Kalan 70 tanesi kadınlara ve çeşitli azınlıklara ayrılır. Bir siyasi partinin üstünlük kurması için 172 sandalyeye ulaşması gereklidir.^[5]

Singapur

Singapur parlamentosu üyelerinin bir kısmının siyasi partiye bağlı olmaması gerekir.

Sri Lanka

Çift meclisli Sri Lanka parlamentosunun 225 üyesi bulunur. Birleşik Krallık parlamentosu örnek alınarak dizayn edilmiştir.

Yeni Zelanda

Parlamentonun 120 üyesi 3 yıllığına seçilir. 69 tanesi yerel Maori halkına ayrılmıştır.

Zimbabve

Çift meclisli sistemde parlamenterler ile senatörler 5 yıllığına seçilirler.

Diğer sistemler

Westminister sistemini benimsemeyen ülkeler özgün sistemleri ve adlandırmaları ile parlamenter demokrasiyi uygulamaktadır. Parlamento üyesi her ülkede değişik isimlerle tanımlanabilmektedir.

Afganistan

Almanya

Avusturya

Bulgaristan

Filipinler

Hollanda

İtalya

İspanya

İsrail

İsveç

İzlanda

Kamboçya

Lübnan

Makedonya

Norveç

Polonya

Portekiz

Tayland

Türkiye

Ukrayna

Ayrıca bakınız

Parlamenter sistem

Kaynakça

^ "ESL Home". Parl.gc.ca. Erişim tarihi: 2012-03-30.
^ Then, Stephen (11 October 2012). "Here comes a real wakil rakyat". The Star (Malaysia). Erişim tarihi: 2 March 2013.
^ "Court Services" (PDF). Docs.justice.gov.mt. Erişim tarihi: 2012-03-30.
^ "About Parliament", Parliament of Nauru^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Pakistan PM loses vital coalition partner as MQM quits". BBC News. 3 January 2011. Erişim tarihi: 6 June 2013.

[1] "ESL Home". Parl.gc.ca. Erişim tarihi: 2012-03-30.

[2] Then, Stephen (11 October 2012). "Here comes a real wakil rakyat". The Star (Malaysia). Erişim tarihi: 2 March 2013.

[3] "Court Services" (PDF). Docs.justice.gov.mt. Erişim tarihi: 2012-03-30.

[4] "About Parliament", Parliament of Nauru^{[ölü/kırık bağlantı]}

[5] "Pakistan PM loses vital coalition partner as MQM quits". BBC News. 3 January 2011. Erişim tarihi: 6 June 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ 37. satır: / 37. satır: @@
 === Nauru ===
+Nauru Parlamentosu üyeleri 3 yıllığına seçilir ve 18 kişiden oluşmaktadır. Milletvekilleri Nauru Başkanı'nı seçer.<ref>[http://www.naurugov.nr/parliament/about.html "About Parliament"], Parliament of Nauru{{dead link|date=September 2013}}</ref>
 === Pakistan ===
+Çift meclisli Pakistan Ulusal Asamblesi'nin 342 üyesinin 272 tanesi doğrudan seçilir. Kalan 70 tanesi kadınlara ve çeşitli azınlıklara ayrılır. Bir siyasi partinin üstünlük kurması için 172 sandalyeye ulaşması gereklidir.<ref>{{cite news|title=Pakistan PM loses vital coalition partner as MQM quits|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-12105507|accessdate=6 June 2013|newspaper=[[BBC News]]|date=3 January 2011}}</ref>
 === Singapur ===
+Singapur parlamentosu üyelerinin bir kısmının siyasi partiye bağlı olmaması gerekir.
 === Sri Lanka ===
+Çift meclisli Sri Lanka parlamentosunun 225 üyesi bulunur. Birleşik Krallık parlamentosu örnek alınarak dizayn edilmiştir.
 === Yeni Zelanda ===
+Parlamentonun 120 üyesi 3 yıllığına seçilir. 69 tanesi yerel Maori halkına ayrılmıştır.
 === Zimbabve ===
+Çift meclisli sistemde parlamenterler ile senatörler 5 yıllığına seçilirler.
 ==Diğer sistemler==