Âmir (Fâtımî halifesi): Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
{{s-ttl|rows=3|title = İmâm El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh<br/>Yirminci Mustâ‘lîyye <br/>Şîʿa İsmâ‘îlî İmâmı |years = 1102 - 1130}}
{{s-bef|rows=3|before = Ahmed el-Mustâ‘li<br><small>İsmâ‘îlî-Mustâlîlik İmâmı</small>}}
26. satır: 26. satır:
{{s-start}}
{{s-start}}
{{s-rel|sh}}
{{s-rel|sh}}
{{s-bef|rows=3|before = [[Mustali (Fatımi)|Ahmed el-Mustâ‘li]]<br><small>[[İsmâ‘îl’îyye]] [[İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı)|İmâmı]]</small>}}
{{s-bef|rows=3|before = [[Mustali (Fatımi)|Ahmed el-Mustâ‘li]]<br><small>[[İsmâ‘îlî]]-[[Mustâlîlik]] [[İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı)|İmâmı]]</small>}}
{{s-ttl|rows=3|title = [[İmâmlar|İmâm]] El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh<br/>Yirminci [[Mustâ‘lîyye]] <br/>[[Şîʿa]] [[İsmâ‘îlî]] [[İmâmlar|İmâmı]] |years = 1102 - 1130}}
{{s-ttl|rows=3|title = [[İmâmlar|İmâm]] El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh<br/>Yirminci [[Mustâ‘lîyye]] <br/>[[Şîʿa]] [[İsmâ‘îlî]] [[İmâmlar|İmâmı]] |years = 1102 - 1130}}
{{s-aft|after = [[Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım]]<br><small>[[İsmâ‘îl’îyye]] [[İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı)|İmâmı]]</small>}}
{{s-aft|after = [[Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım]]<br><small>[[İsmâ‘îlî]]-[[Mustâlîlik]] [[İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı)|İmâmı]]</small>}}
{{end}}
{{end}}



Sayfanın 01.10, 15 Nisan 2014 tarihindeki hâli

Amir (Fatımi) veya El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh (d: 31 Aralık 1096 – ö: 7 Ekim 1130) Tam Adı: Ebû Ali Mansûr ibn el-Mustâ‘lî el-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh (Şablon:Lang-ar, Ebū ʿAlī Manṣūr ibn el-Mustaʿlī el-Āmir bi-aḥkām Allāh) Onuncu Fâtımî Hâlifesi ve İsmâilîyye-Mustâlîlik mezhebinin "Yirminci İmâmı".

Yaşamı

Döneminde İsmâ‘îl’îyye'nin Nizâr’îyye ve Mustâ‘lîyye kolları arasındaki ayrılığın daha da büyümesi ve neticede bir de Sur şehrinin Haçlılar tarafından zaptedilmesi iktidârına büyük darbe indirmişti.

Hilâfet makâmına getirilişi

Babası Ebû’l-Kâsım ʿAhmed el-Mustâ‘lî b'il-Lâh gibi o da Bedr el-Cemâli'nin oğlu vezir El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh'ın gölgesi altında hilâfet makâmına yükseltilmişti. Siyâsî mes'eleler hakkında çok az yetkiye sahip bulumamaktaydı. Ancak, 1121 tarihinde vezir El-Efdâl Şehinşâh'ın bir darbe neticesinde iktidârdan uzaklaştırılmasından sonradır ki, hükümetin denetimini ele geçirmeğe muvaffak olabildi.

El-Efdâl'in öldürülmesi

Meşhur tarihçi İbn-i Hallikân'ın naklettiğine göre, ʿAhmed el-Mustâ‘lî'nin ölümü üzerine Âmir'i tahta çıkaran ve daha sonra da aynen babası Bedr el-Cemâli'nin Hâlife Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh devrinde yaptığı gibi devletin idaresini topyekün kendi ellerine alan vezir El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh, Hicrî 515 yılının Ramazan ayının son günü olan Bayram Arife/Pazar gecesi Âmir'in şahsi muhafızları tarafından katledilerek cesedi ırmağa atılmıştı.[1]

Sabbâh’îyye fedâileri tarafından katli

Nizâr’îyye taraftarları ile aralarından şiddetlenen iktidâr mücadeleleri sonucunda Hasan Sabbah'ın Haşhaşin cephesi mensûplarınca 7 Ekim 1130 tarihinde katledildi.

Tâyyîb’îyye fırkasının kuruluşu

Ölümünden sonra iktidâr mücadeleleri daha da şiddetlendi ve akabinde yeğeni El-Hâfız'ın iktidâra gelmesiyle neticelendi. Taraftarları ise El-Hâfız'ın hükümetini tanımayarak El-Âmir'in henüz dört yaşında olan Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım'ın imâmlığını ilân ederek Tâyyîb’îyye fırkasını oluşturdular.

Kaynakça

  1. ^ İbn-i Hallikân, Cilt 1, sahife 613-614.

Dış bağlantılar


Şii İslam unvanları
Önce gelen
Ahmed el-Mustâ‘li
İsmâ‘îlî-Mustâlîlik İmâmı
İmâm El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh
Yirminci Mustâ‘lîyye
Şîʿa İsmâ‘îlî İmâmı

1102 - 1130
Sonra gelen
Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım
İsmâ‘îlî-Mustâlîlik İmâmı