Basit harmonik hareket: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Simple harmonic oscillator.gif|right|frame|Denge konumundan çıkarılmış yay düzeneği basit harmonik hareket yapar.]] |
|||
[[Dosya:Simple Harmonic Motion Orbit.gif|right|thumb|400px|Simple harmonic motion shown both in real space and [[phase space]]. The [[orbit (dynamics)|orbit]] is periodic. (Here the velocity and position axes have been reversed from the standard convention in order to align the two diagrams)]] |
|||
[[Klasik Mekanik]]te, periyodik hareketler [[denge]] konumlarından ayrıldıklarında, [[Hooke kanunu]]na göre x yer değiştirmeye bağıl, denge konumuna doğru bir F [[kuvvet]]i uygulayan sistemlerdir. |
|||
'''Basit harmonik hareket''', geri çağırıcı kuvvet ile [[doğru orantı]]lı olarak yer değiştiren periyodik bir hareket türüdür.<ref name="ref958">İngilizce Vikipedi '''Simple harmonic motion''' maddesi</ref> |
|||
:<math> F = -k x \, </math> |
|||
<math>k</math> burada k pozitif bir [[sabit]]tir. |
|||
{{fizik-taslak}} |
|||
⚫ | |||
DAHA FAZLA AYRINTI İÇİN;http://tr.wikipedia.org/wiki/Basit_uyumlu_hareket |
|||
[[Düzgün dairesel hareket]] yapan cismin kendi çapı üzerindeki [[izdüşüm]]ünün yaptığı hareket, [[basit harmonik hareket]]tir. Yandaki şekilde yay sarkacının ucundaki kızmızı kutunun ortasındaki yeşil nokta, sarkacın sağ tarafında dairesel hareket yapmakta olan yeşil noktanın "Position" eksenine düşen [[izdüşüm]]üdür.<ref name="ref958" /> |
|||
== Uzanım == |
|||
[[Dosya:harmonik.jpg|300px|thumb|left]] |
|||
Cisimler yan taraftaki şekilde yer alan '''-K''' ile '''+K''' noktaları arasında gidip gelerek basit harmonik hareket yaparlar. basit harmonik hareket yapan cismin, herhangi bir anda denge konumu olan '''O''' noktasına olan vektörel uzaklığa [[uzanım]] denir. Birimi [[metre]]dir.<ref name="ref958" /> |
|||
== Genlik == |
|||
Uzanımın alacağı en büyük değere genlik denir. Yukarıdaki eksen üzerinde basit harmonik hareket yapan cismin şekildeki gibi genliği '''K''' dır.<ref name="ref958" /> |
|||
== Basit harmonik hareket'i düzgün dairesel hareket yasalarıyla ilişkisi == |
|||
{| class="wikitable" |
|||
|- |
|||
! Düzgün dairesel hareket'in izdüşümü > = !! Basit harmonik hareket |
|||
|- |
|||
| Merkezcil ivmenin izdüşümü > = || Geri çağırıcı ivme |
|||
|- |
|||
| Merkezcil kuvvetin izdüşümü > = || Geri çağırıcı kuvvet |
|||
|- |
|||
| Sabit hız'ın izdüşümü > = || Değişen hız |
|||
|} |
|||
== Geri çağırıcı kuvvet == |
|||
Formülü:<ref name="ref958" /> |
|||
:<math>\overrightarrow{F} = -m\cdot\omega^2\cdot\overrightarrow{x}\!</math> |
|||
== Geri çağırıcı ivme == |
|||
Formülü:<ref name="ref958" /> |
|||
:<math>\overrightarrow{a} = -\omega^2\cdot\overrightarrow{x}\!</math> |
|||
== Hız == |
|||
[[Dosya:muelle.gif|300px|thumb|frame|'''x''':uzanım, '''v''':hız, '''a''':ivme]] |
|||
Formülü:<ref name="ref958" /> |
|||
:<math>\overrightarrow{V} = \omega\cdot\sqrt{K^2-x^2}\!</math> |
|||
Burada; |
|||
"<math>\overrightarrow{F}</math>": Geri çağırıcı[[kuvvet]], [[Newton]] <math>N\,</math> biriminde. |
|||
"<math>\omega\,</math>": [[Açısal hız]], <math>\frac{radyan}{saniye}</math> biriminde. |
|||
"<math>m\,</math>": [[Kütle]], [[Kilogram]] <math>kg\,</math> biriminde. |
|||
"<math>\overrightarrow{x}</math>": [[Uzanım]], [[Metre]] <math>m\,</math> biriminde. |
|||
"<math>\overrightarrow{a}</math>": Geri çağırıcı [[İvme]], <math>\frac{m}{s^2}</math> biriminde. |
|||
"<math>\overrightarrow{V}</math>": [[Hız]], <math>\frac{metre}{saniye}</math> biriminde. |
|||
"<math>K\,</math>": [[Genlik]], [[Metre]] <math>m\,</math> biriminde.<ref name="ref958" /> |
|||
⚫ | |||
* [[Yay sarkacı]] |
|||
* [[Basit sarkaç]] |
|||
== Kaynakça == |
|||
{{Kaynakça}} |
|||
[[Kategori:Klasik mekanik]] |
|||
[[Kategori:Sarkaçlar]] |
Sayfanın 18.04, 5 Kasım 2013 tarihindeki hâli
Klasik Mekanikte, periyodik hareketler denge konumlarından ayrıldıklarında, Hooke kanununa göre x yer değiştirmeye bağıl, denge konumuna doğru bir F kuvveti uygulayan sistemlerdir.
burada k pozitif bir sabittir.
Fizik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Bitkiler harmonik hareket yapar.
DAHA FAZLA AYRINTI İÇİN;http://tr.wikipedia.org/wiki/Basit_uyumlu_hareket